چرا باید برای بچه‌ها کتاب بخوانیم و قصه بگوییم؟
نصر:زمان قصه می‌تواند یکی از خاص‌ترین زمان‌هایی باشد که بچه‌ها همواره در طول زندگی‌شان آن را به یاد می‌آورند. بسیاری از آدم‌ها از قصه‌های دوران کودکی‌شان به خوشی یاد می‌کنند. به همین دلیل باید به قصه و زمان‌های قصه‌خوانی برای بچه‌ها اهمیت ویژه‌ای دهید.
به گزارش نصر، کتاب‌ها و شخصیت‌های آن‌ها می‌توانند به چیزی درست مثل دوستان‌شان تبدیل شوند. با این حال نکته‌های بسیاری در این مورد وجود دارد که باید درباره‌شان بیشتر بدانید. مثلا بلند خواندن کتاب یا قصه برای بچه‌ها و نوزادان که در سال‌های ابتدایی زندگی خود هستند، تاثیر مثبتی بر یادگیری و پیشرفت آن‌ها دارد.
قصه‌ها به بچه‌ها کمک می‌کنند تا خودشان را با احساسات مختلفی حتی مشکلات تطبیق دهند و درحالی‌که از داستان‌ها لذت می‌برند با دنیایی آشنا شوند که وارد آن شده‌اند. پس اهمیت قصه‌خوانی و قصه‌گویی برای بچه‌ها را در زندگی این معصوم‌ترین موجودات عالم دست‌کم نگیرید.
قصه‌ها را همراه بچه‌ها بخوانید
کتاب خواندن یا به اصطلاح دیگر زمان قصه‌خوانی و قصه‌گویی برای والدین و بچه‌ها اوقات به‌خصوصی محسوب می‌شود که می‌توانند کنار یکدیگر بگذرانند. اگر این زمان با آرامش و شادی سپری شود بنای رابطه شما با فرزندتان را به شکل درستی می‌گذارد ضمن این‌که چنین اوقاتی به بچه‌ها کمک می‌کند تا احساس امنیت و اعتمادبه‌نفس در آن‌ها شکل بگیرد.
زبان به ما کمک می‌کند خودمان را درک کنیم و به جهان معنی و مفهوم می‌دهد. در همین مسیر کتاب‌ها و قصه‌ها به یاری بچه‌ها می‌آیند تا زبان و افکارشان را توسعه دهند.
بچه‌هایی که از خواندن لذت می‌برند خیلی بیشتر مستعد تبدیل شدن به یادگیرنده‌هایی با اعتمادبه‌نفس هستند. خواندن و قصه برای آن‌ها به یکی از عادت‌های محبوبی تبدیل می‌شود که تمام عمر می‌توانند از آن لذت ببرند.
قصه‌ها می‌توانند به بچه‌ها کمک کنند تا با مشکلات و ترس‌هایی مواجه شوند که ممکن است در روزمره‌های زندگی‌شان سر راه آن‌ها قرار بگیرد و از پس آن‌ها بر‌آیند.
کمک به درک جهان
بچه‌های کوچک می‌توانند درباره جهان بزرگ از کتاب‌ها یاد بگیرند. نشان دادن تصاویر ساده به بچه‌های کوچک و گفتن نام هر چیزی که در آن‌ها وجود دارد، به کودکان کمک می‌کند تا یاد بگیرند چطور هر چیزی را صدا بزنند.
بچه‌ها می‌توانند درباره آدم‌ها، زندگی‌شان و هر چیز دیگری مانند اندازه، رنگ، شکل و این‌که آن‌ها شبیه چه چیزی هستند از کتاب‌ها و قصه‌ها یاد بگیرند. مثلا از موضوع «سه خرس» بچه‌ها اعداد و گونه‌ها را یاد می‌گیرند. به این ترتیب که آن‌ها سه عدد خرس هستند، خرس پدر، خرس مادر و بچه خرس. بنابراین آن‌ها درباره بزرگ و کوچک می‌آموزند و درباره درون و بیرون یاد می‌گیرند.
قصه‌ها به کمک بچه‌ها می‌آیند تا قدرت خلاقیت آن‌ها بسط پیدا کند.
تقویت احساسات کودکان
زمانی‌که شما برای فرزندتان کتاب داستان می‌خوانید یا برای او قصه می‌گویید درواقع ترکیبی از احساسات مختلف را برایش بازگو می‌کنید. به این ترتیب او احساسات دیگران را می‌پذیرد و درک می‌کند که آن‌ها چه احساساتی دارند. بچه‌ها می‌آموزند که آن‌ها تنها نیستند و در این دنیا افراد دیگری هم هستند که احساساتی مشابه آن‌ها دارند. به این ترتیب بچه‌ها متوجه می‌شوند که احساسات آن‌ها طبیعی است.
