زنانه‌ترین کشور دنیا
نصر: آشنایی با سبک‌زندگی مردم استونی، کشوری که به جمهوری دیجیتال معروف است و رسوم ازدواجشان بسیار جذاب است.
به گزارش نصر، اگر یک نفر از شما بپرسد که چند مورد از پیشرفته‌ترین کشورهای دنیا را نام ببرید، چند درصد احتمال دارد که «استونی» در بین اسم کشورهایی باشد که در لحظه به ذهن‌تان می‌رسد؟ احتمالا با من هم نظر باشید که احتمال زیادی ندارد اما نه وقتی که بدانید در استونی، حمل و نقل عمومی رایگان است، اینترنت رایگان در اختیار همه مردم قرار دارد و چهار هزار نوع خدمات به صورت الکترونیکی در دسترس مردم است طوری که استونی به جمهوری دیجیتال معروف شده است. جمهوری استونی در شمال شرقی اروپا و در حوزه دریای بالتیک واقع شده است. این سرزمین با جمعیتی نزدیک به یک میلیون و سیصدهزار نفر از کم‌جمعیت‌ترین کشورهای اتحادیه اروپا محسوب می‌شود.
استونی در طول تاریخ همواره تحت سلطه دولت‌های خارجی قرار گرفته و یک بار چند سال پس از پایان جنگ جهانی اول و انقلاب روسیه توانست استقلال خود را به دست آورد. هرچند این استقلال دوام چندانی نداشت و در سال 1940 مجدد به اشغال نیروهای شوروی درآمد.
این تسلط تا سال 1991و فروپاشی اتحادیه جماهیر شوروی ادامه یافت. جالب است که قریب به یک‌سوم جمعیت این کشور در پایتخت آن یعنی شهر تالین ساکنند. در پرونده امروز زندگی‌سلام با سبک زندگی مردم این سرزمین بیشتر آشنا خواهید شد.
کشوری با کمترین نسبت جمعیت
مردان به زنان
استونی کشوری است که کمترین نسبت جمعیت مردان به زنان را در جهان داراست. به ازای هر 100 زن تنها 84 مرد در این کشور زندگی می‌کنند! این نسبت در شهر تالین از این هم کمتر بوده و فقط 81 مرد به ازای هر 100 زن در این شهر ساکنند. تنها جزیره ماریانای شمالی با 50 هزار نفر جمعیت، در اقیانوس آرام که جزو قلمروی آمریکا محسوب می‌شود، نسبت جمعیتی کمتری برای مردان داراست. زنان استونیایی به طور متوسط یازده سال بیشتر از مردان عمر می‌کنند و در سنین بالای شصت و پنج سال جمعیت زنان تقریبا دو برابر جمعیت مردان است! در سال 2008 بیشترین میزان امید به زندگی برای زنان و مردان در این کشور مشاهده شد، به طور متوسط 2/79 برای زنان و 6/68 برای مردان. البته و با توجه به کاهش نرخ موالید در این کشور افراد بالای 65 سال در 30 سال آینده یک‌چهارم جمعیت استونی را تشکیل خواهند داد. این رقم در سال 1990 تنها هفت درصد از جمعیت این کشور بوده است.
آمار بالای دیابت در سرزمین چشم‌آبی‌ها
استونی بیشترین تعداد چشم آبی‌ها را در جهان دارد. 89 درصد مردم این کشور چشم‌آبی هستند. این در حالی است که رنگ آبی یکی از کمیاب‌ترین رنگ چشم‌ها در جهان است و تنها هشت درصد از ساکنان زمین چشمِ‌آبی دارند. ژنِ رنگِ آبی در چشم یک ژن مغلوب است، از همین رو در بیشتر جمعیت‌های جهان گسترش بسیار محدود دارد و در بسیاری کشورها نادر است.
دانشمندان معتقدند با توجه به ویژگی‌های ژنومی افراد چشم‌آبی به لحاظ ژنتیکی، کشور استونی یکی از بکرترین کشورهای جهان است. شجره‌نامه بیشتر خانواده‌های این کشور تا قرن هفدهم قابل ردیابی است. البته که نتیجه این نبود تنوع ژنتیکی تنها زیبایی منحصر به فرد مردم استونی نیست بلکه بسیاری از مردم این کشور از بیماری‌های زمینهای همچون دیابت و ناراحتی‌های قلبی رنج می‌برند.
