سه کتاب در مورد زلزله‌های تاریخی تبریز

حکیم قطران تبریزی که یکی از متقدم‌ترین شعرای تبریز است از جمله کسانی بوده که در مورد زلزله‌های تبریز اشعاری هم سروده است. ذیلاً دو بیت از اشعار نسبتاً مطوّل قطران تبریزی تقدیم می‌گردد:
بود محال مرا داشتن امید محال
به عالمی که نباشد همیشه در یک حال
از آن زمان که جهان بود حال زینسان بود
جهان بگردد لیکن نگرددش احوال...
در مورد زلزله تبریز، نویسندگان تبریزی مرحومین عزیز دولت آبادی و یحیی ذکاء نیز هر کدام کتبی نوشته‌اند. در این راستا مرحوم استاد عزیز دولت آبادی پیشرو بود. ایشان در سال 1343 مقاله‌ای در مورد زلزله‌های تبریز می‌نویسند و همان مقاله را نشریه دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه تبریز منتشر می‌نماید. اما بعدها این مقاله در قالب جزوه ای26 صفحه‌ای مستقلاً منتشر می‌شود. در این کتاب مرحوم دولت آبادی با وام‌گیری از 19 منبع توانسته بود تصویری از زلزله‌های تبریز را به طور فشرده ارائه دهد. همین اثر بعدها در کتاب «تحفه درویش» که مشتمل بر دیوان اشعار و مقالات عزیز دولت آبادی بود باز چاپ شد.
بعد از ایشان هم مرحوم یحیی ذکاء تبریزی کتابی در مورد زلزله‌های تبریز نوشته‌اند. این کتاب هم در سال 1368 با عنوان «زمین لرزه‌های تبریز» در 216 صفحه به بازار مطالعه ارائه شد. در این اثر نویسنده از کتب چندی من‌جمله از مخطوطات بعضی از کتابخانه‌ها هم سود جسته و کتاب خواندنی از خود به یادگار گذاشته‌اند.
سومین کتاب را هم مهندس تقی عباسی با عنوان «زلزله‌های تاریخی تبریز» نوشته‌اند. نویسنده در این کتاب هشتاد صفحه‌ای که به سال 1397 و در تبریز منتشر شده مباحث علمی را مورد کنکاش قرار داده است.
در زلزله‌های تبریز به غیر از جان باختن هزاران نفر از مردم، آثار تاریخی دچار خسران زیادی شدند. مثلاً مسجد تاریخی کبود تبریز خیلی آسیب دید و آسیب‌های ناشی از این زلزله‌ها هنوز هم مشهود و قابل رویت می‌باشند. یا محل مقبره الشعرا تقریباً از بین رفت و قس علی هذا...