چشمهایش؛ روایت عشقی نافرجام در سال‌های مبارزه

کتاب چشمهایش اثر بزرگ علوی در سال ۱۳۵۷ منتشر شد. چشمهایش داستان مهم و تأثیرگذاری در جریان ادبیات داستانی ایران است. این اثر، توانسته است بیش از پنج دهه با موفقیت در کنار مخاطب ایرانی بماند و بارها تجدید چاپ شود تا در دسترس باشد.
کتاب چشمهایش داستان زندگی یک مبارز سیاسی و زنی را که عاشق او بوده توصیف می‌کند. با ما همراه باشید تا بیشتر با این اثر ارزشمند آشنا شوید.

درباره‌ی کتاب چشمهایش
اعتراف می‌کنم تا زمانی که کتاب چشمهایش را نخوانده بودم، تصور دیگری از قلم بزرگ علوی داشتم. همیشه فکر می‌کردم شیوه‌ی روایت نویسنده‌ای که دهه‌های گذشته قلم می‌زده است، نباید برای منی که در دنیای داستان‌های ایرانی، جدیدترها را بیشتر می‌پسندیدم، جذاب باشد. اما اشتباه می‌کردم! بزرگ علوی با قلم روان و عاشقانه‌ی بی‌مانندش، همه‌ی تصورات مرا به‌هم زد.
کتاب چشمهایش، روایت عشق ناکام زنی به‌نام فرنگیس، به استاد ماکان است. ماکان، استاد نقاشیِ زبردست و مشهور شهر است. او که به‌خاطر فعالیت‌های سیاسی خود در تبعید به‌سر می‌بَرد، به‌طرزی مشکوک از دنیا می‌رود. حکومت برای سرپوش‌نهادن بر این مرگ مشکوک و بی‌گناه جلوه‌دادن خود، تصمیم به برگزاری نمایشگاهی از آثار او می‌گیرد. اما هجوم بی‌سابقه‌ی مردم برای تماشای آثار او، حکومت را ناگزیر از تعطیلی نمایشگاه ‌می‌کند.
داستان از زبان ناظم مدرسه‌ی استاد ماکان روایت می‌شود که شیفته‌ی تابلوی «چشمهایش» استاد شده‌ بود. او که به‌طرز غریبی حس می‌کرد رازی پشت چشم‌های نقاشی‌شده در تابلو وجود دارد، برای رمزگشایی از اعجازِ نهان در نقاشی، تصمیم می‌گیرد زنی را که سوژه‌ی تصویر شده بود، پیدا کند. داستان از همین تلاش برای گره‌گشایی آغاز می‌شود.
آغاز داستان، بسیار هنرمندانه طراحی شده‌ است. توصیف فضای مخوف سیاسی تهران در آن سال‌های متشنج، از همان آغاز به شما می‌فهماند که با کتابی سیاسی روبه‌رو هستید. گواه سیاسی‌بودن کتاب هم آن است که تا سال پنجاه‌وهفت، به‌طور رسمی اجازه‌ی چاپ نیافت.
بزرگ علوی در توصیفات عاشقانه و بیان احساسات زنانه‌ی فرنگیس، آن‌قدر استادانه عمل کرده‌ است که سخت باور می‌کنید نویسنده‌ی این نوشته‌ها یک مرد باشد. او را به‌‌راستی می‌توان یکی از پیشروان داستان‌نویسی مدرن ایران دانست.
رمان چشمهایش، عاشقانه‌‌ای تمام‌عیار به‌شمار می‌آید؛ داستانی که در زمان خود، ساختارشکن و تأثیرگذار بود. نام بزرگ علوی با این کتاب، سرزبان‌ها افتاد و او را میان اهالی قلم، مشهور کرد. نکات جالبی درمورد شیوه‌ی روایی چشمهایش وجود دارد. هنر بزرگ علوی در پرداخت چشمهایش این‌ است که فضای سیاسی کتاب، بر موضوع داستان سایه نینداخته است. با این حال، فراموش نمی‌کنید که با رمانی سیاسی طرف هستید. پردازش قوی و فضاسازی گیرای داستان، از چشمهایش اثری پرکشش ساخته‌ است که نه تنها شما را خسته نمی‌کند، بلکه شیفته‌ی داستان می‌شوید. قلم بزرگ علوی در این کتاب، به‌قدری روان است که ابدا فکر نمی‌کنید کتاب در سال‌های منتهی به دهه‌ی ۳۰ نوشته شده‌ است. باید این کتاب را بخوانید تا بفهمید چرا از بزرگ علوی به‌عنوان یکی از برجسته‌ترین نویسندگان ایران یاد می‌شود.
انتهای پیام/