عشق باورنکردنی استونیایی‌ها
به تاب‌سواری
تاب‌سواری یکی از فعالیت‌های روزانه مردم استونی است. مردم این کشور به تاب‌سواری تنها به دیده تفریح و سرگرمی نگاه نمی‌کنند! تاب‌سواری برای آن‌ها آن‌قدر جدی است که در سال 1993 شخصی به نام «آدو کسک» ورزشی را با نام «کییکینگ» اختراع کرد که به تاب سواری مربوط می‌شود. «کییک» در زبان استونیایی به معنای تاب است و کییکینگ به گونه‌ای از تاب گفته می‌شود که قابلیت چرخیدن سیصد و شصت درجه را حول محور اتکای خود دارد. در این ورزش پاهای ورزشکار به بدنه زیرین تاب بسته می‌شود و او باید تلاش کند تا حداکثر اندازه حرکت را ایجاد کند یا در صورت امکان دور سیصد و شصت درجه‌ای بزند. هر ساله مسابقات ورزشی در سطح قهرمانی در این کشور برگزار می‌شود. کییکینگ از جمله ورزش‌هایی است که در فهرست پیوستن به ورزش‌های المپیک هم قرار گرفته است.
کشوری اپلیکیشن‌خیز!
سه دهه پس از خروج کشور استونی از سلطه اتحادیه جماهیر شوروی، این کشور اکنون به یکی از پویاترین اقتصادهای اروپا در حوزه فناوری اطلاعات تبدیل شده است. سرانه تولید استارت آپ در این کشور که جمعیت آن به یک‌و‌نیم میلیون نفر نمی‌رسد از هر کشور دیگری در اروپا بالاتر است. بسیاری از اپلیکیشن‌های مشهور دنیا اولین بار در این کشور طراحی و بهره‌برداری شده است. به طور مثال، اسکایپ یک اپلیکیشن انتقال صدا وتصویر است که دو تن از خالقان آن مهندسان استونیایی بودند.
همچنین اپلیکیشن معروف و پیشرفته فیتسمی که یک اپلیکیشن انتخاب لباس است و با یک اتاق پرو مجازی به کاربرانش این امکان را می‌دهد تا لباس‌های مد نظرشان را در یک خرید اینترنتی بهتر انتخاب کنند، توسط استونیایی ها طراحی شده است. مردم استونی هم در این سال‌ها در استفاده از فناوری اطلاعات برای کارهای روزانه خود مهارت‌های لازم را کسب کرده‌اند و بساط سیستم‌های بوروکراتیک تقریباً از این کشور برچیده شده است.
تنها پایتختی که حمل‌و‌نقل عمومی‌اش رایگان است
از ابتدای سال 2013، در کشور استونی قانونی تصویب شد که بر اساس آن ساکنان شهر تالین پایتخت این کشور، می‌توانند به صورت رایگان از کلیه وسایل نقلیه عمومی شهری مانند خطوط مترو، اتوبوس‌ها یا ترامواها استفاده کنند. برای بهره‌مندی از این قانون، تالینی‌ها کافی است کارت شهروندی با نام «کارت سبز» و آن هم تنها به قیمت دو یورو خریداری کنند. البته شرایط برای گردشگران و غیر تالینی‌ها متفاوت است. آن‌ها علاوه بر خرید کارت سبز باید به میزان مورد نیاز برای استفاده از سیستم‌های حمل و نقل شهری کارت خود را شارژ کنند. دولت استونی مدعی است این طرح نه تنها برای اقتصاد این کشور هزینه‌ای دربرنداشته است، بلکه آن‌ها توانسته‌اند با تشویق مردم به استفاده از حمل و نقل عمومی و در خانه نگه‌داشتن خودروهایشان، از محل کاهش میزان ترافیک و کاهش مصرف سوخت به طور سالانه 20 میلیون یورو صرفه جویی کنند! مدیران این کشور در حال برنامه ریزی برای رایگان کردن اتوبوس‌ها و قطارهای بین‌شهری هستند که هنوز اجرایی نشده است. این را هم بدانید که استونی تنها کشور در اتحادیه اروپاست که چنین تصمیمی برای وسایل نقلیه عمومی خود گرفته است. این در حالی است که اهالی شهرهای لندن و کپنهاگ به ترتیب 233 و 186 یورو به صورت ماهانه برای استفاده از سیستم حمل‌و‌نقل عمومی می‌پردازند!
