فاجعه زباله های عفونی در تبریز/ بی خطر سازی زباله های عفونی در هاله ای از ابهام  

به گزارش نصر، با گسترش جوامع شهرنشینی و ضرورت ارایه خدمات بهداشتی و درمانی به افراد جامعه و در نتیجه ایجاد مراکز متعدد درمانی و بهداشتی و مطب پزشکان، تولید زباله های عفونی و بیمارستانی روز به روز افزایش می یابد و ادامه این روند در صورت تعلل و سستی تصمیم گیران سازمان ها و دستگاه های متولی، این معضل سلامت افراد جامعه را به خطر خواهد انداخت. 
 بخش عظیمی از زباله‌ های بیمارستانی و مطب پزشکان به بخش بیماران عفونی اختصاص می یابد که روزانه در قالب انواع لوازم و وسایل خونی مورد استفاده برای این نوع بیماران مانند ‌وسایل تزریقات و پانسمان از جمله سرنگ ها، سوزن، آمپول و تیغ جراحی تولید ‌می شود و باید برای حفظ سلامت افراد جامعه به صورت اصولی و بر اساس قانون ومعیارهای مشخص شده، جمع آوری، حمل و بی خطرسازی شوند. 
این نوع زباله های عفونی یا بیمارستانی باید در داخل کیسه های زرد رنگ ضخیم و محکم حاوی برچسب زباله‌¬های عفونی در داخل سطل های درب بسته جمع آوری و از طریق ماشین آلات مخصوص حمل این نوع زباله ها به مراکز و مکان های ویژه منتقل شوند و پس از بی خطرسازی توسط دستگاه های مخصوص در سایت های مخصوص این نوع زباله ها دفن بهداشتی شوند. 
زباله های شیمیایی و دارویی و... که خاصیت سرطان زایی وآلایندگی زیاد دارند مانند داروهای کم مصرف شده یا تاریخ گذشته و... و یا پوکه واکسن ها و بعضی مواد شیمیایی مثل فرمالدهید مورد استفاده در آزمایشگاه ها و... نیز در جرگه پسماندهای شیمیایی دارویی قرار دارند و باید در کیسه های قهوه ای رنگ و جدا از زباله‌ های عفونی جمع آوری و توسط شرکت های مجاز جهت بی خطر سازی آنها اقدام گردد، که متاسفانه علی رغم میل و رغبت شرکت های مجاز بی خطرسازی پسماند های عفونی برای اقدام در این زمینه عنوان می‌کنند به دلیل نبودن تعرفه مشخص و عدم حمایت و جدیت معاونت بهداشتی، در صورت سرمایه گذاری در این زمینه باز با مشکلات متعدد روبرو خواهیم بود و اعلام می‌دارند که چنانچه در کارگروه پسماند استان تعرفه و شرایط انجام و جامعه هدف و شرایط و نحوه انجام خدمات برای پسماند های شیمیایی و دارویی مشخص شود این شرکت ها حاضر به سرمایه گذاری در این عرصه می باشند و در سطح استان های آذربایجان غربی و شرقی و اردبیل و زنجان شرکتی فعال جهت انجام بی خطرسازی پسماند های شیمیایی دارویی موجود نیست و مراکز درمانی فعلا با کپسوله کردن این پسماند ها و دپوی آن ها سعی در مدیریت پسماندهای شیمیایی و دارویی خود دارند. 
در گفتگویی که با برخی از مدیران این شرکت ها داشتم به این نتایج دست یافتیم که اگر کسی در کلانشهر تبریز بخواهد پسماند های شیمیایی و دارویی خود را با عقد قرارداد به شرکتی مجاز برون سپاری نماید هیچ شرکت مجازی در این زمینه فعال نمی باشد و شرکت های مجاز علی رغم رغبت برای انجام این کار به دلیل نبودن حمایت و آماده نبودن نحوه انجام کار و تعرفه و ... ترس از سرمایه گذاری در این زمینه را دارند و اعلام می کنند علارغم گذشت 5 سال از فعالیت این شرکت ها در زمینه پسماند های عفونی و تجهیز دو کارگاه نمونه در سطح کشوری کارشناس بخش بهداشت محیط بهداشت استان سنگ اندازی ومانع تراشتی برای شرکت های تبریز سعی در ورشکستگی این شرکت ها وبه حاشیه کشاندن موضوع را دارند.  