همچنین شما می‌توانید با توجه به پاسخ‌هایی که فرزندان به احساسات موجود در یک قصه می‌دهند، پی ببرید او چه احساسی دارد. اگر فرزند شما یک کتاب به‌خصوص را دوست دارد، یعنی این کتاب معنای خاصی برای او دارد و به احساساتش کمک می‌کند.
قصه گفتن برای فرزندتان به شما نشان می‌دهد او چه احساسی دارد. اگر شما درباره یک کودک دیگر (یا براساس قصه‌های یک حیوان) که از تاریکی می‌ترسد داستانی می‌گویید، این به فرزند شما کمک می‌کند که بداند ترس از تاریکی یک موضوع ساده است که می‌تواند برای همه بچه‌های کوچک اتفاق بیفتد.
گوش دادن یا خواندن چندباره یک داستان به فرزند شما کمک می‌کند تا احساسات و ترس‌های خودش را مدیریت کند.
قصه‌ها اعتمادبه‌نفس بچه‌ها را بالا می‌برند
قسمتی از شکل‌گیری اعتماد و عزت‌نفس این‌طور اتفاق می‌افتد که شما بدانید کجای این دنیا ایستاده‌اید. داستان‌هایی که از والدین و پدربزرگ و مادربزرگ‌ها در قالب قصه‌های خانوادگی گفته می‌شود _ مانند وقتی مادرت یا پدرت کوچک بود_ احساس تعلق کودک را عمیق و گسترده می‌کند. به‌خصوص اگر خانواده از شهر یا کشور دیگری به منطقه جدید مهاجرت کرده باشد یا خانواده به هر دلیلی از هم جدا مانده باشند این موضوع بیشتر اهمیت پیدا می‌کند.
در عین حال تعیین زمان خاص برای قصه گفتن و قصه خواندن مثلا زمان خواب به کودک شما کمک می‌کند تا به دنبال رفتن به تخت خود باشد، یعنی زمانی که به شما نزدیک می‌شود، احساس آرامش می‌کند و می‌تواند از این با هم بودن لذت ببرد و در عین حال برای خوابی آرام آماده شود.یادتان باشد که کتاب‌ها و قصه‌ها به بچه‌ها کمک می‌کنند تا از استرس‌ها و فشارهای دنیای خودشان فرار کنند و دور شوند؛ چراکه قصه ذهن و تصور آن‌ها را به سرزمین عجایبی می‌برد که برای آن‌ها لذتبخش است.
این را بدانید که کتاب خواندن و قصه گفتن می‌تواند یک زبان اشتراکی به‌خصوص باشد که به بچه‌ها یاد می‌دهد کتاب و کتابخوانی را دوست داشته باشند و البته به آدم محبوب و دوست‌داشتنی تبدیل شوند.
چطور برای نوزادان قصه بگوییم؟
بچه‌ها می‌توانند از همان بدو تولد یاد بگیرند و از قصه‌ها لذت ببرند. برای این منظور باید تصاویر با رنگ‌آمیزی‌های شاد و روشن را به آن‌ها نشان دهید، نام‌شان را برایشان تکرار کنید یا این‌که درباره آن اشکال برایشان شعر و آواز بخوانید.
با این وجود قبل از این‌که آن‌ها بتوانند کلماتی که شما استفاده می‌کنید، درک کنند از معاشرت گرم با شما به‌عنوان والدین، آوازهای ریتمیک و صدایتان لذت می‌برند. درواقع آنچه برای آن‌ها شرطی می‌شود، این است که کتاب‌ها و قصه‌ها یعنی اوقات خوب داشتن با شما به‌عنوان والدین لحظاتی که برای قصه گفتن و خواندن کتاب با کوچولوهایتان به اشتراک می‌گذارید، درواقع بیشترین نیاز کودک برای رشد و توسعه احساس نزدیکی با شما، امنیت، دیدن، شنیدن، لمس کردن و یاد گرفتن درباره صداها و معانی آن‌هاست.
چطور برای کودکان نوپا قصه بگوییم؟
قصه‌گویی و داستان‌خوانی را به بخش منظم خواب فرزندان خود تبدیل کنید.
قصه‌ها باید ساده و کوتاه باشند چون دامنه توجه کودکان نوپا محدود است.
بچه‌های نوپا از کتاب‌هایی با تصاویر رنگی، شعرها و داستان‌های ساده درباره چیزهایی که می‌دانند لذت می‌برند.
بسیاری از این کودکان بارها و بارها خواهان شنیدن قصه محبوب‌شان هستند. از آن‌جا که آن‌ها در حال بزرگ شدن و یادگیری هستند این موضوع برایشان بسیار مهم است.
کودکان دو ساله بیشتر از ادا کردن کلماتی لذت می‌برند که در قصه‌های مورد علاقه خود شنیده‌اند و این کار را دوست دارند. حتی ممکن است اگر شما از ادا کردن آن کلمه در طول قصه خودداری کنید یا فراموش کنید، اشتباه شما را تصحیح کرده و واژه به‌خصوص را برایتان یادآوری کنند.
