مشاهیر آذربایجان (30)، به مناسب سالروز تولد ملک التجار تبریزی/
حاج حسین ملک، بزرگ ترین واقف تاریخ ایران
نصر: به دنبال انتشار سلسه مطالبی در خصوص مشاهیر آذربایجان امروز به زندگی نامه حاج حسین ملک می پردازیم.
آقامهدی ملک التجار متولد 10 خرداد 1250 اصالتا تبریزی و مجتهد زاده بود، اما برخلاف پدربزرگ خود، ملاآقا بابامجتهد تبریزی، به کسوت روحانیت درنیامد و راه تجارت در پیش گرفت.
او با اینکه در جنگهای ایران و روس، خدمات بسزایی انجام داد، بعد از شکست ایران از روس ها، از خدمت دولت کناره گرفت و به کار تجارت مشغول شد.
چندی بعد آقامهدی در زمان محمدشاه قاجار در سال۱۲۵۳ قمری، نشان سرخ را از شاه دریافت کرد و به سمت ملک التجاری ممالک محروسه منصوب شد و از همان زمان به بعد، لقب «مَلِک» بر روی این خاندان ماند، اما آن که توانست نام این خاندان را پس از حاج کاظم ملک التجار (پسر آقامهدی ملک التجار) با وقفهای بی شمارش به شهرت برساند، پسرش «حسین آقا ملک» بود.
حاج حسین آقا ملک واقف، مجموعه دار،تاجر و مؤسس موزه و کتابخانه ملک به همراه املاک و مستغلات وقف آستان قدس رضوی در سال ۱۳۱۶ میباشد. از حاج حسین آقا ملک به جز دو باغ ملی و وکیل آباد در مشهد، وقفهای بی شماری در خراسان و دیگر نقاط ایران برجای مانده است. گستردگی موقوفات مرحوم ملک تا حدی است که فقط آستان قدس رضوی ادارهای به نام اداره موقوفات ملک دارد. کتابخانه و موزهای عظیم نیز از وی باقیمانده که در شهر تهران واقع است.
بیشتر وقف های حاج حسین آقا ملک، وقف فرهنگی است و همین ویژگی نیز موقوفات او را علاوه بر گستردگی آن، خاص کرده است.
وی در 4 مرداد ماه 1351 دار فانی را وداع گفت.
نصر