به گزارش نصر به نقل از ایسنا، واژه موزه از لغت یونانی موزین «musein» به معنای محل زندگی موزها«muses» الهههای هنر و صنایع در اساطیر یونان اقتباس شده است که در زبان انگلیسی میوزیم«museum» و در زبان فرانسه موزه «musee» تلفظ می شود.
راه یافتن واژه موزه به ادبیات مردم ایران و زبان فارسی به سفرهای ناصرالدین شاه قاجار به اروپا باز میگردد، شاه با دیدن موزههای آن دیار تصمیم به ایجاد محلی مشابه آن در کاخ گلستان (1293-1291ه.ش.) گرفت. اولین موزهای که به طور علمی ساخته شد، موزه ایران باستان است که ساخت آن به سال 1312ه.ش. باز میگردد.
به مناسبت هجدهم می، مصادف با بیست و نهم اردیبهشت ماه به عنوان روز جهانی موزه و میراث فرهنگی، ایسنا به معرفی موزههایی میپردازد که مختص آذربایجان شرقی هستند:
موزه عصر آهن
سایت موزه عصر آهن تبریز بسال 1386و در محوطه گورستان پیش از تاریخ تبریز واقع در شمال و شمال غرب مسجد کبود تبریز ایجاد شده و گورها مهمترین آثاری هستند که در این محوطه تاکنون شناسایی شدهاند و متعلق به هزاره اول پیش از میلاد هستند، نکته جالب توجه در این گورستان دفن چمباتمه ای یا جنینی اجساد بوده و عمده آثار شناسایی شده در این محوطه متعلق به عصر آهن است.
موزه خودروهای کلاسیک
موزه خودروهای کلاسیک تبریز متعلق به اولین مجموعه دار خودروهای قدیمی در تبریز بوده و در کیلومتر ۱۰ دروازه تهران واقع شده است، این مجموعه با تلاش ۴۰ ساله خلیل غفاری در سال ۱۳۹۳ هجری شمسی آغاز بکار کرده و متشکل از قدیمیترین خودروهای جهان است که قدیمیترین آنها یک دستگاه فورد با شماره پلاک ۶۰۷ مربوط به سال ۱۹۳۶ میلادی بوده و این موزه ، پذیرای بازدیدکنندگان است.
موزه صدا
موزه صدای تبریز به عنوان نخستین موزه صدا و حنجرهای برای موسیقی آذربایجان با هدف حفظ گنجینههای هنری، شناسایی و شناساندن جایگاه والای فرهنگ ایران و آذربایجان، پژوهش، آموزش و تقویت بنیانهای فرهنگی در مقابل فرهنگهای مهاجم به صورت مشارکتی در خیابان تربیت تبریز راه اندازی شد.
موزه آثار هنری سید احد حسینی
این موزه شامل آثار مجسمه ساز تبریزی و خالق مجسمه مونالیزا بوده و در جوار مقبرهالشعرا قرار دارد.
موزه کبریت سازی
موزه کبریت سازی، اولین موزه کبریت کشور، اولین موزه صنعتی استان و چهارمین موزه خصوصی در تبریز است.
موزه کاریکاتور
موزه کاریکاتور تبریز اولین موزه کاریکاتور آسیا و بزرگترین موزه کاریکاتور جهان بعد از موزه گابرو در بلغارستان به شمار میرود که از سال 1385 راه اندازی شده و بیش از 25 هزار اثر به صورت اصل از کارتونیستهای مطرح دنیا در این موزه نگهداری میشود.
موزه آذربایجان
موزهٔ آذربایجان یکی از مهمترین موزههای ایران است که در شهر تبریز و در جوار مسجد کبود قرار گرفتهاست، در این موزه که به عنوان دومین موزه باستانشناسی کشور پس از موزه ملی ایران شناخته میشود، آثار تاریخی و هنری متعلق به دوران پیش از اسلام و دوران اسلامی به نمایش گذاشته شدهاند.