برای پیگیری این موضوع در راستای رفع این معضل و تنویر افکار عمومی سراغ یکی از شرکت های دارای مجوز رفته و با آن ها گفتگو کردم؛ مدیرعامل شرکت آذین تجهیز کوثر (جمع آوری، حمل و بی خطرسازی پسماندهای عفونی) در تبریز می گوید: تشکیل شرکت های جمع آوری، حمل و بی خطرساز زباله در راستای رفع معضل زباله های عفونی و ارایه خدمت به مراکز تولید زباله های عفونی و مطب پزشکان تشکیل شده بنابراین مراکز تولید زباله های عفونی و پزشکان این شرکت ها را در مقابل خود نبینند چراکه این شرکت ها در کنار آن ها هستند. 
"سالار مجتهدی" ضمن تشکر از زحمات انجمن علوم آزمایشگاهی گفت: از بدو فعالیت این شرکت ها انجمن علوم آزمایشگاهی هر ساله قیمت و نحوه ارایه خدمات مورد توافق قرار می گیرد و تقریبا به لطف این تعامل تمامی آزمایشگاه های تبریز5 سال است که قراردارند و هر گونه مشکل در خصوص نحوه مراجعه با همکاری مسولان نظارتی اداره امور آزمایشگاهی به صورت موردی اعلام و مرتفع می گردد.
مجتهدی ضمن قدردانی از زحمات "فریدون اشرفیان" معاون انتظامی نظام پزشکی ادامه داد: در سال 1400 بعد از استخراج قیمت های کارشناسی مقرر گردید جهت تعامل و همکاری با جامعه پزشکان هر ساله متناسب با میزان افزایش تعرفه جامعه پزشکی قیمت ارایه خدمات شرکت ها نیز متناسب با نرخ افزایش جامعه پزشکی ترمیم گردد و در خصوص انجمن آزمایشگاه ها هم روال ترمیم تعرفه به این صورت می باشد. 
وی افزود: متاسفانه برخی اعضای هیئت مدیره نظام پزشکی یا پزشکان بدون اینکه کوچکترین شناختی از شرکت ها یا روند کار داشته باشند یا با هزینه های انجام مدیریت اصولی  خطر سازی پسماند عفونی شرکت ها آشنا باشند درخواست ادامه فعالیت با قیمت های دستوری را داده و اعلام می کنند قیمت های کارشناسی شده را قبول ندارند در صورت عدم قبول شرکت ها پسماند خود را به بیمارستان یا سطل زباله شهرداری یا با هر روشی دفع خواهند نمود. 
وی اضافه کرد: چنانچه مسولان شهری اعم از رئیس بهداشت و درمان یا سازمان محیط زیست حمایتی از این شرکت ها نداشته باشند با پیامک ارسالی هیت مدیره نظام پزشکی و عدم همکاری تمام اعضای نظام پزشکی انجام این فرآیند دشوار خواهد بود و اگر هیت مدیره نظام پزشکی اعتراضی از بابت قیمت خدمات دارند می شود با کمک گرفتن از نظر کارشناسان رسمی دادگستری یا هیئت کارشناسی مستقل با جلب نظر اعضای کارگروه پسماند نسبت به ترمیم تعرفه ها اقدام نمود و با در نظر گرفتن نحوه انجام این کار تبریز با مد نظر قراردادن تعرفه های استان های مازندران و مشهد و تهران متوجه خواهیم بود که تعرفه ها در تبریز پایین تر هم هستند ولی جهت شفافیت موضوع در صورت تمایل کارگروه پسماند استان این ادعا ها از طریق اخذ نظر هیئت کارشناسی مستقل و بی طرف قابل اثبات خواهد بود. 
مجتهدی می افزاید: این شرکت پنج سال قبل تشکیل شده و برای ایجاد سایت دفع و بی خطرساز زباله های عفونی آذین تجهیز کوثرکه در سطح کشور نمونه هستند، 15 میلیارد تومان سرمایه گذاری شده است، این شرکت ها هم اکنون تقریبا ۱۰۰ درصد آزمایشگاه ها ودرمانگاه ها و مراکز تولید زباله های عفونی این شهر را پوشش داده و 320 فقره قرارداد با این مراکز و مطب پزشکان دارد. 
