به گزارش نصر، از این رو، در شهرهای کشور ما هم مانند سایر شهرهای جهان، تابلوهای شهری در اشکال و رنگهای مختلف، خیابانها، معابر و حاشیه بزرگراههای شهری را به خود اختصاص دادهاند. امروزه، عملاً هر مترمربع شهرها به علائم شهری، آگهی دیواری، علائم جادهای و ترافیکی اختصاص دارد.
تابلوهای شهری نوعی تحرک، رنگ و فضای پرنشاط به چهره خیابانها میبخشند. همچنین، آنها کارکرد آموزشی و اطلاعرسانی نیز دارند. مردم با توجه به مشغلههای زیاد، اطلاعات مناسبتی و شهری را موقع تردد از خیابانها از روی تابلوهای شهری متوجه میشوند، بنابراین، تابلوهای شهری برگ برنده هر شهری در فرهنگسازی و تأثیرگذاری به شمار میآیند.
با توجه به اینکه بخش عمدهای از تابلوهای شهری با اهداف تبلیغاتی و اقتصادی قد علم کردهاند و در میان آنها تعدادی هم پیامهای فرهنگی و اجتماعی را با مخاطبانشان به اشتراک میگذارند. بیتردید، زیبایی و جذابیت آنها از مهمترین عناصر تعیین کننده در ترسیم شهری آرمانی و نمونه به شمار میآیند. تابلوهای شهری شاید اولین منظر در نگاه شهروندان در شروع یک صبح تازه باشند که میتوانند حجم فزایندهای از شادابی و امید به زندگی را برای شهروندان به ارمغان بیاورند. بنابراین، جایگاه فرهنگی این نوع از تابلوهای شهری که در واقع پیامهای غیر تجاری را منتقل میکنند مهم بوده و باید دارای استانداردها و شاخصهایی مشخص برای تاثیرگذاری بیشتر باشند.
تابلوهای آموزشی و سایر رسانهها
در مقایسه با سایر رسانهها که حق انتخاب بیشتری برای مخاطب از نظر دیدن، شنیدن و یا خواندنشان وجود دارد، در دیدن رسانه های محیطی، قدرت انتخابی وجود ندارد. تابلوهای شهری با در نظر گرفتن اینکه هر لحظه در دید مخاطب قرار دارند در بهتر نمودن حال شهر و فرهنگ شهری از جایگاه ویژهای برخوردارند. بسیاری از کارشناسان شهری معتقدند که مفاهیم فرهنگی و اجتماعی پیچیده را نیز میتوان از طریق این نوع تابلوها انتقال داده و حتی برای تغییر یک رفتار اجتماعی غلط فرهنگ سازی کرد. نحوه صحیح رانندگی، صرفه جویی در آب و برق، بکارگیری درست فنآوریهای نوین و رویدادها و مناسبت های تقویم از جمله موضوعات مهمی هستند که در سالهای اخیر به آن پرداخته شدهاند. بنابراین، انتقال پیامهایی با چنین موضوعاتی به زبانی جذاب و گیرا و در عین حال ساده نیازمند است. تابلوهای شهری چه نوع آموزشی و چه زیباسازی و تبلیغاتی باید بر اساس اصول مدون طراحی، ساخته و نصب شوند که برای نیل به این هدف، طراحان و ایده پردازان خلاق تابلوها از علم گرافیک و طراحی استفاده میکنند. آنها با شناخت فرهنگ جامعه و با استفاده از امکانات هنر گرافیکی و بکارگیری عناصر بصری مناسب کیفیت طرح را از نظر تنوع، رنگ، سادگی، نظم، خوانایی، معنا و هویت و سرزندگی و پویایی کنترل میکنند. در کشورهای توسعهیافته، تابلوهای شهری که کارکرد آموشی دارند در حداقل تعداد و درمکانهای مخصوص نصب میشوند تا بیشترین تاثیرگذاری را در بین مخاطبان و شهروندان داشته باشند.
امروزه با توجه به پیچیدگی نظام شهری، بیشتر شهرهای جهان ازهمه امکانات خود از جمله تابلوهای شهری در جهت آموزش و انتقال سریع پیام به شهروندان استفاده میکنند و از جملات طولانی و پیچیده دوری میکنند تا شهر را از ازدحام نوشته و حروف خالی کرده و تنها با استفاده از تصویر و چند کلمه ساده و مختصر پیام مد نظر خود را به مخاطب برسانند.
