تصحیح الکترونیکی امتحانات نهایی، گامی در مسیر عدالت آموزشی

به گزارش نصر، امتحانات نهایی امسال دانش‌آموزان دوازدهمی به دلیل تاثیر نمرات امتحانات نهایی متفاوت‌تر از سال‌های گذشته برگزار شد، بر اساس مصوبه ۸۴۳ شورای عالی انقلاب فرهنگی اعلام شده سهم سابقه تحصیلی برای سال تحصیلی ۱۴۰۲ به ۴۰ درصد تاثیر قطعی رسید که به همین منظور شیوه‌ای متفاوت برای تصحیح برگه‌های امتحانات نهایی بکار گرفته شد.
در امتحانات نهایی امسال ۹۱۴ هزار ۴۶۵ دانش‌آموز و افراد برای سوابق تحصیلی در آزمون‌های نهایی پایه دوازدهم شرکت کرده بودند که از این تعداد، ۵۳۴ هزار ۱۲۱ نفر دختر و ۳۸۰ هزار ۳۴ نفر دانش آموز پسر هستند. از این جمعیت آماری ۵۹۵ هزار و ۶۲۴ نفر دانش آموزان روزانه و ۳۱۸ هزار ۸۴۱ نفر دانش آموزان بزرگسال و افرادی هم برای ایجاد سابقه و ترمیم در آزمون نهایی شرکت کردند که در خرداد ۱۴۰۲ کلیه حوزه های تصحیح به منظور حفظ ایمنی نمرات و رعایت اطمینان آنها به صورت الکترونیکی و پاسخ‌برگ دانش آموزان نیز کاملا شخصی سازی شد.
براین اساس قرار است که از امسال به بعد، تصحیح اوراق امتحانات نهایی الکترونیکی باشد و دیگر به صورت دستی انجام نخواهد شد و برگه امتحان بدون نام و بدون مشخص بودن ناحیه، توسط مصححان حتی از استان‌های دیگر در سیستم، تصحیح و ثبت شده و برای تصحیح دوم به همکاری دیگر ارجاع می‌شود که از نمره قبلی اطلاع ندارد.
در این فرآیند، اگر نمره دو تصحیح تا ۲۵ صدم نزدیک بود، ثبت نهایی می‌شود اما اگر اختلاف بیش از یک نمره باشد تصحیح سوم صورت خواهد گرفت و برگه امتحانی به مصحح سوم ارجاع داده می‌شود که در این راستا نکته قابل توجه این است که جمع برگه هر صفحه امتحانی را سامانه انجام می‌دهد و نمره نهایی را جمع بندی و اعلام می‌کند.
در واقع با توجه به اینکه این نمرات در پذیرش دانش‌آموزان در مراکز آموزش عالی تاثیر مستقیم دارد، تصحیح الکترونیکی امتحانات نهایی، زمینه‌ساز توسعه عدالت آموزشی محسوب می‌شود.
با توجه به این شیوه دانش‌آموزان دلهره دریافت سلیقه‌ای نمره‌ خود را ندارند چراکه دبیران تخصصی پس از ایجاد کد کاربری که توسط رئیس حوزه تصحیح انجام می شود، با مشاهده تصویر پاسخ‌برگ‌ها اقدام به تصحیح اوراق امتحانی می‌کنند و همچنین فرآیند اسکن، بارگذاری و تصحیح پاسخ‌برگ ها توسط نرم افزارهای تحت مدیریت وزارت آموزش و پرورش در حال انجام است.
هرچند که برخی از دانش‌آموزان و حتی معلمان طراحی سئوالات امتحانات نهایی را بسیار مفهومی و پیچیده‌تر از تدریس در کلاس‌های درس دانستند اما اکثریت نسبت به نمرات خود و تصحیح الکترونیکی رضایت داشتند.
اکثریت معلمان و دانش‌آموزان تصحیح الکترونیکی امتحانات را راهی برای حفظ سلامت و امنیت امتحانات نهایی دانستند و این اطمینان را داشتند که نمرات را عادلانه دریافت کرده‌اند.
یکی از دانش‌آموزان رشته علوم انسانی درباره تصحیح الکترونیکی امتحانات به خبرنگار ایرنا گفت: هرچند که سئوالات دشوار بود اما خوبی امتحانات نهایی این است که برگه‌های امتحان را به صورت الکترونیکی تصحیح می‌کنند.
وی افزود: اکنون این اطمینان وجود دارد که هیچ‌کس نمی‌تواند در برگه امتحانی من مطلبی را کم یا زیاد کند و همچنین اینکه به صورت ناشناس توسط مصححان در استان‌های دیگر تصحیح می‌شود. این موضوع به من اطمینان می‌دهد که نمره‌ام عادلانه است.
یکی دیگر از دانش‌آموزان رشته ریاضی درباره تصحیح الکترونیکی برگه‌های امتحانی گفت: پیش از امتحانات نهایی این نگرانی وجود داشت که اگر برگه‌های ما را سلیقه‌ای تصحیح کنند، در کنکور عقب می‌افتیم اما اکنون با تصحیح الکترونیکی این اطمینان وجود دارد که عدالت رعایت شده است.
وی افزود: من به سطح دشواری سوالات با توجه به دو سال آموزش مجازی در دوران کرونا انتقاد دارم اما تصحیح الکترونیکی برگه‌های امتحانی یک اقدام مثبت در جهت رعایت عدالت محسوب می‌شود.
یک دانش‌آموز رشته علوم تجربی هم درباره تصحیح الکترونیکی برگه‌های امتحانی گفت: دولت با تصحیح الکترونیکی برگه‌های امتحانی مانند آزمون کنکور این اطمینان را در ما ایجاد کرد که امتحانات نهایی با سلامت و اطمینان برگزار می‌شود و در حق ما اجحافی صورت نگرفته است.
وی افزود: من به یکی از نمره‌های خود اعتراض زدم و پس از تصحیح دوباره نمره مناسب خودم را دریافت کردم و به نظرم این شیوه می‌تواند در آینده هم موجب رضایت سایر دانش‌آموزان باشد.
یکی از معلمان سال دوازدهم درباره تصحیح الکترونیکی برگه‌های امتحانات نهایی گفت: وقتی اعلام کردند که نمرات امتحان نهایی در پذیرش در دانشگاه تاثیر مستقیم دارد، در وهله اول همه نگران شدیم اما وقتی شیوه مناسب تصحیح الکترونیکی را ایجاد کردند که نام و مشخصات دانش‌آموز قابل شناسایی نیست و مصححان در استان‌های مختلف برگه‌ها را تصحیح می‌کنند، خیالمان راحت شد.
وی افزود: در مواقعی شاید امکان سلیقه‌ای تصحیح کردن برگه‌های تشریحی باشد، اما اکنون با توجه به این شیوه و راهنمای تصحیح توسط چند عدالت را برقرار می‌کند.

