مقبولیت دختر یا پسر در زندگی شهری تبریز!

به گزارش نصر، با این که طبق مطالعات صورت گرفته، زنان نقش آنچنانی در تعیین جنسیت فرزندشان ندارند و نقش اصلی را پدر بچه بازی می کند؛ اما گاهی می بینیم که در بعضی خانواده ها، به خصوص خانواده های روستایی، به دلیل این که عروس فرزند دختر به دنیا آورده است کلا از سوی خانواده همسرش و حتی خود شخص همسرش نیز ترد می شود و حتی تهدید به طلاق نیز می شود که در صورت به دنیا آوردن فرزند دختر دیگر، طلاقت می دهیم!

قایل شدن تفاوت میان فرزند دختر و پسر هنوز هم در بسیاری از خانواده های سنتی ایران وجود دارد شاید دلیل این که باز هم در شرایط کنونی جامعه شاهد این هستیم که بعضی افراد همچنان فرزند پسر را بر فرزند دختر ترجیح می دهند، دغدغه های اجتماعی والدین و نگرانی آنان از بزرگ کردن فرزند دختر باشد که با توجه به شرایط حاکم بر جامعه این امر را سخت تر از بزرگ کردن فرزند پسر تلقی می کنند؛ که می توان با برنامه ریزی های گوناگون در عرصه های مختلف آموزشی، فرهنگی، اجتماعی و حتی اقتصادی برای رفع دغدغه های اجتماعی والدین اقدام کرد.

مقبولیت بیشتر فرزند دختر در جامعه شهری
"علی مختاری"، دکترای جامعه شناس و عضو هیئت علمی و رئیس دانشگاه پیام نور آذرشهر در گفتگو با خبرنگار نصر در این رابطه گفت: اگر روستایی که از تکنولوژی های لازم برای زندگی بهره مند نیست، را در نظر بگیریم که در آن انسان ها طبق فرهنگ قدیمی خود زندگی می کنند و همچنین عشایرانی که هنوز هم هویت گذشتگان خود را دارند؛ در چنین شرایطی جنسیت مرد هم به عنوان یک نیروی کاری و هم نیری امنیتی که مهم تر از نیروی کاری است، محسوب می شد.
وی افزود: به عنوان مثال اگر در روستا اختلافی بر سر آب زمینی به وجود می آمد، اگر صاحب آن زمین دارای پنج فرزند پسر بود؛ هیچ کس از ترس پسران وی جرات نزدیک شدن به آن زمین را نداشت.
مختاری ادامه داد: در چنین جوامعی فرزند پسر دارای مقبولیت بیشتری بود و به نوعی فرزند پسر را به عنوان کمک دست خود تلقی می کردند.
وی با بیان این که اما در جامعه کنونی شهری، فرزند به عنوان یک نیروی کاملا مصرفی برای خانواده ها محسوب می شود، خاطرنشان کرد: ولی امروزه فرزندان هزینه های فراوانی برای خانواده ها دارد، تا آن اندازه که هیچ پدر و مادری نمی تواند از فرزند خود توقع اقتصادی داشته باشد.
مختاری افزود: در زندگی شهری کنونی همین که فرزند بتواند زندگی خود را تامین نماید، برای پدر و مادر کافی است.
این دکترای جامعه شناس با اشاره به این که مقبولیت فرزند دختر در محیط شهری بیشتر از فرزند پسر است، تصریح کرد: چون عواطف فرزند دختر نسبت به فرزند پسر بیشتر است و دختر نمی تواند پدر و مادر را ترک نماید و همچنین برعکس جوامع قدیم، الان این دختر است که یک پسری را به عنوان داماد برای خانواده می آورد!
وی همچنین به زجرهایی که دختران قدیم از خانواده شوهر دیده اند اشاره کرد و اذعان داشت: این زجرها در ترانه های مختلف هم خودشان را نشان داده اند و شدت این زجرها آنقدر بود که پسر احساس می کرد مدیریت دختر بر عهده وی است و باید به او دستور دهد.
مختاری افزود: شاید یکی دیگر از عواملی که باعث مقبولیت فرزند دختر در جامعه کنونی شده است، بازخوردی زجرهای مادران قبلی باشد که در نسل های بعدی، یعنی نسل کنونی به فرزند دختر بیشتر اهمیت داده می شود.
رییس دانشگاه پیام نور آذرشهر با بیان این که انسان ها بیشتر به کارکرد توجه می کنند خاطرنشان کرد: تنها از دیدگاه کارکردی نمی توان به این قضیه نگاه کرد، بلکه از دیدگاه های مختلف مانند دیدگاه فرهنگی هم می شود این قضیه را تحلیل کرد.
وی افزود: هر انسانی برای خودش پیشینه فرهنگی خاصی دارد که می تواند بازخوردی از نسل قبلی وی باشد.
عضو هیئت علمی دانشگاه پیام نور آذرشهر تبریز را شهری چند فرهنگی دانست و خاطرنشان کرد: تا سال 1300 زندگی در تبریز بر مبنای زندگی شهری نبود و چون این شهر بسیار مهاجم پذیر است، بنابراین انسان هایی را با فرهنگ ها و دیدگاه های مختلف در خود جای داده است، طوری که می توان گفت محلات و مناطق مختلف تبریز دارای فرهنگ های مختلفی هستند.
مختاری افزود: هر سه نوع زندگی سنتی و مدرنیته و پست مدرنیته در تبریز وجود دارد که  باعث تفاوت در فرهنگ ها شده است و بدیهی است که در زندگانی های سنتی باز هم فرزند پسر دارای مقبولیت بیشتری باشد و در زندگانی مدرنیته و پست مدرنیته فرزند دختر دارای مقبولیت بیشتری است.
 

