سایه روشن تبلیغات انتخابات شورای شهر تبریز/ از رسانه های مجازی و نظرسنجی تا ائتلاف های محله ای و رنگ روسری!

به رسم همه انتخابات گذشته، نگاهی می اندازیم به برخی از اتفاقات و ویژگی های تبلیغات و به عبارت دیگر «سایه روشن تبلیغات انتخاباتی ششمین دوره شورای اسلامی شهر تبریز»!
****
اوج کار رسانه های مجازی:
این دوره از انتخابات شوراها، نقطه عطف کار رسانه ای در تبریز بود. فعالین خبری و رسانه ای و هنرمندان عرصه گرافیک و طراحی و رایانه، شبانه روز تلاش کردند و با با تهیه و ساختن تیزرها و فیلم های کوتاه، ترتیب دادن سخنرانی ها و مناظره های انتخاباتی، قدرت و ظرفیت خود را به رخ جامعه کشیدند. جامعه تبریز بار دیگر توانمندی عرصه رسانه در آگراندیسمان( بزرگنمایی) و تخریب و تحقیر و کوچک نمایی یک کاندیدا را به عینه مشاهده کردند. ظرفیت رسانه های فضای مجازی، در شورآفرینی انتخاباتی در طی همه سال های گذشته بی نظیر بود. از این رو همه دست اندرکاران انتخاباتی، سیاستمداران، برنامه ریزان، دلواپسان کاهش نرخ مشارکت مردم در انتخابات و در نهایت برندگان انتخابات، مدیون تلاش شبانه روزی خبرنگاران و فعالین این عرصه هستند. خرداد 1400 واقعا بهار کار رسانه های فضای مجازی بود.
 
کاندیداهایی که  یک شبه نویسنده و روزنامه نگار شدند!
برای ما به عنوان یک خدمتگزار عرصه رسانه هنوز معلوم و مکشوف نشده که این کار خبرنگاری و روزنامه نگاری و نویسندگی که برای دهه های متمادی دستی بر آتش داریم چه ویژگی تبلیغاتی و جایگاهی دارد که برخی از این کاندیداها با نگارش دو سه انشای مدرسه ای و مقاله، خود را نویسنده ای بزرگ و روزنامه نگاری قابل در حد شکسپیر و مارک تواین و دولت آبادی و عباس عبدی و محمد قوچانی و بلوری ... می بینند؟! باز هم خدا را شکر که هنوز که هنوز است شهروندان به ما روزنامه نگارن اعتماد و علاقه دارند که برخی کاندیداها از این نمد روزنامه نگاری می خواهند برای خود کلاهی بدوزند!
 
نظرسنجی یا نظرسازی؟!
در این دوره، بازار نظربازان و نظرسازان هم پررونق بود. برخی از سایت ها و شبکه ها اقدام به راه اندازی برنامه های نظرسنجی کردند. فارغ از اینکه تا چه اندازه می توان به این نظرسنجی ها اعتماد کرد و آن را نمونه کامل و علمی افکار سنجی دانست کار برخی از متخصصان علم رایانه هم در این باره بسیار قابل توجه بود. برای اینکه به لطایف الحیل مختلف، تلاش می کردند تا رتبه و رای کاندیدای محبوب خویش را در این نظرسنجی ها بالا ببرند. بنابراین هرگز نمی توان با توجه به جامعه آماری و نمونه های آماری به این نظرگیری های غیرعلمی باور داشت. هر چند می توان آن را میزان الحراره ای تصور کرد که می تواند جهت و رویکرد جامعه جوان تبریز به سوی یک جریان را مشاهده کرد. شاید بتوان از این شیوه در انتخابات بعدی و البته به صورت علمی و کنترل شده در مورد افکارسنجی و نظرسنجی های علمی و منطقی استفاده کرد. جوانان هوشمند تبریزی نشان دادند که خودشان یک پا مهندس کامپیوتر و استیو جابز هستند!
 
ائتلاف های محله ای!
بازار ائتلافهای انتخاباتی هم رونق خوبی داشت. تجربه نشان داده که مردم تبریز چندان قائل به این ائتلاف ها نیستند اما در برخی مقاطع، لیست های سیاسی پیروزی را دشت کرده اند. از این رو و بر اساس تجربه زیسته، می توان گفت که شاید لیست های سیاسی در گذشته توفیقاتی کسب کرده اند اما در مورد لیست های ائتلافی عادی و محله ای و تخصصی، این توفیق حاصل نشده است. با این حال، در این دوره از انتخابات، بیش از 70 ائتلاف اعلام موجودیت کردند! برخی از کاندیداها افتخار می کردند که اسم آنها در 50 ائتلاف انتخاباتی وجود دارد. 
کار تا بدانجا پیش رفت که چند کاندیدای یک محله (مثلا مارالان و 42 متری) برای خودشان لیست ائتلافی ارائه دادند. کاندیداها، گاه بدون داشتن هیچ نقطه اشتراکی در این لیست در کنار هم قرار گرفته بودند. حتی یک فروشگاه و مغازه موبایل فروشی هم برای خودش ائتلاف تشکیل داده و اعلام موجودیت کرده بود! البته بدون داشتن هیچ مرام نامه و رویکرد و هدف و برنامه ای!
 
دکتر و مهندس مثل نقل و نبات!
برخی برخی عناوین دانشگاهی یک پرستیژ اجتماعی به شمار می رود! گویی شورای شهر جای مهندس برق و دکتر طب و علوم سیاسی است! جذابیت مدرک تحصیلی که باید به صحت و سلامت و اعتبار آنها تردید داشت تا حدی بود که حتی برخی از کاندیداها، در بنرها و پوسترهای تبلیغاتی شان عنوان دکتر و مهندس را بزرگتر از نام خود نوشته بودند!
 
