به گزارش نصر، محمدباقر بهشتی بیش از این که به عنوان عضو شورای شهر تبریز شهرت داشته باشد، به عنوان استاد ممتاز دانشکده اقتصاد تبریز معروف است، او که در کارنامه کاری خود از ریاست سازمان برنامه و بودجه آذربايجان شرقي، معاون و مشاور استاندار گرفته تا رئیس دانشکده علوم انساني و اجتماعي دانشگاه تبريز را دارد، عضو دو دوره شورای اسلامی تبریز (اول و پنجم) نیز بوده است.
وی با با حضور در تحریریه نصر در پایان اولین سال شورای اسلامی دوره ششم تبریز به سوالات خبرنگاران نصر پاسخ داد.
بهشتی در ابتدا گفت: در سطح جهان سه نوع دولت مركزي، ايالتي و محلي وجود دارد؛ همه کشورهای جهان دارای دولت مرکزی هستند، هرچند ماهيت دولت در يك كشور توسعه يافته با كشور توسعه نيافته متفاوت است، برخی كشورها دارای دولت ایالتی‌اند و تعدادی هم دارای دولت محلی، وجود دولت مرکزی و دولت محلی در همه کشورهای توسعه گرا ضروری است اما وجود دولت ایالتی به بزرگی کشور و موقعیت جغرافیایی و طبيعت سياسي آن کشور وابسته است.
وی افزود: فلسفه تقسیم دولت به این سطوح، توزیع قدرت در جامعه و جلوگیری از فساد و افزایش کارایی و اثربخشی آن است چرا که به تجربه ثابت شده تمرکز قدرت فساد آفرین است.
وی با بیان اینکه در این گفتگو بیشتر به مفهوم دولت محلی اشاره دارم، ادامه داد: دولت محلي در کشورهای توسعه یافته با رأی مستقیم مردم روی کار می آید، اين دولت همان شورای شهر است که در رأس آن شهردار قرار دارد و مدیریت تمام امور شهری را عهده دار است.
وی با اشاره به اینکه در این دولت، شورای شهر به منزله پارلمان محلی در همه موضوعات مدیریت شهری قانون‌گذاری می‌کند و این دولت اجرای قوانین محلی را عهده دار است، اضافه کرد: اما ماهیت دولت محلی و شوراهای اسلامی در ایران محدود است. اسم شورا، شوراي شهر است ولي اختيارات آن حتي کمتر از همۀ موضوعات شهرداری است. در واقع شورای شهر را می¬توان به شورای قسمتی از شهرداری تعبیر کرد. این شورا فقط می‌تواند شهردار را انتخاب کند که انتصاب او هم به تأیید وزیر کشور وابسته است. علاوه بر انتخاب شهردار اختیارات شورا محدود است به اختیارات مالی و نظارتی. در مورد اختیارات مالی هم اختیار تصویب بودجه مطابق با خط مشی‌های وزارت کشور و تصویب فقط عوارض محلی را دارد. ضمناً شورا هیچ احتیار اداری و استخدامی ندارد.
وی که اعتقاد دارد در ایران باید دولت محلی به جایگاه خود برسد و اختیارات شوراها در حد مسئولیت واقعی آنها باشد، گفت: بدنه شورا از رأی مردم شکل گرفته است و بنابراین این نهاد مردمی به نوعی ارکان تصمیم گیری مملک است و باید جایگاه واقعی خود را پیدا کند.
عضو اسبق شورای اسلامی دوره اول و پنجم در تبریز در پاسخ به این سوال که آیا شوراها با آن رویکردی که تاسیس شده بودند، فعالیت می کند یا از رسالت خود فاصله گرفته است، گفت: تفاوت معنی داری بین اختیارات این نهاد و قانون اساسی وجود دارد، شورا و شهرداری اسم شهر را به دوش می کشند اما اختیارات آنها در حد مدیریت شهر نیست.
افزایش اختیارات شوراها
بهشتی اضافه کرد ما باید در چارچوب قانون اساس توجه مناسب به جایگاه¬های شوراها داشته باشیم. شوراها باید اختیار انتخاب یا حداقل دادن رأی اعتماد به همۀ مدیران شهری، روستایی، بخش، شهرستان و استان را داشته باشند. مثلاً چه اشکالی دارد دولت مرکزی کاندیدای فرمانداری را جهت کسب رأی اعتماد به شورای اسلامی شهرستان معرفی کنند. این روال باعث می¬شود تا هر مسئولی با اتکاء به تأیید نمایندگان مردم انگیزۀ قوی‌تری در خدمت داشته باشد. استاد ممتاز دانشکده اقتصاد تبریز، گفت: در صورتی که شوراها با مفهوم دولت محلی شکل بگیرند نهاد توسعه شهری ایجاد می‌شود و مشکلات حل می‌شود.
مدیریت جامعه فرایند است
او در ادامه گفت هر شورایی که روی کار می¬آید باید بداند قبل از آن شورای دیگری بوده و بنابراین از تجربیات شوراهای قبلی باید استفاده کند. نقاط ضعف آن را کم کند و بر نقاط قوت آن بیفزاید. متأسفانه یکی از اشکالات اساسی جامعه ما عدم استفاده از تجربیات گذشتگان می باشد و این تفکر توسعه ای نیست و ماحصل آن وارد شدن لطمات زیاد به جامعه بوده است.
