مموریال؛ مدرسه آمریکایی ها در تبریز + تصاویر

به گزارش نصر، در محله لیلاوا و خیابان شریعتی جنوبی یکی از معروف ترین و مهم ترین دبیرستان های دخترانه تبریز وجود دارد که ساختمان اولیه این مدرسه را آمریکایی ها در سال ۱۲۸۵ هجری شمسی بنا نهادند که در سال های اخیر به نام هنرستان جابر بن حيان نامیده می شود.
اداره میراث فرهنگی آذربایجان شرقی در نظر دارد که این عمارت را به عنوان یک بنای تاریخی مرمت و بازسازی نماید از آنجا که شهر تبریز در زمینه ایجاد مدارس به سبک نوین در ایران پیشگام بود، از این بناهای این شهر وجود دارد که تاریخچه جالب آنها شنیدنی است لکن ساختمان مورد بحث ما که تا چند سال پیش تحت نام دبیرستان پروین شناخته می شد، همان مدرسه مموریال است و یکی از قدیمی ترین مدارس تبریز می باشد.
نام این آموزشگاه با انقلاب مشروطیت و نام چند تن از مجاهدان راه آزادی و حریت از جمله روحانی عالیقدر شهید سید حسن شریف زاده و جوان مبارز آمریکایی و معلم این مدرسه هوارد باسکرویل گره خورده و چون در آن روزهای پر تب و تاب، یکی از کانون های فعال انقلابی بوده و شهدای گرانقدری تقدیم انقلاب مشروطیت کرده است، از نظر تاریخی اهمیت مضاعفی دارد.
این آموزشگاه نخستین مدرسه ای است که از سوی میسیون آمریکایی که مذهب پروتستان داشتند، با نام مموریال که به معنی یادگاری است در تبریز گشایش یافته است.
رضا امین سبحانی تاریخ آغاز فعالیت آن را حتی سال ها قبل از ۱۲۸۵ هجری شمسی ( ۱۸۷۹ میلادی ) می داند ولی حسین امید افتتاح این مدرسه را ۱۳۰۱ هجری قمری ( ۱۸۸۴ میلادی ) نوشته و می افزاید:
در سال های نخستین تأسیس، مدرسه مموریال اهمیتی نداشت. شاگردان آنجا منحصر به ارامنه بودند. عده آنها نیز محدود و معدود بوده است ولی بعدها مدرسه کسب اهمیت کرده، جمعی از محصلین مسلمان نیز در آن مدرسه تحصیل می کردند، پس از مشروطیت و نهضت فرهنگی، مدرسه مموریال بر اهمیت خود افزوده است.
طبق نوشته روزنامه شاهین چاپ تبریز به مناسبت یکصدمین سال تأسیس مدرسه مموریال ساعت 6 بعد از ظهر روز یکشنبه دهم خرداد ماه ۱۳۱۵ هجری شمسی، جشن بسیار مفصل و باشکوهی با شرکت بیش از هزار نفر برگزار می گردد.
این مدرسه در آن روزها « صبا » نامیده می شد. به این ترتیب طبق نوشته روزنامه شاهین تاریخ تأسیس این مدرسه بـه سـال ۱۸۲۶ میلادی می رسد. در این زمینه در شماره ۱۰ سال دوم روزنامه الحديد چاپ تبریز که در روز یکشنبه شش رجب ۱۳۲۲ منتشر شده این اطلاعیه به چاپ رسیده است مدرسه امریکایی موسوم به مموریال که به قرار سنوات سابق به جهت تابستان تعطیل شده بود شانزدهم شهر رجب افتتاح خواهد شد.
هر کس از آقایان مایل باشند که اطفال خود را بدین مدرسه ارسال فرمایند. با کمال ممنونیت پذیرفته خواهند کرد و دروسی که تدریس می شود، به قرار ذیل است: فارسی و عربی که مخصوصاً سعی و مراقبت زیاد خواهد شد انگلیسی، فرانسه و روسی و از علوم مختلفه توضیح آن که محض اکمال زبان فرانسه، معلم فرانسوی الاصل از مملکت فرانسه جلب شده تا افتتاح مدرسه وارد خواهد شد و اشخاصی که خیال تحصیل داشته باشند ، لازم است تا شروع مدرسه تشریف آورده و اسامی خود را ثبت دفتر فرمایند ... »
بنا به نوشته تاریخ فرهنگ آذربایجان مدرسه مانند تمام مدارس خارجی در سال ۱۳۱۸ تعطیل و به مدرسه پروین تغییر نام داد. زمین و محوطه بسیار بزرگ مموریال اسکول پس از مدتی تفکیک شد و مؤسسات چندی چون میدان ورزشی مموریال، سپس دبیرستان رسالت، دبیرستان نبوت، مدرسه راهنمایی نصر، سالن ورزشی حمزه، کودکستان شهید توانا، کلیسای پروتستانی انجیلی و چندین واحد مغازه و اتـاق در ضلع غربی و جنوب غربی در محدوده خیابان شریعتی جنوبی ( شهناز سابق ) به وجود آمد که تاکنون پابرجا هستند.
در محل ساختمان تاریخی و قدیمی مموریال، ساختمان های متعددی بر این مدرسه اضافه شده که پس از انقلاب اسلامی نام دبیرستان پروین به دبیرستان توحید تغییر نام داد. 



انتهای پیام/