شهریار، تنها شاعری که بعد از مشروطیت جامعه را آیینه‌داری کرد

به گزارش نصر، ابوالفضل علیمحمدی، استاد دانشگاه و یکی از شهریار شناسان کشور، سال‌های بسیاری در محضر استاد شهریار شاگردی کرده و از سال ۶۵ تا پایان عمر استاد شهریار نیز همراه و همنشین استاد بوده و خاطرات بسیاری از استاد دارد.
علیمحمدی که هم‌اکنون مدرس دانشگاه هنر اسلامی تبریز  است، در مورد جایگاه شعری استاد شهریار به خبرنگار ایسنا، می‌گوید: شهریار پیش از این‌که به عنوان یک شاعر ترکی گوی معرفی شود، مطرح‌ترین شاعر پارسی گوی معاصر بوده است.
او با بیان این‌که دو زبانه بودن استاد شهریار امتیاز دیگری است که شهریار با اتکا به استعداد و نبوغ ذاتی خود به بهترین نحو از این مزیت استفاده کرده و در اشعار ترکی نیز طبع لطیف خود را به شکل اعجاب انگیزی به نمایش می‌گذارد، ادامه می‌دهد: در حقیقت شهریار اولین شاعر در طول تاریخ ادبیات ایران است که در هر دو زبان ترکی و فارسی افتخارآفرینی کرده و شاهکارهای بسیار بی‌نظیری خلق کرده است.
او با تاکید بر این‌که در مرحله ابتدایی شعر شهریار حائز ویژگی‌های کلاسیک بوده است، ادامه می‌دهد: از لحاظ ویژگی‌های روایی و همچنین فضای کلی حاکم بر شعر، ایشان از همان ابتدا علاقمند به زبان مردمی و زبان کوچه و بازار (زبان ملموس جامعه) بوده و در این راستا ابتکارات جالبی به خرج داده و حتی در حیطه شعر کلاسیک نیز این خلاقیت را نشان می‌دهد.

شعر شهریار در بیشتر اوقات حاصل تجربه شخصی وی است
شاگر استاد شهریار با اشاره به این‌که شعر شهریار در بسیاری از موارد حاصل تجربه شخصی وی است، اضافه می‌کند: شهریار شعری نسروده، مگر این‌که آن موقعیت را لمس کرده باشد؛ البته این موضوع به حالات روحی عرفانی استاد نیز مربوط است.
او با تاکید بر این‌که صاحب مکتب شدن استاد شهریار، حاصل جمع ویژگی‌های ذاتی و نبوغ و استعداد وی و همچنین پشتکار و علایق و دانش اندوزی و جهد ایشان بود، اظهارمی‌کند: چنانچه استاد شهریار خود می‌گفت: «من شاگرد گذشتگان هستم و از آن‌ها بسیار آموختم»؛ استاد خود را وامدار مکاتب ادبی گذشتگان و به ویژه حافظ می‌دانست.
او با تاکید بر این‌که منظومه حیدربابایه سلام در حیطه شعر ترکی، یک پدیده خاص بوده و سبک خاصی دارد، ادامه می‌دهد: این منظومه، سرشار از تصویرسازی‌های بی‌نظیر و ملموس بوده که هر فردی از آن تصاویر و یا مشابه آن خاطراتی دارد، بر این اساس، شهریار هم در شعر ترکی و هم در شعر فارسی صاحب سبک و مکتب است.

شهریار، تنها شاعر معاصر صاحب مکتب ایران است
علیمحمدی با اشاره به این‌که صاحب مکتب بودن، وجه افتراق شهریار بوده و او تنها شاعر صاحب مکتب در میان شاعران معاصر ایران است، می‌افزاید: داشتن شاگردان زیاد و ادامه دهندگان آن مکتب و وفاداران بدان یکی از ویژگی‌های صاحب مکتب بودن است که شهریار در مکتب ادبی خودش هم در شعر فارسی و هم در شعر ترکی شاگردان زیادی دارد.
او می‌گوید: شهریار در غزل سرآمد دوران بود، مکتب خاص خودش را داشت و همچنین استاد تابلوسازی بود و شهریار به نوعی یک نقاش زبردست بود، چنانکه یک نقاش با رنگ تابلویی زیبا را خلق می‌کند؛ به عنوان مثال شعر "هزیان دل" از بندهای مختلفی تشکیل شده که با خواندن تمام منظومه، تابلوی بی‌نظیری مقابل چشم به تصویر کشیده می‌شود. منظومه حیدر بابایه سلام نیز همینگونه است.
او، راز ماندگاری اشعار استاد شهریار را صمیمیت و خلوص شاعر در برخورد با حوادث زندگی فردی و فرهنگ اجتماعی عنوان می‌کند و می‌گوید: همچنین زبان ساده و کاربرد اصطلاحات مردم کوچه و بازار در اشعار فارسی و ترکی نیز دیگر علت ماندگاری و جذابیت اشعار استاد شهریار است.
شهریار شناس برجسته کشور در مورد اندیشه‌های استاد شهریار نیز می‌گوید: اعتقادات و اندیشه‌های دینی استاد شهریار علاوه بر تحمیدیه‌هایی چون «دلم جواب بلی می‌دهد صلای تورا صلا بزن که به جان می‌خرم بلای تورا...» و نعت‌هایی چون «ستون عرش خدا قائم از قیام محمد(ص) ببین که سر به کجا می‌کشد مقام محمد...» و همچنین اشعار آیینی، در اغلب غزلیاتش هم مشهود است.
او با اشاره به ویژگی‌های شعری منظومه سهندیه و منظومه حیدر بابایه سلام نیز اظهار می‌کند: حیدر بابایه سلام دارای یک زبان کاملا مردمی و روستایی است که استاد با مفهومی از زندگی روزمره و تجارب شخصی سروده و در برگیرنده آداب، فرهنگ و رسوم روستایی است و هیچ ابهام و ایهامی از نظر صنایع ادبی در آن استفاده نشده، اما منظومه "سهندیم" شاهکار ادبی مملو از صنایع ادبی و تکنیک‌های بدیع و دارای زبان خاصی بوده و این منظومه متضمن ایهامات بسیار زیبا و غامضی است.
براساس این گزارش، استاد ابوالفضل علیمحمدی بیش از ۲۰ جلد تالیف و تحقیق در زمینه شهریارشناسی و ادبیات ترکی و فارسی و ۱۵۰ مقاله در نشریات معتبر علمی و ادبی دارد. او، صحبت‌های استاد شهریار در جلساتشان را ضبط کرده و برخی از این مطالب را در کتاب‌های «حافظ به روایت شهریار»، « گامی در تصحیح آثار ترکی شهریار» و ... به چاپ رسانده است. همچنین کتاب‌های «در مکتب استاد شهریار»، «فرهنگ اعلام دیوان فارسی و ترکی استاد محمد حسین شهریار»، «کتاب شناسی شهریار»، «گامی در تصحیح نسخه‌های چاپ شده آثار ترکی سید محمد حسین شهریار»، « حافظ به روایت شهریار»، « شیدایی‌ها» و «فرهنگ اصطلاحات فارسی در شهر شهریار» نیز از آثار وی در خصوص استاد شهریار است.
انتهای پیام/