گزارش اختصاصی نصر/
دوستی های خیابانی و سنت های از دست رفته ! / سقوط سنت با صعود مدرنیته!
نصر: فقط برای گذراندن اوقات فراغت و تفریح با او هستم، مگر مغز خر خوردم بخواهم با وی ازدواج کنم! هیچ وقت نمی توانم به او به عنوان یک همسر وفادار اعتماد داشته باشم.
به گزارش نصر؛ این ها، سخنان شهرام است وقتی از او در مورد ارتباطش با شیلا پرسیدم؛ شهرام در مورد تصمیمش برای ازدواج گفت: بابا گور بابای ازدواج، فعلا دارم با همین شهلا و چند مورد دیگر خوش می گذرانم؛ بی خیال ازدواج!
گزارش نصر می افزاید، طبق نظرسنجی که انجام شده است بیش از 80 درصد از پسران شرکت کننده در این نظرسنجی با قاطعیت گفته اند که با دخترانی که با آن ها در ارتباط هستند، هرگز ازدواج نخواهند کرد، زیرا معتقدند که این گونه دختران که به آسانی با آن ها وارد رابطه شدند، می توانند با هر کس دیگری نیز ارتباط برقرار کنند.
اما شاید گسترش این روابط نامتعارف بین دختران و پسران، تاثیر منفی بر کانون های خانوادگی، آن هم در جامعه سنتی تبریز داشته باشد؛ ارتباطاتی که به نظر می رسد تنها برای پاسخ گویی به نیازهای غریزی و جنسی شکل بگیرد و تهی از عشق و محبت راستین باشد که اگر این ارتباطات، حتی منجر به ازدواج هم شوند، چون پشتوانه عمیق عشق و محبت در آن وجود ندارد، بنابراین زیاد پایدار نخواهد بود و خیلی زود به سمت جدایی خواهد رفت.
دلیل حادتر شدن روابط ناسالم، عدم آموزش کافی
"سهیلا کریم زاد شریفی"، کارشناس ارشد روانشناسی بالینی در گفتگو با خبرنگار نصر به دلایل سوق پیدا کردن جوانان به سمت روابط آسان تر اشاره کرد و اذعان داشت: متاسفانه در پنج سال اول زندگی مشترک، از هر پنج ازدواج تقریبا سه یا چهار مورد به طلاق منجر می شود و یک جوان، با اين پيش زمينه ذهنى و این همه مشکلات بعد از ازدواج و آسیب هاى آن،به نوعی ترس دچار می شود.
مشاوره دانشجویی دانشگاه علوم پزشکی تبریز با بیان اینکه برای هر ازدواجی، شغل و مسکن و عهده دار شدن مسئولیت یک خانواده لازم است، خاطرنشان کرد: اگر در جامعه تحقیق و پژوهش شود، روشن می شود که ازدواج هایی که به صورت رسمی نیست، ولی روابط هم در این بین وجود دارد، ناشی از مهیا نشدن امکانات لازم برای ازدواج رسمی و قانونی است.
این کارشناس ارشد روانشناسی بالینی دلیل حادتر شدن شکل گیری روابط ناسالم در جامعه را عدم آموزش کافی به افراد دانست و خاطرنشان کرد: افراد از دوران کودکی داشتن یک رابطه خوب و ارتباط موثر را، که مهم ترین مهارت زندگی محسوب می شود، آموزش ندیده اند. چرا که وقتی فرد مهارت کافی براى برقرارى رابطه را نداشته باشد نمی تواند با طرف مقابل ارتباط سالم و پويايى برقرار کند؛ اینجاست که فرد فکر می کند ایراد از طرف مقابل است.
مدرس دوره های مهارت های زندگی با تاکید بر لزوم آموزش مهارت های زندگی، افزود: هیچ انسانی، انسان ایده آلی نیست و هر انسانی دارای ضعف هایی هست که افراد با افزايش آگاهى و دانش مى توانند در هر شرایطی، طرف مقابل را درک و از نقاط ضعفش چشم پوشی کنند یا کمک کنند آن نقاط ضعف، به نقطه قوت تبديل شود و به جای پاک کردن صورت مساله، بتوانند برای آن، راه حل پیدا کنند.
فکرها سنتی، زندگی ها مدرن
کریم زاد علت اصلی طلاق های امروزی را مشکل در نوع رابطه، و نه مشکلات عمده مانند اعتیاد و...، دانست و تصریح کرد: چون در قدیم الایام، عنوان می کشد که زن بايد تقريبا در مقابل تمام مشكلات سكوت كند و كوتاه بيايد، و حتی کتک بخورد و مورد فحاشی هم قرار بگیرد باز هم تحمل كند!و از طرفی هم توانمندی لازم برای استقلال را نداشت، بنابراین مجبور به تحمل شرایط بود.