ازدواج به سبک استونیایی‌ها
ازدواج و سنت‌های رایج در آن برای مردم استونی ویژگی‌های خاص خودش را دارد. در استونی هم مانند بیشتر کشورهای جهان، این مردان هستند که پیشنهاد ازدواج را مطرح می‌کنند. پس از قبول درخواست ازدواج از سوی عروس، زوج جوان می‌توانند نامزدی‌شان را در حضور دوستان و اقوام‌شان جشن بگیرند یا تنها به تغییر پروفایل خود در شبکه‌های اجتماعی از حالت مجرد به نامزدشده، اکتفا کنند.
جشن عروسی اما وضعیتش متفاوت است. کمتر زوج استونیایی از خیر برپایی جشن عروسی می‌گذرد. برای این کار پس از مشخص شدن مکان و زمان عروسی، کارت‌های دعوت را به صورت دستی یا چاپی تهیه می‌کنند. عروس و داماد معمولا در کارت‌ها می‌نویسند که تمایل دارند هدیه ازدواجشان شامل چه چیزهایی بشود.
آن‌ها حتی می‌توانند اعلام کنند که ترجیح می‌دهند مهمان‌ها چه گلی برای‌شان هدیه بیاورند. مهمان‌ها در محل عقد جمع می شوند و سپس عروس و داماد را به سمت سالن برپایی جشن همراهی می‌کنند. بله، مردم استونی هم مثل ما ایرانی‌ها سنتی به نام پولمارونگ یا همان عروس‌کشان دارند! خودروی عروس و داماد که معمولا یک خودروی لوکس مثل رولزرویس یا یک خودروی کلاسیک کرایه‌ای است با روبان و گل تزیین شده و خودروهای مهمانان بوق‌زنان پشت سر آن‌ها حرکت می‌کنند.
در میانه راه عروس و داماد در جایی توقف می‌کنند تا کاری را که برای آینده آن‌ها شگون داشته باشد انجام دهند، مثلاً پوشک بچه‌ای را عوض می‌کنند تا زودتر بچه‌دار شوند، درخت می‌کارند یا به لانه لک لک‌ها سری می‌زنند! در این میان هم بعضی رانندگان بازیشان می‌گیرد و راه را بند می‌آورند و تا از زوج خوشبخت هدیه‌ای دریافت نکنند، به آن‌ها اجازه عبور نمی‌دهند. استونیایی ها معتقدند باز و بسته شدن راه برای عروس و داماد شانس می‌آورد!
تغییر فامیل عروس به فامیل داماد: عروس‌های استونیایی نام فامیل خود را پس از ازدواج به نام فامیل همسران‌شان تغییر می‌دهند اما نکته جالبش این است که آن‌ها برای خداحافظی با نام فامیل قبلی باید مراسمی رمانتیک تدارک ببینند. البته که هرکدام از عروس‌ها برای این کار خلاقیت خاص خودشان را دارند اما شیوه‌هایی که در این کشور متداول‌تر است عبارتند از: نوشتن نام فامیل قبلی روی بالون و فرستادن آن به هوا، نوشتنش روی کاغذ و به دریا سپردن آن، شلیک آن به هوا با استفاده از وسایل آتش بازی و البته پرطرفدارترینش، نوشتن آن روی یک شیرینی و میل کردن آن به همراه جناب داماد است!
هدیه دادن عروس و داماد به مهمانان: پس از خداحافظی با نام فامیل، همه مهمان‌ها در محل برگزاری جشن گرد هم می‌آیند و پیش از شروع پای کوبی، هرکدام از مهمان‌ها که بخواهد، فرصت دارد تا برای جمع چند جمله سخنرانی کند. عروس و داماد هم به پاس آرزوها و جملات زیبایی که از سوی مهمانان‌شان دریافت می‌کنند، هدیه کوچکی را به رسم یادبود به سخنران اهدا می‌کنند.
