آذربایجان شرقی جز استان های شاخص در تعداد و تنوع موزه ها/ بازدید 15 هزار نفر از موزه های استان در روز جهانی موزه 

به گزارش نصر، 28 اردیبهشت‌ماه، روز جهانی موزه و میراث فرهنگی است، به همین مناسبت به همت روابط عمومی اداره کل میراث فرهنگی استان جمعه 29 اردیبهشت تور رسانه ای با حضور اصحاب رسانه برگزار شد. 

یام اولین مقصد این تور بود
"یام" یکی از روستاهای شهرستان مرند است، بنای کاروانسرای یام در فاصله حدود ۱۲ کیلومتری جنوب شرقی شهر مرند سه راه جاده الملل تبریز به مرند قرار دارد یام کلمه ای ترکی مغولی است که از زمان ایلخانان منول به چاپارخانه های ایران اطلاق شده در الساس سفرنامه کلاویخو پام مرند - تبریز در زمان شاه عباس دوم صفوی در اواخر قرن یازدهم هجری قمری ساخته شده است. 
این کاروانسرا یکی از با اهمیت ترین تأسیسات در جاده ابریشم محمد شد و آن‌را بزرگ ترین کاروانسرا در خطه شمال غرب می‌دانند. 
کاروانسرای شاه عباسی یام مرند به علت اهمیت مکانی و مبادلات وسیع کالا در قرون گذشته بر خلاف کاروانسراهای کوهستانی دارای حیاط مرکزی وسیع و از نوع کاروانسراهای چهار ایوانی است که از سر در رفیع کنیدخانه حیاط مرکزی به شکال ی اتاق ها و ایوان های مشرف به خیاط بورای اقامت کاروانیان تشکیل می شود.
ساختمان کاروانسرا به شکل مستطیلی به طول 62 و عرض 48 متر است که در چهار گوشه آن چهار برج صدور به قطر هفت متر قرار دارد. 
 

این بنا دارای 4682 متر شروع عرصه و 3781 متر مربع اعیان است
این اثر ارزشمند در تاریخ ۲۴ خرداد ماه سال ۱۳۹۰ با شماره ثبت 30336 در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسیده است.
"وحید نواداد" معاون میراث‌فرهنگی آذربایجان شرقی در جمع خبرنگاران گفت: جذابیت ها و پتانسیل های بسیاری در استان ما در حوزه میراث فرهنگی وجود دارد که در نوع خود حائز اهمیت است. 
وی ادامه داد: کاروانسرای یام اولین مقصد این تور است که از طریق مشارکت بخش خصوصی به بهره بردار ذی صلاح واگذار شده است. 
نواداد افزود: این کاروانسرا یکی از نمونه کاروانسرا های موفق است که نمونه های بسیاری در استان ما وجود دارد.
معاون میراث‌فرهنگی آذربایجان شرقی گفت: حمام نوبر نیز یکی دیگر از نمونه های موفق در تبریز است که بزودی شاهد بهره برداری از آن مجموعه خواهیم بود.
وی افزود: مشابه این کاروانسرا دو پروژه "گویجه بل" و "عمارت لیقوان" در حال طی مسیر برای بهره‌برداری است. 
نواداد اضافه کرد: تمامی این اماکن با فراخوان اداره کل میراث فرهنگی صورت می گیرد و بر اساس میزان سرمایه‌گذاری بسته مشارکتی تنظیم می شود. 
وی تصریح کرد: سند واگذاری بنام دولت جمهوری اسلامی ایران بوده و تنها بهره برداری در مدت مشخص واگذاری می گردد و مالکیت در اختیار دولت است و موضوع مولد سازی در این مورد وجود ندارد.

