به گزارش نصر، سوم خرداد روز ملی مقاومت است، روزی که عملیات پیچیده بیت المقدس در طی چند ساعت متجاوزین بعثی را در خرمشهر به گل نشاند و تسلیم اراده فولادین مردان رشید ملت ایران کرد. عملیات غرور آفرینی که خرمشهر را به آغوش میهن بازگرداند هنوز هم پس طی سال های سال ناگفته های زیادی دارد که شنیدن شان باز هم شیرینی های آن روزها را بخصوص برای کسانی که آن زمان را درک کرده اند، زنده می کند.
نیروی هوایی ارتش جمهوری اسلامی ایران نقشی راهبردی در آزادی خرمشهر داشت و با اجرای عملیات «شبح 3» متجاوزین عراق را در خرمشهر محاصره کرد و موجب خسارت بسیار سنگین دشمن در باتلاق خرمشهر شد.
در آستانه سالروز آزادسازی خرمشهر، به حضور امیر سرتیپ دوم خلبان سعید رسولی، فرمانده پایگاه دوم شکاری نهاجا در تبریز رسیده ایم تا درباره نقش نیروی هوایی در بازگشت خرمشهر به مام میهن بشنویم.
در این گفتگو به ابعاد جدیدی از تاریخ جنگ و آزادسازی خرمشهر اشاره شده است. همراه ما در این گفتگوی خواندنی باشید:
***
جنگ برای ارتش از همان اوایل انقلاب شروع شد
فرمانده پایگاه دوم شکاری نیروی هوایی ارتش در ابتدا با تقدیر از تلاش های «نصر» در پوشش رویدادهای نیروهای مسلح استان، گفت: حضورتان در پایگاه دوم شکاری را گرامی می دارم و از تلاش های شما برای انعکاس فعالیت های نیروهای مسلح بخصوص نیروی هوایی تشکر می کنم و از اینکه با اشتیاق دنبال اطلاع رسانی در این موضوعات برای مردم عزیزمان هستید قدردانی می کنم.
امیر سرتیپ دوم خلبان سعید رسولی در ادامه به برهه شروع جنگ و اشغال خرمشهر اشاره کرد و افزود: ببینیم چرا خرمشهر سقوط کرد و در نهایت چطور آن معجزه اتفاق افتاد و به فرموده امام راحل، آزادسازی خرمشهر یک معجزه بود. با محاسباتی که آن موقع انجام می شد، هیچ کس فکرش را نمی کرد خرمشهر آزاد شود.
وی افزود: با پیروزی انقلاب اسلامی و به دنبال آن بروز ناامنی ها در برخی نقاط کشور، ارتش نیروهایش را در چند محور گسترش داده بود و مشغول مبارزه با منافقان و جدایی طلبان بود و بخصوص چالش هایی در گنبد، کردستان، سیستان و بلوچستان و اهواز داشت و قبل از اینکه جنگ اتفاق بیافتد، ارتش به نوعی وارد جنگ شده بود. بعد از اینکه دشمنان دیدند با غائله های منافقانه نمی توانند صدمه ای به کشور ما وارد کنند، با شروع رسمی جنگ تلاش کردند ضربه نهایی را به انقلاب نوپای ایران وارد کنند. در آن موقع هیچ کدام از نیروهای مسلح فعلی شکل نگرفته بودند و عده ای هم در این وضعیت دنبال تضعیف و انحلال ارتش هم بودند! آن ها پس از نامیدی، چاره کار را در جنگ افروزی علیه ایران توسط صدام دیدند، محاسباتشان این بود که ارتش به حد کافی تضعیف شده و ته مانده توانش هم در مقابله با گروهک های جدایی طلب به تحلیل رفته و دیگر نمی تواند با تهاجم همه جانبه ارتش قدرتمند عراق مقابله کند. شاید محاسباتشان روی کاغذ درست بود و در نهایت صدام به اقدام علیه ایران تحریک شد.
وی اظهار کرد: البته قبل از 31 شهریور جنگ به طور غیر رسمی شروع شده بود و ارتش عراق بارها حریم هوایی ایران و مرزهای دریایی و زمینی را نقض کرده بود و ارتش ایران هم پاسخ داده بود، حتی قبل از شروع جنگ هم شهدایی تقدیم کردیم.
