گزارش روز/
توسعه پایدار فضای سبز با مدیریت هوشمندانه منابع آبی
نصر: تهدید کم‌آبی از جمله معضلاتی است که شهروندان تبریزی امسال در تابستان با قطعی مکرر آب منازل با گوشت و استخوان آن را حس کردند. به طوری که نبود آب تنها به آب آشامیدنی مربوط نبوده و آب خام جهت نگهداشت گونه‌های گیاهی و فضای سبزی شهری نیز از آسیب و تهدیدهای این موضوع بی نصیب نمانده است.
به گزارش نصر، شرایط کم آبی فعلی، بار دیگر لزوم تغییر رویکرد در مکانیزم‌های مصرف آب خام و آبیاری فضای سبز را یادآوری کرده است چرا که برای سازگاری با شرایط بی آبی فعلی راه گریزی جز مجهز و بروز شدن سیستم نگهداشت فضای سبز شهری نیست.
مدیریت شهری در این دوره عزم راسخی بر ساماندهی و توسعه فضای سبزی شهری دارد تا به اندازه وسع خویش نشانه هایی از باغ شهر بودن در تبریز برای آیندگان باقی بماند. اما توجه به توسعه در کنار مدیریت منابع موجود یکی از اصول اساسی توسعه پایدار شهرها محسوب می‌شود.
بر اساس آمار، نیاز آبی نگهداشت چمن ۱۵ لیتر بوده و باید یکصد و ۲۳ بار در سال برای چمن کاری ها آبرسانی کرد. این در حالی است که نیاز آبی درختچه ۲۰ لیتر بوده و دفعات آبیاری در سال تنها ۴۳ بار است. بر همین اساس نیازمند اصلاح الگوی کاشت گونه‌های گیاهی فضای سبز تبریز هستیم.
جالب است بدانید بر اساس آمار ۷۱ درصد آب خام تبریز صرف آبیاری چمن ها می شود. شهرداری تبریز در رویکرد جدید خود برای حل این معضل، سیاست کاهش سطح کشت چمن را در پیش گرفته است.
ضرورت کوچ کردن به سیستم آبیاری با تکنولوژی جدید
مجید رحمانی مدیرعامل سازمان مردم نهاد همیاران زیست سبز در گفتگو با شهریار می‌گوید: کاهش شدید سطح آب های زیر زمینی و کاهش میزان بارندگی منجر به چالش تامین آب خام در کنار آب آشامیدنی تبریز شده است. متولیان امر باید برنامه راهبردی در مدیریت درست منابع آب خام شهر داشته باشند. اولین گام عملی شهرداری برای جلوگیری از هدر رفت آب خام و مدیریت منابع آبی، کوچ کردن به سیستم آبیاری با تکنولوژی جدید و به روز است.
رحمانی با اشاره به اینکه بیشترین میزان هدر رفت آب فضای سبز در آبیاری چمن ها اتفاق می افتد، می‌افزاید: هرچند سیستم آبیاری در برخی نقاط از شهر نیاز به نوسازی دارد اما در طرف دیگر ماجرا شاهد نشانه‌های خوشایندی از جمله توسعه سیستم آبیاری مکانیزه و قطره‌ای در تفرجگاه عینالی و پارک عباس میرزا هستیم.
نگرش کلان و راهبردی به مسائل در بلند مدت می‌تواند بسیاری از مشکلات را حل کند، کاهش بارندگی و کمبود آب مخصوصا آب خام چالشی جدید برای مدیریت شهری است. حال باید مشاهده گر باشیم آیا می توان، راهکارهای خلاقانه از تهدید به راهی برای فرصت و مزیت جستجو کرد؟
برچیدن آبیاری با تانکر راهکاری برای کاهش مصرف منابع آبی
رئیس کمیسیون خدمات شهری و محیط زیست شورای اسلامی شهر تبریز در گفتگو با شهریار می‌گوید: اولین اقدام در این خصوص، اتمام مطالعات شبکه آب خام تبریز است تا هر گونه اقدام عملی مطابق با این طرح جامع، جهت مدیریت منابع آب انجام گیرد.
احد صادقی مکانیزه کردن سیستم آبیاری فضای سبز را از دیگر ملزومات در این حوزه می‌داند و می‌گوید: امیدواریم در دو سال آینده با اتمام لوله گذاری و ایجاد بسترهای لازم، موفق به برچیدن سیستم آبیاری سنتی با استفاده از تانکر در سطح شهر تبریز بشویم.
