به گزارش نصر، احمد علیرضا بیگی، نماینده فعلی و ادوار مردم تبریز، آذرشهر و اسکو وهمچنین استاندار اسبق آذربایجان شرقی نخستین میهمان سلسله نشست‌های تحلیلی «مسیر توسعه» بود. این نشست با حضور بیگی و تعدادی از فعالان رسانه‌ای در تحریریه نصر برگزار شد
.
این نماینده مجلس شورای اسلامی در ابتدای این نشست با بیان اینکه رسالت رسانه‌ها آگاهی بخشی است، گفت: مقبولیت و اعتبار رسانه‌ها هم بسته به اطلاعات اصیل، مفید و قابل اعتمادی است که به مردم ارائه می‌دهد
.
فرایند دموکراسی در کشور ناقص است
بیگی افزود: فرایند دموکراسی در کشور ناقص است و این یکی از مشکلات ماست. ما حزب داریم و شاید از وزارت کشور استعلام کنید صدها حزب معرفی کنند، اما این احزاب اصالت ندارند و در ایام انتخابات به مردم لیست می‌دهند و شورا، مجلس و دولت شکل می‌گیرد، اما بعداً هیچ کدام از این احزاب در برابر عملکرد افرادی که به مردم معرفی کرده‌اند، مسئولیتی بر عهده نمی‌گیرند، چرا که احزاب ما اصالت ندارند. اگر به تحزب واقعی روی بیارویم، به ناچار الزامات آن را هم باید اجرایی کنیم. ببینید الان بحث شفافیت آرا موضوع روز است و وقتی تحزب واقعی در ساختار کشور شکل بگیرد، این مسائل هم به خودی خود قابل حل است.
وی ادامه داد: در این بین و در فقدان تحزبب واقعی، افراد و گروه‌های ذی نفوذ در انتخابات‌ها اثر می‌گذارند و بعداً افراد و نمایندگان منتخب مردم را مدیون خود کرده و در تصمیم گیری‌ها اعمال نفوذ می‌کنند.
بیگی اظهار کرد: چرا احزاب اصالت ندارند؟ چون پشتوانه و قدرت و جایگاه اثرگذاری ندارند. در قانون جایگاهی برای احزاب تعریف نشده است. در صورتی که اگر نمایندگان مجلس و اعضای هیات دولت را احزاب مورد اقبال مردم معرفی کنند، در قبال عملکرد آنها شفافیت و پاسخگویی لازم به صورت پیش فرض به وجود خواهد آمد.
وی گفت: وقتی می‌گوییم در سال 76 اصلاح طلبان پیروز انتخابات شدند یا در سال 1400 اصولگرایان پیروز انتخابات شدند، پی تحزب را به جان کشور مالیده‌ایم، اما چرا نباید ساز و کاری تدوین و تصویب شود که احزاب مدعی رای ملت، در قبال عملکرد خود و افراد منتصب به خود پاسخگو باشند؟ الان هیچ الزام قانونی برای اختیار و پاسخگویی احزاب نداریم. الان گیر ما در کشور چیست؟ مثلاً بنده نماینده یک جریان سیاسی مشخص هستم، یک الگوی حکمرانی مشخص هم ارائه کرده‌ایم و باید در قبال آن به ملت پاسخگو باشیم.
مشکل اصلی ما این است که نقشی برای مردم قائل نیستیم
نماینده مردم تبریز، آذرشهر و اسکو در مورد عمق ماندگی آذربایجان شرقی از قطار توسعه طی سال‌های گذشته، اظهار کرد: مشکلات استان تابعی از مشکلات کشور است. مشکل اصلی ما این است که در حوزه اقتصاد نقشی برای مردم قائل نیستیم و به همین دلیل شکندگی، فساد و رانت در اقتصاد کشور افزایش می‌یابد و چون مردم نقشی از خود در اقتصاد کلان کشور نمی‌بینند، نتیجتاً خود را مقابل سیاست‌های اقتصادی دولت دیده و خودشان را در قبال سیاستگذاری‌های کلان دولت مسئول نمی‌بینند.
بیگی تاکید کرد: نباید منافع ملت و دولت در تضاد هم قرار گیرند. الان این مشکل هست و نتیجتاً مقاومت در مقابل سیاست‌های دولت شکل می‌گیرد، اما اگر مردم در اقتصاد نقش و سهم داشته باشند و انحصار دولتی از اقتصاد کشور برطرف شود که خود عامل اصلی توسعه است، شاهد مردمی شدن فرایند توسعه خواهیم بود.