حماسه مقاومت 34 روزه تکاوران ارتش در خرمشهر
فرمانده پایگاه دوم شکاری تبریز ادامه داد: حمله سراسری علیه ایران آغاز شد و در نهایت خرمشهر به محاصره در آمد، زمانی که به خرمشهر حمله شد، خرمشهر بی دفاع بود و تنها چند گردان تکاوران ارتش و پاسگاه ژاندارمری و بعد نیروهای مردمی در آن حضور داشتند، علی رغم اینکه ارتش با توجه به تنش های نظامی قبلی درباره احتمال حمله نظامی علیه کشور هشدار داده بود، اما مقام های دولت به اقداماتی در حد اعتراضات در حد وزارت خارجه و سازمان ملل بسنده کرده بودند و در بعد میدانی اقدامات قابل توجهی انجام نشده بود.
امیر سرتیپ خلبان رسولی بیان کرد: حساب و کتاب عراق این بود که سه روزه به خرمشهر و هفت روزه به تهران می رسند! شاید روی کاغذ هم موفقیت شان قابل تحقق بود، اما آنها فاکتور بسیار مهم ملت ابران را در محاسبات خودشان نادیده گرفته بودند، خرمشهر پس از حمله، 34 روز با دست خالی مقاومت کرد و همان شب شروع رسمی جنگ، چند گردان تکاوری نیروی دریایی و زمینی به خرمشهر اعزام شدند و مقاومت جانانه ای شکل دادند. بر روح قریب به 500 شهید مقاومت 34 روزه خرمشهر درود می فرستیم، از شهامت و رشادت های مقاومت 34 روزه تکاوران ارتش در خرمشهر خیلی کم گفته شده است. کم کم نیروهای مردمی هم به ارتشی ها اضافه شدند و عمده مدافعان خرمشهر همین ها بودند که در برابر 10 لشکر عراق مقاومت جانانه ای کردند.
وی افزود: اما پس از 34 روز مقاومت خرمشهر به لحاظ ادبیات نظامی سقوط کرد، اما از همان روز برنامه ریزی ها برای آزادسازی خرمشهر عزیز شروع شد.
برتری هوایی با ایران بود
این فرمانده ارشد نهاجا گفت: در اولین ساعات بعد از شروع رسمی جنگ، اولین نیرویی که به صورت رسمی به تهاجم عراق پاسخ محکمی داد، نیروی هوایی ارتش بود، اما سوال می شود چرا نیروی هوایی نتوانست از سقوط خرمشهر جلوگیری کند؟ نیروی هوایی بعد از تهاجم هوایی عراق، بلافاصله ماموریت کمان 99 را با طرح ریزی امیر سرلشکر شهید فکوری اجرا کرد و عقبه دشمن را فلج کرد و ما برتری هوایی را کسب کردیم تا مدت قابل توجهی پس از عملیات اولیه هم عملیاتی نداشتیم، چون دشمن دیگر توانی نداشت و عملا زمین گیر شده بود و برتری هوایی از آن ایران شده بود. اما در خرمشهر لشکرهای زرهی بودند که وارد شهر شدند و نیروی هوایی در 34 روز مقاومت خرمشهر اجازه مانور هوایی دشمن را نداد. دشمن 34 روز در خرمشهر زمین گیر شد و نتوانست پیش روی کند، در عین اینکه عقبه دشمن هم توسط نیروی هوایی فلج شده بود.
امیر سرتیپ خلبان رسولی افزود: در کنار نیروی هوایی، سایر نیروها مانند نیروی زمینی جان برکف، نیروی تازه شکل گرفته سپاه، نیروهای مردمی، نیروهای ژاندارمری و نیروهای جهاد که کم کم داشت شکل می گرفت، سد محکمی در مقابل تجاوز دشمن ایجاد کردند که در روزهای نخست روحیه دشمن بعثی تضعیف شد. در حالی که آنها برنامه ریزی کرده بودند سه روزه خرمشهر را فتح کنند، 34 روز در آنجا زمین گیر شدند و نتوانستند وارد شهر شوند.