با توجه به لزوم افزایش فرهنگ شهروندی و پرداختن به حقوق شهروندی، درج پیامهای فرهنگی با موضوعات محیط زیست، پسماند، حمل و نقل و ترافیک و سبکهای زندگی و سلامت از جمله پیام آموزشی مهم و پرتکرار در بین شهرها بوده و با توجه به آمار گرفته شده تاثیر مثبتی را نیز در بین شهروندان داشتهاند.

تابلوهای شهری در خدمت مدیریت شهری
استفاده از تابلوهای شهری برای اطلاعرسانی و آموزشهای شهروندی میتواند در راستای ایجاد نگرشها، افکار و رفتارهای پسندیده در جامعه تأثیرگذار باشد. بنابراین، مجموعه آموزشهای ارائهشده به شهروندان را باید همراه با فرایند، ساختار و برنامههای منسجم و هماهنگ تنظیم کرد. که در این مسیر، هر کدام از این تابلوها به نوبه خود میتوانند درانتقال سریع پیامها به شهروندان نقش بسزایی ایفا کرده و در بالا بردن فرهنگ شهروندی تاثیرگذار باشند.
اکثر کارشناسان حوزه ارتباطات تصویری بر این باورند که استفاده از تابلوها به لحاظ جذب مخاطب، زیبایی و ایجاد تنوع در محیط هزینههای پایینتری نسبت به رسانههای تصویری دیگر دارد و از لازمههای عملیاتی کردن آن فضای تبلیغات شهری است که سازمانهای مرتبط مدیریت شهری با استفاده از این فضاها میتوانند در جهت انتقال پیامها و آموزش مخاطبان از آنها بهره گیرند. از این رو، استفاده از تابلوهای شهری با محتوای آموزشی از جمله ابزارهای کار دستگاههای مدیریت شهری به حساب میآید. البته در این بین، انتخاب پیامهای مناسب و درست، فضاهای تبلیغاتی شهری رسانهای همهگیر و قابلدسترس برای عموم شهروندان جامعه است که در برابر حجم انبوه اطلاعات به شکلی کوتاه و گاهاً بصری و با بهرهگیری از خلاقیت هنری، می تواند بازوی توانمند نهادهای پیشگیری از بحران در جامعه باشد.
در شهرهای آمریکا یک نظرسنجی صورت گرفته که نشان میدهد هر آمریکایی به طور متوسط ۲۰ ساعت درهفته بیش از ۲۰۰ مایل مشغول رانندگی در خیابانها بوده و افراد ۳۰-۴۹ ساله بیش از سایر گروههای سنی، سالانه در حدود ۱۳۵۰۶ مایل در خیابانها و جادهها از وسایل نقلیه خود برای تردد استفاده میکنند و البته سایر آمارهایی که در مجموع بیانگر حضوربیشتر شهروندان آمریکاییها در خارج از خانهها هستند. هدف انجام این نظرسنجی توسط کارشناسان مدیریت شهری در شهرهای مختلف این بود که میزان تاثیرگذاری بیلبوردها و تابلوهای شهری بر شهروندان را بسنجند که بر اساس نتایج حاصله مشخص شد:
-۷۱ درصد آمریکاییها آگاهانه به پیامهای نوشته شده بر روی تابلوهای شهری نگاه میکنند و از رویدادها و اتفاقاتی که قرار است بعداً اتفاق بیافتند آگاه میشوند.
-۳۷ درصد نشان میدهد که شهروندان ناخودآگاه متوجه تابلو ها شده و موقع رانندگی از آنها رد میشوند.
-۵۸ درصد آنها تابلوههایی را که از نظر عکس و متن جالب و خنده دار به نظر میآیند به خاطر دارند.
-۲۶ درصد مردم بیشتر تابلوهایی را که شماره تلفن و وب سایت در زیر آنها نوشته شدهاند نگاه میکنند.
