پدافند هوایی ارتش؛ چشم در چشم با دشمن در آسمان/ ما غافلگیر نمی شویم

به گزارش نصر، پدافند هوایی ارتش جمهوری اسلامی ایران (پداجا) یکی از موثرترین نیروهای مسلح کشورمان در ظفرمندی ملت ایران طی هشت سال دفاع مقدس بود. نیرویی که همیشه و در همه لحظات جنگ و پس از جنگ همواره در حالت آماده باش و عملیاتی به سر می برد.
در سال‌های دفاع مقدس، پدافند هوایی به عنوان زیر مجموعه‌ای از نیروی هوایی ارتش جمهوری اسلامی ایران شناخته می‌شد، اما پس از جنگ و با توجه به اهمیت دفاع هوایی، به نیرویی مستقل و قدرتمندتر تبدیل شد.
عملیات دفاع هوایی فرایندی بسیار فنی، چند بعدی، چند لایه و در سطوح مختلف است که نیاز به دانش و فناوری و نیز تجهیزات خاص تکنولوژیک و تبع آن پرسنل متخصص و آموزش دیده دارد. امروز نیروی پدافند هوایی ارتش جمهوری اسلامی ایران، نیرویی قدرتمند و متخصص در این امر است که در سال های جنگ و همچنین سال های پس از جنگ نیز توانمندی ها و اقتدار خود را به نمایش گذاشته است.
ایام چهلمین سالگرد دفاع مقدس، فرصت مناسبی بود تا میهمان فرمانده منطقه شمالغرب پدافند هوایی ارتش جمهوری اسلامی ایران باشیم.
 

امیر سرتیپ دوم عباس عظیمی، فرمانده پدافند هوایی شمالغرب کشور با رویی گشاده پذیرای تیم خبری «نصر» بود و در گفتگویی دو ساعته به سوالات مختلف خبرنگاران این رسانه، پاسخ هایی جذاب و قابل توجه داده است.
با ما در این گفتگوی خواندنی همراه باشید:

***

 
درود بر شما امیر؛ متشکریم که دعوت ما برای مصاحبه را پذیرفتید. پدافند هوایی ارتش در هشت سال جنگ تحمیلی، دژ محکمی در برابر حملات هوایی دشمن بعثی بود. از عملکرد پدافند در سال های دفاع مقدس برایمان بگویید.
از حضور شما در پدافند هوایی شمالغرب خوشحالیم، رسانه ها هم همکار ما و پدافند فرهنگی هستند، تلاش های فعالین عرصه رسانه که بدون ادعا برای افزایش بصیرت و آگاهی مردم شریف کشورمان کار می کنند، قابل ستایش اند و من به نوبه خودم از شما و همکارانتان قدردانی می کنم.
چهلمین سالگرد دفاع مقدس، فرصتی است تا گوشه ای هرچند ناچیز از دلاورمردی ها، ایثارگری ها و فداکاری های رزمندگان پرتوان اسلام یادی کنیم، چرا که اگر امروز امنیتی بر کشور حاکم است به برکت و ثمره خون شهدا است. بعد از پیروزی انقلاب اسلامی چون دشمنان این نظام منافع خودشان را در ایران اسلامی و منطقه از دست رفته دیدند، با طرح ریزی انواع توطئه ها و دشمنی ها از همان اوایل پیروزی انقلاب اسلامی، سعی در ساقط کردن و ضربه زدن به انقلاب اسلامی برآمدند که از جمله آن ها می توان به ایجاد اختلافات قومیتی در اوایل پیروزی انقلاب اسلامی، بمب گذاری مساجد و خیابان ها، ترور شخصیت ها، حادثه طبس، کودتای نوژه همدان و ده ها توطئه دیگر نام برد که با بصیرت و آگاهی مردم شریف ایران اسلامی مواجه شدند و به شکست برخوردند و در نهایت در 31 شهریور 59 زمان را مناسب دیدند تا با به راه انداختن یک جنگ نیابتی تمام عیار و همه جانبه انقلاب اسلامی را ساقط کنند.
این در حالی بود که بیش از 45 هزار مستشار خارجی در سطح ارتش با پیروزی انقلاب اسلامی از کشور خارج شده بودند؛ لذا دشمن تصور می کرد که ارتش قادر نخواهد بود از تجهیزاتی که توسط مستشاران خارجی از جمله تانک ها، هواپیماها، کشتی ها، رادارها و سامانه های موشکی اداره می شد، در میدان جنگ بهره برداری عملیاتی داشته باشد. از طرفی رئیس جمهور وقت رژیم بعثی عراق، فرصت را مناسب دید و با دوازده لشکر تمام مکانیزه یک جنگ همه جانبه بر علیه کشور شروع کرد تا قسمتی از خاک ایران را که آرزوی دیرینه ای نسبت به وصل خوزستان به عراق داشت را به دست آورد، اما همرزم های ما با دفاع جانانه نیروهای اندک زمینی در مقابل خواسته دشمنان ایستادگی کردند.
 

