امام محمدباقر(ع)، جنبش علمی دامنه‌داری را پایه‌گذاری کرد

به گزارش نصر، حجت الاسلام والمسلمین حسن صالحی در ارتباط با ابعاد شخصیتی آن حضرت در طول زندگی، اظهار کرد: امام صادق(ع) در مورد پدرش، امام محمدباقر(ع) می‌فرمایند: پدرم همواره به یاد خدا بود. در حال راه رفتن، غذا خوردن و حتی هنگام سخن گفتن با مردم ذکر خدا می‌گفت و همواره زبانش به ذکر «لا الله الا الله» در حرکت بود.
وی افزود: به خاطر نقل قول‌های فراوانی که تمام دانشمندان اهل سنت در مناقب علمی و عملی در خصوص امام محمدباقر(ع) ذکر کرده‌اند، ایشان را از معتمدترین مراجع حدیث نبوی می‌دانند و در همین راستا به باقرالعلوم یعنی شکافنده‌ علم و دانش شهرت یافته است.
وی ادامه داد: امام محمدباقر(ع) با داشتن عائله‌ی سنگین و برخورداری از زندگی ساده و متوسط، در بذل و بخشش از همگان پیشتازتر بود چرا که روایتی است که حسن بن کثیر می‌گوید: از نیازمندی خود و بی‌توجهی دوستانم به امام باقر(ع) شکوه نمودم و امام باقر(ع) نیز در پاسخ به شکوه او فرمود: «بد برادری است آنکه در زمان بی‌نیازی‌ات تو را مراعات کند ولی در هنگامه فقر و تهیدستی با تو قطع رابطه نماید.» سپس ایشان به غلام خود دستور داده تا کیسه‌ای که حاوی ۷۰۰ درهم بود را به ابن کثیر دادند و سپس فرمود: این مبلغ را مصرف کن و هنگامی که به پایان رسید مرا در جریان بگذار.
صالحی در خصوص صبر و بردباری امام محمدباقر(ع) اشاره کرد و افزود: با ذکر دو داستان از امام محمد باقر(ع) می‌توان به این سوال پاسخ داد. نخست اینکه مردی نصرانی خطاب به امام باقر(ع) گفت: تو بقر هستی و امام(ع) با ملایمت و خونسردی فرمود: من باقر هستم، اما مرد (که همچنان بر اسائه ادب اصرار داشت) گفت: تو پسر زنی آشپز هستی. امام(ع) بار دیگر با ملایمت و نرمی به وی فرمود: آشپزی حِرفه او بود (و این ننگ نیست) ولی نصرانی همچنان به گفتار ناهنجار خود ادامه داد و مادر امام(ع) را به نسبتی ناروا متهم ساخت. سپس امام(ع) همچنان با ملاطفت به وی فرمود: اگر راست می‌گویی، خدا او را بیامرزد وگرنه خدا تو را بیامرزد، مرد نصرانی از دیدن این برخورد امام(ع) به اشتباه خود پی برد و به اسلام روی آورد.
وی ادامه داد: در روایتی دیگر، گروهی نزد امام باقر(ع) رفتند و در همان هنگام، یکی از فرزندان آن حضرت مریض و آثار حزن و اندوه در سیمای مبارک امام(ع) نمودار بود، ولی چیزی نمی‌گفت. مهمانان از دیدن این حالت، با یکدیگر به گفتگو پرداختند و از نگرانی شدید امام(ع) درباره فرزندش، سخن گفتند. مدتی نگذشت که کودک فوت کرد و صدای گریه از درون خانه بلند شد در این هنگام امام(ع) با چهره‌ای گشاده از اتاق بیرون آمد و هنگامی که آنان از علت پدید آمدن آن حالت غیرمنتظره از امام(ع) پرسیدند، فرمود: «ما دوست داریم نسبت به کسی که مورد علاقه ماست در عافیت و سلامت باشیم ولی چون فرمان خدا رسد آنچه او دوست می‌دارد تسلیم هستیم.»
وی با اشاره به همزمانی زندگی امام محمدباقر(ع) با حکومت‌های مختلف، اذعان کرد: امام باقر(ع) در زمان حکومت امویان، زندگی می‌کرد و با پنج تن از خلفای اموی ولید بن عبدالملک، سلیمان بن عبدالملک، عمر بن عبدالعزیز، یزید بن عبدالملک و هشام بن عبدالملک هم‌دوره بود،
سرپرست نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه هنر اسلامی تبریز اضافه کرد: خلفای روزگار امام باقر(ع) به استثنای عمر بن عبدالعزیز، انسان‌های ناصالحی بودند و موانعی جدی بر سر راه آن حضرت به شمار می‌آمدند و در بسیاری از موقعیت‌ها نیز رفتارهایی خشن، گزنده و ستمکارانه با ایشان داشتند.