نگاه مدیران شهری گذشته نگر است
وی در ادامه به دو مشکل اساسی شهرداری تبریز اشاره کرد و گفت: در کشور ما به طور عام و در شهرداری‌ها به طور خاص، آینده‌نگری بسیار ضعیف است، اکثراً مدیران گذشته نگر و تفکر محافظه کارانه دارند و این موضوع سبب شده است فقط در راستای حفظ وضعیت موجود تلاش کنند.
بهشتی گفت: شهرداری تبریز دو مشکل اساسی دارد یکی تفکر گذشته نگری و محافظه کارانه که شرح دادم و دیگری ضعف بسیار اساسی در مدیریت منابع انسانی.
بیت المال کجاست؟!
وی اضافه کرد: چندی پیش در اخباری خواندم که شهرداری تهران یکی از ساختمان ها را به ارزش 1600 میلیارد تومان فروخت تا حقوق کارمندان را بدهد، پول شهرداری بیت المال است، شهرداری ها باید جواب این سوال را بدهند که بیت المال کجاست؟متاسفانه مفهوم بیت المال را نمی دانیم و حرف و عمل مان با هم متفاوت است.
بهشتی با بیان اینکه مدیران شهری در مدیریت مالی نیز گذشته نگر هستند، گفت: در شورای اول روش جدید بودجه نویسی راه اندازی کردیم و در شورای پنجم تکامل دادیم اما به طرز عجیبی مقاومت نشان دادند، دستگاه های نظارتی نیز اشرافیتی به موضوع ندارند.
وی افزود: اگر در انتخاب مدیران شهری از شورا رای اعتماد دریافت شود، شورا عملکرد شهرداری را ارزیابی کنند و نظارت شورا بر شهرداری ضابطه مند باشد، بسیاری از این مسائل حل می شود.
وی در پاسخ به این سوال که تخصص در شورای شهر تا چه حدی ملاک موفقیت ان شوراست، گفت: مدرک برای حضور در شورا کافی نیست، برخی اعضا شورا حتی قانون اساسی را مطالعه نکرده اند و با تفکر قبل از مظفرالدین شاه سیستم را مدیریت می کنند امروزه دیگر شعار من همه کاره هستم، مفهومی ندارد.
وی ادامه داد: شورای اسلامی دوره پنجم تبریز از نظر تخصص و تجربه قوی ترین و شورای اول سالم ترین شوراها در این کلانشهر بودند، عملکرد دوره پنجم و تبیین برنامه ۵ ساله شهری در تاریخ تبریز ثبت شد.
کسانی که اتکا به دانش را عیب می داند، خائن است!
بهشتی افزود: باید از اعضای شورای ششم تبریز پرسید که اصلا این برنامه که تا سال 1402 خبر دارند و چه میزان از آن را در سال اول حضورشان اجرایی کردند.
وی گفت: هرکس که می گوید، تداوم اجرای برنامه 5 ساله ای که در شورای پنجم طرح شده است و تا سال ۱۴۰۲ اعتبار دارد اشتباه است، توبه کند، چرا که همین تفکرات است که شکست را با خود می آورد، کسانی که اتکا به دانش را عیب می دانند، خائن هستند.
نقطه ضعف تاریخی شورای ششم؛استیضاح شهردار
این عضو اسبق شورای شهر تبریز، استیضاح زود هنگام شهردار تبریز توسط دوره ششم را نقطه ضعف تاریخی شورای اسلامی این دوره خواند و استیضاح یک شهردار در ماه چهارم فعالیت وی بی مفهوم است، در این مدت زمان عملکرد مشخص نمی شود و حداقل یک سال طول می کشد تا یو شهردار به موضوعات شهری اشرافیت پیدا کند.
وی با بیان اینکه این شورا، باید قبول کنند که اشتباه کرده است چرا که ستیضاح شهردار به مدیریت شهری ضربه زد، گفت: بهتر است سیاست زده نباشیم، همکار هستیم نه هم مسلک، اجرا باید با قانون باشد نه با جناح های سیاسی.
بهشتی در پاسخ به این سوال که ششمین دوره شورا را در یک نگاه کلی چطور ارزیابی می کنید، به نظرتان شرایط فعلی شورا و شهرداری تبریز بعد از شش دوره به یک بلوغ نسبی رسیده است یا نه، گفت: از نظر من در برخی از آنها تفکر ضد توسعه وجود دارد، بهتر است رفتارهای خود را اصلاح کنند، از نظر تخصص ضعف دارند و این ضعف را باید با استفاده از کار کارشناسان جبران کنند.
وی افزود: اگر شورای دوره ششم، شورای دوره قبل را قبول ندارد خود را زیر سوال می برد، توسعه با رفتار فرد انجام می شود نه با سخن گفتن.
وی اضافه کرد: برخی از مشکلات مدیریت شهری با استفاده از دانش کارشناسان حل می شود، هر کمیسیون کارشناسانی دارند که مشاوران اعضای شورا هستند، اگر به انها اعتماد نکنند توسعه ممکن نمی شود، هر کس که ادعا کند همه چیز را می داند و نیازی به مذاکره و مشاوره ندارد، یک جاهل است.
انتهای پیام/