تئاتر شهر تبریز در سودای خانه جدید

از سال 1400 که برخی پروتکل‌های بهداشتی برداشته شدند تا تئاتر دوباره جان بگیرد، این مشکل بیش از پیش نمایان شد و اوضاع به جایی رسید که نوبت تخصیص سالن برای بسیاری گروه‌های نمایشی به سال 1401 موکول شد و این درحالی‌ست که درخواست برای اختصاص سالن هنوز هم ادامه دارد و خدا می‌داند به گروه‌هایی که اوایل امسال درخواست می‌دهند چه زمانی نوبت اجرا برسد. تمام این‌ها در حالی‌ست که تئاتر به خودی خود حرفه‌ای با صرفۀ اقتصادی بسیار کم است و گروه‌ها بعد از ماه‌ها تمرین و تلاش برای به ثمر رساندن یک اثر نمایشی انرژی و وقت بسیاری هزینه می‌کنند و انتظار دارند که هر چه زودتر بتوانند کار خود را به روی صحنه ببرند تا بازده تلاش خود را دریافت کنند، اما کمبود سالن مانع بزرگی بر سر راه این اتفاق است.
معضل کمبود فضای فیزیکی و سالن‌های مناسب برای اجرای تئاتر، موضوعی‌ست که از سال‌ها پیش مطرح شده و در زمان مدیریت مدیران مختلف در حوزه فرهنگی و شهری اقداماتی نیز صورت گرفته، اما هنوز هیچ‌کدام به مرحلۀ عمل نرسیده‌اند.
مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی آذربایجان‌شرقی، چند هفته پیش در نشست خبری خود با اشاره به وعدۀ احداث تالار شهر در محوطه‌ی پشت مجتمع لاله‌پارک، از تصویب 100 میلیارد تومان اعتبار برای این پروژه در سفر اخیر رئیس جمهور و هیئت دولت به استان خبر داد و گفت که به محض تخصیص منابع، عملیات عمرانی تالار جدید تئاتر شهر آغاز خواهد شد.
محمد فرشکاران، رئیس سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی آذربایجان شرقی در این خصوص می‌گوید: «اعتبارات سفر ریاست جمهوری در دو مرحله اول و دوم تخصیص خواهند یافت که عملیات اجرایی ساختمان جدید تالار شهر تبریز پس از تخصیص مرحله اول اعتبار آغاز خواهد شد.»
سید قاسم ناظمی نیز می‌گوید: «مجموعه تالار شهر شامل دو سالن بزرگ است که یکی برای اجرای موسیقی و دیگری کاربری‌های دیگر، از جمله اجرای تئاتر را خواهد داشت».
وی در خصوص موقعیت مکانی این مجموعه می‌گوید: «در آن منطقه جز چند سالن سینمای لاله‌پارک هیچ مجموعه‌ی فرهنگی دیگری وجود نداشت و احداث این ساختمان از این جهت مناسب است».
ناظمی همچنین می‌افزاید: «اعتبار مربوط به این پروژه هنوز تخصیص نیافته و تا جایی که من می‌دانم فعلاً اولویت تخصیص اعتبار با طرح‌های مربوط به بحران آب است».
اما آن‌چه مسلم است، با توجه به حجم بسیار زیاد نمایش‌های در صف اجرا و با توجه به رونق تئاتر در تبریز، مجموعه تالار شهر با دو سالن که یکی از آن‌ها برای اجرای موسیقی است و در واقع با یک سالن نخواهد توانست درد چندانی را دوا کند. آیا پروژه دیگری برای حل مشکل فضای فیزیکی در حوزه نمایش وجود دارد؟
ناظمی می‌گوید: «فعلاً جایی برای احداث سالن تئاتر در شهر تبریز نداریم و تنها پروژه در دست بررسی تجهیز یکی از سالن‌های مجتمع 22 بهمن به عنوان پلاتو است که فعلاً در حال طی مراحل اولیه است».
این‌جاست که جای خالی سرمایه‌گذار خصوصی در تبریز، به ویژه در بخش فرهنگ، خودنمایی می‌کند.
مدیرکل فرهنگ و ارشاد آذربایجان شرقی در این خصوص می‌گوید: «از سرمایه‌گذاری‌های خصوصی در بخش فرهنگ و هنر استقبال می‌کنیم و اگر سرمایه‌گذاری علاقه داشته باشد تا برای تئاتر سالن احداث کند، همه‌جانبه حمایت می‌کنیم و با صدور مجوز و اعطای تسهیلات سعی خواهیم کرد مسیر را هموارتر کنیم».
وی همچنین می‌افزاید: «مذاکراتی هم با سازمان مسکن و شهرسازی انجام داده‌ایم که لیست زمین‌هایی را که کاربری فرهنگی دارند در اختیار ما قرار دهند تا منتشر کنیم و بدین‌ترتیب سرمایه‌گذاران خصوصی بتوانند در این زمینه تصمیم‌گیری کنند».
به نظر می‌رسد کمبود سالن برای اجرای نمایش در شهر تبریز، مشکلی نیست که همین امروز و فردا یا ماه و سال آینده حل شود. آن‌چه مسلم است هنوز در شهر سازوکاری وجود ندارد که هنرمندان را مجاب کند که ضرورت تئاتر برای متولیان دولتی امر شناخته شده است. بخش خصوصی نیز یا بی‌زار از بروکراسی اداری اقدامی برای سرمایه‌گذاری انجام نمی‌دهد و یا به سوددهی سرمایه‌گذاری فرهنگی آن‌چنان که باید امیدوار نیست. بدین‌ترتیب به نظر می‌رسد اهالی تئاتر که روز به روز، به واسطه وجود یک دانشگاه و چند مؤسسه آزاد هنری، بر تعدادشان افزوده می‌شود، باید همچنان در صف به روی صحنه بردن آثار خود منتظر بمانند تا کی و چه کسی پیدا شود و سالنی به سالن‌های این شهر بیافزاید.

پری اشتری