کمبود تخت در بیمارستان رازی/ افزایش آمار مددجویان اختلالات روانی، ناشی از مصرف مواد افیونی

به گزارش نصر، بيمارستان رازی تبريز در سال 1351 در جاده ائل گلی در زمينی به مساحت پنج و هشت دهم هکتار، در يکی از مناطق خوش آب و هوای تبريز احداث شد.
بیمارستان مذکور، از بزرگترين مراکز آموزشی، درمانی درسطح استان می باشد كه پذيرای بيماران با مشکلات روانی ومعتادين بوده و در درمان و نگهداری آن ها می كوشد.
این بیمارستان نیز همانند سایر بیمارستان های دولتی، با مشکلاتی روبرو است؛ اما مشکلات این بیمارستان به دلیل پذیرش بیمارانی که متفاوت از بیماران سایر بیمارستان ها می باشند، شاید اندکی با سایر بیمارستان های دولتی متفاوت باشد.
این گزارش حاکی است، دلایل متعددی بر این امر تاثیرگذار هستند که از جمله آن، می توان به عدم وجود سیستم های حمایتی کافی و قوی برای بیماران مبتلا به مشکلات روانپزشکی اشاره  کرد؛ چرا که در این بیمارستان، کم نیستند بیمارانی که در صورت داشتن حمایت اجتماعی یا خانوادگی قادر به ترخیص هستند؛ ولی به دلیل نبود حمایت کافی، بیمارستان قادر به ترخیص آنان نیست و این خود، هزینه ای اضافی بر دوش بیمارستان می گذارد.
علاوه بر آن، بیماران این بیمارستان به صورت عادی از خدمات بیمه استفاده می کنند، به نظر می رسد اگر سازمان بیمه بتواند حمایت کافی و خاصی از مددجویان این بیمارستان داشته باشد و هزینه های آنان را به صورت مستمر پرداخت کند؛ شاید بتواند در حل مشکلات بیمارستان رازی تبریز اندکی موثر واقع شود.
برای اطلاع از مشکلات و سختی های بیمارستان رازی تبریز، به سراغ دکتر علی اصغرزاده، مدیر مرکز آموزشی بیمارستان رازی و مجتمع باباغی، رفتیم؛ که در ادامه به شرح این گفتگو می پردازیم:

***
 

بخش های اورژانس، بستری روانپزشکی حاد و مزمن مجزا برای بستری مردان و زنان، روانپزشکی کودک و نوجوان، بخش روانپزشکی اختلالات ناشی از سوء مصرف مواد، بخش های فوق تخصصی روانپزشکی سالمندان زنان و مردان و بخش های داخلی، اعصاب، مراقبت های ویژه و LTM، ECT، درمانگاه سرپایی ترک اعتیاد و اخیرا کلینیک تخصصی و فوق تخصصی امام خمینی رحمه الله علیه به زیر مجموعه این مرکز اضافه شده که خدمات ویژه ای از کاردرمانی، گفتار درمانی، روان درمانی، درمانگاه کودکان اوتیسم تا خدمات تخصصی دندانپزشکی و سایر رشته ها اعم از داخلی، جراحی، قلب، ارتوپدی، غدد و ... را به عموم مراجعین عزیز ارائه می کند.
 
 
 در مورد تعداد بیماران بستری در این بیمارستان و همچنین تعداد تخت های فعال و تعداد پرسنل بفرمائید؟
در حال حاضر 650 الی 700 بیمار در این مرکز و 100 نفر نیز در بخش روان مجتمع باباباغی که مجموعا می شود 800 بیمار، بستری هستند.
تعداد تخت مصوب ما 657 تخت می باشد، که با توجه به ضریب اشغال 105 الی 110 درصدی تخت های بیمارستان، تعداد تخت فعال به بالای 700 تخت می رسد.
با پرسنل بالینی، اداری و پزشکان در مجموع حدود 700 نفر هستیم.


از آمار بیمارانی که در دهه های دوم و سوم و ... زندگی خود به بیماری روانی مبتلا شده اند و در این مرکز بستری هستند، بفرمائید؟
با توجه به اینکه بسیاری از بیماران در مراحل اولیه یا با علایم خفیف تر به بیمارستان مراجعه نمی کنند و معمولا در وضعیت های حاد یا خطرناک بیماری به طرق مختلف پایشان به بیمارستان می رسد، نمی توان بروز بیماری در سنین مختلف را دقیق تر بیان کرد و در حال حاضر ما در بیمارستان از گروه های مختلف سنی کودکان و نوجوانان تا افراد سالمند مددجو داریم.
 