نقش و نگار و رنگ روسری؛ فرار از کمند محدودیتها برای برند شدن!
عکاسان، آرایشگران و فتوشاپ کاران حرفه ای تبریز و حومه هم کاری کردند کارستان! پیرزن 70 ساله 90 کیلویی یک شبه شد مانکن و مهناز افشار 45 کیلویی! مرد چاق 120 کیلویی شد براد پیت و محمدرضا گلزار !
کاری که از دست بزرگترین تندیس کاران، نقاشان و گریمورهای هالیود آمریکا و بالیود هند هم برنمی آمد!

شهر فرنگی شده بود تبریز!
حالا بماند که چند نفر از بانوان کاندیدا هم تلاش داشتند به خاطر رنگ و طرح روسری شان بیشتر به چشم بخورند. یکی را به خاطر ترانه و فیلم «روسری آبی» به همین نام می شناختند ودیگری را به خاطر نقش و نگار سبز روسری و نوع گره آن پدیده انتخاباتی می خواندند.
به هر حال، با توجه به محدودیت های جامعه ما، میدان عمل برای بانوان در تبلیغات محدود است اما آنها خوب بلد بودند چگونه از کمند این محدودیت ها برای خود برندی بسازند! اما مردان کاندیدا هم دست کمی از بانوان نداشتند. آنها دست هر چی گریمور بود را از پشت بستند!
 
ابتکار تبلیغاتی یک کاندیدا و تبدیل رقابت به رفاقت!
یکی از جلوه های عجیب و زیبایی که در این دوره از تبلیغات انتخاباتی شورای شهر تبریز مشاهده شد حضور برخی از کاندیداها در ستاد انتخاباتی دیگر رقبا بود. جایی که می توان آن را تبدیل رقابت به رفاقت تعبیر کرد. اتفاقی که تاکنون حداقل در شهر تبریز کمتر سابقه داشته و یا در این حد و اندازه نبوده است.
ستاد تبلیغاتی یکی از کاندیداهای مطرح تبریز هر شب و در جریان تجمع حامیان و هواداران این کاندیدای انتخاباتی، هر شب میزبان دیگر کاندیدهای رقیب بود. همین امر سبب شد تا ستاد تبلیغات انتخاباتی وی به یکی از پرشورترین ستادهای انتخاباتی نه تنها در تبریز که در سطح کشور تبدیل شود. از این رو باید به فعالین ستاد انتخاباتی این کاندیدا به خاطر خلق این همه شور و شوق انتخاباتی تبریک گفت.
برخی دیگر از کاندیداهای انتخاباتی شهر تبریز هم از این فرصت استفاده کرده و با حضور در ستاد تبلیغاتی این کاندیدای پرطرفدار خودی نشان می دادند و با سخنرانی های خود، به بیان برنامه های خود هم می پرداختند و بدین ترتیب این ستاد بزرگ به کانون رقابت های انتخاباتی تبدیل شده بود این امر سبب شد تا «رقابت انتخاباتی» به «رفاقت هوشمندانه» تبدیل شود و نقطه عطفی در تاریخ رقابت های انتخاباتی تبریز و آذربایجان و حتی کشور رقم بخورد.
این جریان سازی انتخاباتی و این همه استقبال برای تشویق مردم به حضور در پای صندوق های رای بسیار ارزشمند بوده و باید برای دوره های بعدی مورد الگو قرار گیرد. این اتفاق کم نظیر نوید بخش تشکیل شورایی قدرتمند، قانونمدار و تعامل گرا خواهد بود.
 
بداخلاقی برخی رسانه ها!
حالا بد نیست کمی هم از خودمان نقد کنیم و از بداخلاقی برخی رسانه ها گلایه بکنیم! اینکه یک خبرنگار و یا طراح و گرافیستی در ستاد تبلیغاتی یک کاندیدا فعالیت کرده و در تهیه محتوای رسانه ای، مصاحبه و خبر و حتی شعار تبلیغانی با آنها مشارکت کند هیچ ایرادی ندارد. بنابراین موضوع همکاری خبرنگاران با کاندیداها هیچ منافاتی با رسالت خبری آنها ندارد. بالاخره می دانیم که در رکود کار رسانه ها و کاهش شدید درآمد خبرنگاران، آنها هم با رعایت همه اصول اخلاقی و شرافت قلم خویش، می توانند از هوش و قلم و نوشتار خویش در این راستا استفاده کنند مثل همه هنرمندان و صنعتگران دیگر.

منظور ما بیشتر ویزیتورها و مدیران رسانه هایی است  که از بی خبری و ناآشنایی برخی کاندیداها و ستادهای
آنها نسبت به کار خبری و مختصات آنها استفاده کرده و با غلوّ و اغراق و تعریف های بی جا از رسانه خویش چنین وانمود کردند که اگر آن کاندیدا برای تبلیغات اش از آن رسانه استفاده نکند و هزینه اش را ندهد موفق نمی شود و اگر می خواهد به شورای شهر راه پیدا کند باید حتما از رسانه آنها با آن تعداد کثیر مخاطب و فالوور صوری و ... استفاده کند!
به هر حال کسب و کار و تجارت فی نفسه خوب و ارزشمند است مشروط بر آنکه باعث بی اعتمادی مخاطبان و مشتریان در دوره های بعدی نشویم. هیچ کس از بیان واقعیت ضرر نمی کند. اخلاقیات، صداقت، جدیت و پشتکار لازمه و زینت کار رسانه هاست. گوهر گرانبهای اعتماد مردم به رسانه ها را پاس بداریم.

به قلم محمدامین خوش نیت
انتهای پیام/