جنگ 31 شهریور سال 1359 در ساعت 14 بر علیه ایران شروع شد، هواپیماهای بعثی شهرهای ایران را بمب باران کردند و بعد از چند ساعت جنگنده های نیروی هوایی ارتش تجهیز شده و به پرواز درآمده با هدایت دقیق شبکه یکپارچه پدافند هوایی، مواضع از پیش تعیین شده زیرساخت های رژیم بعثی و مراکز نظامی آن ها را بمباران کردند.
 
پس با این حساب ارتش در شروع جنگ، بر خلاف اظهارات برخی افراد، غافلگیر نشده است.
خیر، ما به هیچ عنوان غافلگیر نشدیم و طرح های عملیاتی برای مقابله با تهاجم دشمن بعثی در سطح همه نیروها از قبل تهیه شده بود. در دومین روز شروع جنگ تحمیلی، نیروی هوایی با تجهیز بیش از 140 فروند در قالب عملیات کمان 99 به پرواز درآمدند و هدایت دقیق آن ها و برگشت سالم همه آن ها تعجب همه کارشناسان نظامی جهان و رژیم بعثی را در پی داشت به طوری که در ششمین روز جنگ تحمیلی، رژیم بعثی عراق تقاضای مذاکره در رابطه با تعیین تکلیف جنگ را کرد، این در حالی بود که نیروهای رژیم بعثی، 70 کیلومتر خاک خوزستان را اشغال کرده بودند؛ ولی پیامی که جمهوری اسلامی ایران داد، این بود: «تا زمانی که یک سرباز عراقی در خاک جمهوری اسلامی ایران باشد، مذاکره معنی و مفهومی نخواهد داشت».
در 60 روز اول جنگ، نیروی دریایی چنان ضربات مهلکی به ناوگان دریایی رژیم بعثی وارد آورد که رژیم بعثی قادر به نوسازی و بهینه سازی ناوگان دریایی خود در طول 8 سال دفاع مقدس نشد. هوانیروز ارتش نیز در طول 8 سال دفاع مقدس، بیش از 15 هزار ساعت پروازی انواع عملیات های هجومی، مراقبتی، ترابری و امدادی را انجام داد. نیروی زمینی نیز با انجام صدها عملیات بزرگ به صورت مستقل یا مشترک با سپاه پاسداران انقلاب اسلامی از جمله عملیات فتح المبین، طریق القدس، بیت المقدس، والفجر ضربات مهلکی را بر پیکیره ناوگان زمینی رژیم بعثی نیز وارد آوردند.
ما غافلگیر نشدیم چرا که بر اساس مدارک و شواهد، از یک ماه قبل پیش بینی می کردیم که این دشمنی و حمله علیه کشور ایران صورت خواهد گرفت، ولی در هر حال توانایی ما از بابت نیروهای نظامی و تجهیزات محدود بود. از طرفی فرماندهان ما مثل شهید صیاد شیرازی، شهید آبشناسان، شهید همت و... که به دلیل جوان بودن و نداشتن سابقه دراز مدت فرماندهی، توانسته بودند در مدت زمان کم در انواع در طرح ریزی ها پخته تر شوند.
 