دومین مقصد تور مسجد جامع مرند بود
معاون میراث‌فرهنگی استان گفت: "مسجد جامع مرند" در مرکز شهر مرند واقع شده که مطابق کتیبه محراب مسجد، این بنا در سال ۷۳۱ هجری قمری در زمان سلطنت ابوسعید بهادرخان ساخته شده‌است. 
نواداد گفت: محراب در قسمت جنوبی مسجد واقع شده و مزین به آیات قرآنی به خط کوفی و گچبری‌های بدیع می‌باشد. 
وی اضافه کرد: بنا به بررسی‌های انجام شده این بنا در مرکز شهر واقع شده این مسجد ظاهراً در آغاز یکی از آتشکده‌های دورهٔ ساسانی بود که بعدها با سکونت ارامنه در این منطقه به کلیسا تبدیل شد، پس از پیروزی اعراب بر بابک در قرن سوم هجری و همزمان با اسلام آوردن مردم آذربایجان به مسجد تبدیل شده‌است. 
وی افزود: این مسجد سابقه 700 ساله دارد که در دوره های مختلف توسعه و مرمت شده است. 
وی ادامه داد: این جا یکی از بنا های فاخر استان است که اهمیت زیادی دارد.
اداره کل میراث فرهنگی در فصول مختلف کار هایی را برای مرمت محراب و... انجام داده است. 
وی با عنوان این که کار مرمت توسط اساتید دانشگاه هنر انجام شده است گفت: سعی کرده ایم بخش اصلی و قدیمی مسجد را با سکوریت جدا کرده و حالت موزه مانند به خود داشته باشد تا گردشگران نیز بتوانند از آن قسمت بازدید کنند. 
وی خاطرنشان کرد: سردر اصلی و قدیمی مسجد را نیز در یکی از قسمت های مسجد نصب خواهد شد.
وی ادامه داد: متاسفانه از بنا ها و محوطه های تاریخی اطلاعات کافی را نتوانسته ایم به ساکنین آن منطقه اطلاع رسانی کنیم؛ تولید محتوای موزه آذربایجان و قاجار بصورت کامل آماده شده است که قرار است بزودی بارگزاری گردد و این در سایر اماکن باستانی نیز بصورت Qrcode بهره گیری خواهد شد.
وی در پایان خاطرنشان کرد: 600 میلیون تومان بودجه برای امسال اختصاص داده شده است که مبلغ چشمگیری نیست و پیگیر هستیم بتوانیم اعتبار زیادی برای این مجموعه جذب کنیم.

پیرخموش سومین مقصد
او از علما و عرفای قرن هفتم هجری در مرند و به سعه ی دانش و تقوای لفظی بسیار مشهور بود.
زندگی او هاله ای از افسانه و در برگرفته از وجه خموش است.
او با آگاهی از اسرار نهان الهی به توصیه الهی حق ابراز آن ها را نداشته و مهر خاموشی بر لب زده بود.
آذربایجان شرقی جز استان های شاخص در تعداد و تنوع موزه ها است.
 

