یادداشت/
پارک اکولوژیک
نصر: مفهوم توسعه پایدار، از دهه ۱۹۵۰ میلادی در مباحث مربوط به حفاظت و جنگلداری مطرح شد و در سال ۱۹۹۲ "کنفرانس زمین" توجه به توسعه پایدار را، رافع یکی از مشکلات در جهت رفع نیازهای نسل حاضر با در نظر گرفتن نیازهای نسل آینده، برای بقا مطرح کرد. چون انسان به این نتیجه رسید که با روند توسعهای که در پیش گرفته نه تنها مشکلات فراوان برای زمین ایجاد کرده بلکه هم اکنون در حال استفاده از منابعی است که نسل آینده برای بقا به آن نیاز دارد.
اصول توسعه پایدار به صورت خلاصه شامل توجه به استفاده از منابع تجدید پذیر مانند انرژی خورشید و باد، استفاده کمتر از انرژیهای تجدید ناپذیر مانند سوختهای فسیلی و توجه به محیط زیست و کاهش آلودگی آن و توجه به چرخههای زیست محیطی است.
میدانیم که اندیشه، سنگ بنای اصلی تمام فعالیتهای بشری است. با ایجاد اندیشه مبتنی بر توجه به نیازهای تمام موجودات بدون در نظر گرفتن زمان و مکان و پرورش آن میتوان فعالیتهای بشری را در جهت خیر همگان پیش برد. اندیشه اکولوژیکی، اندیشهای است که در مفهوم توسعه پایدار شکل گرفت و اندیشهای است که پایه و اساس آن، بررسی و توجه و حفظ روابط متقابل بین تمامی موجودات زنده (اعم از انسان و حیوان و گیاه) و محیط زیست آنان است.
این اندیشه اکولوژیکی در تمامی زمینهها شروع به دیده شدن و تاثیر گذاشتن کرد. در طراحی خانهها، شهرها، عناصر شهری مانند پارکها، در نوع زندگی آدمیان، در شیوه اداره کشورها، در کنشهای اجتماعی، در نقاشیها، در پرفورمنسها، در فیلمها و موسیقیها، در فلسفه، در انتخاب نوع غذا و در انتخاب نوع پوشش و در هر مسالهای که انسان در آن به عنوان یک عنصر تاثیرگذار و یا موجد، مطرح است.
در سال ۱۹۹۱ برای نخستین بار، در سمینار علمی دانشگاه برکلی کالیفرنیا با شعار پارکهای پایدار، ایده اصلی پارکهای اکولوژیک شکل گرفت. در این پارکها اندیشه اکولوژیک در تمامی ابعاد کاملا لحاظ میشود و بعد از مدتی، احداث پارکهای شهری منطبق بر ویژگیهای اکولوژیکی تبدیل به یکی از نمادهای توسعه پایدارشهر و اصلاح آن بر اساس این مفهوم شد.
پارک اکولوژیک، هماهنگی، توازن و تعادل بین عناصر تشکیل دهنده یک پارک را بر اساس اندیشه همسان خود برقرار میکند. تنها به گونههای گیاهی سازگار با محیط زیست توجه ندارد بلکه همزمان بر بازیافت زباله، صرفه جویی در مصرف انرژی، توجه به گونههای جانوری، توجه به چرخههای زیستی بین موجودات زنده اعم از انسان و حیوان و گیاه تاکید دارد و بر اساس آنها حرکت میکند. بنا بر این تعریف میتوان ویژگیهای پارک اکولوژیکی را بدین صورت برشمرد:
۱-میتواند هرجایی باشد با هر شکل و اندازه.
۲- میتواند دارای هندسهای مستقیم الخط، منحنی یا موافق با طبیعت باشد.
۳- هدف این پارکها خودکفایی است و بهترین گونههای گیاهی، گونههای بومی و منطقهای است و از کاشت گونههای خارجی باید خودداری کرد.
۴- تامین روشنایی در شب در صورت لزوم به وسیله انرژیهای خورشیدی و ژنراتورهای بادی است و توجه به حفظ میزان نور لازم و غیر مخرب برای درختان و گیاهان و حیوانات یکی از اصول نورپردازی مصنوعی این پارکها است.
۵- در صورت وجود استخر، از جدیدترین مواد شیمیایی و ضدعفونی کننده و غیر سمی استفاده کرد.
۶-سیلابها، آبهای روان و آبهای حاصل باید که جمع آوری شده و ذخیره و تصفیه شوند.
۷-بناها و ساختمانها در این پارکها به نحوی جانمایی شوند که به گذرگاهها و راهها و مسیرهای دوچرخه سواری نزدیک بوده و به نحوی طراحی شوند که همسان با طبیعت و در جهت استفاده از انرژیهای طبیعی باشند.
۸- در صورت وجود رستوران، از غذاهای ارگانیک و حتی الامکان از سبزیجات موجود در پارک استفاده کرد.
۹- پارکینگ باید به حداقل برسد و در جایی که لازم باشد از مصالح قابل نفوذ استفاده شود، گاهی اوقات مصالح باز به کار رود تا گیاهان و علفها از خلال آن رشد کنند، این مصالح آب باران را جمع می کنند و مانع از جاری شدن آبها بر روی سطح میشوند.
۱۰- در رفت و آمد در پارکهای بزرگ با تاکید بر پیادهروی و تشویق دوچرخهسواری و فراهم کردن تمامی شرایط برای این فعالیت اقدام شود.
۱۱-تنوع جانوری به هرشکل در این پارک حفظ شده و از اضافه کردن گونههای جانوری غیر بومی خودداری شود و شرایط مناسب و کاملا منطبق بر روش زندگی حیوانات پارک با در نظر گرفتن رعایت همه جانبه حقوق حیوانات، ایجاد شود.
با این تعاریف و برشمردن این ویژگیها میبینیم که یک پارک اکولوژیک میتواند به بهترین شکل اندیشه اکولوژیک را آموزش داده و آن را توسعه و در تمامی ابعاد زندگی انسانها تسری دهد. در این صورت، این کره خاکی میتواند جای بهتری برای زندگی تمامی موجودات باشد و میتوان امیدوار بود که در آینده نزدیک بتوانیم شاهد صلح بین تمامی انسانها (با هر نژاد و هر آیین و هر دین و هر تفکر) و حیوانات و زمین باشیم.
سولماز عظیمزاده/ فعال محیط زیست
انتهای پیام/
منابع محلی