امیر، چه سیگنال هایی قبل از حمله رسمی عراق دریافت کرده بودید؟
بر اساس اسناد و مدارک موجود ارتش، از دو ماه قبل پاسگاه های ژاندارمری ما روزی نبود که با نیروهای رژیم بعثی درگیر نشده باشند، روزی نبود که هواپیماهای رژیم بعثی عراق حریم هوایی ایران را نقض نکرده باشند، روزی نبود که رادارهای ما بیش از صد اخطار به هواپیماهای رژیم بعثی نداده باشند؛ مجموع همه این اطلاعات و تجمع دشمن پشت مرزها، سندی محکم دال بر حمله قریب الوقوع علیه کشور ما بود، ولی اهمیت ندادن برخی سیاسیون به اخطارها و مکاتبات نظامی، باعث شد تدارکات کافی قبل از آغاز حمله عراق به کشورمان صورت نگیرد.
ما در طول جنگ نیروهای انسانی بیش از 17 کشور را اسیر گرفته بودیم و بیش از 43 کشور دشمنان ما را حمایت مالی، نظامی و اطلاعاتی می کردند و ما مقابل دنیایی ایستادگی کرده ایم که از رژیم بعثی به دلیل شکست استکبار جهانی  در انقلاب اسلامی حمایت می کردند. آنها فکر می کنند بدون اتکا به کشورهای ابرقدرت و سلطه گر، استقلال برای یک کشور معنی و مفهومی ندارد، اما در طول دوران دفاع مقدس ما ثابت کردیم که نیروی اعتقادی و مدیریت و رهبری های معنوی و جبهه مردمی است که برای یک کشور استقلال ایجاد می کند. بدانیم امروز در دنیا امنیت اجاره ای به درد نمی خورد، بلکه امنیت تولید داخلی است که منجر به استقلال یک کشور می شود.
 
از نقش ویژه پدافند هوایی ارتش در طول دوران جنگ کمتر گفته شده است. از کارکردهای ویژه پدافند هوایی در طول دوران جنگ برایمان بگویید.
پدافند هوایی قبل از شروع جنگ تحمیلی، یکی از فرماندهی های زیرمجموعه نیروی هوایی ارتش بود و ماموریت های محدودی از جمله حفظ و حراست آسمان های پایگاه شکاری نیروی هوایی و آسمان فرودگاه های کشور داشت، اما بعد از جنگ تحمیلی شاهد بمباران کلانشهرها، مراکز مهم و حساس کشور از جمله پالایشگاه ها، سد ها و پل های ارتباطی، جزایر و اسکله های نفتی بودیم که ضرورت مقابله پدافند هوایی با این تهدیدات بروز کرد و پدافند هوایی ارتش ماموریت یافت تا سامانه های پدافندی خود را پیرامون کلانشهرها و مراکز مهم و حساس کشور علی رغم تحریم و تهدید ها گسترش دهد و امنیت هوایی آن ها را تامین کند.
پدافند هوایی در طول هشت سال دفاع مقدس بیش از 48 هزار عملیات کشف و شناسایی هواپیماهای رژیم بعثی را با موفقیت انجام داد و همچنین پدافند هوایی در طول هشت سال دفاع مقدس، بیش از دو میلیون هدایت پروازی هواپیمای غیرنظامی را در شرایط جنگ انجام داده اند و همچنین بیش از 24 هزار 863 مورد حملات رژیم بعثی را بر علیه مناطق مختلف کشور خنثی و دفع نموده است.
هر عملیات زمینی، دریایی و هوایی که در زمان جنگ انجام می شد، پدافند هوایی نقش اساسی در هدایت و ایجاد امنیت هوایی آن ها داشت. در عملیات والفجر هشت که حدود 20 روز طول کشید، توسط پدافندیان قهرمان بیش از 70 فروند انواع جنگنده های پیشرفته رژیم بعثی عراق به دست پدافند هوایی قهرمان سرنگون شد. یعنی برابر اعلام رادیو رژیم بعثی، کمر و ستون نیروی هوایی رژیم بعثی در والفجر هشت شکسته شد. در عملیات بیت المقدس نیز شاهد سرنگون شدن بیش از 40 فروند جنگنده های رژیم بعثی شدیم که موفقیت های ما در این عملیات منجر به آزادی خرمشهر شد.
 

