آتش در کمین شهرک سلیمی تبریز

به گزارش نصر به نقل از آذرقلم، اینجا کانون حادثه است. کافی است تا یک قوطی کوچک رنگ آتش بگیرد. مواد اشتعال زا چنان روی هم تلنبار شده اند که آتش گرفتن آنها، کار تخریب یک انبار مهمات را می کند. بعد از ساعت ها تلاش و زحمت و وارد شدن میلیاردها تومان خسارت بالاخره آتش مهار می شود. آنچه به جا مانده موجی از حسرت و حرمان و تاسف است. خوشبختانه این حادثه تلفات جانی در پی نداشت اما چند نفر از کارگران و حتی دو نفر از آتش نشانان حاضر در محل حادثه مصدوم شده اند. بررسی های میدانی بعد از حادثه نشان می دهد که نه تنها این واحد تولیدی بلکه اغلب واحدهای تولیدی این شهرک، پیشگیری ها و پیش بینی های لازم را انجام نداده و اصول ایمنی را رعایت نکرده اند. البته شهرک صنعتی سلیمی تبریز به عنوان قطب بزرگ تولیدی شمالغرب کشور نسبت به بقیه شهرک ها وضعیت بهتری دارد. حال ناگفته پیداست که در دیگر واحدهای تولیدی استان چه می گذرد!