ویژگیهای تابلوهای شهری
از آنجا که تابلوهای شهری از ابزار آسانکننده زندگی شهری امروزی به حساب میآیند و به نوعی با زیباییهای شهری عجین شدهاند باید دارای ویژگیهایی باشند تا بر نظم عمومی شهر نیز تاثیرگذار باشند. تابلوهای شهری موفق باید دارای خصوصیاتی باشند تا آنها را به یادماندنی و تاثیرگذار کنند. شاید یکی از مهمترین ویژگیهای تابلوها این باشد که به نحوی طراحی و نوشته شوند که در خاطر بمانند. از نظر مکان، با استانداردهای شهر و ترافیک سازگار باشند. تابلوهای اطراف خود را تحت شعاع قرار نداده بلکه نظم خاصی را با آنها دنبال کنند. از نظر تصویر و پیام با موضوع اصلی پیام مورد تبلیغ مطابقت داشته باشند.
محل قرار گرفتن تابلوهای شهری عامل مهمی در انتقال پیام به مخاطبان دارد. تابلوهای شهری نباید خودنمایی کنند. ارتفاع، اندازه و شکل تابلوها و علائم شهری باید طوری طراحی شوند تا حداکثر خوانایی و وضوح را داشته باشند و هویتی خاص به محیط ببخشند و با برخورداری از ارتباط منسجم با چشم انداز خیابان در خلق چهره بصری منظمتر کمک شایانی داشته باشند. سازمانهای مسئول شهری میتوانند هویتی خاص را برای کنترل سبک بومی و کارکرد علائم و تابلوهای شهری طراحی و تولید کرده و از این طریق، به وحدت و هویت شهری کمک کنند.
تابلوهای شهری کم ارتفاع مزاحمت کمتری داشته و در محیط های انسانی محسوستر هستند. این علائم اطلاعاتی و آموزشی برای افراد پیاده باید در محلهایی نصب شوند که توقف آنها مزاحمتی برای تردد دیگران ایجاد نکنند. علائم باید درخور فضای معماری پیرامون خود باشند و زیبایی و عملکرد را با هم تلفیق کنند. در کنار اهمیت دانش و مهارت طراح درروند طراحی علائم و تابلوها، استفاده از مصالح مناسب، روشها و فنآوری ساخت نیز نقش بسزایی دارند.
از آنجا که شکل و اندازه یک تابلو و علامت با اندازه حروف و نحوه کنار هم قرارگرفتن آنها تعیین میشود، موقع طراحی متن فضای حروف، فضای میان خطوط، موقعیت نمادها و الگوهای تزیینی، حاشیه متن و نحوه قرارگیری موضوع در مرکز یا کناره تابلو از اهمیت زیادی برخوردار است.
استفاده از منابع نوری رنگی بویژه در شب از دیگر عوامل مهم در کارآمدی تابلوها در جهت اطلاعرسانی و انتقال سریع پیام مورد نظر به مخاطب به حساب میآید. همچنین، جنس مصالح تابلوها باید از فولاد ضد زنگ و آلومینیوم فشرده باشد. بنابراین، عوامل نوشتاری، تصویری و رنگها از جمله نکات مهم در تابلوهای شهری است تا به این طریق پیام مورد دلخواه به زیباترین نحو ممکن دیده شود و تاثیرگذار باشد.
تابلوهای شهری با توجه به رویکرد و محتوا انواع مختلفی دارند که مهمترین آنها عارتند از :
تابلوهای ترافیکی: تابلوهایی که مضامین ترافیکی را در جهت رعایت قوانین راهنمایی و رانندگی به کمک علائم مشخص و حروف نشان میدهند.
تابلوهای تبلیغاتی: آن دسته از تابلوهایی که به تبلیغ و شناسایی محصول، خدمات و یا تسهیلات میپردازند.
تابلوهای کاربری: تابلوهایی که جهت اطلاعرسانی کاربری ملک یا ساختمان نصب میشوند.
تابلوهای فرهنگی: تابلوهایی که دارای جنبه آموزش شهروندی و اطلاعرسانی هستند.
برای تبلیغ و انتقال پیامهای فرهنگی و اجتماعی از طریق تابلوهای شهری ابزارهای تبلیغاتی متنوعی در شهرهای مختلف جهان مورد استفاده قرار میگیرند که از جمله مهمترین آنها میتوان به موارد ذیل اشاره کرد:
بیلبوردهای تبلیغاتی: یکی از پرهزینهترین ابزار تبلیغات محیطی به شمار میآیند و در انواع تکوجهی، دووجهی و سهوجهی(گردان و ثابت) قابل نصب هستند. بیلیوردهای تبلیغاتی بلافاصله هنگام فکرکردن در مورد تبلیغات به ذهن خطور میکنند. حدود ۷۱ درصد مشتریان با این نوع تبلیغات درگیر هستند.