امیر، پدافند هوایی پس از جنگ بسیار گسترش یافت و به یک نیروی متخصص و فعال تبدیل شد. در بحث خودکفایی و تجهیز این نیرو، ارتش چه اقداماتی انجام داده است؟
ما پس از جنگ، نهضت خودکفایی را پی گرفتیم و با استفاده از توان متخصصان داخلی سیستم های پدافندی را نوسازی کردیم. ما امروز رادارهايي را كه ساختيم هم در مقابله با جنگ الكترونيك توانمند هستند و هم در رابطه با عمق؛ ما امروز در صدها كيلومتر فراي مرزها، تمام فعاليت هاي هوايي خودي و غیر خودی چه مجاز و چه غير مجاز را رصد می کنیم و پايش دقيق شبكه يكپارچه پدافند هوايي امنیت پایدار هوایی را تقدیم ملت شریف ایران کرده است.
ما امروز نفس هاي هوايي دشمن را در سه هزار كيلومتر بعد از مرزها توسط رادارهايي كه ساخت داخل كشور و بدست جوانان عزيز كشورمان است، احساس مي كنيم و نبضشان را مي گيريم كه آيا اين تهديدي هست يا خير!
 
امیر، نیروی پدافند هوایی ارتش تنها نیرویی است که 24 ساعته آماده است و عملیات انجام می دهد. از عملیات های ویژه پدافند هوایی بعد از جنگ برایمان بگویید.
نيروي پدافند هوايي ارتش جمهوري اسلامي ايران علی رغم این که 11 سال از تشکیل آن می گذرد، یک نيروي جوان و پر نشاط است و در همين مدت كم، ظرفيت ها، توانمندي ها و پتانسيل هاي خود را در حوزه ماموريتي خود به منصه ظهور رسانده است. اگر بخواهيم مصداق هايي از آن ها را عنوان كنيم، می توان به كشف، شناسايي و فرونشاندن اجباري هواپيمايي حامل تروريست بين المللی عبدالمالك ريگي و دستگيري و تحويل آن به نيروهاي امنيتي و اطلاعاتی کشور اشاره کرد و یا به كشف، شناسايي و فرونشاندن هواپيماي ايساف كه حامل بيش از صد سرباز نيروهاي ناتو بود كه با معرف هواپيماي مسافربري قصد داشت بر خلاف قوانین بین المللی از آسمان جمهوري اسلامي ايران عبور كند، كه در يكي از پايگاه ها در اثر اجرای تاكتيك هاي مناسب، از جمله مكالمات راديويي و سيگنال ها توسط شبكه يكپارچه پدافند هوايي شناسايي و تشخيص داده شد و در يكي از پايگاه های هوایی جنوب کشور به زمین نشانده شد و بعد از عذرخواهي، هواپيماي مربوطه با هماهنگي وزارت امور خارجه اجازه پرواز مجدد یافت و يا در رابطه با پهپاد ها كشف و شناسايي و انهدام انواع پهپادهاي دشمن از جمله پهپاد پیشرفته «هرمس» که با كمك پدافند هوا فضاي سپاه پاسداران انقلاب اسلامي منهدم شد. همچنین كشف و شناسايي و نیز فرونشاندن سالم پهپاد امریکایی آر.كيو ١٧٠ با نفوذ جنگ الكترونيكي از اقدامات ویژه پدافند هوایی در سال های اخیر است.
امروز شبکه پدافند هوايي یکپارچه كل كشور، به عنوان يك مجموعه واحد با اتحاد و انسجام ماموريتي در حال انجام خدمت است. اين مجموعه واحد به حدي از توانايي رسيده است كه وقتي شبكه تشخيص بدهد كه پرنده مهاجمی منهدم شود، منهدم مي شود و وقتي تشخيص به فرونشاندن سالم روي زمين داده شود، توسط پدافند هوايي با نفوذ جنگ الكترونيكي روي زمين نشانده مي شود.
اخيراً شاهد رزمايش ذوالفقار ٩٩ بوديد که چگونه پدافند هوایی قدرت عملیاتی خود را به رخ دشمنان کشید و در طی آن هواپيماها و پهپادهاي رادار گريز دشمن كه مي خواستند وارد آسمان منطقه رزمايش شوند، توسط شبكه رادارها و سامانه هاي پدافند هوايي كشف و اخطارهاي به موقع داده شد تا اين پهپادها و هواپيماهاي رادارگريز از منطقه رزمايش دور شوند
.

