گزارش/

رفع تنش آبی منطقه و دریاچه ارومیه با انتقال آب ارس به تبریز

1401/02/24 - 16:02 - کد خبر: 62781 نسخه چاپی

نصر: کمبود آب در آذربایجان شرقی در چند سال اخیر و مشکلات آبی دریاچه ارومیه، تنش آبی و بهره برداری بی رویه از منابع آبی و آب های زیرزمینی را به دنبال داشته است به گونه ای که آینده منطقه را از جنبه های مختلف تهدید می‌کند.

به گزارش نصر، با افزایش جمعیت آذربایجان شرقی به خصوص کلانشهر تبریز، توسعه صنعتی و کشاورزی در منطقه، کاهش محسوس بارندگی ها نسبت به سال های گذشته، کاهش ذخایر آبی مثل آب مخازن سدها و آب های زیرزمینی، تامین آب منطقه از یک منبع اطمینان بخش را بیش از پیش حیاتی کرده است؛ بر این اساس تسریع اجرای طرح انتقال آب رودخانه مرزی ارس به تبریز به عنوان یک مگاپروژه و طرح راهبردی مطرح و مطالبه مردم و مسوولان استان نیز بوده است و جزو طرح های اولویت دار سفر آینده رییس جمهوری به آذربایجان شرقی محسوب می شود. 
متاسفانه از اجرای این طرح بیش از هشت سال می گذرد و اکنون نیز با وجود پی گیری در دولت سیزدهم، روایت های مختلفی برای اتمام طرح اعلام می شود، به طوری که در خوشبینانه ترین حالت، زمان پایان طرح سه سال و بدترین حالت آن را پنج سال پیش بینی می کنند.
البته اکنون این پروژه در قسمت ۳۵ کیلومتر اول که مشترک با طرح توسعه بهره برداری از ارس است ۹۵ درصد پیشرفت فیزیکی دارد که انتظار می رود پس از سفر رییس جمهوری به آذربایجان شرقی و تخصیص بودجه لازم اجرای آن تسریع شود. 
از منافع و ویژگی های اصلی این طرح مهم ملی می توان به تأمین نیاز آبی بلند مدت شهر تبریز و سایر شهرها و روستاهای واقع در مسیر خط انتقال تا ۲۵ سال آینده و تأمین حقابه زیست محیطی دریاچه ارومیه اشاره کرد که هر دو مورد برای توسعه و سلامت مردم کشور به خصوص استان های مجاور بسیار حیاتی است. 
 ناگفته نماند برای رفع نیاز آبی شهر تبریز و شهرهای مسیر انتقال، انتقال آب ارس تا افق سال ۱۴۲۵ شمسی به عنوان تنهاترین و مطمئن ترین منبع آبی پیش بینی و مصوب شده است.
از طرفی بنا به گفته کارشناسان اگر طرح های احیای دریاچه ارومیه بدون اینکه به سرانجام برسد، به حال خود رها شود، جغرافیای وسیعی از کشور را تحت تاثیر قرار خواهد داد و طرح انتقال آب ارس نیز از جمله این طرح ها به حساب می آید. 
 

