تداوم مظلومیت ربع رشیدی

به گزارش نصر، منطقه ویژه علم و فناوری ربع رشیدی به عنوان یکی از بازوهای تقویت اکوسیستم نوآوری و فناوری منطقه بر اساس اهداف شورای عالی علوم تحقیقات و فناوری کشور در آذربایجان شرقی از دهه 80 در حال فعالیت است.
این مجموعه شبکه‌ای انبوه از امکانات علمی، صنعتی، تولیدی، آزمایشگاهی، تحقیقاتی، زیرساخت‌های ارتباطی، نهادها، موسسات، افراد و اطلاعات است که در یک گستره جغرافیایی و بر اساس یک نظام مدون با اهداف، با گذران فراز و نشیب‌های بسیار یک دهه از فعالیت خود را پشت سر گذاشته است.
در حالی که کمتر از یک ماه از آغاز سال جدید با عنوان «سال تولید، دانش‌بنیان و اشتغال‌آفرین» و تاکید موکد مقام معظم رهبری بر اقتصاد دانش بنیان می‌گذرد، منطقه ویژه علم و فناوری ربع رشیدی دچار چالش‌های درون سازمانی شده است. عدم حمایت از سوی ارگان‌های بالادستی و مدیران ارشد، تعدیل نیرو، تصمیمات گنگ سهامداران و... همگی عواملی هستند که در نحوه ادامه فعالیت سازمان عامل استقرار و توسعه این منطقه ویژه شائبه ایجاد کردند.
این در حالی است که منطقه ویژه علم و فناوری ربع رشیدی که نام خود را از قدیمی‌ترین شهرک دانشگاهی ایران در تبریز (الگویی بی‌نظیر از نظام مدیریتی همه‌جانبه و بزرگ‌ترین مجموعه علمی، آموزشی و فرهنگی در قرن 8 هجری قمری) برگرفته و به عنوان دومین منطقه ویژه کشور ثبت شده است و از این رو از اهمیت بسیار ویژه‌ای برای مدیریت استان در حوزه علم و فناوری برخوردار است و باید در ایجاد ارتباط‌ بیشتر میان دانشگاه‌ها و مراکز علمی با کارخانه‌ها و واحدهای تولیدی و صنعتی به خوبی ایفای نقش کند.
اما ظاهراً جایگاه این منطقه که به نوعی یاد‌آور شهر دانشگاهی قرن‌ها پیش تبریز است، به درستی تبیین نشده است و همچنان از کم توجهی رنج می‌برد و با نامهربانی مسئولان امر روبرو است.
بر اساس آیین نامه‌ای که از سوی شورای عالی علوم تحقیقات و فناوری کشور در خصوص نظارت بر تاسیس مناطق ویژه علم و فناوری در استان‌های پنج‌گانه تبیین شده است، مدیریت سازمان عامل استقرار منطقه ویژه علم و فناوری علاوه بر مدیر عامل، هیئت مدیره و سهامداران، بر عهده هیاتی متشکل از مسئولانی که با انتخاب استاندار وارد سازمان می‌شود نیز می‌باشد که باید متشکل از مشاور استاندار در حوزه فناوری، معاون برنامه‌ریزی و معاون عمرانی استاندار، دو نفر از روسای سازمان‌ها و شرکت‌های دولتی، دو نفر از روسای دانشگاه‌ها و مراکز پژوهشی یا فناوری و یک نفر از مدیران پارک‌های علم و فناوری استان با انتخاب وزیر علوم، نماینده وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات، یک نفر از صاحبنظران در اقتصاد توسعه و سه نفر از مدیران بخش تولید و خدمات از بخش غیر دولتی، باشد.
اعتبارات لازم برای توسعه و راهبری مناطق ویژه علم و فناوری و ارتقای زیرساخت‌ها در این مناطق نیز سهامداران سازمان عامل، از منابع بودجه کل کشور، کمک‌های حاصل از منابع استانی، سرمایه‌گذاری از محل یک درصد درآمد شرکت‌های دولتی و سرمایه‌گذاری بخش خصوصی داخلی و خارجی تامین شود.
اما عدم همکاری ارگان‌های خصوصی و دولتی، منفعل بودن سهامداران، عملکرد ضعیف در اجرای اهداف سازمانی، عدم تامین و پرداخت به هنگام حقوق و مزایا کارکنان و کمبود بودجه سازمان عامل استقرار منطقه به دلیل کاستی در حمایت‌های مالی، باعث شده است، منطقه ویژه علم و فناوری ربع رشیدی گرفتار تعارف‌های بی‌سرانجام شود.