یا در غائله دستگيري تفنگداران آمريكايي كه براي آمريكا خيلي سنگين بود و قصد داشتنتد از طريق ترساندن ايران با هواپيماهاي رادار گريز مانند اف-١٨ و آواكس، تفنگداران اسير شده را آزاد كنند ولي با اخطار قاطعانه شبكه يكپارچه پدافند هوايي و در مدار قرار گرفتن سامانه هاي موشكي و قفل راداری روي اين هواپيماها، مجبور شدند منطقه را ترك كنند .
همه این ها حاکی از توانمندي ملت شريف ایران و اقتدار فرزندان ملت بزرگ ايران اسلامي در نیروهای مسلح است؛ امروز شاهد هستيم كه استكبار جهاني و كشورهاي سلطه گر در هر كشوري حتي در كشورهاي قدرتمند، پايگاه نظامي ايجاد مي كنند و نیروهای هوابرد پياده مي كنند و در آن كشورها به راحتي مناطق ممنوعه پروازي براي خودشان ايجاد مي كنند، ولي آگاهند اگر قصد عبور از آسمان نيلگون جمهوري اسلامي ايران را داشته باشند، بايد مطابق مقررات هوانوردي بين المللي عبور كنند و در غيراینصورت با آتش مستحكم شبكه يكپارچه پدافند هوايي مواجه خواهند شد.
 
برهه ترور سردار سلیمانی توسط ارتش امریکا، حتما یکی از جدی ترین روزهای عملیاتی پدافند هوایی ارتش بوده است. پنج روز پس از ترور سردار، ایران عملیات انتقام را انجام داد، در حالی که امریکا تهدید کرده بود در صورت پاسخ ایران، 52 نقطه کشورمان را مورد هدف قرار می دهد، اما پایگاه امریکایی عین الاسد موشک باران شد. امیر! لطفاً تا جایی که طبقه بندی اطلاعاتی اجازه می دهد، از آن شب حساس بگویید. چه اتفاقاتی افتاد؟
اولا اقدام شيطان بزرگ در به شهادت رساندن سردار بزرگ سپاه اسلام سپهبد حاج قاسم سليماني يك اقدام بزدلانه بود؛ يعني يك اقدام تعريضي و عملياتي نبود. اما اقدام مقابله اي كه ما انجام داديم در رابطه با هدف قرار دادن پايگاه عين الاسد آمريكايي ها و انتظار داشتيم كه آمريكایی ها واكنش نشان دهند.
اين اتفاق را شبانه اطلاع دادند كه بلافاصله برابر دستوري كه فرمانده محترم نيروي پدافند هوايي ارتش جمهوري اسلامي ايران به بنده صادر كردند، دستور داده شد اگر دشمن جسارتي در ورود به فضای کشور بكند، نبايد هيچ پرنده متخاصمی از آسمان ايران و از مرزها سالم خارج شود و بايد در داخل خاک كشور بيافتد. ما هم تمام سیستم های موشكي كه چه در مدار بصورت «گسترش يافته» و چه آن هايي كه در «پارك هاي مشروط» در شيلترها نگهداري مي شدند را در محل هاي از پيش تعيين شده گسترش دادیم و عملیاتی کردیم.
ما تمام سامانه ها را در مدار قرار داديم و منطقه را پوشش هوايي كامل داديم، اما بازيگوشي هاي دشمن هم ادامه داشت، ولي مقدار فاصله اي كه برابر قوانين بين المللي بايد حريم مرز هوايي را رعايت مي كردند، رعایت می شد؛ آنها تا لب مرز مي آمدند ولي با اخطار پدافند هوايي برمي گشتند، آن شب هيچ نوع جسارتي از سوي دشمنان در منطقه شمالغرب شاهد نبوديم.

قدرت پدافند هوايي كشور با وجود تمام تهديداتي كه در پيرامون كشور عزيزمان وجود دارد، منحصر به فرد است؛ شما قبل از مشكلات شيوع ويروس كرونا  شاهد نا امني هايي در شمال عراق و آسمان اوكراين بوديد، ولي آسمان جمهوري اسلامي ايران توسط سازمان هوانوردي «ايكائو» كه يك سازمان بين المللي است و بيش از يكصد سال قدمت دارد، بعنوان امن ترين آسمان منطقه اعلام گرديد كه در تاريخ صد ساله اين سازمان تا الان سابقه نداشته كه آسمان يك منطقه يا يك كشوري به عنوان امن ترين سازمان اعلام شود و اين نبود جز در سايه اقتدار و توانمندي پدافند هوايي.
 