ثابت و ایستا: حدود ۶۸ درصد مشتریان زمانی که در خودرو هستند تصمیمات خود را برای خرید میگیرند. بنابرین، یک تابلو تبلیغاتی خوب طراحیشده در کنار جاده میتواند قسمت اعظمی از فروش هر برند به حساب آید. این نوع تبلیغات به معنای تبلیغات مستقیم نیست بلکه نوعی تبلیغات ماهرانه بوده وبیشتر مورد استقبال مشتریان واقع میشود.
سیار: برخلاف بیلبوردهای نمایش ثابت که نمیتوانند به هر مکانی حرکت کنند، این نوع بیلبوردها مزیت این را دارند که حرکت کرده ودر بین ازدحام جمعیت قرار گیرند. اگر قرار است کنسرت یا رویدادی بزرگ در پش رو باشد، می توان ازبیلبوردهای سیار برای دیدهشدن در آن مناطق بهره جست.
دیجیتالی: بیلبوردهای دیجیتالی مزیت به نمایشگذاشتن ویدئو و انیمیشن را داشته و باعث چشم نواز بودن آنها میشوند. با خلاقیت میتوان طراحی و پیامرسانی بیلبوردهای دیجیتالی را تغییر داد. این نوع از بیلبوردها ۳ تا ۴ برابر گرانتر از بیلبوردهای ثابت هستند.
استرابوردها: سازههایی شبیه به بیلبوردها دارند ولی در مقایسه با بیلبوردها ساده و به راحتی قابل اجرا هستند و ابعاد آنها بر خلاف بیلبوردها ثابت است و نصب و تعویض آنها به راحتی صورت میپذیرد.
لمپوست: بیلبوردهای دیجیتالی تنها بیلبوردهای تبلیغاتی نیستند که برای تبلیغ در شب استفاده میشوند بلکه برای این هدف، لمپوست ها به پایه چراغهای شهری و بین شهری متصل میشوند تا با تاباندن مستقیم نور مستقیم به تبلیغ، مورد توجه قرار گرفته و دیدن آن اجتنابناپذیر شود.
عرشه پل: استفاده از این نوع بیلبوردها در فضای باز به شرط اینکه مشتری هدف شما مسافر دائمی باشد بهترین نوع تبلیغات به شمار میآید. تبلیغات عرشه پل جزء استفاده بهینه از المانهای شهری برای تبلیغات به حساب میآیند. برخلاف استرابوردها و بیلیوردها، این بیلبوردها نیازی به ایجاد سازه ندارند. برای مثال، اگر افرادی در نیویورک کار می کنند ولی هر روز از نیوجرسی رفت و آمد می کنند، این نوع بیلبوردها ایدهآل هستند.
چریکی یا پارتیزانی(Guerilla): نوعی از تبلیغات است که باعث جلب توجه بسیاری از سوی مخاطب میشود. کلمه guerrilla در لغت به معنای غیرمتعارف و خارج از چهارچوب است و زمانی که در حوزه تبلیغات بکار گرفته میشوند، ترکیبی است که باعث ایجاد سوال در ذهن بسیاری از افراد میشود. تبلیغات چریکی عامل شوک آور دارند.
تکنیکهای رایج برای تبلیغات چریکی:
· نقاشیهای دیواری استنسیل و یا کارهای پرتکرار هنر خیابانی
· دیوارنگاریهای وارونه در مکانهایی که بازاریابان سطوح را از آلودگی پاک میکنند تا پیامهایی با ظاهری طبیعی ایجاد کنند.
· برچسب ها
· بازاریابی پنهان
تبلیغات حملونقل: این نوع از تبلیغات بر روی قطارها و اتوبوسها دیده میشوند. حدود ۳۸ درصد مشتریان در راه خانه تمایل دارند تبلیغات داخل اتوبوس و قطار را آگاهانه ببینند. بنابراین، این مکانها یکی از بهترین مکانهای تبلیغ و ارائه آموزشهای فرهنگی و اجتماعی به حساب میآیند.
تبلیغات بر روی بام: با توجه به اینکه تعداد زیادی از ساختمانهای بلندمرتبه در خیابانهای اصلی و معابر پرتردد شهر وجود دارند، بام این ساختمانها، یکی از بهترین روشهای تبلیغات به حساب میآیند. این نوع تبلیغات نیز فضای اضافی در شهر را نمی گیرند و استفاده بهینه از فضاهای موجود به شمار میآیند.
