به گزارش نصر، شهزاد قریشی، اولین مستندساز قصه آب تبریز، درباره نخستین مواجههاش با مسئله آب در مستندسازی گفت: برخلاف تصور رایج، آب همیشه در منطقه ما مسئله بوده. از همان لحظهای که آب باید به دست میآمد تا زمانی که مصرف میشد، هم برای حاکمیت و هم برای مردم دغدغه وجود داشته؛ چه کشاورز و چه شهروند عادی.
وی تأکید کرد: آب هیچگاه امر بدیهی نبوده و همواره نیازمند مدیریت، مراقبت و تصمیمگیری جمعی بوده است.
وی به فقر اسناد اشاره کرد و با نگاهی انتقادی گفت: آرشیو اسناد ما در زمینه آب بسیار کم است و این مسئله سو مدیریت نیست بلکه اساساً دغدغه پژوهش درباره آب وجود نداشته و ندارد. نه آرشیو منسجمی داریم و نه ثبت دقیق تاریخی که این خودش نشانهای از نوع مواجهه ما با آب است.
وی اذعان داشت:مسئله ما در گذشته پیدا کردن آب و تقسیم آن مسئله بوده اما امروز اصلِ پیدا کردن آب به بحران تبدیل شده است.
از مدیریت تا مصرف؛ گسست فرهنگی آب
قریشی بحران امروز را بیش از آنکه فنی بداند، فرهنگی و اجتماعی خواند و افزود: ما هیچوقت آموزش درست درباره مصرف آب ندیدهایم. نه در مدرسه، نه در رسانه و نه در سیاستگذاری. از این نظر، مسئله آب یک مسئله عمیقاً فرهنگی است. معتقدم بدون اصلاح الگوی ذهنی جامعه، هیچ اصلاح فنی پایداری شکل نمیگیرد.
وی به نقش نهادها اشاره کرد و تشریح کرد: چند ارگان باید در یک مثلث هماهنگی و همبستگی سیستماتیک قرار بگیرند از جمله شهرداری، قوه قضائیه و نهادی که مستقیماً با بحران آب درگیر است. اما این هماهنگی عملاً وجود ندارد.
قریشی با اشاره به نمونهای عینی ادامه داد: امروز تعداد زیادی از قناتهای ما به واسطه مجوزهای شهرداری و بدون مجوز اداره آب و فاضلاب، برای ساختوساز پوشانده شدهاند. این یعنی نابودی سرمایههای آبی، آن هم با امضای رسمی.
آینده آب؛ هشدار جدی، نه پیشبینی دور
قریشی در پاسخ به پرسش پایانی درباره آینده آب، صریح هشدار داد: باید تصور کنیم که آب در مملکت ما قطعاً کم خواهد شد لذا مدیران باید هم در اصلاح زیرساختها اقدام کنند و هم آموزشهای درست بدهند. اما این کافی نیست. همه ما باید در برابر مصرف آب وجدان داشته باشیم.
گفتنی است، از نگاه شهزاد قریشی، بحران آب نه یک اتفاق ناگهانی، بلکه نتیجهی فراموشی تاریخی، بیتوجهی فرهنگی و ناهماهنگی نهادی است.اگر روزی آب تمدن ساخت، امروز این پرسش پیش روی ماست که آیا میتوان با همان آب، آینده را هم ساخت؟ پاسخ، به عقلانیت ما در اکنون بستگی دارد.
انتهای پیام/