موزه مشروطه
خانهٔ مشروطه، یکی از خانههای تاریخی و موزههای شهر تبریز است که در محله راسته کوچه واقع در غرب بازار تبریز قرار گرفتهاست. این بنا به سبک معماری دورهٔ قاجار ساخته شده و ملک شخصی حاج مهدی کوزه کنانی بودهاست. این بنا به شمارهٔ ۱۱۷۱، در سال ۱۳۵۴ خورشیدی درفهرست آثار ملی ثبت شده و در سال ۱۳۶۷ خورشیدی به تملک رسیدهاست.
به گفته مدیرکل میراث، فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری آذربایجان شرقی 37 موزه فعال در سطح این استان وجود دارد که تعدادی از آنها فاقد مجوز هستند. احمد حمزهزاده میگوید: با موزهداران فاقد مجوز برای شناسنامهدار کردن این موزهها هماهنگ شدهایم تا این موزهها نیز در ردیف موزههای دارای کد قرار بگیرند.
او با اشاره به موزههایی با جذابیت خاص در آذربایجان شرقی به ایسنا میگوید: سایت موزه عصر آهن یکی از موزههای خاص تبریز است که جذابیت خاصی نیز برای گردشگران به ویژه گردشگران خارجی داشته و برخی مخاطبان پژوهشی نیز در این سایت موزه فعالیت دارند. اکتشافات انجام شده در این سایت موزه، تاریخ تبریز را مشخص کرد.
او، موزه خودروهای کلاسیک و موزه صدا را از دیگر موزههای خاص عنوان میکند.
حمزهزاده در ادامه موزه آثار هنری سید احد حسینی را از موزههای خاص و جذابی میداند که در آذربایجان شرقی وجود دارد.
او با اشاره به موزه کبریت سازی میگوید: این موزه ایجاد شده و دایر است، و مجوز موزهداری مربوط به آن نیز در مرحله صدور قرار دارد.
او، موزه کاریکاتور را از دیگر موزههای شاخص در آذربایجان شرقی دانسته و بیان میکند: تفکیک موزهها به عنوان موزه شاخص آسان نبوده و هر موزهای جذابیت و ویژگیهای خاص خودش را دارد، به عنوان مثال، موزه آذربایجان تبریز، بعد از موزه ایران باستان یکی از غنیترین موزههای ایران است.
حمزهزاده خاطرنشان میکند: موزهای مانند موزه مشروطه نیز خاص بوده و در هیچ جای ایران چنین موزهای وجود ندارد، چرا که مختص و خاستگاه مشروطه است یا موزه سنجش تبریز و موزه ایلخانی مراغه به عنوان تخصصیترین موزه دوره ایلخانی کشور و موزه ادب و عرفان هنر همگی خاص هستند.
او با اشاره به برنامههای اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان برای توسعه و ایجاد موزههای جدید، خاطرنشان میکند: آذربایجان شرقی از نظر تعدد موزهها پس از تهران به عنوان شهر موزهها شناخته میشود، صدور مجوز برای تعدای از موزههای جدید از جمله موزه چاپ، نشر و تعلیم و تربیت، موزه هنر مکتب تبریز، نیز جزو اولویتها و برنامههای اداره کل میراث فرهنگی استان است.
پیشرفت فیزیکی 90 درصدی موزه بنادر و دریانوردی شرف خانه
او از پیشرفت فیزیکی 90 درصدی موزه بنادر و دریانوردی شرف خانه به عنوان اولین موزه دریانوردی کشور خبر داده و میگوید: این موزه نیز یکی از خاصترین موزهها در سطح کشور بوده که به زودی افتتاح میشود.
حمزهزاده با اشاره به اتمام تقریبی مکان یابی موزه مطبوعات میگوید: برای راه اندازی خانه موزه ستارخان و پروین اعتصامی طی سال جاری تلاش میکنیم.
او در بخش دیگری از سخنانش، برنامهریزی برای پژوهش محور کردن و غنای محتوایی موزهها، در دستور کار قرار دادن سیستمهای جدید معرفی موزهها از جمله استفاده از کیو آر کد، برپایی نمایشگاههای تخصصی در موزهها برای ایام پسا کرونا، معرفی موزهها در فضای مجازی و برگزاری تورهای مجازی را از برنامههای این اداره کل عنوان کرد.
گزارش از نسرین سوار
انتهای پیام/