یکی از نوادگان ستارخان:
ناگفته‌های زیادی در مورد ستارخان وجود دارد
نصز: یکی از نوادگان ستارخان، سردار ملی، گفت: مسلما ناگفته‌های زیادی در مورد ستارخان وجود دارد که نسل‌های آینده آن را بیان خواهند کرد.
به گزارش نصر، سامی سردار ملی با ارائه توضیحاتی از خانواده ستارخان، اظهار کرد: کربلایی رمضان، پدربزرگ ستارخان، صاحب دو پسر و دو دختر به نام‌های حاج حسن، باباخان، مریم خانم و گلی خانم بود و حاج حسن، پدر ستارخان، دو همسر داشت.
وی ادامه داد: همسر اول حاج حسن از ایل محمدخانلو و اسماعیل، پسر بزرگش هم از او بود، اسماعیل در زمان ناصرالدین شاه به علت روحیه آزادیخواهی و ضد استبدادی و ارتباط با آزادیخواهان آن سوی ارس، دستگیر و اعدام شد. ام کلثوم، همسر دوم حاج حسن، دختر حاجی میرزا عباسعلی از قریه بیشک (سردارکندی کنونی) از توابع ورزقان بود که صاحب سه پسر و دو دختر به نام‌های غفار، ستار، عظیم، خدیجه بیگم و زهرا بیگم بود.
وی با اشاره به اطلاعاتی که از ستارخان دارد، گفت: عمده اطلاعات در مورد جدم را از طریق مطالعه کسب کرده‌ام، اما شنیده‌ها نیز در مورد ایشان کم نیست و همواره مشتاق اینگونه گفت‌وگوها هستم. بیشتر شنیده‌ها در مورد خصایص و قهرمانی‌ها و افتخارات ستارخان و انتظاراتی که در عصر حاضر برای پاسداشت خدمات ایشان و شناساندن و ترویج صفات مثبت ایشان مانند غیرت، شجاعت،مردانگی، وطن پرستی و قدر و منزلت دادن به زبان مادری است که این صحبت‌ها را از مردم عادی تا تحصیل کرده‌های آکادمیک در سراسر ایران و آذربایجان شنیده‌ام.
سردارملی ادامه داد: صحبت‌هایی هم از مخالفان ایشان که به طور یقین یا مخالف صفات فوق هستند یا به صورت سطحی به وقایع نگاه می‌کنند هم شنیده‌ام.
وی اظهار کرد: درست است ستارخان خود گفته‌اند "ما زحمت کشیدیم و خود را به کشتن دادیم، ولی نتیجه را دیگران بردند"، با این حال باید دقت شود که مبارزات ستارخان علیه ظلم و استبداد بود، حال فرقی ندارد این ظلم توسط حاکم ترک واقع شود یا فارس، کُرد، مسلمان، کافر یا هرد فرد دیگر و هیچ تفاوتی در ذات عمل وجود ندارد.
وی با بیان اینکه قیام ستارخان در برابر خرافات، جهالت، ظلم و استبداد ولیعهد و مستشاران در ایالات آذربایجان و ظلم و استبداد شاه و درباریان در سراسر کشور بود و برای برقراری عدالت وارد میدان شده بود، تاکید کرد: به گفته ستارخان محال است که حق مغلوب ناحق شود.
نتیجه‌ی ستارخان با اشاره به چگونگی اعطای صفت سردارملی به ستارخان، گفت: در مهر ماه 1286 شمسی انجمن ایالتی آذربایجان با توجه به رشادت‌های ستارخان و باقرخان به آنان لقب سردارملی و سالارملی را اعطا کرد، در مورد لقب خان نیز ستارخان قبل از انقلاب مشروطه به کارهای مختلفی مشغول بود و مدتی جزو سواران حاکم خراسان بود و مدتی هم وارد قراسوران دولتی شده و محافظ راه مرند و خوی بود، در این ایام جسارت، چابک سواری و مهارت وی به گوش مظفرالدین میرزای ولیعهد که ساکن تبریز بود، رسیده و به وی لقب خان داده بود.
وی در ادامه در پاسخ به اینکه سردارملی تا چه حد در بین نسل جوان و امروزی و در دنیای اینترنت و موبایل شناخته شده است؟ گفت: با توجه به ضعف سیستم آموزشی در رشته‌های علوم انسانی مانند درس تاریخ، افرادی در طول دوران تحصیلی که فقط به آموزش‌ها بسنده کرده‌اند، معمولا لقب سردارملی و سالارملی را باهم قاطی می‌کنند، من بارها شاهد این موضوع بوده‌ام، ولی افراد علاقمندی که مطالعات تکمیلی داشته و برای هویت خودشان، ارزش قایل هستند، مشاهیر، تاریخ و ادبیات قوم خود را به خوبی شناخته و به آن افتخار می‌کنند.
وی تاکید کرد: اکنون نام ستارخان در بین نسل جوان و امروزی بسیار شناخته شده و با وجود تکنولوژی‌هایی مانند کامپیوتر، موبایل و اینترنت روز به روز درحال گسترده شدن هم است.