قصه‌گویی برای بچه‌ها پیش از دوران مدرسه
درمورد این دسته از بچه‌ها بهتر است اجازه دهید خودشان کتاب یا قصه مورد علاقه‌شان را انتخاب کنند.
قصه‌ها نباید خیلی بلند باشند. بنابراین سراغ کتاب‌ها و قصه‌هایی بروید که بتوانید بدون توقف و در زمانی کوتاه آن را شروع و تمام کنید.
شما و فرزندتان می‌توانید قصه‌ها را بازی کنید.
بچه‌ها می‌توانند از قصه و توصیفاتی که می‌شنوند، تصویرهایی بکشند.
درعین‌حال از فرزندتان بخواهید برای شما قصه بگوید. با دقت به داستان او گوش کنید. اجازه دهید علاقه‌مندی شما را ببیند و آن را یاد بگیرد.
فرزندتان را با خود به کتابخانه ببرید و اجازه دهید کتاب‌هایی را که می‌خواهد از قسمتی انتخاب کند که کتاب‌های مناسب سن او قرار دارد. ممکن است او همه این کتاب‌ها را دوست نداشته باشد اما به هر حال حتما بین آن‌ها کتاب‌هایی وجود دارد که برایش جالب هستند و درعین‌حال فرزند خردسال‌تان استفاده از کتابخانه را یاد می‌گیرد به این ترتیب او کتاب‌هایی را که می‌خواهد برای خودش انتخاب می‌کند.
نکته
عروسک‌هایی را پیدا کنید که شبیه به شخصیت‌های قصه‌محبوب فرزندتان هستند و به او کمک کنید تا قصه‌ها را با بازی کردن همراه این عروسک‌ها به‌خاطر بسپارد و از آن‌ها لذت ببرد.
قصه‌گویی برای بچه‌های سال‌های ابتدایی مدرسه
زمان قصه‌خوانی را به زمان درس خواندن تبدیل نکنید. این زمان برای اشتراک‌گذاری و تقسیم کردن انتخاب شده است. هدف در این زمان آرامش و اوقات خوش داشتن است.
این دسته از بچه‌ها به کتاب‌هایی با واژه‌های ساده نیاز دارند تا با خواندن آن‌ها احساس موفقیت کنند و از این کار لذت ببرند. کتاب‌هایی که کلمه‌های دشواری دارند، ذوق آن‌ها را برای قصه و کتابخوانی از بین می‌برند.
زمانی که کودک شما تازه در مرحله یادگیری است توقع زیادی از او نداشته باشید. زمان زیادی نیاز است تا کودکان بتوانند به‌اندازه کافی خوب بخوانند و از خواندن خود لذت ببرند. آن‌ها نیاز دارند شما این قصه‌ها را قبل از این‌که خودشان بتوانند بخوانند برایشان روخوانی کنید. این یک موضوع خاص برای شما در مسئله قصه‌خوانی و در هر سنی محسوب می‌شود.
اجازه دهید بچه‌ها همان کتاب‌هایی را که دوست دارند، انتخاب کنند، حتی اگر این کتاب‌ها انتخاب شما نباشند.
به بچه‌ها کمک کنید تا کتاب‌هایی را انتخاب کنند که درباره علایق آن‌هاست. اگر آن‌ها سگ‌ها، ماشین‌ها یا دایناسورها را دوست دارند، کمک کنید تا کتابی را با این موضوع‌ها انتخاب کنند.
همه بچه‌ها با یکدیگر متفاوت هستند. کتاب مورد علاقه یک کودک نمی‌تواند مورد علاقه دیگری هم باشد. در عین حال کودکان در سطوح مختلفی از خواندن و درک کردن هستند. حتی کودکان با خواهر و برادرهایشان در همان دوره سنی متفاوت‌اند.
اگر کودک شما با بزرگ‌تر شدن همچنان به کتاب‌های کمیک علاقه‌مند است، نگران نشوید. این هم بخشی از خواندن است. زمانی‌که آن‌ها در زمینه خواندن اعتمادبه‌نفس کافی و لازم را به‌دست بیاورند سراغ موضوع‌های مختلفی برای خواندن می‌روند.
بسیاری از بچه‌ها و حتی بزرگ‌ترها دوست دارند در زمان‌های مختلف به عادت‌های قدیمی خود بازگردند، حتی زمانی‌که آن‌ها می‌توانند خیلی بهتر بخوانند و از پس واژه‌ها و اصطلاحات دشوار هم برمی‌آیند. این موضوع به‌خصوص زمانی می‌تواند به کمک بچه‌ها بیاید که حال‌شان خوب نیست و شاد نیستند اما قصه‌های قدیمی و خانوادگی به آن‌ها کمک می‌کند که احساس امنیت را بازیابی کنند و حال‌شان بهتر شود.
منبع: پایگاه خبری و اطلاع رسانی رکنا
انتهای پیام/
نصر