خلبان‌ ها چه لباسی می‌پوشند؟

به گزارش نصر، نیروی g همان نیروی گرانش زمین است که در حالت طبیعی تمام افراد که در حال راه رفتن روی زمین هستند مقدار ۱g فشار به آن وارد می شود، هر g تقریبا معادل ۵۰ کیلوگرم است.
بنا به این گزارش، همانطور که تا به حال در تصاویر، ویدیو‌ها و فیلم‌ها دیدید اطلاع دارید که لباس یک خلبان جنگنده با لباس خلبان هواپیما مسافربری تفاوت‌های عمده‌ای دارد. لباسی که خلبان جنگنده به تن می کند به لباس فشار یا g suit معروف است و وظیفه آن کمک به خلبان برای تحمل نیروی g است.
 

 

نیروی g همان نیروی گرانش زمین است که در حالت طبیعی تمام افراد که در حال راه رفتن روی زمین هستند مقدار ۱g فشار به آن وارد می شود، هر g تقریبا معادل ۵۰ کیلوگرم است. اما وقتی شما سوار یک وسیله شده اید که با سرعت ۲ ماخ در حال حرکت هست و مانور‌های شدیدی هم انجام میدهد ۱g نیروی وارد شده تبدیل می شود به نیرویی بین ۴ تا ۹ g که خارج از تحمل انسان هست.

لباس فشار
 لباس فشار یا همون g suit لباسی هست که توسط خلبانانی که در زمان انجام ماموریت در معرض شتاب نیروی گرانش قرار میگیرند پوشیده میشود. این لباس از به وجود اومدن پدیده‌های Black out, Red Out و کاهش هوشیاری خلبان در اثر وارد شدن فشار g جلوگیری می‌کند.
 
به وجود اومدن این پدیده‌ها در خلبان یکی از عوامل اصلی حوادث هوانوردی می‌باشد. زمانی که فشار g در حالت مثبت به خلبان وارد میشود خون در رگ‌ها به سمت پایین بدن پرتاب میشود و در قسمت پا‌ها تجمع می‌کند و بدین ترتیب خون به اندازه کافی به مغز نمیرسید و باعث بیهوشی یا هایپوکسی فرد میشود به این پدیده Black Out گفته می‌شود.

همچنین زمانی که خلبان تحت فشار شتاب g منفی قرار می‌گیرد حالتی برعکس از مورد قبلی رخ میدهد و خون از سمت پایین بدن به سمت مغز و سر فرد پمپاژ می‌شود این خون در چشم‌ها جمع شده و باعث قرمز دیده شدن اطراف میشود و به شبکیه چشم آسیب جدی وارد میکند به این حالت Red Out گفته میشود.
لباس فشار آستانه تحمل شتاب g و به شکل خیلی زیادی کم نمیکنه، ولی باعث میشه افرادی با بدنی آماده و انجام تمرینات مختلف بتوانند این فشار و تحمل کنند و دچار مشکلاتی که بالاتر گفتیم نشوند. یک فرد با آمادگی بدنی معمولی توانایی تحمل نهایت ۳g نیرو و دارند و لباس فشار تا ۱g به محدودیت تحمل آن‌ها اضافه می‌کند و خلبان‌ها با انجام تمرینات منظم باید آمادگی خود را افزایش داده تا نیروی g مشکلی برای آن‌ها ایجاد نکند. خلبان‌های امروزی با استفاده از لباس‌های فشار مدرن‌تر توانایی تحمل ۹g فشار مثبت و ۳g فشار منفی دارند.
لباس فشار از یک شلوار کتانی تشکیل شده که معمولا روی لباس پرواز پوشیده میشود و دارای کیسه‌های هوایی می‌باشد که اطراف شکم و پا قرار گرفته اند و زمانی که تحت فشار نیروی g قرار میگرند به شکل خودکار بادشده و از تخلیه خون در رگ‌ها جلوگیری میکنند. در انواع پیشرفته این لباس‌ها به شکل جلیقه هم طراحی شده اند که اطراف ریه‌های خلبان قرار می‌گیرد و همان مکانیزم باد کردن کیسه‌ها هوای اطراف پا را دارد. لباس فشار مدل CSU-۱۳B//P, شلنگ قسمت بالا شلوار در کابین به هواپیما متصل میشود.
نسخه‌های اولیه لباس فشار خلبان‌ها به جای استفاده از هوا از کیسه‌های آب برای خنثی کردن اثرات نیروی g بهره میبرد که طبیعتا وزن بیشتری نسبت به هوا داشتند. به کیسه‌های هوای اطراف گردن خلبان دقت کنید
خلبان‌ها برای افزایش مقاومت در برابر فشار g علاوه بر انجام ورزش‌های روزانه باید در دوره‌های زمانی مختلف تمرینات مخصوص تحمل شتاب g و انجام دهند. در این تمرین خلبان داخل یک اتاقک متحرک شده که تقریبا یک سانتریفیوژ می‌باشد و با چرخیدن به دور یک مدار نیروی g به خلبان وارد می کند.
 

لباس g-Race
 نوع دیگه از لباس فشار وجود دارد به نام g-Race که مخصوص خلبانان مسابقات هوایی هست. این لباس از سال ۲۰۰۹ پوشیدنش در مسابقات رد بول اجباری شد. این لباس یک تکه هستند و از پا تا گردن و پوشش میدن. به جای استفاده از کیسه‌های هوا این لباس‌ها از مایع استفاده می کنند.
 
لباس مخصوص پرواز ارتفاع بالا
نوع دیگری از لباس هم وجود دارد که خلبان‌ها از آن استفاده می‌کنند که مخصوص پرواز کردن در سقف پروازی بالاتر از ۴۰,۰۰۰ پا می‌باشد به این نوع لباس‌ها اصطلاحا altitude compensation suit یا Pressure suit گفته می‌شود. زمانی که خلبان به ارتفاع بیش از ۴۵,۰۰۰ پا صعود می‌کند فشار هوا بسیار کم می‌شود و امکان زنده ماندن یک انسان در این حالت بسیار کم میباشد به علت اینکه توانایی تنفس از شخص گرفته می‌شود. لباس‌های مخصوص پرواز در ارتفاع بالا به دو شکل کامل و غیر کامل وجود دارد. لباس‌های فشار غیر کامل تا ارتفاع ۶۰ هزار پا معمولا استفاده می‌شود که برای خلبان یک جنگنده معمولی کافی هست، چون هواپیما‌های معمولی به دلیل کمبود اکسیژن و از کار افتادن موتور توانایی بیشتر بالا رفتن از این نرخ و ندارند. این لباس‌ها با فشار وارد کردن به بدن امکان تنفس به حالت طبیعی و به خلبان می‌دهند.

لباس مخصوص پرواز ارتفاع بالا سری VKK
لباس پرواز ارتفاع بالا از نوع غیر کامل ساخت شوروی در اختیار نیروی هوایی.
 اما لباس‌های کامل، تقریبا شکلی شبیه به لباس فضانوردان دارند که خلبانان U-۲ و پیش‌تر خلبان‌های SR-۷۱ از آن استفاده می‌کردند و به ارتفاع بالا‌تر از ۶۰۰۰ پا یعنی Armstrong limit صعود می کنند این لباس تمام اطراف بدن خلبان و پوشش میدهد و شرایط ارتفاع ۱۰,۰۰۰ پایی و برای خلبان شبیه سازی میکند. جمعی از خلبانان هواپیما U-۲ به همراه لباس پرواز ارتفاع بالا از نوع کامل که شبیه لباس فضانوردان هست.
انتهای پیام/