سردارملی با بیان اینکه نقش آموزش پرورش در مورد شناساندن ستارخان بسیار کم رنگ است، اظهار کرد: کتاب‌های تالیفی و ترجمه‌ای زیادی در این مورد موجود است که این مهم را انجام داده‌اند. در مورد نقش رسانه نیز تنها فیلم سینمایی «ستارخان» اثر مرحوم علی حاتمی است که در سال 1351 اکران شده و بعد از دو سه روز اکران با مخالفت روزنامه‌ها و نمایندگان مجلس شورای ملی روبرو شد، پروانه نمایش فیلم را لغو و نمایش فیلم را توقیف کردند که با وجود ضعیف بودن فیلم از نظر محتوا و تکنیکی، ساخت و اکران این فیلم در جو خفقان ستمشاهی کاری تحسین برانگیز بوده است.
وی ادامه داد: فیلم مستند «عیار مشروطه» از تولیدات مرکز گسترش سینمای مستند و تجربی به کارگردانی محمود یارمحمدلو نیز در سال 1395 ساخته و در شبکه نمایش اکران شد که با توجه به زمان محدود آن توانسته بود واقعیات زیادی را در مورد ستارخان روایت کند که بسیار قابل تحسین و تشکر است.
وی گفت: قسمت‌هایی از سریال "ایراندخت" هم که ساخته محمدرضا ورزی بود و در سال 1397 به سفارش صدا و سیما ساخته شد، با وجود اشکالات تاریخی زیادی که داشت، به دلیل پخش سراسری از تلویزیون باعث یادآوری و زمزمه نام و مرام ستارخان در سراسر ایران شد.
نتیجه ستارخان در پاسخ به اینکه پسوند سردارملی تا چه حد برای شما مفید بوده است، بیان کرد: شهرت «سردارملی» موهبت بزرگی است که نصیب ما شده و الطاف بیکران هموطنان با مرام همواره شامل ما بوده، با این حال بنابه نظر شخصی من «مشک آن است که خود ببوید، نه آنکه عطار بگوید» و امیدوارم پروردگار متعال این توفیق را عنایت کند که با خدمت به خلق و پاسداشت نعمات الهی در بین مردم شناخته شویم.
وی بیان کرد: معمولا مراسمی هر سال برگزار می‌شود و ما و سایر خانواده‌های مجاهدین به عنوان مهمان دعوتی در این برنامه حضور پیدا می‌کنیم. معمولا من هم جزو دعوت شدگان هستم و با توجه به اینکه تمامی سخنران‌ها از قبل مشخص می‌شوند، اما تا به حال هیچ وقت این موقعیت توسط مسئولان امر در اختیار ما قرار داده نشده است و فقط یک بار در سال 1388 در همایش بزرگ و ملی «سرداران مشروطیت» در تالار معلم تبریز که توسط رییس جمهور وقت برگزار شد، من تقاضای سخنرانی کردم و بعد از کنترل مطالب قابل ارائه من توسط حراست، یک وقت پنج شش دقیقه‌ای در اختیارم گذاشتند و من مطالبم را ارائه دادم.
وی در خصوص اثرگذاری همایش‌ها و برنامه‌های برگزار شده با موضوع مشروطیت، خاطرنشان کرد: ارزیابی عملکرد یک برنامه به طور معمول می‌تواند به روش‌های مختلفی انجام شود که یکی از آن‌ها پرسشنامه است و پس از بررسی و واکاوی این پرسشنامه‌ها می‌توان به این سوال پاسخ دقیق داد.
نتیجه ستارخان در پاسخ به اینکه آیا احترامی که به شهدای مشروطیت و مزارهای باقیمانده از آن‌ها قائل هستند، راضی کننده است؟ اظهار کرد: عارف قزوینی چه نیکو گفته که «از خون جوانان وطن لاله دمیده..." مرحوم ستارخان بارها به این مهم اشاره کرده بود که " تک الدن سس چیخماز" (یک دست صدا ندارد) و یا "من از دولت سر و پا برهنگان به سرداری رسیدم»، در اصل هم همینطور هست و باید جهت شناساندن مرام و نیت مجاهدین که از مال و جان خود گذشته و بر علیه ظلم و ستم وارد معرکه شده‌اند به وضعیت مزارهای باقیمانده شهدای مشروطه رسیدگی شود. «هرگز نمیرد آنکه دلش زنده شد به عشق، ثبت است در جریده عالم دوام ما».
وی در بخش پایانی سخنانش خاطرنشان کرد: متاسفانه نکته‌ای در این خصوص بیش از حد انسان را ناراحت می‌کند که مربوط به دل آدم می باشد و بیان علنی آن در این مصاحبه مناسب نیست. مسلما ناگفته‌های زیادی در مورد ستارخان وجود دارد که نسل‌های آینده آن را بیان خواهند کرد.
«چون بو خدمتلر بوتون اسلامه دیر ایرانه دیر....آفرینیم همت والای ستارخانه دیر»
بر اساس این گزارش، سامی سردارملی، فرزند ستار، نوه یدالله خان و نتیجه پسری ستارخان بوده و هم اکنون به عنوان کارشناس بیمه در اداره کل بیمه سلامت آذربایجان شرقی مشغول به کار است.
انتهای پیام
خبرگزاری ایسنا