لایت باکسها: نام دیگر این ابزار تبلیغاتی بکلایت میباشد که نوع دیگری از رسانه تبلیغاتی نام برده میشوند. لایت باکسها در مقایسه با سایر ابزار تبلیغاتی بهروزتر و نوینتر هستند. در سازه لایتباکسها از یک لامپ اس ام دی استفاده میشود که مصرف برق بسیار پایینی دارد. از طرفی، بنری که در داخل لایتباکس قرار میگیرد باید چاپ یو وی باشد که بتواند نور را از خود عبور دهد. لایتباکسها به لحاظ کاربرد در انواع مختلفی از قبیل دیواری، ایستاده، آویزان و گردان وجود دارند.
ماکت تبلیغاتی: نوعی از رسانههای محیطی به حساب میآیند. ماکتهای تبلیغاتی نمونه بزرگی از محصول و کالا هستند که در اماکن سرپوشیده و پر تردد عمومی استفاده میشوند.
بالنهای تبلیغاتی: بالنهای لاتکسی هستند که که با گاز هلیوم که سبک تر از هوا می باشد پر میشوند. لوگوی شرکت یا فروشگاه و یا هر نوع تبلیغ قابل دیدن بر روی این بالنها درج میشوند. این بالنها را در ارتفاعی تنظیم میکنند که دور از موانعی مانند ساختمانهای بلند مرتبه قرار بگیرند تا دید بهتری داشته باشند.
نمایشگرها: این نوع از تابلوهای شهری از رسانههای محیطی پراستفاده هم در زمینه تبلیغاتی و هم آموزشی به شمار میآیند. این نمایشگرها تلویزیونهای بزرگی هستند که به دو نوع داخل سالن و فضاهای باز تقسیم میشوند و همه اقشار و همه گروههای سنی را مورد هدف قرار میدهند. بنابرین، این ابزار یکی از پرکاربردترین ابزار تبلیغاتی در همه شهرهای جهان بوده و برای انتقال مضامین آموزشی مورد استفاده قرار میگیرد. با استفاده از این نمایشگرها، میتوان پیامهای تبلیغاتی، فیلم و کلیپ را در معرض دید عموم قرار داد.
استندها: این نوع از تابلوهای شهری ابعاد کوچکتری داشته و مناسب افراد پیاده طراحی میشوند و در پیادهراهها و فضاهای عمومی کاربرد زیادی دارند.
تبلیغات نور و رنگ (تبلیغات لیزری) : نوعی نورپردازی و استفاده از جلوههای نوری به حساب میآیند و بر روی ساختمانهای بلند مرتبه از لیزرهای نوری برای نشاندادن لوگو برندها و تبلیغات استفاده میشوند. این ابزار در شب کارایی دارند و از مزایای آن میتوان به کمهزینهبودن آنها اشاره کرد. علاوه بر بدنه ساختمانها، از این نوع تبلیغات می توان در کف زمین، روی سقف نیز بهره برد.
بیلبوردهای خلاقانه شهری
بیلبوردهای موفق آن دسته از بیلبوردهای خلاقانه شهری هستند که ببیندگان خود را به یک سفر کوتاه چند ثانیهای میبرند. بیلبوردهایی که با طراحیهای منحصربفرد و مبتکرانه داستانی کامل را در دل یک تصویر و نوشتهای کوتاه جا میدهند. از جمله این بیلوردهای خلاق میتوان به موارد ذیل اشاره کرد:

بیلبوردهای تصفیهکننده هوا
دانشگاه فنی و مهندسی کشور پرو بیلبوردهای خلاقانهای را طراحی کردهاند که در کنار نقش تبلیغاتی خود هوا را نیز تصفیه میکنند. در واقع، این بیلبوردها به عنوان فیلتر تصفیه هوا عمل میکنند. نحوه کار به این صورت است که بیلبوردها هوای آلوده اطراف را جذب کرده و با استفاده از سیستم آبمحور آن را تصفیه کرده و دوباره به محیط اطراف بر میگرداند. در واقع، بیلبوردها هوای آلوده را با آب ترکیب کرده و با استفاده از اصول پایه ترمودینامیک، مواد آلاینده را در آب حل کرده و هوایی پاک و تصفیه شده را منتشر میکند. این سیستم تصفیه از آب ۱۰۰ درصد قابل بازیافت استفاده کرده و ۲.۵ کیلو وات در ساعت انرژی مصرف میکند.