«شبح 3»، کابوس مرگبار اشغالگران در خرمشهر
وی ادامه داد: اگر تاریخ را ورق بزنید، در همان روزهای اول دشمن پیشنهادهای آتش بس را ارائه می داد. پس از سقوط خرمشهر و با فرمان تاریخی امام راحل مبنی بر آنکه خرمشهر باید آزاد شود، عملیات بیت المقدس طرح ریزی شد که چندین مرحله داشت و 20 روز قبل از سوم خرداد شروع شده بود و نیروی هوایی هم در این عملیات نقش بسزایی داشت و نیروی هوایی تنها در چهارچوب وظایف تعریف شده اش عمل نکرد و علاوه بر اجرای عملیات آفندی، به اجرای عملیات پدافندی و پشتیبانی نزدیک نیروهای زمینی هم پرداخت.
وی تاکید کرد: نیروی هوایی قبل از شروع عملیات بیت المقدس، استحکامات ارتش عراق را منهدم کرد، در حالی که بسیاری از صاحب نظران در آن موقع اعلام می کردند نفوذ و انهدام استحکامات و مواضع عراق تقریبا غیر ممکن است، اما نیروی هوایی در عملیات آزادسازی خرمشهر که با عنوان «شبح 3» شناخته می شد، 48 هزار پوند بمب بر سر مواضع عراقی ها ریخت و در عرض 12 ساعت 10 هزار نیرو جابجا کرد و دشمن غافلگیر شد، هر چند عملیات ایضایی هم در جبهه غرب انجام شد و این یکی از برگ برنده های مهم ما بود. نیروی هوایی در عملیات آزادسازی خرمشهر 847 سورتی پرواز هواپیماهای جنگنده انجام داد که در محاسبات نظامی هم سورتی پرواز جنگنده یک عملیات نظامی قلمداد می شود.
انهدام سپر آهنین بغداد توسط اشباح آهنین نیروی هوایی
فرمانده پایگاه دوم شکاری نیروی هوایی ارتش در تبریز به اهمیت استراتژیک عملیات های نیروی هوایی در طول دوران جنگ اشاره کرد و گفت: در موضوع اجلاس سران غیر متعهدها که قرار بود در بغداد برگزار شود، نیروی هوایی با یک عملیات موفق موجب لغو نشست بغداد شد که از لحاظ سیاسی برگزاری آن به ضرر کشورمان تمام می شد که در آن عملیات محاسبات استفاده از نیروی زمینی بسیار پر هزینه بود؛ اما نیروی هوایی با یک عملیات پیچیده، تبلیغات صدام درباره سپر آهنین بغداد را بی اثر کرد و مرکز برگزاری سران غیر متعهدها را منهدم کرد. شهید دوران با رشادت تمام این عملیات را انجام داد و موفقیت بسیار بزرگی برای کشور به دست آورد.
امیر سرتیپ خلبان رسولی افزود: عملیات های نیروی هوایی در قالب عملیات های اس. ام (عملیات مخصوص) دسته بندی می شوند و این عملیات ها در قالب طرح های کلاسیک نیست و بسیار بالاتر و پیچیده تر از عملیات های کلاسیک نظامی در طرح ریزی عملیات اس.ام انجام می شوند.
انهدام 60 فروند جنگنده عراقی در باتلاق خرمشهر
وی در تشریح نقش نیروی هوایی در عملیات آزادسازی خرمشهر گفت: پدافند هوایی هم که در آن زمان جزوی از نهاجا بود، با تشکیل سه ضلعی قدرتمند پدافندی در منطقه، جلوی هر گونه نفوذ نیروی هوایی عراق در خرمشهر را گرفت و ما در طی عملیات بیت المقدس 60 فروند هواپیمای جنگنده عراق را ساقط کردیم. این عملکرد در سطح جهان بی نظیر است و حتی در جنگ اعراب و اسراییل هم این تعداد هواپیمای جنگنده شکار نشد و این نشان از برتری کامل هوایی ما در جنگ داشت که منجر به آزادی خرمشهر قهرمان شد. رزمندگان نیروی زمینی خیالشان از هوا راحت بود.
این مقام ارتش افزود: در این عملیات ارتش عراق 16 هزار کشته و 19 هزار اسیر داد. نیروی هوایی پل های ارتباطی را قبل از عملیات منهدم کردد و فانتوم های نیروی هوایی با دقت بسیار بالایی به وسیله موشک های ماوریک پل های ارتباط نیروهای عراقی را منهدم کردند.