عملیات اجرایی طرح انتقال آب به تبریز در قسمت ۳۵ کیلومتر اول که مشترک با طرح توسعه بهره برداری از ارس است ۹۵ درصد پیشرفت دارد
مدیر عامل آب منطقه ای آذربایجان شرقی در خصوص آخرین اقدامات انجام شده در مورد انتقال آب ارس به تبریز و اینکه در چه مرحله ای است و چقدر پیشرفت فیزیکی دارد، اظهار کرد: در قسمت ۳۵ کیلومتر اول که مشترک با طرح توسعه بهره برداری از ارس می باشد و هم اکنون عملیات اجرایی با ۹۵ درصد پیشرفت کار در دست اجرا قرار دارد و به عنوان مگاپروژه غرب کشور با پنج ایستگاه پمپاژ انجام شده است که در این بخش تاکنون حدود هفت هزار و 700 میلیارد ریال هزینه شده است و بقیه طرح حدود ۱۱۰ کیلومتر از محل فاینانس خارجی اجرا خواهد شد.
یوسف غفارزاده گفت: به موازات اقدامات لازم برای اخذ مجوز ترک تشریفات مناقصه از هیئت سه نفره براساس تاکید و پیگیری مسئولین امر جهت تسریع در شروع عملیات اجرایی با اولویت اجرایی تونل،  ابلاغ مربوطه به قرارگاه سازندگی خاتم الانبیاء (ص) صادر و اکنون خدمات مهندسی آن شامل؛ زمین شناسی ، نقشه برداری، هیدرولیک و غیره توسط قرارگاه شروع و در دست انجام می باشد.
وی افزود: در این راستا با مساعدت معاون محترم هماهنگی امور عمرانی استانداری، ضمن هماهنگی های لازم با اداره کل منابع طبیعی و آبخیز داری استان، اراضی محدوده ورودی و خروجی تونل جهت شروع عملیات اجرایی به قرارگاه سازندگی خاتم الانبیاء (ص) واگذار و آغاز شده است.
وی همچنین ادامه داد: برای استفاده از توانمندی قرارگاه سازندگی خاتم الانبیاء(ص) به منظور انجام عملیات اجرایی این پروژه پیرو مبادله تفاهم نامه با قرارگاه مذکور ، در دولت سیزدهم پس از ارائه پیشنهاد قیمت توسط قرارگاه سازندگی خاتم الانبیاء مراحل ترک تشریفات مناقصه در شرکت آب منطقه ا ی انجام و با بررسی و تایید مدارک مربوطه در وزارت نیرو ، هم اکنون مدارک و مستندات آن برای اخذ مجوز فوق الذکر به سازمان برنامه و بودجه کشور ارجاع شده و در دست پیگیری و اقدام است و چنانچه اشاره شد به موازات مراحل مجوز ترک تشریفات مناقصه ، قرارگاه سازندگی هم اکنون خدمات مهندسی و تجهیز کارگاه را با اولویت اجرایی تونل در قسمت خروجی آن در دست انجام دارد.
وی در خصوص اینکه فاینانس خارجی به چه مرحله ای رسیده است، گفت: معرفی فاینانسر خارجی بر عهده پیمانکار(قرارگاه) می باشد که موضوع توسط آن قرارگاه با سرمایه گذاران خارجی در دست بررسی و اقدام قرار دارد که با اخذ مجوز ترک تشریفات مناقصه، از طرف قرارگاه تأمین کننده مالی خارجی برای مبادله قرارداد معرفی شده و اقدامات قانونی به عمل خواهد آمد.
وی یادآور شد: براساس برنامه زمانبندی اولیه پیش بینی می شود در صورت تامین مالی به موقع پروژه از طریق فاینانس خارجی، انشاءالله این طرح در طول پنج سال اجرا و به بهره برداری برسد.

تامین حقابه دریاچه ارومیه و تأمین نیاز آبی شهر تبریز و شهرهای مسیر تا ۲۵ سال آینده با اجرای طرح انتقال آب ارس 
وی با اشاره به ویژگی ها و فواید اصلی طرح انتقال آب ارس به تبریز پس از اتمام آن، خاطر نشان کرد: از اهداف مهم طرح فوق علاوه بر تأمین حقابه زیست محیطی دریاچه ارومیه تأمین نیاز آبی بلند مدت شهر تبریز و سایر شهرها و روستاهای واقع در مسیر خط انتقال می باشد. 
غفارزاده ادامه داد: که بر اساس مطالعات مصوب انجام گرفته، نیاز آبی شهر تبریز مطابق معیارها و استانداردهای مربوطه با لحاظ جمیع جهات از جمله افزایش جمعیت، افزایش نیاز آبی تا سال ۱۴۲۵ شمسی مشخص و به تبع آن علاوه بر منابع فعلی و وجود تأمین آب تبریز، انتقال آب ارس جهت تأمین نیاز آبی تا همان افق (سال ۱۴۲۵) به عنوان تنهاترین و مطمئن ترین منبع آبی پیش بینی و مصوب شده است.
وی افزود: با اجرای این طرح انشاالله تا ۲۵ سال آینده نیاز آب شرب و بهداشت و صنایع شهر تبریز و سایر شهرها و روستاهای واقع در مسیر خط انتقال به صورت مطمئن تأمین خواهد شد، لازم به توضیح است طرح فوق تمام مجوزهای قانونی لازم از جمله تاییدیه مجوز زیست محیطی را دارد.
 

 
فاینانس ۵۱۰ میلیون یورویی برای پروژه انتقال آب ارس به تبریز تصویب شد
مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای آذربایجان شرقی همچنین از تصویب فاینانس ۵۱۰ میلیون یورویی برای انتقال آب ارس به دشت تبریز خبر داد.
غفارزاده افزود: حدود ۳۵ کیلومتر از خط ۱۴۰ کیلومتری انتقال آب رودخانه ارس به تبریز و شهرها و روستاهای سر راه تاکنون اجرا و مقرر شده ۱۰۵ کیلومتر باقی مانده نیز با ترک تشریفات که انجام شده توسط قرارگاه خاتم الانبیاء(ص) اجرا شود.
وی همچنین گفت: مهم ترین اقدام در این زمینه جذب ۱۷۵ میلیون یورو از مجموع فاینانس ۲۰۰ میلیون یورویی خط انتقال زرینه رود به تبریز بود و مقرر شد ۲۵ میلیون یورو نیز به بانک‌های ایران انتقال داده شود.