در راستای پرده برداری از اتفاقات مبهم در منطقه ویژه علم و فناوری ربع رشدی، خبرنگار «نصر» با "سعید غریب خواجه"، مدیر عامل این منطقه ویژه و "عبدالرضا فلاح"، مشاور استاندار آذربایجان شرقی در امور فناوری و دانش بنیان گفتگو کرد.
"سعید غریب خواجه" با بیان اینکه منطقه علم و فناوری ربع رشیدی بستری پویا برای ایجاد، توسعه و هماهنگی مراکز علمی و فناوری و شرکت‌های دانش‌بنیان شمالغرب کشور است، گفت: بر این اساس باید منطقه ویژه ربع رشیدی، تسهیل‌گری بیشتر و بهتری برای افزایش تعامل سازمان‌ها، پارک‌های علم و فناوری و دستگاه‌های اجرایی داشته باشد، اما متاسفانه برخی چالش‌های درون سازمانی چابکی عمل را از ما گرفته است و از استان‌های دیگر عقب مانده‌ایم.
وی با اشاره به شعار سال ۱۴۰۱ و لزوم فعالیت در راستای تحقق آرمان‌های انقلاب و فرمایشات مقام معظم رهبری، افزود: بر این اساس ضرورت دارد امسال، منطقه ربع رشیدی فعالیت خود را بیشتر کند و در همین راستا نیز قدم‌های اول برای تاسیس "کارخانه نوآوری تبریز" را برداشته بودیم تا با امضای تفاهم نامه به توسعه اکوسیستم فناوری و نوآوری شهر و استان شتاب دهیم اما سستی و عدم همکاری منجر به برخی اتفاقات در سازمان عامل منطقه شده است.
وی با بیان اینکه منطقه ویژه علم و فناوری ربع رشیدی بر اساس اساسنامه‌ی سازمان عامل این منطقه راه اندازی شد و موفقیت آن در گرو همکاری و حمایت تمام ارگان‌های مسئول است، ادامه داد: باید سیستمی و ساختاری به قضیه نگاه کرد، اینکه چه کسی بر سر مدیریت است مساله نیست، بلکه مهم این است سیاست‌های دقیقی از طریق مدیران ارشد استانی برای حل مشکلات مطرح شود، چرا که این مجموعه نیازمند نگاه جدی از سوی آنها است، فعالیت اعضای هیئت مدیره نیز باید ارزیابی شود و سهامداران نقش فعالتری داشتند و نسبت به این موضوع بی‌تفاوت نباشند.
مدیرعامل منطقه ویژه علم و فناوری ربع رشیدی در پاسخ به سوال خبرنگار نصر در خصوص بحث تعدیل نیرو در این مجموعه، گفت: ردیف‌های بودجه حمایتی در ابتدای تاسیس این منطقه مشخص شده بود، اما تاکنون ارگان‌های مسئول قدمی برای پایبندی به آن برداشته نداشته‌اند، وقتی حقوق و مزایا نیروها به موقع انجام نمی‌پذیرد و قراردادها تمدید نمی‌شود، متاسفانه بحث تعدیل نیرو پیش می‌آید و ما انتظار داریم عناصر مهم استانی چه اعضای مجموعه و چه ارگان‌های دولتی و خصوصی که در همکاری با سازمان عامل از منطقه هستند، حمایت‌های کافی از منطقه ربع رشیدی داشته باشند.
وی اضافه کرد: حمایت از اکوسیستم فناوری آذربایجان‌شرقی نباید قربانی تعارف‌ها شود و همه باید پای کار بیایند، اما برخی سهامداران منطقه ویژه تمایل دارند سهام خود را از سازمان خارج کنند و برخی از افراد نیز به همکاری خود با سازمان عامل پایان دادند.
وی با تاکید بر این نکته که امسال باید سال پیشرفت باشد و نه تعارف و وقت تلف کردن، گفت: اگر بخواهیم اثرگذار باشیم باید تلاش کنیم و قبول کنیم که ضعیف عمل کرده‌ایم، موفقیت در گرو همکاری مجموعه هاست، موضوع مهم این است که منطقه ویژه و سازمان عامل آن، امسال فعالیت خود را بیش از گذشته کند و نهادهای دولتی و خصوصی که در حوزه علم و فناوری فعالیت دارند دست به دست هم دهند تا همکاری و تعامل توسعه اکوسیستم نوآوری و فناوری منجر شود.