امیر سرتیپ خلبان رسولی افزود: ما در عملیات آزادسازی خرمشهر 130 شهید از نیروی هوایی تقدیم کردیم و 6 فروند جنگنده نهاجا را از دست دادیم که 4 نفر از شهدا را خلبانان نیروی هوایی تشکیل می دادند و 4 نفر هم اسیر شدند و اسرای گرانقدر ما سربلند برگشتند. معمولا طبق قوانین نانوشته به اسرایی که برگشته اند، شغل حساسی داده نمی شود، چون احتمال تخلیه اطلاعاتی شان وجود دارد و از طرفی هم ممکن است به دلیل شکنجه های سختی که می شدند، کارایی خود را از دست داده باشند، اما همه 4 اسیر بزرگوار ما بر اساس آموزش های قوی که داشتند، با سربلندی برگشتند و بعدا به پست های عالی نهاجا هم دست پیدا کردند.
وی گفت: در نهایت با عنایت الهی و تدابیر فرماندهی و رشادت های نیروهای مسلح ما، خرمشهر در یک عملیات افتخارآمیز آزاد شد. وقتی خرمشهر سقوط کرد ما بسیار ناراحت بودیم، اما این برکاتی هم داشت که هماهنگی و هم سویی بیشتر نیروهای مسلح و حضور پررنگ تر نیروهای داوطلب مردمی در جبهه از برکات آن بود که منجر به اجرای عملیات های پی در پی موفق شد و تبلور این فرهنگ در سال های بعد از جنگ هم ادامه یافت.
جزئیات عملیات حمله به «اچ-3» شاید نیم قرن دیگر
وی در بخش دیگری از سخنان خود در تشریح جزئیاتی از عملیات موسوم به «اچ-3» اظهار کرد: نیروی هوایی ماهیتش تیرپروازی و بلندپروازی است و نهاجا در جنگ از ماموریت های خودش چند قدم پیش تر بود. حرف زدن از عملیات حمله به اچ-3 غرور خاصی دارد، چرا که یکی اساتید من از جمله امیر سرتیپ خلبان برات پور لیدر این عملیات بود که از ایشان به عنوان یکی از نوابغ جهان هوانوردی می توان عنوان کرد. زمانی که عراق خودش را برای تدارک یک حمله بزرگ آماده می کرد و با خریدهای جدید هواپیماهای جنگنده، تلاش داشت برتری هوایی را به دست بیاورد و به میگ های 25، سوپر اتاندارد، میراژ اف 1 و 2000 مجهز شده بود و تلاش داشت برتری هوایی را به دست بیاورد، ایران همه راه های حمله به سه پایگاه هوایی عراق را که این جنگنده های جدید در آن ها مستقر بودند را بررسی کرد، اما تنها راه حمله هوایی بود که در یکی از پیچیده ترین عملیات های هوایی تاریخ جنگ های جهان هواپیماهای تانکر و فانتوم در پرواز ارتفاع بسیار پایین به منطقه مورد هدف رسیدند. هنوز درباره جزئیات این عملیات به خاطر برخی مسایل استراتژیک نمی توانیم صحبت کنیم، شاید پس از نیم قرن ابعاد جدیدی از این عملیات پیچیده و تاریخی منتشر شود. بالاخره عملیات حمله به اچ-3 با صد درصد موفقیت انجام شد، هر سه پایگاه هوایی عراق منهدم شدند و همه هواپیماهای ما سالم برگشتند و اقتدار نظامی ما چندین برابر افزایش یافت.
تجهیز پایگاه دوم شکاری تبریز به جنگنده های نسل جدید کوثر
این مقام نیروی هوایی ارتش جمهوری اسلامی ایران در ادامه به جهاد خودکفایی نیروی هوایی برای اورهال جنگنده ها پس از جنگ و ساخت جنگنده بومی اشاره کرد و گفت: در همان روزهای اول جنگ هم فکر می شد که نیرو هوایی زمین گیر شده است، اما چند ساعت پس از حمله رسمی عراق، بخش بزرگی از زیرساخت های نظامی عراق در عملیات 140 فروندی نیروی هوایی منهدم شد. امام به ما دستور دادند که هر کاری برای ارتقای توان نیروی هوایی لازم است، انجام دهید و با تشکیل جهاد خودکفایی در نیروی هوایی اورهال ها و تغییر فناوری های خاصی انجام شد که در جهت افزایش توان نیروی هوایی بود.