وی با بیان اینکه برای جذب سرمایه گذاران و مردم در فرایند توسعه، ابتدا باید اعتماد آنها را جلب کرد، گفت: چطور می‌شود که دولت مردم را به بورس دعوت کند و مردم 400 هزار میلیارد تومان پول به بورس بیاورند و به فاصله چند هفته بعد یکی بیاید و به مردم بگوید شرمنده پولتان دود شد! مجلس هم توان پاسخگو کردن وزیر مربوطه و دولت را نداشته باشد! مگر تصور می‌کنید ردگیری کردن این پول‌های دود شده کار سختی است؟ مثلاً 20 بنگاه اقتصادی از وضعیتی که در بورس پیش آمد و سرمایه‌های مردم را به باد داد، نفع‌های کلانی بردند. مگر دستگاه‌های نظارتی کم داشتیم؟ همه این‌ها به این علت است که مردم نقشی در اقتصاد کشور ندارند.
همه مناطق مختلف کشور باید به طور عادلانه توسعه یابند
بیگی در مورد عدم سرمایه گذاری دولتی در زیرساخت‌های توسعه‌ای آذربایجان طی سال‌های گذشته نیز گفت: خوشبختانه بخش خصوصی آذربایجان به دلیل مزیت‌های فرهنگی و تاریخی قدرتمند است و به تبع آن نقش بسیار قابل توجهی در توسعه صنعتی و اقتصادی استان‌های آذربایجان داشته است.
وی افزود: متاسفانه نگاه دولت نسبت به مناطق مرکزی کشور و مناطق مرزی مانند آذربایجان فرق می‌کند، یک مشکل دیگر توسعه هم نگرش غلط دولتی‌ها به اقوام است که فکر می‌کند اگر اقوام توسعه پیدا کنند، تفکرات واگرایی در آنها رشد می‌کند، در حالی که کاملاٌ برعکس این تفکر غلط حاکم است و هر چقدر مناطق مختلف کشور به طور همسان و عادلانه توسعه یابند، چسبندگی و دلبستگی ملی اقوام مختلف بیشتر تقویت می‌شود.
استاندار اسبق آذربایجان شرقی ادامه داد: من چندین سال استاندار آذربایجان شرقی بودم و در آن دوره همه تلاش ما این بود که به تبریز و آذربایجان محوریت بدهیم، هم در جهان اسلام و هم در حوزه مبادلات منطقه‌ای. تبریز باید حلقه وصل ایران با کشورهای قفقاز، ترکیه و روسیه باشد و در دوره ما این مهم تحقق یافت. با اینکه در بدنه کارشناسی وزارت امور خارجه مخالفت‌هایی وجود داشت، اما دولت کار خودش را انجام داد و حتی انتصاب سفرای این کشورها با نظر مثبت استاندار آذربایجان شرقی انجام می‌شد. این نشان از اراده دولت وقت برای توسعه متوازن کشور داشت، اما این روند در دولت‌های بعدی ادامه نیافت.
بیگی خاطرنشان کرد: شرایط سیاسی و اقتصادی کشور در دوره اول روحانی بسیار مساعدتر بود، اما جذب سرمایه گذاری خارجی در استان نسبت به دوره قبل که تحریم‌های سنگین‌تری وجود داشت، کاهشی شد. این نشان دهنده دیدگاه‌های مختلف دولت‌ها در دوره‌های مختلف است که در توسعه متوازن مناطق مختلف کشور بسیار موثر بوده است.
مشکل توسعه کشور سیاسی است
وی در پاسخ به این سوال که مشکل توسعه کشور اقتصادی است یا سیاسی، گفت: مشکل توسعه از نظر من سیاسی است. این مشکل نه تنها در منطقه ما، بلکه در کلان کشور است. چون حاضر نیستیم برای مردم نقشی قائل شویم. چون عده‌ای در این کشور معتقدند مردمی که قدرتمندتر و ثروتمندتر شوند، خواسته‌های خودشان را خواهند داشت و به همین دلیل علی رغم تاکید اصل 44 از بازگرداندن ثروت کشور به مردم نگرانی دارند، حاصل این برداشت اشتباه این است که مردم نمی‌توانند ثروت خودشان را مدیریت کنند.
بیگی با اشاره به اجرای طرح‌های اقتصادی در دوره دولت‌های نهم و دهم، ادامه داد: هدفمندسازی یارانه‌ها، مسکن مهر، سهام عدالت، بیمه تامین اجتماعی اقشار آسیب‌پذیر و... طرح‌هایی بودند که نشان می‌دادند که دولت قائل است باید مردم به ثروت خودشان برسند، اما الان دولت با چنین انگیزه‌ای طرح حذف ارز ترجیحی را اجرا نکرده است، بلکه برای متوازن‌تر کردن دخل و خرج دولت بوده و معتقدم اگر آقای رئیسی راه دیگری داشت، به این اقدام دست نمی‌زد.