 
برگزاری رینوتکس ۲۰۲۲ در هاله‌ای از ابهام
این گزارش حاکی است، منطقه ویژه علم و فناوری ربع رشیدی که با برگزاری موفق سلسله نمایشگاه‌های علم و فناوری با عنوان "رینوتکس" توجه بسیاری را در کشور به خود جلب کرده است، در یکی دو سال اخیر به دلیل عدم حمایت‌های لازم فعالیتی رو به افول داشت و حال نیز با تصمیمات ناگهانی و مبهم مسئولان در چالش است.
غریب خواجه در این خصوص با اشاره به موفقیت‌ها نمایشگاه "رینوتکس" در ۹ سال گذشته، افزود: رینوتکس امسال ۱۰ ساله می‌شود، این نمایشگاه باید در سال "تولید، دانش بنیان، اشتغال آفرین" به طوری متفاونی برگزار شود، اما در حالی هستیم که حتی برگزاری آن هم یک ابهام است، اگر قرار است امسال رینوتکس برگزار شود باید از امروز به فکر آن باشیم و برنامه‌ریزی کنیم، سال گذشته اگر حمایت بخش خصوصی نبود، نمی‌توانستیم این نمایشگاه را برگزار کنیم، پس امسال باید تلاشی دو چندان داشته باشیم.
این گزارش می‌افزاید، این اتفاقات سیگنال‌های مثبتی از وضعیت حوزه فناوری و نوآوری آذربایجان شرقی نمی‌دهد و ضعف در تعامل بین سازمانی چه در بخش خصوصی و چه دولتی قطعا تاثیر مستقیمی در کاهش سهم و نقش استان در توسعه اوکوسیستم فناوری کشور خواهد گذاشت.
ارتقاء جایگاه استان در تولید، دانش بنیان و... نیازمند اعمال تغییر ملموسی در روند تصمیم‌گیری هاست، که این امر نیز در گرو رویکرد مدیران ارشد استان است تا فرصت‌های موجود به تهدید تبدیل نشوند‌.
این گزارش حاکی است، "عبدالرضا فلاح" مشاور استاندار آذربایجان شرقی در امور فناوری و دانش بنیان در گفتگو با نصر با بیان اینکه نقشی در بدنه مدیریتی سازمان عامل استقرار منطقه ویژه علم و فناوری ربع رشیدی ندارد و این موضوع باید از خود سازمان عامل، مدیرعامل و هیئت مدیره پیگیری شود، گفت: در حال حاضر نمی‌توانم نظری در خصوص اتفاقات پیش آمده در این مجموعه بدهم و باید جلسه‌ای با هیئت مدیره سازمان گذاشته شود تا بتوانیم پیگیری‌های لازم را انجام بدهیم‌.
وی با اشاره به جایگاه منطقه ویژه علم و فناوری ربع رشیدی، گفت: قطعاً این مجموعه ظرفیت خوبی برای استان است و نیاز است پای کار بیاید و رسالتی که دارد را دنبال کند، مهم نیست در گذشته چه اتفاقاتی افتاده است، مهم این است این مجموعه از ظرفیت خود استفاده کند و مشکلاتش را حل کند.
وی در انتها خاطرنشان کرد: ما در استانداری به عنوان سیاست گذار، ماموریت‌های لازم را در یک چهارچوب برای این مجموعه مشخص کردیم این خود سازمان عامل استقرار است که باید بتواند تامین منابع کنند.
گزارش نصر می‌افزاید، منطقه ویژه علم و فناوری ربع رشیدی جزو اولین مناطق ویژه علم و فناوری کشور است که اولین فعالیت‌های خود را از دهه 80 آغاز نموده و در سال 93 از شورای عالی علوم، تحقیقات و فناوری (عتف) به طور رسمی مصوبه تاسیس خود را اخذ کرده است و در سال‌های اخیر تلاش‌های کم و بیش چشم‌گیری در حوزه توسعه فناوری و رشد شرکت‌های دانش بنیان داشته، اما در سالی که توسط مقام معظم رهبری به عنوان سال تولید، دانش بنیان و اشتغال آفرین نامگذاری شده، در حالی که انتظار می‌رفت فعالیت‌های خود را گسترش دهد، درگیر حواشی مدیریتی شده و به نظر می‌رسد رسالت اصلی خود را به فراموشی سپرده است.
انتهای پیام/