مدیرعامل این شرکت جمع آوری، حمل و بی خطرساز پسماندهای عفونی با بیان اینکه هم اکنون 7۰ درصد از هفت هزار پروانه فعال پزشکی این شهر با این شرکت ها قرارداد دارند، می گوید: ۱۰ درصد بقیه مربوط به مطب پزشکانی است که زباله عفونی قابل توجه تولید نمی کنند مانند چشم پزشکان و ۱۰ درصد نیز مربوط به پزشکانی است که حاضر به امضای قرارداد با این شرکت ها نیستند، ماشین آلات این شرکت دارای جی پی اس بوده و زمان و ساعت مراجعه آن ها به مراکز تولید زباله های عفونی و مطب پزشکان ثبت می شود و این شرکت ماهانه حدود ۲۰ تن زباله های عفونی را جمع آوری و پس از بی خطرسازی، تحویل سازمان پسماند شهرداری جهت دفن بهداشتی می کند. 
مجتهدی با اعلام آمادگی شرکت ها برای تعامل به مراکز تولید زباله و پزشکان، می افزاید: مشکلات موجود بین این مراکز و پزشکان با شرکت ها را می توان با تشکیل جلسات ماهانه با حضور مسولان نظارتی بهداشت و محیط زیست رفع کرد و چنانچه مرکز درمانی به هر علتی از مساله ای ناراحت باشد با نامه نگاری مستقیم و به موقع به شرکت حتما ترتیب اثر داده خواهد شد.   
 

وی با ارائه اسنادی به نصر افزود: در تصویر بالا پیامکی که نظام پزشکی برای پزشکان فرستاده است را مشاهده می کنید، در حالی این نقض قوانین و تشویش اذهان عمومی و تهدید بهداشت کلانشهر تبریز است؛ معاونت بهداشت، ناظر بهداشتی مراکز درمانی و شرکت های خدمات دهنده می‌باشد، چرا هیچ جلسه ای برای رفع این مشکلات تشکیل نمی دهند؟! با توجه به اینکه در نامه نظام پزشکی قید شده است که قرارداد بسته شود اما از سویی دیگر با ارسال پیامک به پزشکان آن چه در نامه آورده را نقض می‌کند! 
مجتهدی در پایان خاطر نشان کرد: کلیه قرارداد های این شرکت با نظارت کامل نظام پزشکی بسته شده و خدمات ارایه می شود و چنانچه پزشک یا مجموعه دیگری شکایتی دال بر عدم مراجعه یا اخذ هزینه حتی یک ریال بالاتر از قیمت کارشناسی ابلاغ شده یا نرخ مورد توافق با نظام پزشکی باشد حاضر به پاسخگویی می باشد و در مورد مطب هایی که تک شیفت فعال می باشند با اعمال تخفیف و همچنین در مورد پزشکانی که چندین پزشک باهم در یک ساختمان یا فعالیت دارند مطابق توافق نامه انجام شده قراردادهای تجمیعی دارای تخفیف ویژه لحاظ گردیده است و قرارداد ها به صورت مکتوب در دست مراکز درمانی موجود می باشد و چنانچه در مورد مطبی قضیه غیر از این باشد با نامه نگاری به شرکت یا مسولان نظارتی مانند بهداشت و محیط زیست قابل بررسی و حل می باشد.