او ادامه می‌دهد: مصوبات و تاکید کمیسیون خدمات شهری و محیط زیست شورای اسلامی شهر بر اصلاح الگوی کشت است. سیاست کلان مدیریت شهری کاشت گونه های گیاهی مقاوم به بی آبی و کم آبی از طریق جایگزینی درختچه با چمن کاری است، به طوری که حفر چاه جذب جهت ذخیره آب باران از دیگر مواردی است که می تواند باعث جلوگیری از هدر رفت آب خام در تبریز شود.
یکی از روش‌های معمول در حوزه فضای سبز برای ذخیره‌سازی آب، احداث سپتیک در مناطق شنی، ماسه‌ای و خرده سنگی است. همچنین حفر چاه جذب نیز نقش تقویتی برای افزایش آب سفره‌های زیرمینی و استفاده در مواقع مورد نیاز دارد.
پس از مشخص شدن راهبردهای توسعه فضای سبز و مدیریت منابع آبی توسط کمیسیون خدمات شهری و محیط زیست شورای شهر، باید به بررسی اقدمات انجام یافته در این حوزه پرداخت.
حذف ۲۶ هکتار چمن‌کاری در سطح شهر تبریز
سرپرست سازمان سیما، منظر و فضای سبز شهرداری تبریز نیز در گفتگو با شهریار اظهار می‌کند: یکی از سیاست‌گذاری‌های مدیریت شهری در حوزه فضای سبز کاهش ۱۰ درصدی چمن‌کاری در سطح شهر است. در همین راستا، ۲۶ هکتار از چمن‌های موجود در مناطق دهگانه شهر حذف و گونه‌های درختی سازگار با شرایط کم آبی جایگزین آن شده است به طوری که پروژه حذف چمن‌کاری ۹۰ درصد پیشرفت فیزیکی دارد.
سیامک آسیایی می‌گوید: توسعه شبکه آب خام یکی دیگر از راهکارهای حائز اهمیت جهت مصرف بهینه منابع آبی است. طرح جامع آب خام تبریز به همین منظور توسط معاونت فنی و عمرانی شهرداری تبریز در دست اقدام بوده و در مرحله مناقصه برای انتخاب پیمانکار است. مناطق ۲، ۵ و ۱ واقع در شرق تبریز بیشترین نیاز به آب خام را دارند که می توان در قالب این طرح جامع کمبود آب از طریق غرب تبریز تامین شود.
حفر چاه‌های جذب راهکاری برای فائق آمدن به چالش بی آبی
او حفر چاه جذب را یکی دیگر از راهکارهای فائق آمدن به مسئله مدیریت بهینه منابع آبی تبریز می‌داند و می‌گوید: تمامی چاه‌ها و منابع آبی مورد استفاده در فضای سبز شهری تبریز ۱۲۷ حلقه است و ۶۰ درصد آن مربوط به چاه عمیق، ۷ درصد قنات، ۲۱ درصد چاه دستی و ۱۲ درصد چاه نیمه عمیق را شامل می‌شود.
مدیرعامل سازمان سیما، منظر و فضای سبز شهرداری تبریز ادامه می‌دهد: شهرداری تبریز در همین راستا به صورت متوسط در هریک از مناطق دهگانه حفر پنج حلقه چاه جذب در دستور کار خود قرار داده است.
آسیایی خاطرنشان می سازد: در حال حاضر ۹ قنات و ۵۰ ستپیک آب در سطح مناطق دهگانه شهرداری تبریز در زمینه تأمین آب فضای سبز شهری مورد استفاده قرار می‌گیرند. بیشترین سپتیک‌ها در مناطقی از شهر احداث شده‌اند که در حوزه منابع زیرزمینی در آن مناطق مشکل داریم.
فضای سبز نقش ریه های تنفسی برای شهر دارد و تبریز برای احیای این باغ شهر راهی جز توسعه فضای سبز ندارد. بر همین اساس یعقوب هوشیار شهردار تبریز هدفگذاری دقیقی برای توسعه ۶۰۰ هکتاری فضای سبز در سال جاری تبیین کرده و این گام مثبت منجر به افزایش ۳ و نیم متر مربعی سرانه فضای سبز تبریز خواهد شد.
سازمان سیما، منظر و فضای سبز شهرداری تبریز در کنار بسترسازی برای توسعه فضای سبز، اقدامات لازم برای حذف آبیاری با تانکر و توسعه سیستم مکانیزه آبیاری انجام می‌دهند تا شهرداری تبریز به نحو مطلوب به رسالت مصرف بهینه آب و توسعه فضای سبز عمل کند چرا که توسعه پایدار در گرو رشد همه جانبه شهر در تمامی حوزه‌ها تلقی می‌شود.
انتهای پیام/
نصر