وی افزود: ولی هم اکنون بانوان به این مرحله رسیده اند که گاها توانمندی آنان حتی از همسرانشان هم بیشتر است و به همین دلیل، نمی توانند زور و فحاشی و ... را تحمل کنند و در مقابل همسرشان کوتاه بیایند و از طرفی مهارت ارتباط موثر را هم آموزش نديده اند؛ و در مقابل، برخی از آقایان هم توانمندی لازم برای درک این گونه مسائل را ندارند؛ بنابراین منجر به بروز اختلاف و جدایی می شود.
این مدرس دوره های مهارت های زندگی با بیان اینکه الان فقط روش زندگی مدرن شده است ولی همچنان افکار ما باز هم سنتی است، خاطرنشان کرد: اكثر مردان ما هنوز هم معتقدند که وظیفه زن، ماندن در خانه و بچه داری است و این طرز تفکر بر مشکلات بیشتر دامن می زند.
وی ادامه داد: برخلاف قدیم الایام، که بانوان به شدت از لحاظ مالی نیازمند همسرانشان بودند و همین امر باعث می شد نیازهای عاطفی شان آنقدر پررنگ نشود، الان اکثریت زنان از لحاظ مالی مستقل هستند و آن چیزی که نمود بیشتری پیدا کرده است نیازهای عاطفی و توجه طلبی بیشتر بانوان و احترامی که نیاز دارند، است که گاها از سوی آقایان نادیده گرفته می شود؛ ولی باید مرد توانمندی خود را بالا ببرد و بداند که زن فقط نیاز به نان ندارد، بلکه نیاز به عشق و محبت هم دارد.
کریم زاد با اشاره به اینکه نیاز بانوان به احترام باید از همان دوران کودکی، توسط والدین و آموزش و پرورش به پسران آموخته شود، تصریح کرد: در بعضی زندگی ها، می بینیم که مرد می گوید: در زندگی هر امکاناتی را برای همسرم فراهم می کنم ولی نمی دانم چرا همسرم دنبال کسی دیگر، که هم از لحاظ مالی و شاید ار لحاظ قیافه هم در سطح پایین تری از من قرار دارد، می رود؛ که برای این مساله از دید روانشناسی، مسائلی غیر از مسایل مالی مطرح است و فراتر از نیازهای تغذیه ای، نیاز به عشق و دوست داشته شدن و نیاز به احترام است که این امر باید از همان دوران کودکی به پسران و حتى دختران توسط والدین و آموزش پرورش آموزش داده شود.
وی افزود: البته همان قدر كه زنان ما نياز به احترام و دوست داشتن و دوست داشته شدن دارند مردان ما نيز اين نياز را دارند منتهى به دليل آسيب پذير بودن زنان بيشتر بر اين موضوع تاكيد كردم.
دختران آسیب پذیرتر از پسران
این کارشناس ارشد روانشناسی بالینی با بیان اینکه جامعه از لحاظ عرفی و شرعی و قانونی طوری است که دختران را آسیب پذیرتر می کند، تصریح کرد: اکثریت افراد جامعه به دختری که رابطه ای داشته است، با دید دیگری نگاه می کنند و حتی اگر این دید را هم نداشته باشند، هیچ وقت دختر مذکور را برای افراد درجه یک خود پیشنهاد نمی کنند، بلکه آنان هم دنبال دختری می گردند که هیچ رابطه ای نداشته است تا آنجا که حتی بعضی خانواده ها از دختر آزمایش باکرگی (گواهی سلامت) می خواهند تا مطمئن باشند که تا حالا باکسی رابطه ای نداشته است.
وی افزود: در جامعه ما، روابط پسران زیرذره بین نیست، ولی روابط دختران به شدت زیرذره بین قرار دارد؛ تا آنجا که خانواده ها به پسر خود که همزمان با چند دختر در ارتباط باشد، عناوینی مانند جذاب و توانمند و مرد بودن را به وی می دهند و حتی وی را نیز تحسین می کنند که توانسته است همزمان رابطه با چند نفر دختر را مدیریت کند.
کریم زاد ادامه داد: ولی اگر در یک خانواده ای، دختر تنها با یک پسر، نه چند پسر، در ارتباط باشد، وی را مورد سرزنش و شکوه قرار می دهند و دائما به وی سرکوب می زنند. پس فرهنگ جامعه حکایت از آن دارد که طبیعتا دختران آسیب بیشتری می بیند.
سنت های از دست رفته
علیرضا مختاری، دکترای جامعه شناس و عضو هیئت علمی و رییس دانشگاه پیام نور آذرشهر، در گفتگو با خبرنگار نصر، به تاثیر رشد خصوصیات سرمایه داری و شاخص های آن بر جامعه اشاره کرد واذعان داشت: یکی از اخلاقیلات سرمایه داری، بحث خودخواهی است، که در آن، هرکسی فقط به فکر خودش و لذت ها و ثروت هایش است.