"حاذق جعفری" رئیس هیت مدیره شرکت آذین تجهیز کوثر گفت: در سال های 95-96 جهت رعایت ضوابط اداره کل محیط زیست مجبور به استقرار در محور زباله گاه تبریز شدیم و جهت استقرار در سایت دایم بعد از طی سه سال دوندگی واخذ نظر موافق بیش از 12 ارگان از جمله جهادکشاورزی – محیط زیست – میراث فرهنگی – اداره دامپزشکی – راه شهرسازی – اداره منابع آب –حرایم گاز و اداره برق و ....حرایم راه و ... رعایت ضوابط زیست محیطی از جمله دور بودن از سکونت گاه ها حرایم چشمه و مسیل و ... عدم تخلیه شیرابه به چاه جاذب و اجرای سپتیک تانک مستقل و.... و فاصله داشتن از کلیه واحد های دام وطیور و ... (در وضعیت کنونی در بالای کوهی استقرار داریم که با هزار زحمت هزینه آماده سازی زمین و فقط برای انشعاب برق بالغ بر 400 میلیون هزینه شده در محل استقرار سایت دایم این شرکت گوشی تلفن آنتن نمی دهد و اینترنت نداشتیم جهت ایجاد این امکانات با خرید تجهیزات اختصاصی و از نزدیک ترین مرکز مخابراتی به صورت بیسیم خط تلفن و اینترنت به سایت انتقال داده شده است و در حال حاضر در سایت این شرکت آب به صورت تانکری جهت فعالیت حمل می شود و به جای گرمایش با گاز از وسایل گازوییل سوز و نفتی استفاده شده و به صورت تانکری به محل حمل می گردد و وجود این مشکلات علاوه بر سختی که دارد باعث هزینه بر بودن ارایه خدمات درمحور زباله گاه هست) مطابق ماده 50 ضوابط تولید کننده پسماند می تواند حمل پسماند محل امحا را از طریق عقد قرارداد به شرکت های صالح واگذار نماید، متاسفانه در موارد اخیر مشاهده شده که هیئت مدیره نظام پزشکی اصرار به لجبازی با شرکت ها و ادعا به حمل پسماند به نزدیک ترین بیمارستان را دارند، سوالی که اینجا مطرح میشود مطابق ماده 67 قانون عنوان می کند واحد های متمرکز بی خطر ساز پسماند باید از وزارت بهداشت و سازمان محیط زیست مجوز دریافت کند این ادعا مبنی بر حمل پسماند به هر بیمارستان خصوصی و دولتی آیا مطابق قوانین محیط زیست و سطح استقرار فعالیت زیست محیطی مغایرت ندارد؟ چرا به شرکت های مجاز تبریز مجوز نمی دهند در داخل بیمارستان های تبریز با استقرار دستگاه های خود فعالیت کنند ولی این کار را بیمارستان می تواند انجام دهد؟ آیا تفصیر قانون از فرد یا شرکتی به شرکت دیگر متفاوت می باشد؟ برای دوام در دنیای امروز برای رقابت سازنده باید شرایط ارایه خدمات به همه یکسان باشد با نگاهی خردمندانه به موضوع بر همه مشخص هست که بی خطرسازی این حجم از پسماند در داخل شهر هم مغایر با معیار های زیست محیطی می باشد و هم قابل انجام در سطح شهر نمی باشد و اگر مسولان شهری می خواهند این فعالیت در داخل شهر انجام شود به طبع شرکت های تبریز که در بالای کوه خدمات می دهند در داخل شهر با تعرفه متعادل تر و بهتر خواهند توانست ارایه خدمات نمایند، ولی تحت فشار قرار دادن این شرکت ها با ایجاد رقیب بیمارستانی نابرابر اگه به هدف حذف این شرکت ها انجام می شود سخنی نیست مسولان شهری دستور دهند ما سایت ها را تعطیل کنیم و کل کار را به هر بیمارستان یا نفری که می خواهند تحویل دهیم و اگر در این شهر با هزینه کارشناسی شده پزشکی بدون داشتن دلایل کافی ادعا می کند چون فلانی را دوست ندارم از ایشان قرارداد نمیخواهم و پسماند خود را بیرون می ریزد و مسولان بهداشتی واکنش متناسب ندارند در این شرایط باید فکری دیگر برای این شهر کرد اگر حاشیه سود دراین کار منطقی می بود قطعا خود هیئت مدیره نظام پزشکی که الان کمر همت به تاسیس شرکت جدید نموده بودن و اگه روال به این صورت ادامه یابد چاره ای جز تعطیلی این شرکت ها نیست. 