شام عروسی به جای نهار عروسی: استونیایی‌ها بر خلاف بیشتر ساکنان اروپا مراسم ازدواجشان را بعد از ظهر برگزار می‌کنند و به مهمانان خود علاوه بر خوراکی‌های مختلف به جای ناهار، شام می‌دهند. آوردن کیک و بریدن آن آخرین مرحله از یک مراسم عروسی است. سنتی که در حین بریدن کیک در استونی رایج است، برای مردم برخی مناطق کشورمان هم آشنا است. عروس و داماد در حین بریدن کیک تلاش می‌کنند پای دیگری را لگد کنند تا مشخص شود در زندگی آینده چه کسی حرف اول را می‌زند!
امورات استونیایی‌ها چگونه می‌گذرد؟
در سال 2017 متوسط درآمد ماهانه هر شهروند استونیایی هزار و 221 یورو در ماه بوده است، آمارها نشان می‌دهد این رقم با گذر زمان افزایش قابل ملاحظه‌ای داشته و در سال 2018 برای ایالت اصلی آن هاریو که پایتخت در آن واقع شده به 1386 یورو در ماه رسیده است. این عدد برای برخی مشاغل به مراتب بالاتر می‌رود، به عنوان مثال یک کارمند شرکت‌های تولید و توسعه نرم‌افزار در این کشور به طور متوسط 3 هزار و 662 یورو در ماه حقوق می‌گیرد. شاید در نگاه اول این اعداد و ارقام در مقایسه با دیگر کشورهای اتحادیه اروپا کم به نظر برسد، اما لازم است بدانید مخارج زندگی در شهر تالین 3 برابر ارزان‌تر از آمستردام و 8 برابر ارزان‌تر از سانفرانسیسکو است.
یکی از عوامل این کاهش هزینه‌ها، حمل و نقل رایگان در پایتخت و البته خدمات بهداشتی-درمانی رایگان در سراسر این کشور کوچک است. کارمندان در استونی پنج روز در هفته و هشت ساعت در روز کار می‌کنند. هر کارمند استونیایی 28 روز مرخصی سالانه دارد که موظف است برای افزایش بازدهی حداقل از 14 روز آن در سال استفاده کند.
ارائه 99 درصد خدمات‌عمومی
به شکل الکترونیکی
پیش‌بینی می‌شود که استونی اولین کشور در جهان است که می‌تواند بدون وجود ساختارهای فیزیکی معمول و بوروکراسی‌‌های اداری به صورت فیزیکی، همچنان به حیات خود ادامه دهد! این روزها اهالی استونی، می‌توانند از طریق اینترنت، رأی بدهند، به پرونده سلامت خود دسترسی یابند و مالیات‌های خود را محاسبه و پرداخت کنند. بنابر ادعای دولت این کشور، بیش از
99 درصدخدمات عمومی در استونی به شکل الکترونیکی و از طریق سایت e-estonia.com عرضه می‌شود.
گرگ‌ها در کمین توریست‌های این کشور!
۵۲ درصد فضای این کشور جنگل است و همین امر استونی را به یکی از سبزترین کشورهای قاره اروپا تبدیل کرده است. ضمن این‌که این رقم روند رو به افزایشی را طی می‌کند. با این حال، طبیعت این کشور وحشی و دارای گرگ است. معروف‌ترین جاذبه گردشگری استونی، پارک ملی سوما است که یکی از ۱۲ منطقه حفاظت شده در اروپا محسوب می‌شود.
بازدیدکنندگان و توریست‌های این کشور می‌توانند با استفاده از کفش‌های ویژه از زمینهای باتلاقی این پارک عبور کنند و لحظات جالبی را تجربه کنند. با این حال باید مواظب گرگ‌های منطقه هم باشند که در کمین‌شان هستند و هر لحظه ممکن است به آن‌ها حمله کنند.
مریم ذاکری
انتهای پیام/
منابع محلی