امیدواریم برگزاری همایش خواجه رشیدالدین همدانی موجب احیای موقوفات ربع رشیدی شود

به گزارش نصر، حجت الاسلام والمسلمین سید شهاب الدین حسینی در جلسه شورای سیاست گذاری اولین همایش بین‌المللی بزرگداشت خواجه رشیدالدین فضل‌الله همدانی گفت: کلید این همایش با مشارکت دانشگاه تبریز و اداره کل اوقاف استان زده شد و از میراث فرهنگی و شهرداری تبریز نیز برای برگزاری این همایش دعوت به عمل آمد و دانشگاه‌های داخل و خارج کشور نیز مشارکت کردند و به‌خاطر بین المللی بودن همایش، مجوز آی اس سی را نیز از مرکز اسناد جهان اسلام اخذ کردیم.
وی ادامه داد: محوریت همایش در خصوص اندیشه‌های علمی خواجه رشیدالدین فضل‌الله همدانی است که یکی از حکما، مفاخر، مفسرین و طبیبان حاذق قرن هفتم هجری بوده و یک دانشگاه عظیم وقفی را در شهر تبریز با ۱۲ هزار دانشجو از ایران و کشورهای مختلف در تبریز بنیان گذاشته و مجموعه ابواب البرّی در خیابان عباسی تبریز احداث کرده و مجموعه‌های متعددی را در سال ۷۰۳ هجری قمری وقف اداره این مجموعه کرده است.
وی خاطرنشان کرد:خواجه رشیدالدین با دو نیت اصلی این مجموعه را وقف کرده که هزینه علم الابدان و علم الادیان شود و در درون وقف نامه نیت مجددی را قرار داده که اگر این ابواب البر در شهر تبریز از بین رفت و اگر به جای این مجموعه، جایگاه دیگری بنا شد، هزینه‌ی آنجا شود و اگر جایگاه دیگری تاسیس نشد، نیتی را در وقف نامه تدوین کرده که هزینه طلاب علم، مرضی، فقرا و مساکین شود.
 مدیر کل اوقاف و امور خیریه آذربایجان شرقی با اشاره به اینکه این موقوفات در هشت استان موجود است، عنوان کرد: با پیگیری‌هایی که صورت گرفته یک اداره‌ای برای ربع رشیدی در تبریز با عنوان اداره ناحیه چهار ایجاد شده که به موقوفات و دبیرخانه کشوری ربع رشیدی با مسئولیت آذربایجان شرقی برای احیای املاک وقفی خواجه رشیدالدین فضل‌الله همدانی می‌پردازد  که در این راستا از مشارکت تمام دستگاه‌ها از جمله دستگاه قضایی و عنایت های امام جمعه محترم نیز سپاس‌گزاری می‌کنیم.
 وی ادامه داد: در کنار املاک، بحث اندیشه‌های خواجه رشید و احیای مجموعه او نیازمند یک کار عظیم فکری و فرهنگی است که از دانشگاه تبریزبه ویژه  دانشکده الهیات دانشگاه تبریز سپاس گذاری می‌کنیم و ان‌شاءالله زمینه و گامی شود برای احیای این موقوفه و احیای اندیشه‌هایی خواجه رشیدالدین فضل الله که مورد تأیید علامه بزرگوار حلی هم بوده و وقف نامه هم مورد تأیید ایشان است.
وی در پایان در خصوص نحوه برگزاری همایش نیز بیان کرد: ما اصرار داریم همایش را به صورت حضوری برگزار کنیم چون که تاثیرگذاری همایش حضوری بهتر از تاثیرگذاری مجازی است اما اگر کرونا اجازه نداد، زمان همایش را تمدید کرده وب هزمان دیگری موکول می‌کنیم.
در ادامه این جلسه، مرتاضی دبیر علمی همایش نیز با ارائه گزارشی از نحوه جذب اعضای کمیته علمی همایش گفت: بعد از تصویب اجرای همایش در دانشگاه و تثبیت همکاری ما با اداره کل اوقاف و امورخیریه استان، ما از طریق ایمیل و تماس تلفنی، جذب اعضای هیات و کمیته علمی را شروع کردیم و این همایش چون همایش بین‌المللی است، تمرکز خاصی بر روی جذب افرادی تاریخ شناس داشتیم و خیلی تلاش کردیم افرادی را جذب کمیته علمی کنیم که ایران‌شناس باشند و در تاریخ ایران و اسلام مطالعاتی داشته باشد.
وی ادامه داد: به همین جهت از افرادی مانند فرانسیس ریشارد و هافمن و از همکاران این‌ها از کشورهای فرانسه، ایتالیا و آلمان رضایت گرفتیم تا عضو کمیته علمی این همایش شوند و در کل با احتساب اعضای خارجی و داخلی ۵۳ نفر عضو کمیته علمی این همایش شدند.