جعفری اضافه کرد: یکی از قرارداد های این شرکت با ساختمان بهاران تبریز می باشد که بالغ بر 100 پزشک در آن ساختمان فعالیت دارند و الان بیش از 4سال بوده که کلیه پزشکان آن ساختمان قرارداد تجمیعی با این شرکت داشتن و به صورت مرتب و اصولی به ساختمان مذکور خدمات رسانی صورت می گرفت اما متاسفانه در یکسال اخیر با تغییر مدیریت این ساختمان و روی کار آمدن یکی از هیئت مدیره سازمان نظام پزشکی بدون داشتن دلیل موجه از پرداخت صورت حساب های این شرکت ها خود داری می کند و الان بیش از دو ماه است علی رغم داشتن قرارداد با شرکت از ارایه خدمات شرکت خودداری و ادعا می کنند پسماند های بهاران را به بیمارستان سینا منتقل می کنند، این در حالی است که  پیگیری این شرکت ازسامانه 190 بهداشت نتیجه ای در بر نداشته، سوالی که اینجا مطرح است حمل پسماند مطابق ماده 58 باید با ماشین مخصوص و توسط شرکت های مجوز دار صورت بگیرد و مطابق ماده 45قانون باید هفتگی سه بارحداقل این فرآیند انجام شود، مسولان بهداشتی جهت متقاعد کردن این گونه رفتارها آیا فکری واقدامی کارآمد کرده اند؟

خطر زباله‌های عفونی در کمین سلامت شهروندان تبریز  
"صادق اشرفیان" عضو هیات مدیره سازمان نظام پزشکی تبریز در این رابطه در گفتگوی قبلی خود با یکی از رسانه ها گفته بود: شرکت های بی‌خطرساز زباله های عفونی مراکز بهداشتی و درمانی و مطب های پزشکان این شهر به تعهدات خود عمل نمی‌کنند. 
اشرفیان، با اشاره به اینکه زباله های عفونی از معضلات شهری است و باید راهکاری اساسی برای حل آن ارایه شود، می افزاید: هم اکنون ۲ شرکت جمع آوری، حمل و بی خطرساز زباله های عفونی در این شهر فعالیت می کنند که با وجود قرارداد با مراکز بهداشتی و درمانی و مطب پزشکان، برای جمع آوری و حمل زباله های عفونی این مراکز و مطب ها به این مکان ها مرتب مراجعه نمی کنند. 
وی با اشاره به اینکه اغلب مطب های پزشکان بعد از ظهرها باز هستند، اظهار می کند: این شرکت ها تمایل دارند ساعات صبح برای جمع آوری و حمل زباله های عفونی این مراکز و مطب ها مراجعه کنند و بعد از ظهرها به این مراکز مراجعه نمی کنند بنابراین موجب بروز اختلاف و مشکل با پزشکان می شوند. 
عضو هیات مدیره سازمان نظام پزشکی تبریز می گوید: حدود ۳۰ درصد از مطب پزشکان در این شهر به صورت تمام وقت و بقیه به صورت نیمه وقت فعالیت می کنند و این شرکت ها باید برای جمع آوری و حمل زباله های عفونی این مکان ها با پزشکان این مطب ها هماهنگی کرده و نرخ تعرفه جمع آوری، حمل و بی خطرسازی زباله های عفونی مطب های نیمه وقت نیز با مطب های تمام وقت کمتر باشد چراکه میزان تولید زباله در آن ها کمتر است. 
اشرفیان، ادامه می دهد: نرخ تعرفه جمع آوری، حمل و بی خطرسازی زباله های عفونی برای سال جاری اصلاح شد و با شرکت های بی خطرسازی نیز به تعامل رسیدیم ولی شرکت ها به آن عمل نکردند. 
وی با بیان اینکه ماشین آلات حمل زباله های عفونی خود منبع عفونت هستند، یادآوری می کند: ماشین آلات این شرکت ها باید استرلیزه و یخچال دار باشند در حالی که با خودرو نیسان اقدام به جمع آوری و حمل این زباله ها می کنند. 
عضو هیات مدیره سازمان نظام پزشکی تبریز با بیان اینکه هر پزشک در تبریز ماهانه از ۳۰۰ تا ۷۰۰ هزار تومان از بابت بی خطرسازی زباله های عفونی به این شرکت ها پرداخت می کند، می گوید: هم اکنون ۳۰ تا ۴۰ درصد پزشکان تبریز با این شرکت ها قرارداد بسته اند و برای ثبت قرارداد با سایر پزشکان هم باید با آن ها به توافق برسند. 
اشرفیان، با تاکید بر اینکه راهکارهای لازم برای حل معضل جمع آوری، حمل و بی خطرسازی زباله های عفونی تبریز ارایه شده است، می افزاید: متاسفانه شرکت های جمع آوری، حمل و بی خطر ساز به راهکارهای ارایه شده توجه نکردند. 
 گزارش نصر در پایان می افزاید؛ این موضوع در صورتی که مدیریت نشود باید بزودی منتظر فاجعه ای باشیم که حل آن به سختی مقدور بوده و بهتر است تا قبل از دیرشدن مسئولین امر پیگیر پسماند های عفونی تبریز باشند. 
انتهای پیام/