بار دیگر یاد آن توصیه ایمنی معروف می افتیم: یک لحظه غفلت، یک عمر پشیمانی!
ورودی شهرک صنعتی شهید سلیمی به شکل دروازه های یک شهر از دور به چشم می آید از زیر سردرب های بزرگ به ارتفاع حدود 6 متر عبور می کنیم ساختمان های چند طبقه اداری و رستوران ها ورود به یک شهر را در نظر مجسم می کند به مسیر خود که جاده ای بی انتها به چشم می آید ادامه می دهیم و شکل صنعتی این شهرک در ادامه مسیر نمود بیشتری پیدا می کند. در طول این مسیر کارخانه های بسیار نام آشنایی جلب توجه می کند در میان این ساختمان ها مخزن هایی به قطر های بیش از 50 متر و ارتفاع بلند تر از ساختمان های 6 طبقه و در طرف دیگر برخی از ساختمان ها، بشکه های فلزی رنگی دیده می شود و این ابزارآلات نشان از وجود گاز و یا مواد شیمیایی دارد.
در سالهای اخیر آتش سوزی در کارخانجات و واحدهای تولیدی شهرک سلیمی واقع در  جنوب غرب تبریز زنگ خطر را برای بزرگ ترین قطب صنعتی استان به صدا در آورده است. بر اساس آمارهای اعلام شده از سوی منابع رسمی، حدود 700 واحد صنعتی در این شهرک مشغول فعالیت است و روزانه ۲۹ هزار نفر شامل کارگر، کارفرما، مدیر، مهندس و تکنسین به این شهرک رفت و آمد می کنند. جالب است بدانید که ۳۰۰ واحد فعال در این شهرک در حوزه صنایع شیمیایی فعالیت می کنند. به عبارت دیگر این واحدها در هنگام حوادث احتمالی می توانند به مانند انبار باروت و مهمات عمل کرده و حوادث زنجیره ای دیگری را رقم بزنند. با این حال، در طی سال های گذشته و براساس بررسی های میدانی به نظر می رسد ضوابط ایمنی و تدابیر پدافند غیر عامل در این شهرک کمتر مورد توجه قرار گرفته است.
رحیم حضرتی، مسئول واحد آتش نشانی شهرداری آذرشهر که شهرک سلیمی در حوزه استحفاظی این شهرستان قرار دارد در این باره می گوید: به طور متوسط سالانه شش حریق بزرگ در این شهرک صنعتی اتفاق می افتد که نه تنها شهرستان بلکه نیروهای امدادی کل استان را درگیر می کند. ضمن آنکه این حوادث ناگوار تبعات اجتماعی و اقتصادی زیادی را به دنبال دارد.
وی با اشاره به کمبود تجهیزات و نیروی انسانی شهرک های صنعتی هشدار می دهد و می گوید: ایستگاه آتش نشانی شهرک سلیمی از نظر تعداد نیروی انسانی و تجهیزات در وضعیت خوبی قرار ندارد و در صورت بروز آتش سوزی کارخانجات شهرک به ویژه کارخانجات شیمیایی اطفای حریق با مشکل روبرو خواهد شد.
مسئول واحد آتش نشانی آذرشهر، نبود دستگاه فوماتیک ( ماشین آلات تخصصی اطفای حریق در واحدهای شیمیایی) را یادآور شده و اضافه می کند: برخی از تجهیزات در اطفای حریق های شیمیایی کاربرد دارند و نبود آن ها نیروهای آتش نشانی را با مشکل مواجه می کند.
حضرتی عدم اجرای طرح ایمنی در برخی از کارخانه ها را هم یکی دیگر از مشکلات ایمنی این شهرک توصیف کرده و می گوید: جهت پیشگیری از آتش سوزی در کارخانه ها اجرای طرح ایمنی HSE الزامی است.
علیرضا محمدی، مدیر عامل خدمات شهرک سلیمی، نبود دستگاه فاموتیک در این شهرک را تائید می کند و می گوید: بله، متاسفانه این شهرک فاقد این دستگاه است و ما مجبوریم در آتش سوزی های مربوط به این حوزه، از آب و کف باهم استفاده کنیم.
وی در عین حال در مورد امکانات آتش نشانی این شهرک می گوید: به طور متوسط ماهانه یک آتش سوزی در شهرک سلیمی اتفاق می افتد ایستگاه آتش نشانی شهرک سلیمی دارای ۲ دستگاه خودروی ۱۰ چرخ و ۹ نفر نیروی انسانی است.
اما سوالی که باید توسط کارشناسان آتش نشانی و ایمنی و مسئولان پدافند غیر عامل پاسخ داده شود:
“آیا این میزان تجهیزات برای پوشش حادثه در شهرکی به این عظمت با پتانسیل بالای بروز حادثه و حریق کافی است؟! ”
مسئول روابط عمومی یکی از واحدهای تولیدی این شهرک که چندی پیش دچار حریق شد در مورد کمبود امکانات آتش نشانی و ایمنی در این شهرک می گوید : در آتش سوزی کارخانه ما آتش نشانان در زمان اطفای حریق  امکانات اولیه نداشتند از جمله نبود ماسک های اکسیژن و ماموران آتش نشانی جهت اطفای حریق واقعا از جان مایه گذاشتند و بدون تجهیزات جهت اطفا حریق به آتش نزدیک می شدند.
یکی از تکنسین های واحد تولیدی دیگر که کارخانه آنها نیز دچار حریق شده بود در این باره می گوید : ما معمولا در زمان آتش سوزی از تجهیزات کارخانه خود استفاده می کنیم حتی زمان آتش سوزی به دلیل پارگی شیلنگ های آتش نشانی از شیلنگ های کارخانه خود ما استفاده کردند، چون نیروهای خود ما حریق را اطفا کرده بودند و آنها تنها در بحث ایمن سازی محیط وارد عمل شدند.
مدیر کل پدافند غیر عامل استانداری آذربایجان شرقی هم در گفتگو با خبرنگار ما بر ضرورت ایمن سازی واحدهای بزرگ صنعتی تاکید کرده و می گوید:  اخیرا از لحاظ ایمنی و الزامات پدافند غیر عامل و موضوعات شیمیایی و زیستی ساماندهی شهرک های صنعتی بحث زوم بندی و مکان یابی و ارزیابی و طرح توجیهی در ایجاد اولیه شهرک صنعتی در دستور کار قرار گرفته و شهرک های صنعتی متولی این موضوع  هستند.
محمد بیگ در مورد ارزیابی خود از وضعیت شهرک صنعتی سلیمی می گوید: نمی توان هنوز نظر قطعی داد چون بازدیدهای میدانی و نتیجه های نهایی هنوز ابلاغ نشده است اما ساماندهی شهرک های صنعتی را با جدیت دنبال می کنیم و بخشنامه لزوم ارتقای امنیت واحدها چه از لحاظ زیستی و شیمیایی و چه از نظر ایمنی به واحدهای مختلف ابلاغ شده است.
محمد بیگ تصریح می کند: بازدید میدانی تیم رصد و پایش از همه شهرک های صنعتی استان به همراه ناظر استانداری و پدافند غیر عامل را در دستور کار قرار داده ایم تا بعد از آن در قالب قرارگاههای مرتبط دستورالعمل های لازم ابلاغ شود. ضمن آنکه برای اولین بار نیروهای انسانی در زمینه پدافند پرتوی و شیمیایی هم آموزش دیده اند.
وی حتی از احتمال پیگیری های قضایی برای واحدهایی که به وظایف خود در زمینه ایمن سازی واحدهای مربوطه اقدام نکنند خبر داده و می گوید: کارگروه حقوقی و قضایی پدافند غیر عامل زیر نظر رئیس دادگستری استان این موضوع  را پیگیری خواهد نمود.
“حادثه خبر نمی کند” این عبارت هشدار دهنده ای است که هم بر روی بسیاری از اماکن آتش نشانی و هم بر روی دیوار بسیاری از کارخانه ها و واحدهای تولیدی نصب شده است. اما اینکه تا چه اندازه این شعار راهبردی مورد توجه مدیران واحدها ، مهندسان و کارگران واقع شده جای تردید بسیار دارد چرا که اگر این گونه بود هرگز شاهد حوادث تلخ و آتش سوزی به ویژه در شهرک های صنعتی و کارخانه ها نبودیم. به نظر می رسد نیازمند تجدید نظر جدی در زمینه ترویج فرهنگ ایمنی و اتخاذ تدابیر لازم برای پیشگیری از وقوع حوادث و آتش سوزی به ویژه در سطح واحد های تولیدی هستیم. در دوران سخت اقتصادی و تورم و رکود تولید، وقوع یک حادثه تلخ و آتش سوزی دیگر اصلا توجیهی ندارد.

گزارش از فریبا مهدی نیا
انتهای پیام/