مهاجرت نخبگان، تهدید بزرگی علیه توسعه است
وی در مورد تاثیر رشد سرمایه نیروی انسانی در روند توسعه و در پاسخ به این موضوع که در بحث توسعه، شاخص توسعه نیروی انسانی یکی از شاخص‌های اساسی بوده و آذربایجان شرقی در یکی دو دهه اخیر از لحاظ توسعه نیروی انسانی نه تنها رشد نداشته، بلکه به شدت با تخلیه و مهاجرت سرمایه نیروی انسانی نخبه و اثرگذار مواجه بوده است، گفت: متاسفانه مهاجرت نخبگان در سطح ملی امروز یک مشکل و تهدید بزرگ برای توسعه کشور است و جوانان نمی‌توانند دورنمای روشنی در افق سیاست‌های جاری کشور ببینند و مجبور به مهاجرت می‌شوند. توسعه در گرو مشارکت مردم در قدرت و ثروت کشور است، وقتی دامنه این مشارکت مردم بسیار پایین است، حتماً توسعه کشور با مشکل جدی مواجه خواهد شد.
بیگی در ادامه طی مثالی به موضوع استقلال شرکت مس آذربایجان اشاره کرد و گفت: ما چرا استقلال شرکت مس آذربایجان را مطالبه می‌کنیم؟ این در راستای همان جلب اعتماد و مشلرکت مردم است. اما ببینید عده‌ای سال هاست در مقابل این خواست عمومی مقاومت می‌کنند، مگر با استقلال شرکت مس آذربایجان به مالکیت شرکت ملی مس لطمه‌ای وارد می‌کند؟ کسانی که تشکیل شرکت مس آذربایجان را پیچیده می‌کنند آدرس‌های اشتباهی می‌دهند. تشکیل شرکت مس آذربایجان به مانند این است که کسی مال خود را در قالب دو شرکت اداره کند و این خللی به مالکیت او نمی‌زند و قضیه شرکت ملی مس و شرکت مس آذربایجان هم همین است و برای تشکیل شرکت مستقل مس آذربایجان نیازی به تشریفات بورسی و... نیست. این یک مدل مدیریتی است تا حق و حقوق مردم آذربایجان از محل معادن مس تامین شود. حرف ما این است که آذربایجان به میزان سهم خود از منابع شرکت ملی مس از منابع آن منتفع شود.
وی افزود: این مشکل مربوط به دولت فعلی یا دولت گذشته هم نیست و حتی در دولت احمدی نژاد هم که بنده استاندار آذربایجان شرقی بودم این مقاومت‌ها وجود داشت. این‌ها یا توجیه نیستند و یا نمی‌خواهند توجیه شوند. متاسفانه کسانی متوجه می‌شوند حق با کیست، اما منافع‌شان اجازه نمی‌دهد آن را قبول کنند. برخی نیز تهدید می‌کنند اگر مس آذربایجان مستقل شود، پروژه‌های توسعه‌ای آن متوقف خواهند شد! چرا؟! چه خبر شده است؟ ما دنبال یک مدل مدیریتی جدید هستیم تا منافع مردم آذربایجان از منابع عظیم مس تامین شود. ولی آنها می‌گویند اگر مس آذربایجان مستقل شود باید از صفر شروع کند! خیر چنین نیست و منابع شرکت مس آذربایجان از محل شرکت ملی مس تامین می‌شود.
مسیر توسعه از به میدان آمدن مردم می‌گذرد
این نماینده مجلس شورای اسلامی ادامه داد: ما از فرصت اضطرار باشگاه تراکتور برای پاسخگو کردن مدیران شرکت مس و وزارت صمت استفاده کردیم، آنها هم دقیقاً با شناخت موضوع، مساله اضطراری تیم تراکتور را حل کردند تا فشار افکار عمومی برای تشکیل شرکت مس اذربایجان کاهش یابد! اما حضور و مشارکت مردم برای نیل به توسعه یک اصل است، یعنی مردم باید بخواهند تا در صحنه باشند تا توسعه به ثمر برسد.
