یادداشت/
در سوگ عقب‌ماندگی بیشتر کلانشهر تبریز
نصر: هفته گذشته در گیر و دار پایان کار دولت روحانی ، معاون اول رئیس جمهوری به ابلاغ طرح ناپخته‌‌ای درباره تقسیمات سیاسی کلانشهر تبریز دست زد و آن ایجاد یک واحد جدید سیاسی با محدوده جغرافیایی مجزا در دیوار به دیوار کلانشهر تبریز بود.
این طرح نسنجیده را متأسفانه استانداری آذربایجان‌شرقی با حمایت برخی از اعضای شورای شهر باسمنج، بنگاه داران و صاحبان املاک با درآمدهای نجومی در شرق کلانشهر به صورت مخفیانه به وزارت کشور فرستاده و یکی از نمایندگان مجلس را پیگیر آن کرده و هفته‌ی گذشته ایجاد طرح غیر کارشناسی بخشداری به مرکزیت دهستان نعمت آباد چسبیده به بلوار خاوران و مرکزیت باسمنج تصویب شد و در واقع محدوده فعلی کلانشهر تبریز را که در بین شهرهای بزرگ مشابه از وسعت کمی برخوردار است بازهم کوچکتر کرد.
حریم قانونی شهر اصفهان حدود ۲۷ هزار کیلومتر مربع و حریم قانونی شهر تبریز حدود ۱۰ هزار کیلومتر مربع، یعنی ۲.۵ برابر از شهر اصفهان کوچکتر است.
محدوده‌ی حریم شهر اصفهان نیز ۴۸ هزار کیلومتر مربع و محدوده حریم تبریز حدود ۲۴ هزار کیلومترمربع، یعنی نصف محدوده اصفهان است.
بعد از انقلاب اسلامی، نمایندگان شهرهای اطراف تبریز با شگردهای مختلف و با فشار به وزارت کشور به صورت عمدی و غیرعمدی به محدودکردن حریم های قانونی شهر کهن تبریز مبادرت کردند.
بستان آباد که تا گردنه شیبلی محدوده‌ی قانونی اش بود، بعد از انقلاب محدوده خود را تا نزدیکی بلوار ستارخان باسمنج ترمیم داد. تقسیمات شهرستان هریس به جوار سه راهی اهر رسید و از طرف شبستر نیز مساحت شهرستان مذکور به پلیس راه تبریز_صوفیان کشیده شد و با ایجاد بخشداری در خسروشهر، حریم قانونی تبریز به جوار سردرود عقب روی کرد و از سوی دیگر وجود ارتفاعات کوه عینالی در شمال و ارتفاعات منتهی به سهند در جنوب و آلایندگی صنایع بزرگ در غرب تبریز، عملا توسعه این کلانشهر را به شرق سوق میدهد. با این حال با مصوبه‌ی اخیر، توسعه‌ی این کلانشهر که طبق طرح کارشناسی زمان دولت نهم، تاگردنه‌ی شیبلی میبایست می‌رسید، در ورودی بلوار خاوران با مصوبه‌ی اخیر تثبیت شد. با این حال عملا بازهم از محدوده و حریم قانونی این شهر ۳۰ هزار هکتار کاسته شد و ۵هزار هکتار از اراضی کندرود تا قزلجه میدان که مورد اختلاف شهرداری تبریز با فرمانداری بستان آباد بود، به محدوده بستان آباد افزوده شد و پس از این بقول مهندس محمد عزتی معاون شهرسازی ، باید تبریز را با شهرهایی مثل قم و کرمان مقایسه کرد.
کارشناسان آگاه در تقسیمات کشوری میگویند با ایجاد حریم جدید سیاسی به دور تا دور شرق تبریز و شهرک خاوران، عملا اجرای طرح های تفریحی، عمرانی و سرریز جمعیت آینده این کلانشهر به مناطق خوش آب و هوای ییلاقی شرق محدود می‌شود و علاوه بر آن با مجزا شدن احتساب جمعیت باسمنج و روستاهای شرق تبریز، قدرت چانه زنی این کلانشهر در بین شهرهای بزرگ مشابه کمتر خواهد شد. ولی آنچه کارشناسان شهرسازی بیشتر هشدار میدهند، گسست در مدیریت شهری یکپارچه موجب گسترش ساخت و سازهای غیرمجاز و شکل گیری مناطق جدید حاشیه نشینی در باسمنج و روستاهای منطقه خواهد شد.
هم اکنون جمعیت ۱۱ هزار نفری ده سال پیش باسمنج با ۳۰۰ برابر رشد به بیش از ۳۳ هزار نفر رسیده و چند محله‌ی مهاجر نشین با مساکین آلونکی و غیرمجاز در این ده سال اخیر قارچ گونه سربرآورده‌است.
جمعی از کارشناسان متخصص سازمان نظام مهندسی آذربایجان‌شرقی، دانشگاههای تبریز، مهندسان مجرب بدنه‌ی شهرداری کلانشهر و همچنین تعدادی از کارشناسان رسمی دادگستری در امور شهرسازی و ترافیک و ساختمان، تصویب چنین طرح ابتر و غیرکارشناسی را در درازمدت به زیان شهر تبریز و شهر اقماری آن، باسمنج، اعلام میکنند و با تشکیل کمپینی خواستار لغو این مصوبه‌ی غیرکارشناسی و ناقص از سوی دولت جدید شده‌اند.
زمین خواران و جمعی از بنگاه های املاک نجومی در شرق کلانشهر و برخی عمال اداری سودبر در شورا و بدنه‌ی شهرداری باسمنج علیرغم مخالفت اکثریت مردم این مناطق از ایجاد این واحد سیاسی جدید استقبال کرده‌اند چراکه آنها بدلیل گسست مدیریت یکپارچه شهری و ضعف نهاد های نظارتی بهتر میتوانند با قطعه قطعه کردن اراضی خوش آب و هوای شرق و فروش آن به صورت باغ و ویلا، درآمد های هنگفتی کسب نمایند.
خواست دوستداران و متخصصان توسعه اصولی و فنی شهر تبریز از مجمع نمایندگان آذربایجان در مجلس و استاندار آتی آذربایجان شرقی لغو این مصوبه‌ی غیرقانونی و غیر کارشناسی است و در این راستا شورای اسلامی جدید شهر تبریز باید با تحرک بیشتر و اختصاص برخی از امتیازات و بودجه های لازم به طرح تأسیس شهرداری منطقه ۱۱ باسمنج _تبریز را سرلوحه فعالیت های خود قرار دهد و با ایجاد منطقه ۱۱ شهرداری در باسمنج ضمن نظارت قانونی بر ساخت و سازهای غیرمجاز و ایجاد طرح های عمرانی در باسمنج و با اعمال مدیریت یکپارچه شهری به روند توسعه‌ی این مناطق شتاب دو چندانی دهد چراکه اکثر اهالی باسمنج از عملکرد شورا و شهردار ناتوان خود در گذشته ناراضی هستند و بررسی عملکرد شورا و شهرداری باسمنج در ۱۲ سال گذشته نشان میدهد دو پارک موجود این شهر قطعه قطعه شده و علاوه بر آن ساخت یک باب دستشویی و چمنکاری ترمینال مینی بوس داران در کارنامه‌ی ضعیف آنها دیده می‌شود.
بد نیست خوانندگان محترم بدانند که هم اکنون ۱۴ منطقه شهرداری در مشهد، ۱۳ منطقه شهرداری در اصفهان و ۱۰ منطقه شهرداری در تبریزفعال هستند.
محمد فرج‌پور باسمنجی
انتهای پیام/
نصر