وی با اشاره به این‌که در محافل غیرشیعی، امام محمدباقر(ع) را از معتمدترین مراجعِ حدیث نبوی می‌دانند، گفت: ابن حجر عسقلانی، در معرفی امام باقر(ع) می‌نویسد: محمدباقر(ع) به اندازه‌ای رموز و اسرار علوم و دانش‌ها را آشکار ساخت و حقایق احکام، حکمت‌ها و لطایف دانش‌ها را بیان کرده که جز کوردلان و تاریک باطنان، کسی نمی‌تواند آن‌ها را انکار کند و از این رو شکافنده مشکلات علم و برافرازنده دانش لقب یافته است.
وی ادامه داد، احمد بن تیمیه الحرّانی، آموزگار اصلی سلفی‌گری که در ردّ شیعه کتاب‌ها نوشته است، در عبارت کوتاهی از امام باقر(ع) چنین یاد کرده است«ابوجعفر محمدبن علی از برگزیدگان اهل علم و دین بوده و گفته شده است که او را به آن دلیل باقر نامیدند که شکافنده علوم بود».
صالحی در ادامه به نقش اجتماعی امام محمدباقر(ع) در تاریخ اجتماعی و فرهنگی اسلام اشاره کرد و گفت: امام محمدباقر(ع)، اقدامات راهبردی متعددی را در نقش اجتماعی در دستورکار خود قرار داده بود که می‌توان به پایه‌گذاری جنبش و نهضت علمی که منجر به تاسیس حوزه‌ی بزرگ اسلامی در دوران امامت حضرت امام جعفر صادق(ع) شد، اشاره کرد.
وی با بیان دیگر نقش اجتماعی امام محمدباقر(ع)، خاطرنشان کرد: ایشان بر تقویت بنیان امامت و رهبری توجه ویژه‌ای داشتند، به طوری که تضعیف جایگاه امامت و رهبری و نادیده گرفتن فرامین رهبری را علت اصلی انحرافات می‌دانستند و بر این اساس بود که بر ضرورت امامت و رهبری پافشاری می‌کردند. 
وی ادامه داد: راه‌اندازی تشکیلات منسجم و کارآمد، دیگر اقدام امام محمدباقر(ع) بود که به انجام رساندند و به آموزش، تربیت و کادرسازی توجه داشتند که در این تشکیلات منسجم آن بزرگوار همه شیوه‌های دین‌داری و مبارزه را به یاران خود آموخت. 
سرپرست نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه هنر اسلامی تبریز افزود: در آخرین اقدام راهبردی خود، مبارزه‌ منطقی و کوبنده با خلفای جائر زمان که امام محمدباقر(ع) با موضع گیری‌های صحیح و منطقی، جواب‌های کوبنده و دندان‌شکن، افشاگری‌های بی‌پرده، تحریم همکاری با خلفای جائر و غاصب با مقتدرترین خلیفه‌ی اُموی یعنی هشام بن عبدالملک چنان سخت و استوار بود که عرصه را بر خلفای جور تنگ کرده و آن حاکم ملعون تاب نیاورده، سرانجام حضرت را بعد از چندین بار احضار، دستگیری و زندان به شهادت رساند.
وی به شاگردان خاص آن حضرت که شناخته شده هستند، اشاره کرد و گفت: امام محمدباقر(ع) اصحاب و یارانی را تربیت کرد که هرکدام از دانشمندان زمان خود و دارای تألیفات فراوان در عین حال از رجال سیاسی و اهل بصیرت زمان خودشان بودند از جمله جابر بن یزید جعفی، زرارة ‏بن اعین، حمران بن اعین، محمد بن مسلم، هشام بن سالم و ابوبصیر.
وی افزود: با مطالعه دقیق زمانه و زندگی امام محمدباقر(ع) در ابعاد شخصیتی فردی و اجتماعی می‌توان ایشان را یک الگو برای جوانان، امت اسلامی و سرمشق زندگی خود قرار داد که البته اگر زمانه و زندگی به صورت چند رسانه‌ای مطرح شود، تاثیر بسزایی خواهد داشت.
انتهای پیام/