۹۴ درصد همبستگی در تصحیح اول و دوم
همچنین محسن زارعی رئیس مرکز ارزشیابی و تضمین کیفیت نظام آموزش و پرورش روز ۲۴ مرداد درباره نحوه تصحیح سؤالات توسط مصححان گفت: در امتحانات امنیت در طراحی، طراحی آزمون با استفاده از بانک سوال، ارسال سوالات به صورت امن، با دقت، صحت و در زمان مشخص، شیوه مناسب و یکسان برگزاری آزمون، امکانات و تجهیزات مناسب، نمره‌دهی مناسب و عادلانه و شیوه مناسب ساخت نمرات مقیاس مورد توجه قرار گرفت.
وی افزود: نمره‌دهی باید عادلانه باشد، در بحث تصحیح باید فرآیند طوری طراحی شود که روزنه‌ و خطای انسانی قابل تصور نباشد، در سال‌های قبل کارهایی انجام شده که دو بار تصحیح کامل توسط دو مصحح مختلف در سایر استان‌ها صورت گیرد که اگر اختلاف نظر و مغایرت در تصحیح وجود داشت، مصحح سوم برگه را تصحیح و نظر نهایی را اعلام می‌کرد.
معاون وزیر آموزش و پرورش ادامه داد: در ۶۵ درصد نمرات مغایرتی بین تصحیح دو مصحح یا وجود نداشته و یا کمتر از یک نمره بوده است، یک تا دو نمره مغایرت در برگه‌ها ۲۰ درصد، دو تا سه نمره مغایرت ۹ درصد، سه تا پنج نمره پنج درصد و مغایرت بیشتر از پنج نمره یک درصد بوده است.

زارعی یادآور شد: ۱۵ درصد از شرکت‌کنندگان در امتحانات نهایی به نمرات اعتراض داشتند که از این میان دختران ۴۶ درصد و پسران ۵۴ درصد معترضان را تشکیل می‌دهند.
وی با بیان اینکه ۹۴ درصد همبستگی میان تصحیح مصحح اول و دوم وجود داشته است، گفت: تحلیل از نظر بررسی روایی، بررسی پایایی، درجه دشواری، درصد پاسخگویی و کارکرد افتراقی سوال جهت شناسایی سوگیری صورت گرفته است، همچنین پایش کیفیت عملکرد نظام آموزشی، تخیلی میزان تحقق اهداف و بررسی ساختارهای دانشی فراگیران و عوامل موثر بر یادگیری دانش آموزان بررسی شد.
انتهای پیام/