اکثریت این بیماران در کدام رده سنی هستند؟
اکثرا چون عمده اختلالات روانی ریشه های  ژنتیکی دارند، خیلی به محل زندگی افراد و سن بستگی ندارد و این توارث بالای بیماری است که عوامل محیطی به شعله ور شدن آن ها کمک می کند وامروزه اختلالات روانی ناشی از مصرف مواد افیونی باعث شده که عموما در بازه سنی 20 تا 50 سال و در جنسیت مردان، آمار مددجویان بیشتر باشد و موارد دیگری نیز می توانند مزید بر این علت باشند.

به نظر شما چه اقدامات پیشگیرانه برای جلوگیری از این امر در جامعه می توان انجام داد؟
آنچه که بیش از هر چیز در وضعیت این بیماران تاثیرگذار است، تغییر فرهنگ و نگاه جامعه به این طیف است که امیدواریم در درازمدت فرهنگ سازی لازم صورت گیرد.
بعضی از خانواده ها و مردم از پیگیری درمان افراد مبتلا به اختلالات روان سرباز می زنند و به نوعی نا امید از بهبودی عزیزان خود هستند، که متاسفانه این مسئله باعث به انزوا کشیده شدن این افراد و اختلال در روند درمان و بازگشت به اجتماع می شود و ما شاهد هستیم که روز به روز این افراد به سمت تنهایی و طرد اجتماعی و خانوادگی سوق می یابند، این درحالیست که بسیاری از بیماران ما با دریافت درمان، عملکرد اجتماعی و ارتباطی خود را تا حد زیادی به دست می آورند و وظیفه ای که بر دوش همه وجود دارد، این است که این بیماران حمایت شوند و حقوق شهروندی آن ها در جامعه به مساوات حفظ شود و ما باید روی امیدواری مردم به مراقبت های روانپزشکی و نیز حفظ احترام و کرامت بیماران روانی کار کنیم.
با توجه به اینکه طبق مطالعات تعداد کثیری از افراد جوامع در بازه ای از زندگی حداقل یک دوره اختلال عصبی را تجربه می کنند و اغلب بحث انگ اجتماعی و تبعات ناشی از آن مانع مراجعه به پزشک و پیگیری درمان افراد می شود، لذا استفاده از لفظ "بیمار روانی"  برای این افراد صحیح نیست و رسانه ها می توانند در اصلاح دیدگاه و ادبیات عمومی جامعه با اتلاق واژه "مددجو" به این طیف از افراد موثر باشند.
 
میزان طرد بیماران از سوی خانواده هایشان چقدر است؟
نزدیک 30درصد از بیماران.

چه تعدادی از بیماران قابل ترخیص هستند، ولی به دلیل عدم حمایت اجتماعی یا خانوادگی بیمارستان قادر به ترخیص آنان نیست؟
حدود 200 نفر.
 
در حال حاضر بیمارستان رازی تبریز با چه چالش های جدی مواجه است؟
کمبود تخت جهت بستری بیماران طبق استانداردها از اصلی ترین مشکلات مراکز روانپزشکی است و با توجه به اینکه بخش خصوصی و مراکز تامین اجتماعی و بیمارستان های لشکری و ظرفیت ده درصدی بیمارستانهای جنرال، به تخصیص بخش روان اقدام مناسبی نکرده اند، ما با مشکل کمبود تخت و تراکم بالای بیماران مواجه می شویم.
مشکلات ساختاری و سازه های فعلی بیمارستان که با استانداردهای بیمارستان ایمن، فاصله داریم و علی رغم فعالیت های انجام شده، به علت قدمت بالای بیمارستان (نزدیک به نیم قرن) در استاندارد سازی با مشکلاتی مواجه هستیم.
بستری بیماران با دستور قضایی که به علت نبود بیمارستان های روانپزشکی قضایی در کشور، بستری این بیماران، دانشگاه را به دلیل عدم تمهیدات زیرساخت های مشخص توسط مراجع ذیربط با چالش های زیادی مواجه می کند و مسایل مربوط به بستری اجباری، تکلیف کادر درمانی درخصوص این بیماران، زمان و چگونگی ترخیص از بستری اجباری، درمان ضروری جامع نگر و چگونگی حکم محجورین خاص و مسایلی از این قبیل که برای بیماران و پرسنل درمان مشکلاتی ایجاد می کند، که امیدواریم با تصویب قوانین مربوط به حمایت از بیماران مبتلا به اختلالات روان که جزو شاخص های سلامت در دنیا نیز هست، قدم های موثری در رفع چالش های حقوقی و قضایی این افراد برداشته شود.
بستری بیماران مزمن که هیچ حمایت اجتماعی و خانوادگی ندارند، برای مدت طولانی در این مرکز نیز از دیگر مشکلات ماست و بایستی که مسولین محترم سازمان بهزیستی در این خصوص با ما همکاری بیشتری داشته باشند.
 