اولین نوع از این بیلبوردهای تصفیه هوا در نزدیکی منطقه ای در شهر لیما نصب شد، شهری که از نظر کیفیت هوا به عنوان آلودهترین شهر در آمریکای جنوبی شناخته شده است. طبق ادعای محققان این دانشگاه، قدرت این بیلبوردها در تصفیه هوا برابر با ۱۲۰۰۰ اصله درخت است و میتوانند روزانه حدود ۱۰۰۰۰۰ متر مکعب هوا را تصفیه کنند. طبق گفته تیم پژوهش این دانشگاه، هوای پاک تا شعاع ۵ بلوک را تحت تاثیر قرار میدهد که خبر خوبی هم برای سازندگان و هم برای ساکنین اطراف میباشد. مدیر توسعه دانشگاه فنی و مهندسی پرو گفت که ما به دنبال اثبات این مسئله هستیم که مهندسی راه حل همه مشکلات است. چه روشی بهتر از اینکه از طریق تبلیغات بتوان جهان را تغییر داد، به جامعه کمک کرد و از محیط زیست حفاظت نمود.

بستن کمربند
به راحتی میتوان تبلور طراحی هوشمندانه در یک بیلبورد را در اینجا مشاهده کرد. بکارگیری چیزهایی که برایمان آشنا است. این بیلبورد، برای انتقال پیامی متفاوت به مخاطبان با استفاده از کمان دستی خطر نبستن کمربند ایمنی را به ما گوشزد میکند.
بیمه ملی
باور کنید یا نه، این بیلبورد تبلیغ رنگ نیست بلکه بخشی از کمپین تبلیغاتی بیمه ملی و سراسری به عنوان " زندگی با سرعت به سمت شما میآید" است. این بیلبورد از رنگ استفاده میکند تا پیام شعار به خوبی رسانده شود. همانطور که میبینید گویی رنگ از بیلبورد به پایین ریخته میشود و بر روی دیواره ساختمان، پارکینگ و حتی دو ماشین در پایین ساختمان را تحت پوشش قرار میدهد.
خمیردندان فرمولا
این بیلبورد ساخته شده است تا ایده خمیر دندان فرمولا "دندان های قوی میسازد" را برجسته کرده و اهمیت آن را بیشتر جلوه دهد. همانطور که شما میتوانید ببینید به جای استفاده از یک مدل زیبا با دندانهای سفید مانند مروارید، این بیلبورد مردی را نشان میدهد که دندانهایش آنقدر قوی هستند که انگار واقعاً تبلیغ را از روی سازه در میآورد.
اکونومیست
این بیلبورد به طور خلاقانه حس شخصی که از زیر لامپ عبور میکند را به وضوح نشان میدهد و با حرکت آن شخص، لامپ روشن میشود طوری که پیشنهاد میکند خواندن مجله اکونومیست باعث میشود شما ایدههای ناب را از این مجله بگیرید.
بریتیش ایر ویز
این بیلبوردی است که بازی را برای تبلیغات محیطی خلاق تغییر داد و مورد تحسین عموم قرار گرفت. این بیلبورد دیجیتالی به طرزی هوشمندانه حس بسیار خوبی را در بینندگان ایجاد میکند. در واقع، این بیلبورد طوری طراحی شدهاست که به هنگام ردشدن هواپیماهای این شرکت از روی آنها، شروع به فعالیت میکند.
پسربچه ای که در این بیلبورد دیجیتالی نشان داده میشود که زمان عبور هواپیمای این شرکت را میداند. وقتی هواپیما بر روی این بیلبورد عبور میکند، این پسربچه بلند شده و به هواپیما اشاره میکند و در طول بیلبورد حرکت میکند تا هواپیما از آنجا رد شود. در این حال، افرادی که در خیابان مشغول قدم زدن هستند، میتوانند اطلاعات پرواز آن هواپیما را از قبیل مبدا و مقصد، تعداد مسافرین و ارتفا هواپیما از سطح زمین و سایر اطلاعات ضروری مشاهده کنند.
مهراب محرابینیا
انتهای پیام/