رتبه‌بندی دانشگاه‌های ایران بر اساس شاخص H

1401/09/08 - 16:12 - کد خبر: 81808 نسخه چاپی

نصر: مؤسسه استنادی علوم و پایش علم و فناوری (ISC) در گزارشی رتبه‌بندی دانشگاه‌ها و موسسات ایرانی را بر اساس شاخص H که نشان دهنده کیفیت خروجی‌های علمی آن‌هاست، اعلام کرد.

به گزارش نصر، سید احمد فاضل‌زاده رئیس ISC گفت: موضوع مرجعیت علمی برای اولین بار در بیانات مقام معظم رهبری در سال ۱۳۸۴ مطرح شد، بر اساس فرمایشات ایشان هدف پژوهش دو چیز است: «یکی رسیدن به مرجعیّت علمی و حضور در جمع سرآمدان علم و فنّاوری و دوّم حلّ مسائل کنونی و آینده‌ی کشور»( مقام معظم رهبری، ۱۳۹۷/۰۳/۲۰).
فاضل‌زاده اظهار داشت: یکی از اصلی‌ترین راهکارها برای رسیدن به مرجعیت علمی در جامعه دانشگاهیان پیشتازی در عرصه علم و نوآوری است به گونه‌ای که دنیا از دستاوردها و نوآوری‌های علمی کشورمان استفاده کند. استفاده از تولیدات علمی دانشگاهی، غالباً با شاخص‌های استنادی سنجیده می‌شود. این شاخص‌ها به نوعی نشان می‌دهند که یک اثر علمی تولید شده تا چه اندازه مبنای تولید آثار علمی جدیدتر بوده است و در علم جدید تاثیر گذاشته است. بر این اساس هم کیفیت و هم کمیت تولیدات علمی باید هم‌زمان مورد بررسی و سنجش قرار بگیرند تا هدف پیشتازی در علم میسر شود.
رئیس ISC در ادامه گفت: شاخص H که تحت عنوان شاخص «هِرش» نیز شناخته می شود، در سال ۲۰۰۵ میلادی توسط J. Hirsch معرفی شد. چنانچه حداقل H تعداد از انتشارات یک پژوهشگر، H تعداد استناد دریافت کرده باشد، آن پژوهشگر دارای شاخص H است. به عنوان مثال، پژوهشگر A اگر حداقل ۱۲ مدرک منتشر کرده باشد که حداقل ۱۲ استناد برای آنها دریافت کرده باشد، آن پژوهشگر h-index = ۱۲ دارد.
وی افزود: محبوبیت این شاخص به عنوان یک شاخص علم‌سنجی از این واقعیت ناشی می‌شود که بهره‌وری (تعداد انتشارت) و تأثیر (تعداد استناد دریافتی) را در یک نمایه ترکیب می‌کند. شاخص H را می‌توان برای هر سطحی (نویسنده، موسسه، مجله، کشور) اعمال کرد. این شاخص می‌تواند اطلاعاتی را در مورد نحوه توزیع استنادها در مجموعه‌ای از انتشارات نشان دهد. شاخص H در سطح نویسنده، به عنوان شاخصی از دستاوردهای علمی یک پژوهشگر در طول زندگی علمی در نظر گرفته می شود.
فاضل زاده بیان داشت: شاخص H به عنوان شاخصی که به نحوی نشان‌دهنده کیفیت خروجی‌های علمی و بهره‌وری پژوهشی در سطح دانشگاه و مؤسسات پژوهشی و فناوری کشور است در شاخص‌های رتبه‌بندی ISC مدنظر قرار می گیرد و در امتیاز نهایی و رتبه دانشگاه محاسبه می شود.
بنابر اعلام اداره روابط عمومی و همکاری‌های علمی بین‌المللی مؤسسه استنادی علوم و پایش علم و فناوری (ISC)؛ عدد این شاخص برای دانشگاه ها و مؤسسات پژوهشی و فناوری حاضر در رتبه بندی بر اساس پایگاه Web of Science استخراج شده است.