«ماجرای آلمان»؛ نقدی موشکافانه بر پدیده مهاجرت نخبگان

به گزارش نصر، تئاتر «ماجرای آلمان» که اولین اجرای آن روز دوشنبه ۱۵ فروردین با استقبال از هنرمندان و اصحاب رسانه کلید خورد، توجه همه حضار را به خود جلب کرد و این امر نشان از اجرای خوب و داستان جذاب این تئاتر دارد.
تئاتر «ماجرای آلمان» نمایشنامه ترکیه‌ای در ژانر تراژدی، کمدی است که به دغدغه‌ روز مردم می‌پردازد و به محتوای تراژدیک زندگی یک خانواده ناشی از مشکلات معیشتی که تحت تاثیر حزب‌ها در ترکیه اشاره دارد و لحظات طنزآمیز اما دشوار زندگی آنها را به رخ می‌کشد.
«واصف اونگورن» نویسنده نمایشنامه «ماجرای آلمان» زندگی خانواده‌ای را روایت می‌کند که از فقر و شرایط بد کار به تنگ آمده‌اند و با آرزوی رسیدن به رفاه خانه‌های خود را ترک می‌کنند.
اونگورن با اولویت دادن به بُعد اقتصادی و مشکلات سیاسی ترکیه در دورانی که این کشور با مشکلات چند حزبی روبرو بود، مهاجرت را به نقد می‌کشد و از طرفی نمی‌خواهد نگاه سیاسی را به مخاطب خود تحمیل کند.
به قولی، حکایت «ماجرای آلمان» یک نگاه موشکافانه به این است که تصمیم‌گیری پدر یک خانواده با تفکرات سنتی در خصوص کسب معیشت، زمانی که تحت تاثیر افراد وابسته یک حزب قرار می‌گیرد، چطور به سیاست‌های حزبی گره می‌خورد و با تبعیت از فردی به ظاهر دوست که نظر خود را به اعضای خانواده که نمادی از یک جامعه کوچک است، تحمیل می‌کند، می‌تواند چه بلایی بر سر فرد، خانواده و جامعه بیاورد.
مخاطب در یک سوم پایانی داستان متوجه می‌شود که اعضای این خانواده همگی به دلیل ورشکستگی از روی ترس از آینده‌ای ناپیدا با این فرد که صرفاً به فکر منافع خود است، همراه شده‌اند و در آخر راه نجات خود را مهاجرت فرزندان به آلمان می‌دانند.
 

«ماجرای آلمان»، بحران اقتصادی و سیاسی را به چالش می‌کشد
«پری اشتری» مترجم نمایشنامه «ماجرای آلمان» بیان اینکه نویسنده این اثر «واصف اونگورن»، یکی از برترین نمایشنامه نویسان ترکیه است، گفت: با حضور در فستیوال تئاتر ترکیه به دنبال یک نمایشنامه‌نویس خوب بودیم که کتاب این نویسنده را به ما معرفی کردند، بیوگرافی وی را بررسی کردیم و از فعالیت و موفقیت‌های او در ترکیه و آلمان مطلع شدیم، چهار نمایشنامه در این کتاب چاپ شده بود که مطبخ اربابی و ماجرای آلمان جزئی از این آثار بودند.
وی افزود: اولین نمایشنامه ترجمه شده از زبان ترکی به فارسی در سال ۹۴ مطبخ اربابی بود، که در همان سال ترجمه و با اجرای بی‌نظیر بازیگران تئاتر تبریز روی صحنه رفت و با استقبال بسیار بالایی روبرو شد.
اشتری با بیان اینکه گروه تئاتر پیاده علاقه دارد، نمایش‌هایی را اجرا کند که داستان آنها از جنس دغدغه و روزمرگی‌های مردم باشد، ادامه داد: ماجرای آلمان به این دلیل برای ترجمه و اجرا انتخاب شد که ملموس‌ترین مشکلات زندگی مردم در بحران اقتصادی و سیاسی را به چالش می‌کشد.
وی اضافه کرد: ماجرای آلمان حکایت زندگی خانواده‌های ترکیه‌ای در بحران چند حزبی این کشور در بازه زمانی ۱۹۶۰ تا ۱۹۷۰ را بیان می‌کند، زمانی که سخن از دموکراسی و آزادی بود، اما هر فردی نمی‌توانست از موقعیت‌های اقتصادی آن زمان عادلانه بهره ببرد‌.
مترجم این نمایشنامه افزود: تمام اتفاقاتی برای این خانواده می‌افتند، ریشه در مشکلات سیاسی و اجتماعی دارد و دست آخر به این موضوع پی می‌برند که درست این است که اعضای خانواده آزاد باشند که هر کاری را که دوست دارند انجام دهند، بلکه بحران اقتصادی بخشی از عدم وجود آزادی است و شما مجبور نیستید شغلی که دوست ندارید را انجام ندهید.
 