آمادگی پدافند هوایی ارتش به کشور های دشمن و دوست چه پیامی می دهد؟
هم اکنون نیروی پدافند هوایی ارتش جمهوری اسلامی ایران به همراه پدافند هوا فضای سپاه پاسداران انقلاب اسلامی تحت کنترل عملیاتی قرارگاه پدافند هوایی خاتم النبیاء(ص)، راه نفوذ هوایی بر هر بیگانه ای را بسته است و با همدلی و هم افزایی، اتحاد و یکپارچگی، آسمان نیلگون کشور عزیزمان را با دقت، با وحدت و با هماهنگی کامل به صورت 24 ساعته مورد کنترل و رصد و پایش قرار می دهند.
پیامی که به کشورهای دوست داریم این است که این ظرفیت و توانمندی برای ایجاد امنیت کشور و منطقه است. اما پیام ما به دشمنان جمهوری اسلامی ایران این است که اگر بخواهند تجاوزی و یا جسارتی به مرزهای هوایی ایران داشته باشند، بدانند که با مشت فولادین محکم و قاطع نیروهای مسلح مواجه خواهند شد.
 
امیر، نیروهای مختلف ارتش در حوادث مختلف همواره در کنار مردم بوده اند. از اقدامات پدافند هوایی ارتش در بحث مردم یاری و اقدامات ویژه ای که برای مقابله با شیوع ویروس کرونا انجام شده، بفرمایید.
نیروی پدافند هوایی ارتش جمهوری اسلامی ایران همگام با سایر نیروهای مسلح، بی تردید هرجا حادثه ای برای مردم عزیز رخ بدهد، توسط نفرات و گروه های ویژه و متخصص امر در آنجا حاضر می شوند. در موضوع پیشگیری و مقابله با شیوع ویروس منحوس کرونا، علاوه بر اجرای پروتکل های بهداشتی و درمانی ابلاغی در اماکن داخل منطقه و یگان های تحت پوشش، در ضدعفونی نمودن و گندزدایی مناطق، اماکن و معابرشهری از جمله تبریز، آذرشهر، خسروشهر، اسکو، سهند، سردرود، ایلخچی و روستاهای پیرامونی از جمله شیخ حسن، اسبس، لاهیجان، اسفهلان، تازه کند و سایر روستاها به صورت زمانبندی شده کار گندزدایی می شود.

پدافند نیروی هوایی شمالغرب کشور نیز نسبت به طرح معاینه و پایش خانه به خانه در این شهر و روستاها اقدام کرده است. همچنین در طرح کنترل ترددها در ایام نوروز و سیزده بدر با استقرار تیم های ثابت در ورودی شهر ها با هماهنگی مسئولین ارشد استان، نسبت به ورود و خروج مسافران اقدامات لازم انجام شد.
ما در ادامه با تغییرکاربری خیاط خانه منطقه پدافندهوایی شمالغرب، بیش از 60 هزار عدد ماسک بهداشتی تولید و واگذار کردیم. منطقه پدافند هوایی شمالغرب کشور، در راستای لبیک به فرامین و تدابیر مقام معظم رهبری در طرح رزمایش کمک های مومنانه در بخش مردم یاری و همکاری با سازمان ها و نهادهای استانی، در تهیه و توزیع بسته های معیشتی در بین خانواده های نیازمند، همچنین مشارکت در طرح اکرام محسنین توزیع وعده های غذایی گرم با استفاده از توانمندی های لجستیک خود در طرح مشارکت رزمایش کمک های مومنانه اقدام موثری داشته است که در این رابطه در مجموع بیش از پنج هزار بسته معیشتی کامل و بیش از 10 هزار وعده غذایی گرم در بین خانواده های نیازمند و تحت پوشش کمینه امداد اقدام نموده است. امدادرسانی به مردم شریف، مثل نگین پیشانی است که بر پیشانی ارتش جمهوری اسلامی ایران می درخشد و ما به این امر افتخار می کنیم.
 
گفتگو از محمد سهرابی و سحر مغفرت
 
انتهای پیام/