وی افزود: در این نظام، افراد فکر می کنند اگر صاحب فرزند شوند، وجود فرزند برای آنان نوعی مشکل محسوب می شود و خوشی و رفاه شان را کم می کند، طوریکه با وجود فرزند، نمی توانند از خوشی های زندگی بهره مند شوند.
وی به قاعده بازی نظام سرمایه داری اشاره کرد و اذعان داشت: فرهنگ سرمایه داری و غربی، در همه جا و برای همه چیز یک قاعده بازی و راه حل دارد و در جامعه ای که زن و شوهر، شب و روز تلاش می کنند ولی نمی توانند توجه لازم را به همدیگر بکنند، یا در جامعه ای که سن ازدواج بالا رفته است؛ نظام سرمایه داری به عنوان راه حل این مساله، مسایل غیر اخلاقی و خودارضایی را رواج داده است.
این دکترای جامعه شناس به افزایش طلاق عاطفی در جامعه اشاره کرد و اذعان داشت: می بینیم در جامعه زن و شوهر، سی سال است که باهم زندگی می کنند، ولی فقط پنج سال اول را باهم دیگر بودند و 25 سال است که ظاهرا باهم زندگی می کنند و حتی اتاقشان هم از هم جداست و به زور همدیگر را می بینند؛ که این هم از خصوصیات زندگی مدرن و سرمایه داری است که این روش را در افراد رواج داده است.
وی به فرهنگ سنتی جامعه ایران اشاره کرد و اذعان داشت: در تبریز، چهار فرهنگ مختلف، مسلمان، ترک، ایرانی و غربی حاکم است که این فرهنگ غربی و سرمایه داری، فرهنگ سنتی جامعه تبریز را کم رنگ کرده است.
این دکترای جامعه شناسی با اشاره به اینکه الان بیشتر سنت هایمان از بین رفته است، خاطرنشان کرد: وقتی جامعه را به سه قسمت تقسیم می کنیم: سنتی؛ مدرنیته و پست مدرنیته. می بینیم که بیشتر سنت هایمان از بین رفته است و مدرنیته و پست مدرنیته خودش را در زندگی هایمان نشان داده است که زندگی در شهر، خودش نشات دهنده زندگی سرمایه داری است.
وی افزود: سرمایه داری و مدرنیته ای که جامعه ما آن را دنبال می کند و معلوم نیست انتهایش به کجا می رسد!
مختاری در پایان در رابطه با از دست دادن سنت ها در جامعه، به شعری از شهریار" حیدربابا گویلر بوتون دوماندی/ گونلریمیز بیر بیریندن یاماندی/ بیر بیریزدن آیریلمایین آماندی/ یاخشیلیغی الیمیزدن آلیبلار/ یاخشی بیزی یامان گونه سالیبلار! " اشاره کرد و اذعان داشت: این شعر، نشان از سنت ها و خوشی هایی است که از دست انسان رفته است و به جای آن، جایگزینی کاذب که برای بیشتر انسان ها هم زیاد لذت بخش نیست، نشسته است.
گزارش نصر حکایت از آن دارد که برخی از روانشناسان بر تامین نیازهای عاطفی نوجوانان و جوانان تاکید فراوان دارند؛ چرا که اگر این نیاز اساسی در خانواده تامین نشود، فرد به سمت ارتباط با جنس مخالف کشیده می شود تا از طریق وی بتواند به این نیاز خدادی خود پاسخ بگوید.
شاید بتوان گفت از مهم ترین مشکلات خانواده ها، ارتباط نامتعارف نوجوانان و جوانان آنان با جنس مخالف و در بعضی مواقع با بزرگسالان است؛ با توجه به وجود تفاوت در نگرش متولدین دهه های 80 و 90 به زندگی با متولدین دهه های 50 و 60، راه صحیح برقراری ارتباط میان والدین و فرزندان را در تنگنا قرار داده است.
از طرفی دیگر توسعه شبکه های اجتماعی و تاثیر شگرف آن بر نگرش و تصمیم نوجوانان و جوانان از عمده دلایل دیگر ایجاد شکاف بین والدین و فرزندان می باشد که نتیجه آن هم روی آوردن این قشر از جامعه به ایجاد ارتباط نامتعارف با جنس مخالف و یا فرد بزرگسال است.
آنچه که در این بین اهمیت دارد توجه جدی و بیش از پیش خانواده ها به مسائل و نیازهای نوجوانان و جوانان است تا از طریق برقراری ارتباط دوستانه با آنان، نه از طریق خشونت و زورگویی، تا حد امکان دایره روابط آنان را تحت نظر و کنترل داشته باشند.
انتهای پیام/
فاطمه قلی پور گنجه لو