امیر سرتیپ خلبان رسولی افزود: ما در ساخت بمب ها و موشک های مختلف هم توفیقات بزرگی یافتیم. ما در ساخت هواپیمای جنگنده که کار خیلی سختی هم بود، ورود پیدا کردیم و با تلاش های جهادی و با مهندسی های خاص توانستیم به مرور به موفقیت های بسیار خوبی در ساخت جنگنده های بومی برسیم و در ساخت جنگنده های آذرخش، خزر، صاعقه 1، صاعقه 2، کوثر و یاسین موفقیت های چشمگیری داشتیم و این نوید را هم برای اولین بار در این مصاحبه بدهم که انشاالله در آینده نزدیک پایگاه دوم شکاری تبریز به جنگنده های نسل جدید کوثر مجهز خواهد شد که پیام صلح برای کشورهای دوست و پیام خاصی هم برای دشمنان ما دارد، چرا که ما در یکی از حساس ترین منطقه کشور پرواز می کنیم.
وی به برخی اظهارنظرهای غیر صحیح درباره قابلیت های جنگنده های بومی اشاره کرد و ادامه داد: درباره قابلیت های جنگنده های جدید بومی چند مثال بزنم. ببینید درباره هواپیماهای پیشرفته در جهان؛ مثلا جنگنده اف-22 را در نظر بگیرید، مدل های مختلف این هواپیما که از لحاظ قابلیت تفاوت های بسیاری دارند، اما از لحاظ مشخصات ظاهری تفاوتی ندارند، این درباره دیگر هواپیماهای غربی و شرقی هم صادق است که قریب به اتفاق جنگنده های شرقی که ساخت روسیه هستند، در شکل و فرم بدنه تا حدود بسیار زیادی اشتراک دارند و بر پایه جنگنده میگ-29 طراحی شده اند، بنابرین این شکل ظاهری جنگنده ها نیست که قابلیت های آن ها را شکل می دهد، بلکه فناوری و تجهیزات به کار رفته در آنهاست که قابلیت های این جنگنده ها را شکل می دهد. در مورد جنگنده های بومی هم در اصل هواپیماهای اف-5، صاعقه و کوثر از لحاظ شکل ظاهری تفاوت کمی دارند، اما در زمینه قابلیت ها و عملکرد ارتقای بسیار زیادی انجام شده که در رزمایش اخیر نیروی هوایی این قابلیت ها به اثبات رسید و جنگنده های کوثر به موشک های هوشمند مجهز شدند.
ادامه عملیات مردم یاری ارتش تا ریشه کنی ویروس کرونا
فرمانده پایگاه دوم شکاری نهاجا در تبریز در بخش پایانی سخنان خود به عملیات مردم یاری ارتش در بحث شیوع ویروس کرونا اشاره کرد و گفت: با شیوع ویروس کرونا با توجه به اینکه ارتش یگان هایی برای مقابله با تهدیدهای زیستی دارد که قبلا آموزش های لازم را هم دیده اند، یگان های ما بیشتر برایی مقابله با حملات میکروبی، شیمیایی و هسته ای آموزش دیده و تجهیز شده اند و با ویروس کرونا هم به این ترتیب برخورد شد و با اجرای طرح های از قبل آماده شده در سطح پایگاه دوم شکاری و سپس در سطح کلان شهر تبریز با شیوع این ویروس مقابله کردیم. برای تولید مواد ضدعفونی کننده هم برنامه ریزی کردیم و 5 هزار لیتر در روز مواد ضدعفونی کننده تولید و بین مردم توزیع کردیم.
امیر سرتیپ خلبان رسولی در پایان گفت: در راستای اجرای عملیات مردم یاری، با فرمان فرمانده کل قوا برای اجرای مواسات، وارد فاز حمایتی شدیم. ما از روز اول این مهم را به انجام رساندیم و با مشارکت خانواده های پرسنل پایگاه دوم شکاری در اجرای طرح مواسات و همدلی از شروع ماه مبارک رمضان، قریب به 20 هزار وعده افطاری در نقاط آسیب پذیر شهر تبریز تقسیم کردیم که در کنار آن بسته های معیشتی و بهداشتی هم بین مردم عزیز و اقشار آسیب پذیر تقسیم شد و تا زمانی که وضعیت عادی شود، ما انجام وظیفه خودمان ادامه خواهیم داد.
گفتگو از محمد سهرابی
عکس: رضا عادلی/ آرشیو
انتهای پیام/