محمد فرشکاران رئیس سازمان مدیریت و برنامه ریزی آذربایجان شرقی

پروژه‌ انتقال آب ارس به تبریز با توسعه منطقه ارتباط مستقیم دارد
رئیس سازمان مدیریت و برنامه ریزی آذربایجان شرقی نیز با تاکید بر پیگیری جدی پروژه‌ انتقال آب ارس به تبریز خاطرنشان کرد: پروژه‌های آبی، سنگین و زیربنایی بوده و بخش جدایی ناپذیر مناطق متبوع محسوب می‌شوند و با توسعه منطقه نیز ارتباط مستقیم دارد. 
 محمد فرشکاران نیز بر لزوم ایجاد ردیف اعتباری برای جبران خسارات ناشی از خشکی دریاچه‌ ارومیه در سطح ملی تاکید کرد.
وی اظهار کرد: اگر طرح های احیای دریاچه ارومیه بدون اینکه به سرانجام برسد، به حال خود رها شود، جغرافیای وسیعی از کشور را تحت تاثیر قرار خواهد داد.
فرشکاران با اشاره به معضلات مرتبط با بحران دریاچه‌ ارومیه گفت: این موضوع یک بحران ملی بوده و تهدیدات مهمی از این بابت می‌تواند متوجه استان باشد و لازم است در سطح ملی ردیف اعتباری برای جبران خسارات ناشی از خشکی دریاچه‌ ارومیه برای استان ایجاد شود.


محمد خانی مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب آذربایجان شرقی

۵۰۰ لیتر در ثانیه کمبود، تامین یا استحصال آب در تبریز است
مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب آذربایجان شرقی نیز در خصوص تامین آب و رفع تنش آبی تبریز گفت: تولید آب تبریز کفاف مصرف آن را نمی دهد، بر اساس مطالعات انجام شده ۵۰۰ لیتر در ثانیه کمبود، تامین یا استحصال آب در این کلانشهر وجود دارد.
محمد خانی یادآور شد: علاوه بر آن سالانه ۵۰۰ لیتر بر ثانیه دیگر نیز به علت افزایش جمعیت و توسعه صنعت به نیاز آبی این شهر افزوده می شود.
خانی ادامه داد: تامین این میزان آب ممکن نیست چون برای حفر چاه مکان جدیدی نیست و سایر منابع آبی نیز در اطراف تبریز تمام شده و تنها راه چاره آبرسانی خارج از حوزه و انتقال از آب ارس به تبریز است که جزو اصلی ترین برنامه دراز مدت برای تامین آب این کلانشهر و شهرهای مسیر است.
وی یادآور شد: این طرح از طرف شرکت آب منطقه‌ای آذربایجان‌شرقی در حال پیگیری است و در ۳ تا ۴ سال آینده به بهره برداری می رسد ولی تا آن زمان نیاز به منابع آبی داریم و بر این اساس سالانه ۱۰ تا ۱۵ چاه عمیق با پنج میلیارد تومان برای هر چاه و ظرفیت ۱۵ تا ۲۰ لیتر بر ثانیه باید تجهیز و آماده بهره برداری شود.
وی با اشاره به اینکه ۶۵ شهر، یکهزار و ۵۰۰ روستا و در مجموع چهار میلیون نفر در آذربایجان شرقی تحت پوشش آبرسانی هستند، یادآوری کرد: اکنون ۸۰درصد از آب های زیرزمینی در استان برای شرب استفاده می شود که باید به ۴۰ درصد کاهش یابد چون این آب ها قابل برگشت نیست.  
مدیرعامل آب و فاضلاب آذربایجان شرقی همچنین گفت: آب تبریز از سه نقطه تامین می شود که شامل زرینه رود ۶۰درصد، چاه های عمیق ۳۱درصد، سد نهند ۱۳درصد و یک درصد نیز از قنات ها برداشت می شود.  
وی همچنین گفت: دو هزار و ۷۳۴ روستا در استان وجود دارد که از این تعداد ۷۰۰ روستا در حوزه آب با مشکل مواجه هستند که ۲۰۰ روستا به صورت سر به سر و ۵۰۰ روستای دیگر با مشکل شدید در آبرسانی مواجه هستند.
خانی افزود: سال گذشته پروژه آبرسانی به ۱۲۱ روستا با بیش از ۱۱ هزار خانوار در شهرستان های کلیبر، خداآفرین، ورزقان و هشترود به قرارگاه امام حسن مجتبی واگذار شد که براساس قرارداد تا تیرماه امسال ۵۰ درصد پروژه باید به اتمام برسد.
وی ادامه داد: با توجه به فعالیت قرارگاه تلاش می کنیم تعداد روستاهای منعقد شده در قرارداد را به ۵۰۰ روستا افزایش دهیم تا مشکلات آبی سایر روستاها نیز رفع شود.