بیگی تاکید کرد: مسیر توسعه ما از به میدان آمدن مردم می‌گذرد، همین باشگاه تراکتورسازی هم یک ظرفیت بسیار بزرگ است برای به صحنه کشاندن مردم در حوزه‌های مختلف. باشگاه فرهنگی ورزشی تراکتور یک ظرفیت بزرگ است که می‌توان با استفاده از آن از ظرفیت همدلی و مشارکت مردم برای توسعه در حوزه‌های مختلف جامعه بهره برد. این وقتی امکان‌پذیر است که نگاه ما به توسعه همه جانبه باشد، وقتی فرصت باشگاه تراکتور در پازل توسعه قرار گیرد و به عنوان نمادی از شادابی، نشاط مردم و چسبندگی و دلبستگی ملی به دنیا نشان داده شود، می‌توان به وسیله فرصت باشگاه تراکتور، پشتوانه ملی را به عدد و رقم و جلب سرمایه گذاری‌ها تبدیل کرد.
وی افزود: فکر کنید برگزاری یک اجلاس بین‌المللی سرمایه گذاری در تبریز هم زمان با برگزاری یک مسابقه حساس باشگاه تراکتور باشد و سرمایه گذاران با دیدن شور و شوق مردم در این میدان و پویایی آنها اعتمادشان بیشتر جلب می‌شود و همه این‌ها در کنار هم یک تصویر زیبا از شهر، استان و کشور در جهان از واقعیت موجود جامعه ایجاد می‌کند. اما وقتی دیدگاه‌ها درباره این فرصت امنیتی می‌شود، نگاه سلبی حاکم شده و فرصت‌ها را می‌سوزاند. شما برگردید به زمان زلزله ورزقان که چقدر صحنه‌های زیبایی توسط هواداران تراکتورسازی خلق شد و مردم را چقدر در کمک رسانی به زلزله زدگان منسجم کرد.
وی گفت: ببینید سیاست علم تاثیرگذاری بر رفتارهاست و این از یک شرکت معمولی تا حاکمیت ملی صادق است. ما به عنوان حاکمیت باید برای مردم منفعت نشان دهیم و از این طریق بر رفتار آنها اثر بگذاریم، وقتی از این مهم عاجز شویم، نخواهیم توانست بر رفتار مردم تاثیر بگذاریم.
بیگی در مورد نقش مولفه فرهنگ در توسعه نیز اظهار داشت: فرهنگ جزو ارکان توسعه است و وقتی می‌گوییم در همایش سرمایه گذاری به حاضران صحنه‌های زیبای حضور مردم در استادیوم‌های ورزشی، پیاده روی‌های خانوادگی و... را نشان می‌دهید در واقع به آنها عملاً اطمینان می‌دهید در جامعه‌ای سرمایه گذاری می‌کنید که چنین فرهنگ درستی در آن حاکم است و سرمایه گذار مطمئن می‌شود سرمایه او در این جامعه و کشور تهدید نمی‌شود. مطمئناً اگر بستر فرهنگی فراهم نشود، توسعه اقتصادی هم متصور نخواهد بود
.
رخوت در مدیریت استان محسوس است
این نماینده مجلس شورای اسلامی در پایان به نقش مهم دیپلماسی فعال اقتصادی و منطقه‌ای در پیشبرد اهداف توسعه نیز تاکید کرد و در پاسخ به این سوال که احساس می‌شود در مدیریت استان از تجارب و دستاوردهای گذشته بهره‌ای برده نمی‌شود و نقش دیپلماسی منطقه‌ای در سایه نوعی رخوت حاکم چه در مدیریت استان و چه در بخش خصوصی کم رنگ شده، گفت: بله، متاسفانه رخوت در مدیریت استان محسوس است، ابتکارات فردی در این شرایط هم نهایتاً می‌تواند 30 درصد شرایط را بهتر کند. ما باید در ساختارها و نرم افزارها تغییر ایجاد کنیم. برگردیم به همان بحث اول که وقتی یک حزب با رای مردم به قدرت بیاید، می‌داند که برای بار دوم که بتواند رای مردم را به دست بیاورد، در حوزه‌های مختلف باید تغییر ایجاد کند. مردم باید ببینند و لمس کنند که در نتیجه اعتماد به سیاست‌های فلان حزب، تجارت و تولیدشان روان‌تر شده، آموزش و پرورش‌شان متحول شده و... تا دوباره در دوره‌های بعد در نتیجه اجرای سیاست‌هایی که به آنها رای داده، به همان حزب دوباره رای اعتماد بدهد. وقتی این نباشد، دچار حرکت‌های سینوسی در روند توسعه کشور خواهیم بود و موضوعی هم که مطرح کردید بر همین اساس است
.
انتهای پیام/