توسعه هوشمند شهرها در پاندمی کرونا

به گزارش نصر، شیوع بیماری کووید -۱۹ تمرکز بر نقش شهرها در بسیاری از جنبه‌های زندگی بشر و محیط زیست را افزایش داده و معماران را به تأمل در مورد نقص‌های طراحی شهری برانگیخته است. بدیهی است که خطرات ناشی از تغییرات آب و هوایی و پاندمی‌ها در میان آسیب‌پذیرترین مردم شدت بیشتری دارد چرا که اغلب این قشر جامعه، به خصوص در کشورهای در حال توسعه، در مناطق پرجمعیت و سکونتگاه‌های غیر رسمی زندگی می‌کنند. در چنین مناطقی، شرایط زندگی ساکنان باعث شده است تبعیت از اصول بهداشتی به راحتی امکان‌پذیر نباشد چرا که دسترسی به آب جاری بسیار کم است و فضاهای سبز عمومی به ندرت وجود دارد.

 

جای شگفتی است که بیش از ۹۵ درصد افراد مبتلا به ویروس کرونا در شهرها سکونت دارند بنابراین با دو بحران کشنده کووید -۱۹ و تغییرات اقلیمی به طور همزمان دست و پنجه نرم می‌کنند. البته شواهد حاکی است که در بسیاری از نقاط دنیا، پس از اعمال محدودیت‌های سختگیرانه برای مهار کرونا و همچنین در پی کاهش تردد وسایل حمل و نقل عمومی، متوقف یا کم شدن فعالیت کارخانه‌های شهری، افزایش فضاهای سبز و گرایش بیشتر مردم به پیاده‌روی، آلودگی و دمای هوا به طور چشمگیری رو به کاهش نهاده است. از سوی دیگر، شواهد تاریخی حاکی است که شهرها در مبارزه با پاندمی‌ها تغییرات قابل توجهی متحمل شده‌اند و همیشه در مقابل پاندمی‌ها، به عنوان موتورهای نورآوری عمل کرده‌اند. شاید اگر ظهور بیماری‌های همه‌گیر در سراسر جهان نبود، سیستم‌های آب و فاضلاب، پارک‌های عمومی و طراحی‌های ساختمانی شکل امروزی را نداشت و در همان ظاهر چندصد سال پیش خود باقی می‌ماند.
مردم با عبرت از گذشته در رویارویی با دو بحران امروزی، یعنی تغییرات آب و هوایی و گسترش ویروس کرونا، باید روح نوآوری را در خود زنده کنند و برای رهایی از این چالش‌های بزرگ استراتژی‌هایی پایدار ایجاد کنند. در این خصوص، سبزسازی و توسعه هوشمند شهری می‌تواند بسیار مؤثر واقع شود و آینده‌ای پایدار برای ساکنان کره خاکی رقم زند.

 

شهرها در پی ادامه روند شیوع بیماری کووید -۱۹ آسیب‌های اقتصادی جبران‌ناپذیری را متحمل می‌شوند چرا که مقامات شهری برای رهایی از این بحران کشنده، هزینه‌های زیادی صرف سلامت عمومی و مراقبت اجتماعی می‌کنند. از سوی دیگر، کاهش فعالیت مراکز تجاری و حمل و نقل عمومی نیز رکود اقتصادی را برای جوامع مختلف رقم می‌زند که همین امر باعث شده مقامات محلی برای حمایت از بنگاه‌های اقتصادی، ایجاد مشاغل و احیای دوباره خدمات عمومی بیش از پیش بکوشند.
شاید بسیاری از مردم در سراسر دنیا به دنبال بازگردان شرایط به دوران ماقبل کرونا باشند، اما برنامه‌ریزان شهری باید از کرونا برای ایجاد تغییر در طراحی شهرها بهره گیرند. نقص در ارائه خدمات عمومی، کیفیت ضعیف خانه‌سازی، نبود فضای عمومی کافی در مناطق شهری، الگوهای توسعه و نابرابری دسترسی مردم به امکانات عمومی از جمله مواردی است که در دوران کرونا به خوبی خود را به تصویر کشید و لزوم اصلاح توسط مقامات رسمی را نشان داد. برنامه‌ریزان شهری با تمرکز بر تمام این موارد می‌توانند راه را برای بهبود وضعیت اقلیمی و کاهش انتشار بیماری‌های واگیر نظیر کووید -۱۹ در آینده هموار کنند.

 

بدیهی است که این کار به راحتی امکان‌پذیر نیست چراکه شهرها با چالش‌هایی نظیر مدیریت ضعیف و ظرفیت‌های سازمانی و فنی محدودی مواجه هستند. از سوی دیگر، رفع تمام نواقص شهری مستلزم صرف هزینه‌های بسیار زیادی است که اغلب شهرهای جهان از داشتن آن محروم هستند. با این حال، با سرمایه‌گذاری در نوآوری، استفاده از راه‌حل‌های هوشمند و گسترش فضاهای سبز، بسیاری از مشکلات شهری نظیر تغییرات آب و هوایی به تدریج برطرف می‌شود.
انتهای پیام/