عابدین خرم استاندار آذربایجان شرقی

امیدواریم کل پروژه انتقال آب ارس به تبریز تا حدود سه سال آینده افتتاح شود
استاندار آذربایجان شرقی نیز در خصوص طرح انتقال آب ارس نیز گفت: این پروژه به مدت ۶ سال متوقف شده بود و پیمانکار قبلی به دلایل مختلف امکان ادامه کار نداشت؛ با تغییر پیمانکار و ورود قرارگاه خاتم به پروژه، کارگاه عمرانی آن تجهیز شده و دستگاه حفاری منتقل شده و با تأمین بخشی از اعتبار لازم، امیدواریم کل پروژه تا حدود سه سال آینده افتتاح شود.
عابدین خرم خواستار اهتمام جدی وزارت نیرو برای اجرای پروژه انتقال آب ارس به دشت شبستر و تبریز و تکمیل پروژه‌های نیمه‌تمام استان در زمینه سد و آب شد.
وی در ادامه خواستار تسریع در اتمام پروژه‌های بخش آب استان شد و با اشاره به اهمیت این پروژه‌ها به عنوان زیرساخت‌های اساسی تولید، اشتغال و توسعه، بر ضرورت توجه بیشتر به این حوزه تأکید کرد.
خرم گفت: دولت مردمی با جدیت تمام به دنبال رفع موانع تکمیل پروژه‌های نیمه‌تمام از جمله طرح انتقال آب رودخانه مرزی ارس به تبریز و دیگر شهرها و روستاهای سر راه است که تحقق این امر، به رشد اقتصادی منجر خواهد شد.
وی تاکید کرد: طرح انتقال آب ارس به دشت تبریز از ابرپروژه‌های ملی در این منطقه است که تکمیل آن برای ما اولویت دارد.
طرح‌های پیشنهادی آذربایجان‌شرقی برای سفر ریاست جمهوری، هفته قبل در جلسه‌ای به ریاست صولت مرتضوی، معاون اجرایی رئیس‌جمهور بررسی شدند.
در این جلسه که با حضور استاندار و مدیران دستگاه‌های اجرایی آذربایجان‌شرقی در نهاد ریاست‌جمهوری برگزار شد، بر لزوم اختصاص منابع به طرح های نیمه‌تمام اولویت‌دار در تکمیل زیرساخت‌های توسعه‌ای آذربایجان‌شرقی تاکید شد.
جلسه هماهنگی نهایی سفر استانی رئیسی به آذربایجان‌شرقی نیز طی روزهای آتی به ریاست معاون اول رئیس‌جمهور و با حضور تعدادی از وزرا برگزار خواهد شد.
آذربایجان شرقی از جمله استان های مقصد سفرهای رییس دولت سیزدهم در روزهای آینده است.
پیش بینی می شود این سفر، مصوبات تأثیرگذاری در راستای توسعه آذربایجان شرقی با هدف جبران عقب ماندگی های آن در دهه های اخیر در عرصه های اقتصادی، عمرانی، صنعتی و فرهنگی، داشته باشد.
خط ۱۳۵ کیلومتری انتقال آب رودخانه مرزی ارس به تبریز و شهرها و روستاهای سر راه، با گذشت بیش از هشت سال از شروع آن هنوز ۳۵ کیلومتر پیشرفت فیزیکی دارد و تلاش برای تکمیل آن از طریق تزریق اعتبارات مالی مورد نیاز از جمله مطالبات مردم آذربایجان شرقی از دولت سیزدهم است. 
قبل از این پیشرفت فیزیکی کند طرح انتقال آب ارس به تبریز به عنوان راهکار اصلی خروج این کلان شهر دو میلیون نفری از بحران کمبود آب، به ویژه در سال های پیش رو، نگرانی مسوولان استان و مردم را برانگیخته بود و آنان با اشاره به اجرای کلان طرح های مشابه در دیگر مناطق کشور می گفتند که هر گونه تعلل در تسریع این طرح، می تواند عواقب غیرقابل جبرانی برای تبریز و دیگر شهرها و روستاهای سر راه در سه چهار سال آینده داشته باشد.  
گفته می شود تلاش برای جذب اعتبار مورد نیاز طرح های نیمه تمام استان از قبیل طرح انتقال آب ارس به تبریز، تکمیل طرح ۲۰ ساله دوخطه کردن راه آهن میانه- تبریز و بیمارستان هزار تختخوابی تبریز از اولویت های مدیریت ارشد آذربایجان شرقی در سفر پیش روی رییسی به این خطه است.

پیمان پاکزاد
انتهای پیام/
رفع تنش آبی منطقه و دریاچه ارومیه با انتقال آب ارس به تبریز خبرگزاری ایرنا

ثبت نظر

نمایش 0 نظر

پژوهشیار