کمبود متخصص سایر رشته ها مثلا در شرایط فعلی متخصص عفونی محدودیت داریم و رشته های جراحی عمومی- قلب – رادیولوژی و ... که مجبور می شویم از سایر مراکز استفاده کنیم که در انتقال بیماران به سایر مراکز هم مشکلات متعددی پیش می آید.
مراقبت از بیماران بخش روان سختی های فراوان دارد و برای این امر نیز در صدد هستیم با افزایش تعداد همکاران حوزه حفاظتی ضریب امنیتی مرکز را بالاتر ببریم.
نهایتا از مسایل مهمی که با شروع فصل سرما برای ما مطرح هست خدای ناکرده احتمال اپیدمی کووید ۱۹ در بخش های روانپزشکی است که اگر با بیماری آنفولانزای فصلی هم همراه باشد، ما را در بحران بسیار جدی قرار می دهد؛ که البته طی جلسات مختلفی با اساتید تصمیمات اقدامات پیشگیرانه اندیشیده شده و امیدواریم که چنین بحرانی را تجربه نکنیم، ولی در هر صورت آمار بالای بیماران مرکز و مشکلات زمینه ای همراه می تواند زنگ خطری برای ما و مجموعه بهداشت و درمان استان باشد.
 
این بیمارستان با توجه به گستره فعالیت هایی که اشاره کردید با چه چالش های مالی مواجه است؟
بیمارستان های روانپزشکی اغلب به دلیل ماهیت بیماران بستری و میزان ارایه خدماتشان بیمارستان های کم درآمدی هستند و بالطبع با وجود بحران حاضر و نیاز به مدیریت در نحوه پذیرش بیماران مثل همه مراکز دیگر، مشکل مالی بیشتر هم خواهد شد و از طرفی با هزینه های بالای تامین وسایل حفاظت فردی و تجهیزات پروتکل های جدید بهداشتی هم مواجه هستیم که مشکلات بیمارستان را دو چندان می کند.

کمک خیرین تا چه اندازه مشکلات مالی بیمارستان را پوشش می دهد؟
آنچه که نیاز واقعی امروز این بیماران هست، در واقع نیاز به وجود یک بیمارستان ایمن با استانداردهای تخصصی روانپزشکی در سطح استانداردهای روز دنیاست که مطالعات مربوطه نیز توسط اساتید محترم مرکز تحقیقات انجام شده است و در صورت حمایت خیرین عزیز و پشتیبانی هییت رییسه محترم دانشگاه این مهم با توجه با پتانسیل های موجود می تواند به واقعیت بپیوندد.
در باقی موارد، همچون تهیه مواد خوراکی و تغذیه و یا پوشاک برای بیماران کمک هایی می شود که بازهم از حمایت های مردمی و خیرین بزرگوار تشکر می کنیم و این روزها هم بیشتر نیازمند کمک های خداپسندانه این عزیزان هستیم.
 

میزان حمایت دولت از این بیمارستان چقدر است؟
سلامت روان یك مقوله عمده و غیرقابل انكار در اسناد بالادستی است و دولت و سایر قوا نیز مکلف به پیگیری سیاست های پیش بینی شده در برنامه های پنجم توسعه و چشم انداز بیست ساله کشور هستند و بحث پرداخت به سلامت روان در جامعه، به تعامل بین بخش ها و نهاد های مختلف و فراتر از وزارت بهداشت را می طلبد که امید است با ایجاد این بستر و ارتقای سواد سلامت روان در جامعه به ارتقای شاخص های هدف نزدیک تر شویم.

میزان خدمات بیمه برای بیماران روانی که در این بیمارستان بستری هستند، را چگونه ارزیابی می کنید؟
در مراکز روانپزشکی، بالای 90 درصد خدمات بر پایه ویزیت بیماران و درمان، بر اساس اخذ شرح حال از بیماران است که در خصوص بیماران مزمن، متاسفانه فقط برای یک ویزیت در هفته بیمه هزینه در نظر می گیرد، در حالی که بصورت شبانه روزی این بیماران تحت مراقبت و در صورت نیاز روزانه ویزیت می شوند که انتظار داریم مساعدت شود پرداخت هزینه‌های کل ایام بستری بیماران از سوی بیمه‌ها امکانپذیر شود.

گفت و گو از فاطمه قلی پور

انتهای پیام/