امیرنظام گروسی؛ محافظ ارک علیشاه تبریز

حسن علی خان امیرنظام گروسی فرزند محمدصادق خان در سال 1236 هجری قمری در شهر بیجار از منطقه ی گروس به دنیا آمد. از هشت سالگی تا هجده سالگی به تحصیل پرداخت و فارسی، عربی و تاریخ ادبیات را فرا گرفت و در نقد اشعار گردی، فارسی، عربی و حسن خط به مقام عالی رسید.
 او از رجال كارآمد و لايق ايران در دوره ی قاجاریه بود که به دستور محمدشاه در محاصره ی هرات شركت كرد و از خود لیاقت خوبی نشان داد و در سال ١٢٥٤ هجری قمری به همراه نیروهای گروس به محافظت از ارک علیشاه تبریز مأمور گشت.
وی در رکاب ناصرالدین شاه و اميركبير بود و در سفرهای داخلی و خارجی آنان را همراهی می کرد.
 در سال ١٢٧٦ هجری قمری به مدت هفت سال به عنوان مأمور فوق العاده و وزیرمختار مخصوص در پاریس انتخاب شد كه سفير ايران در اروپا محسوب می شد، در آن زمان با شایستگی های خود چندین نشان دولتی از کشورهای مختلف دریافت کرد از جمله: نشان سنت موریس و سنت لازار از ایتالیا، نشان عقاب سفید از آلمان، نشان لوژیون دونور از فرانسه، نشان لئوپله از بلژيك، نشان دانيرك از دانمارك، نشان كوردون از روسیه و نشان مجیدیه از عثمانی را از آن خود کرد.
سپس برای مدتی کوتاه به تهران آمد و دوباره به پاریس بازگشت. امیرنظام در سال ۱۲۹۹ هجری قمری با دریافت يك قبضه شمشير مرصع و لقب سالار عسکری از طرف ناصرالدین شاه به ریاست قشون آذربایجان منصوب شد و در سال ۱۳۰۰ هجری قمری پیشکارآذربایجان شد و لقب «سالار لشگر» گرفت.
 مهم ترین اقدام امیرنظام درآن زمان، یاری کردن میرزاحسن رشدیه در تأسیس مدرسه ی رشدیه در تبریز بود. وی در کنار تدابیر سیاسی نظامی خویش، شخصی صاحب ذوق، شعردوست، سخن شناس، اديب فاضل و از جمله ی نویسندگان چیره دست بود که در شیوه ی نگارش و انشاء خط روش ابتکاری و منحصر به فرد به نام «شیوه ی امیرنظام» را برای خود برگزید و دو اثر ارزشمند به صورت مکتوب به نامهای «منشأت و پندنامه ی یحیوی» را تأليف كرد كه هر كدام در کمال پختگی و شیوه ی نگارش او می باشد. آن مجاهد، هنرمند، نویسنده و خوشنویس بزرگ ایران كه مبدع شیوی خاص در خط شكسته تحریری به شمار می رود، بعد از عمری خدمات شایان در ایالات مختلف ایران زمین، سرانجـام در پنج رمضان ۱۳۱۷ هجری قمری در سن ۸۱ سالگی دیده از جهان فروبست و بنا به وصیت نامه اش در باغ کرمان در جوار شاه نعمت الله ولی به خاك سپرده شد.
انتهای پیام/