نقش تئاتر در نقد درست از آسیب‌های اجتماعی-اقتصادی
«وحید فرشی نژادیان» در خصوص انتخاب این نمایشنامه برای کارگردانی، گفت: ذات اصلی قضیه انتخاب این نمایشنامه برای اجرا، از جایی شروع شد که تصمیم گرفتم اتفاقی که از لحاظ جامعه شناسی برای مخاطبان ملموس است و در بستر خانواده‌ها دیده می‌شود را روی صحنه بیاورم تا نمایشی با مضمون نقد اجتماعی، سیاسی و اقتصادی داشته باشیم.
وی افزود: متاسفانه در چند سال اخیر مردم در کشورهای مختلف به دلیل تنگناهای اقتصادی تصمیم به جلای وطن می‌گیرند و مهاجرت می‌کنند و ترجیح می‌دهند در کشورهای دیگر کارهایی مادون‌شان خود انجام دهند و داستان این نمایشنامه اشاره‌ای به این موضوع دارد که برخی خانواده‌ها نسبت به سیاست‌هایی که در جامعه پیش می‌آید، با تصمیمات اشتباه‌شان وضعیت معیشت خود را روز به روز ضعیف‌تر می‌کنند و در آخر مهاجرت را ترجیح می‌دهد و حتی به بهای اینکه در کشور دیگری کارگری کنند.
 

وی ادامه داد: کل داستان نمایش، یک ژانر تراژدیک است، اما موقعیت‌هایی که در دل خانواده به وجود می‌آید، جنبه کمدی به نمایش می‌دهد، شخصیت‌های داستان در مقابل مشکلات، شخصیتی منفعل و غیر عملگرا دارند و توان اقدام و هدف گذاری درست ندارند و اسیر روند سیاسی ایجاد شده توسط کشمکش‌های احزای مختلف می‌شوند.
کارگردان نمایشنامه «ماجرای آلمان» بیان کرد: از نظر من تئاتر خوب، اجرای نمایشنامه‌ای است که بتواند نقد درست از آسیب‌های اجتماعی و جامعه انجام دهد، چرا که اگر نقد درست در جامعه باشد، هر جامعه ایستایی پویایی خود را بدست می‌آورد، در نتیجه تصمیم گرفتم کاری را اجرا کنم که به جامعه خودم این مفهوم را برساند که اگر این روند را برای خود برگزیده‌اند، شکستی مانند خانواده شخصیت‌های اصلی داستان ماجرای آلمان را تجربه خواهند کرد. حیف است که نخبه‌های علمی و فرهنگی ما مهاجرت می‌کنند و در غربت شغل‌های که در‌شان آنها نیست، انجام می‌دهند.
فرشی افزود: این داستان به قلم واصف اونگورن که از تاثیر گذارترین نویسنده‌های ترکیه در زمان خود بوده است، نوشته شده است و زمانی که خانم اشتری و آقای عبدللهی، کارگردانی متن این نمایشنامه را من پیشنهاد دادند با خواندن این متن تصمیم به اجرا گرفتم، چون این موضوع دغدغه زمان حال جامعه ماست و از نظر من همه شخصیت‌هایی که در این نمایش هستند، در بطن جامعه واقعی وجود دارد.
 

فرشی نژادیان با اشاره به استقبال بسیار خوب مخاطبان در سه روز اول برگزاری نمایش، گفت: این نمایش روز اول به اصحاب رسانه و هنرمندان اختصاص یافته بود و برای اولین بار بود که در روز افتتاح و آغاز زنگ «ماجرای آلمان» مهمانانی از فعالان و اساتید تئاتر تهران داشتیم.
وی ادامه داد: در اتاق فکری که قبل از اجرا داشتیم درخواست کردم اولین روز نمایش میزبان خبرنگاران باشیم، چرا که خبرنگاران بخشی از فرهنگ، هنر و ادب این شهر و کشور هستند و باید این کار را ببینند، آنها نقادان خوبی هستند و با تفکر، نوشتار و تاثیر قلم خود هر مطلبی را که نشر دهند، قطعاً توجه جامعه را بیشتر جلب خواهد کرد.

منتشر شده در شماره دوم ماهنامه نصر آذربایجان
نسخه دیجیتال دومین شماره ماهنامه نصر آذربایجان به دنبال استقبال مخاطبان به عنوان اولین ماهنامه گویای ایران در دسترس عموم قرار گرفته است. برای مشاهده نسخه دیجیتال و مطالعه مطالب این ماهنامه این لینک را کلیک کرده و ورق بزنید.
انتهای پیام/