چهارمین مقصد این تور، نشست خبری در منطقه آزاد ارس بود
"وحید نواداد" با اشاره به برنامه های استان در هفته میراث فرهنگی گفت: 28 اردیبهشت روز جهانی موزه ها نام گذاری شده است که شعار امسال "موزه ها پایداری و حال خوب" نام گذاری شده است. 
وی ادامه داد: میراث فرهنگی نیز در این راستا شعار "هویت ملی و نشاط اجتماعی" نام گذاری و برنامه هایی را طراحی کرده است. 
نواداد خبر داد: استقبال بسیار خوبی در روز 28 اردیبهشت در تبریز صورت گرفت و در یک روز 15 هزار نفر بازدید از موزه های استان صورت گرفته بود که از این آمار بیش از 5 هزار نفر از موزه آذربایجان بازدید کرده اند. 
نواداد گفت: برنامه های روز جهانی موزه ها را از 27 اردیبهشت آغاز کردیم؛ موزه قرآن و کتابت، آب در فرهنگ و تمدن ایرانی، نمایشگاه اسناد تاریخی که متعلق به ناصر بخشی است در اولین روز این هفته برگزار شده است، نمایشگاه ها تا پایان هفته آینده ادامه خواهد داشت. 
وی توضیح داد: برای روز 28 اردیبهشت برنامه ای را در موزه آذربایجان برگزار کردیم. 
وی خبر داد: استان آذربایجان شرقی جز استان های شاخص در تعداد و تنوع موزه ها است، 40 موزه در سطح استان بصورت پراکنده داریم که مدیریت آن ها در اختیار اداره کل میراث، مشارکتی و سایر دستگاه‌ها است. 
وی افزود: همیار موزه طرحی که برای کودکان و نوجوانان بصورت نمادین در تبریز برای اولین بار رونمایی شد، این بعنوان راهنمای موزه ها خواهند بود که فضای نشاط اجتماعی با رویکرد کودک و نوجوان صورت خواهد گرفت. 
مسابقه عکاسی بازار تاریخی تبریز، تور آشنا سازی برای دانشجویان خارجی از اماکن و موزه های سطح شهر تبریز، تور دوچرخه سواری در مرند، رژه خودرو های کلاسیک در تبریز، موزه سیار سفیران صلح، کوه پیمایی خانوادگی قلعه های تاریخی، نشست تخصصی موزه علوم پزشکی، نشست تخصصی چالش های مدیریتی میراث جهانی بازار تبریز در دانشگاه تبریز، بازدید از موزه بنادر و بندر شرف خانه، دورهمی بازار برای دانشجویان، کارگاه باستان شناسی برای کودک در موزه عصر آهن، همایش و نشست تخصصی باستان شناسی، آیین افتتاح دبیرخانه سومین سمپوزیوم حفاظت میراث فرهنگی، نشست تخصصی در حوزه پژوهش های میراث فرهنگی، کارگاه نقاشی کودکان با موضوع آب را گل نکنیم، کارگاه آموزشی اوریگامی برای کودکان، نشست تخصصی موزه داری و توجه به سلامت روان، اختتامیه مسابقه عکاسی معماری بازار تبریز، جمعی از برنامه های اداره کل برای هفته جهانی موزه و میراث فرهنگی است. 
نواداد از برنامه های سال جاری خبر داد و گفت: برای سال 1402 سعی داریم تعادل را به لحاظ فعالیت ها برقرار کنیم، پیش بینی ما این است که سطح موزه ها را ارتقا دهیم، برنامه ریزی هایی صورت گرفته تا شهر تاریخی مراغه بعنوان شهر دوره ایلخانی معرفی گردد، برنامه ریزی برای پخش فیلم های سینمایی در دوره قاجار از دیگر برنامه های اداره کل است، در حوزه مرمت و حفاظت آثار با توجه به میزان اعتبار تخصیص یافته برنامه ریزی صورت می گیرد. 
وی ادامه داد: 28 میلیارد تومان در سال 1400 برای مرمت هزینه شده است و بعد از آن برای 1401  برای مرمت و گردشگری 70 میلیارد تومان هزینه خواهد شد. 
وی تاکید کرد: مهمترین رسالت ما در خصوص تپه ها حفاظت است که برای یالدیر تپه، ربع رشیدی و... شامل می شود.
وی در پایان در پاسخ به این که آیا پارکینگ در محوطه ارگ ایجاد خواهد شد یا خیر گفت: چیزی بنام ایجاد پارکینگ در ارک تبریز منتفی است و قرار است امسال پایان کار نمای خانه فتح الله یف را شاهد باشیم، امسال برای بنا ارک اعتبار تخصیص یافته است.
 

کلیسای سنت استپانوس، پنجمین مقصد
این کلیسا در محوطه‌ای محصور از درختان و دره سرسبزی واقع شده و حصار سنگی که بنا را احاطه نموده بارویی است بلند با هفت برج نگهبانی و پنج پشت استوانه‌ای سنگی مانند دژهای مستحکم دوره ساسانی و قرون اولیه اسلام. دروازه این بارو در وسط دیوار غربی تعبیه شده و دارای دری چوبی و آهن کوبی شده‌است. در پایه‌های طرفین و طاق جناغی آن سنگ‌تراش با حجاری‌های ظریف به‌کار رفته و نقش برجسته‌ای از مریم و کودکی عیسی در پیشانی طاق نمای آن به چشم می‌خورد.
بر روی دیوارهای خارجی کلیسا، نقش برجسته‌های زیبایی قرار دارد که از جمله آن‌ها می‌توان سنگسار شدن استپانوس مقدس در ضلع شرقی، مصلوب شدن مسیح در ضلع غربی و عروج مسیح را نام برد. این کلیسا دارای سه ساختمان اصلی و مشخص و همچنین قسمت‌های فرعی مختلفی است. سه قسمت اصلی عبارتند ار: نمازخانه اصلی، اجاق دانیال، برج ناقوس. 
 

کاروانسرای خواجه نظر، آخرین مقصد تور رسانه ای
کاروانسرای خواجه نظر مربوط به دوره صفوی است و در شهرستان جلفا، کنار رودخانه ارس و پل ضیاء الملک واقع شده و این اثر در تاریخ ۱۷ اسفند ۱۳۸۱ با شمارهٔ ثبت ۷۷۴۴ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده‌است. 
انتهای پیام/