وی خاطرنشان کرد: با توجه به این‌که خواجه رشیدالدین فضل‌الله همدانی شخصیت بزرگ تاریخی بود اما متأسفانه نه‌تنها در رابطه با مجموعه ربع رشیدی بلکه در خصوص شخصیت خواجه رشیدالدین فضل‌الله همدانی نیز کم‌لطفی بسیاری صورت گرفته است و این‌که اندیشه‌های علمی این شخصیت چقدر جامع و تاثیرگذار بوده است مغفول مانده است. به همین دلیل متاسفانه بعضی از اساتیدی که حتی استاد تمام دانشگاه بودند و رشته‌هایشان کاملاً مرتبط با این موضوعات بود تنها به دلیل این‌که شخصیت خواجه رشید را نمی‌شناختند عضو کمیته علمی نشدند بنابراین برگزاری این همایش، برای احیای موقوفات ربع رشیدی و همچنین برای نشان دادن شخصیت علمی خواجه رشیدالدین بسیار مؤثر خواهد بود .
 دبیر علمی همایش با اشاره به اینکه دانشگاه های مختلف خارجی از جمله بامبرگ آلمان و خزر آذربایجان و دیگر مؤسسات علمی در آلمان و سایر کشورها  حامیان این همایش هستند، اظهار کرد: همه این دانشگاه ها اجازه داده‌اند لوگوی شان را در پوستر همایش درج کنیم و برنامه بعدی که در نظر داریم برگزاری پیش نشست‌های تخصصی است و قصد داریم براساس محورهای چهارگانه‌ای که در همایش لحاظ شده است چندین پیش نشست را بصورت وبینار برگزار کنیم و هماهنگی‌های لازم با اساتید مختلف از دانشگاه های علم وصنعت، قم، کرج و هنر اسلامی به عمل آمده است که از اواخر مهر ماه پیش نشست‌های تخصصی برگزار خواهد شد.
مرتاضی در پایان صحبت های خود گفت: ما قصد داریم که همایش را به‌صورت حضوری برگزار کنیم اما اگر شرایط کرونایی به گونه‌ای شد که این همایش به صورت حضوری برگزار نشد ناچاراً به صورت وبینار برگزار خواهیم کرد و به اساتیدی که در این حیطه کار کرده‌اند سفارش مقاله نیز داده ایم و همچنین سایتی خریداری شد تا اطلاعات همایش در این سایت درج شود و مقالات ارسال‌شده از طریق سایت دریافت و داوری شود و باتوجه به این‌که سایت ما دوزبانه است احتمال لینک شدن سایر اساتید و ارسال مقالات از سایر کشورها نیز وجود دارد.
هاشمیان، دیگر عضو کمیته علمی همایش نیز در ادامه این جلسه اظهار کرد: مقدمات ثبت جهانی دانشگاه ربع رشیدی در سال ۱۰۸۷ به توصیه مرحوم ایرج افشار در استان تهران شروع شد و ما نیز حدود چهار سال تلاش کردیم تا در کمیته ارزیابی نسخ خطی که وابسته به یونسکو است و بنده نیز عضو آن هستم، وقف نامه ربع رشیدی را ثبت جهانی کنیم.
وی ادامه داد: در رابطه با این وقف‌نامه گروه‌های متعددی تشکیل شد تااینکه در سال ۹۰ به ثبت جهانی رسید که ما در مسیر ثبت جهانی وقف‌نامه ربع رشیدی با مشکلات زیادی مواجه بودیم بطوریکه در کمیته یونسکو جهت ثبت این وقف نامه ایرادات متعددی گرفتند که وقف نامه علاوه بر ایران باید در خارج از کشور نیز مطرح شود که البته من معتقد هستم  خواجه رشید در خارج از ایران نیز شناخته شده است.
هاشمیان در پایان صحبت های خود ضمن اشاره به اینکه دانشگاه تبریز فعالیت های زیادی را در راستای شناساندن خواجه رشید انجام داده است، گفت: در زمان مرحوم منوچهر مرتضوی همایشی در دانشگاه تبریز جهت شناساندن خواجه رشیدالدین فضل‌الله همدانی برگزار شد و اساتید متعدد خارجی و داخلی مقالات بسیار زیادی را ارائه دادند و خوشبختانه دانشگاه تبریز آن مقالات را چاپ کرد لذا فعالیت‌های متعددی در دانشگاه تبریز در رابطه خواجه رشیدالدین فضل‌الله همدانی انجام شده است و دو کتاب در تاریخ جهان اسلام ثبت شد که یکی شاهنامه وایسنگرا و دیگری مربوط به مرحوم خواجه رشیدالدین فضل‌الله همدانی ثبت شده است.
انتهای پیام/