گرایش بیشتر خانواده ها به فرزند پسر
"جعفر محسنی"، رئیس سازمان جهاد دانشگاهی آذربایجان شرقی، نیز در گفتگو با خبرنگار نصر گفت: اهمیت تعیین جنسیت از دید ژنتیکی صرفا برای افرادی ضرورت دارد که به نوعی بیماری وابسته به جنس در خانواده، مثل بیماری هموفیلی که برای جنین پسر بیماری‌زا خواهد بود، انجام می‌شود؛ در این شرایط، از دید ژنتیکی به خانواده‌ها توصیه می‌کنیم که احتمال ابتلای فرزند به میزان 50 درصد به بیماری وجود دارد و بهتر است جنسیت فرزند، دختر باشد.
وی ادامه داد: در شرایطی که خانواده‌ها جنسیت پسر را حسب شرایط خود درخواست کنند، در این صورت بعد از تعیین جنسیت، اگر پسر باشد، تشخیص بیماری قبل از لانه گزینی انجام شده و جنین سالم به مادر منتقل می‌شود.
رئیس سازمان جهاددانشگاهی آذربایجان شرقی، با بیان اینکه خانواده‌هایی با توجه به شرایط خود داشتن سه فرزند دختر یا پسر و یا سایر دلایل، خواهان تعیین جنسیت هستند، گفت: تعیین جنسیتی که در مرکز درمان ناباروری جهاددانشگاهی انجام می‌شود از روی دی‌ان‌ای جنین بوده و همانند سایر روش‌های متعددی که در بیرون مطرح بوده و شانس موفقیت کمتری دارد، نیست، بلکه زوجینی در این مرکز اقدام به تعیین جنسیت می‌کنند، به میزان 98 درصد به جنسیت مورد نظر خود دست می‌یابند؛ دو درصد نیز به علت برخی ناهنجاری‌های ژنتیکی یا مسائل تکنیکی است.
محسنی، با تاکید بر این‌که معمولا گرایش به فرزندآوری با جنس مذکر در خانواده ها بیشتر است، افزود: این موضوع نیز بسته به شرایط زوجین، شرایط خانوادگی، فرهنگ محل زندگی و... متفاوت است.
این متخصص ژنتیک در ادامه در پاسخ به اینکه آیا تغذیه نقشی در تعیین جنسیت دارد یا خیر گفت: نقش تغذیه و یا سایر تکنیک‌هایی که مطرح می‌شود، بیشتر تجربی بوده و هیچکدام قطعیت نداشته و درصدهای موفقیت پایینی دارد؛ اما یکی از روش‌های مطرح شده در این رابطه که علمی‌تر هم بوده، بحث فرآوری اسپرم در تکنیک "ای‌یوای" بوده و شانس موفقیت آن نیز زیر 70 درصد است.
وی با اشاره به میزان موفقیت روش درمان ناباروری آی‌وی‌اف، اظهار کرد: استاندارد جهانی اعلام شده موفقیت این روش، 40 درصد بوده است؛ البته برخی مراکز تا 50 درصد و برخی نیز درصدهای پایین‌تری نیز اعلام کرده‌اند، اما چون سایر فاکتورها مثل بالارفتن سن بارداری و... نیز در این امر اثر گذار است، شانس موفقیت این روش در مرکز درمان ناباروری جهاددانشگاهی استان، بالای 40 درصد است.
محسنی در پایان به انجام غربالگری سلامت جنین از طریق خون مادر در مرکز درمان ناباروری جهاد دانشگاهی اشاره کرد و اذعان داشت: افرادی که از روش‌های "آی‌وی‌اف، ميكرواينجكشن و آی‌یوآی" استفاده می‌کنند، باید تحت غربالگری متفاوتی قرار گیرند و یک سری اقدامات تکمیلی در حین بارداری انجام دهند، به همین دلیل، مرکز درمان ناباروری جهاددانشگاهی استان از طریق دستگاه ان‌جی‌اس و با بررسی خون مادر غربالگری سلامت جنین را انجام می‌دهد که این امر در شمالغرب کشور تنها در این مرکز انجام می‌شود.
 

گزارش نصر حاکی است، ترجیح جنسیتی همواره در فرهنگ ها و جوامع گوناگون متداول بوده است و در جوامع روستایی هم مردم بیشتر خواهان فرزند پسر هستند تا دختر؛ اما می توان گفت با افزایش سطح تحصیلات فرد، ترجیح های جنسیتی وی نیز کم رنگ تر می شود، تا آن اندازه که بیشتر افرادی که دارای سطح عالی دانشگاهی هستند جنسیت فرزندشان زیاد برایشان مهم نمی شود.
متاسفانه برتری پسر بر دختر را از سوی برخی از مادران نیز شاهد هستیم که در این صورت باید به این مادران گفت که در صورتی که شما از جنسیت خود ناراضی هستند و جنس مرد را برتر می دانید دیگر از همسر شما چه توقعی می شود داشت که خودش را برتر از شما نداند و بر خواسته خود مبنی بر داشتن فرزند پسر پافشاری بیشتری ننماید.
شاید بتوان گفت تفاوت قایل شدن بین دختر و پسر ریشه در فرهنگ گذشتگان دارد و همچنین مردسالاری هم ریشه در سنت ها و باورهای گذشتگان ما دارد که ناخودآگاه بر ذهنیت ما نیز تاثیر گذاشته است؛ اما چرا در جامعه ای که دولتمردان و مردمان آن، دم از هرگونه رد تبعیض جنسیتی می زنند، همچنان به جنسیت مرد به عنوان یکی از عوامل برتری و قدرت نگاه می کند؟
انتهای پیام/