هنر، روح انسان را لطیف می کند/ پادشاه ممالك خطيم و صفحه مشق ما، قلمرو ماست

به گزارش سرویس اجتماعی نصر، اگرچه امروزه اختراعات و اکتشافات گوناگون و ابزار و کارهای ماشینی، صنایع دستی را تحت تاثیر قرار داده، ولی هنر خوشنویسی و نقاشی پدیده‌ ای از بین رفتنی نیست و زیبایی و ظرافت آن همواره مورد تحسین و تقدیر قرار دارد؛ بخصوص خوشنویسان به دلیل خدمات ارزنده ای که در نشر و ترویج فرهنگ اسلامی انجام داده اند، از ارزش و احترام خاصی برخوردار بوده و هستند.

به مناسبت روز بیماری های خاص و صعب العلاج، فرصتی دست داد تا در نمایشگاه گالری رحمت با یکی از خوشنویسان پیشکسوت و نامی آذربایجان شرقی که سال ها است با بیماری ام اس دست و پنجه نرم می کند، گفت و گویی انجام دهیم.

بی تردید این نوع بیماری ها تا آخر عمر همراه شخص مبتلا است. از طرفی چون آزمایش های دوره ای منظم و فضای شغلی مناسب برای این نوع بیماران میسر نیست، بسیاری از آن ها بعد از مبتلا شدن شغل خود را از دست می دهند و با مشکلات مالی بسیاری روبه رو می شوند.

"سید رضی صدر الدینی" یکی از اساتید نامی کشور و هنرمندان شاخص آذربایجان شرقی است که روزهای سخت و مملو از تنهایی خود را سپری می کند. وی خطاط، طراح لوگو و پیانیستی است که قریب به 10 سال با بیماری «ام اس» دست و پنجه نرم می کند. استاد صدرالدینی الگویی است برای مردم تا یاد بگیرند چطور می توان در شرایط سخت، با امید زندگی کرد.

وی به بيت شعر «پادشاه ممالك خطيم، صفحه مشق ما قلمرو ماست» اشاره كرد و افزود: قلمرو و مكاني كه یک هنرمند خوشنویس در آن حكومت مي كند و لذت مي برد، صفحه مشق او است.

وی با بیان اینکه شناخت ویژگی ‌ها و ارزش‌ های نهفته در وجود اثر، وزن و کیفیت آن را تعیین می ‌کند، گفت: در مواجهه با یک اثر هنری علاوه بر ویژگی ‌های کالبدی و ظاهری، شناخت ابعاد فرا فیزیکی و معنوی اثر، اهمیت فراوانی دارد.

صدرالدینی تاکید کرد: نشانه‌ های وجود اندیشه ورزی در متن اثر و احترام به دریافت ادراکی مخاطب آن را متعالی و اعتبار می ‌دهد، اما در مجموع کیفیت اثر هنری به ارزش‌ های گوناگون وابسته بوده و تحلیل ارزیابی دقیق همه ابعاد برای رسیدن به وزن آثار هنری در این کلام مختصر، دشوار است.

وی با اشاره به اینکه عصاره آثار یک هنرمند متاثر از باورهای درونی و عمیقی است که نخست خود آن را باور کرده است، تصریح کرد: آثار هنری باید منشور مواضع فکری هنرمند باشد و این، ضرورت و پیش‌ نیازی برای ورود به عرصه هنر آیینی است.

صدرالدینی گفت: متاسفانه از سال 88 دچار بیماری ام اس شده ام. وزارت بهداشت بیماری های ام اس، تالاسمی، هموفیلی، اوتیسم و دیالیز را جزء بیماری های خاص قرار داده است. بیماری های خاص و صعب العلاج، دسته ای از بیماری ها هستند که درمان دائمی ندارند و برای درمان هم تحت شرایط ویژه ای هستند؛ به این معنی که دارای سختی درمان، کمبود دارو، افزایش قیمت داروها و شیوع کم در جامعه هستند.

 

وی تاکید کرد: کسانی که با بیماری های صعب العلاج گرفتارهستند حتما باید به سمت یک هنری گرایش پیدا کنند، چرا که هنر روح انسان را لطیف می کند و برای بیماری یک شفای عاجل است و زودتر می تواند درمان کند، به عنوان مثال کلاس های موسیقی درمانی، نقاشی درمانی برای مقابله با بیماری ها خیلی  خوب جواب می دهند.

وی به بیتی از غزلیات گنجور مولوی اشاره کرد و گفت: « "شش جهت حدست و بیرون راه نیست"، عشق گوید: "راه هست و رفته ام من بارها" ». منظور از شش جهت، چهار جهت اصلی به علاوه ی بالا و پائین است و بعد با لبخندی اطمینان می دهد که همیشه راهی هست و بود. انسان با عشق می تواند به هرچیزی فائق آید، حتی مریضی و مرگ. با عشق سرطان ها نیز درمان شده است چرا که عشق دستور دهنده عقل است.

این هنرمند آذربایجانی با بیان اینکه از کودکی به خطاطی و خوشنویسی علاقه عجیبی داشت، گفت: در کودکی خوش خط ترین شاگرد مدرسه شهرت داشتم یعنی استعداد خوش نویسی از کودکی در من وجود داشت. تمرکز برای داشتن خطی زیبا مرا به اوج آرامش می رساند.

صدر الدینی افزود: هنر خطاطی را از سال 1365 توسط استاد کرمانی آغاز کردم و مدرک ممتازی (لیسانس خوشنویسی) را در سال 1366 توسط استاد محمدعلی فرزبود طی 6 ماه کسب کردم. چون به خطاطی علاقه زیادی داشتم، سعی کردم هر چهار خط ثلث، نسخ، نستعلیق و معلی را یاد بگیرم.

وی اظهار کرد: در حال حاضر 27 سال سابقه تدریس دارم که 11 سال آن مربوط به انجمن خوشنویسان است. طول دوره اخذ گواهینامه در انجمن خوشنویسی، 4 سال زمان برد که من موفق شدم این گواهینامه را طی 6 ماه بدست آورده و در همان جا مشغول به تدریس شوم.

صدرالدینی به آثار هنری خود اشاره کرد و گفت: در سال 80، دیوان حافظ را با خط نسخ کامل خطاطی کردم و چند کتاب سفارشی دیگر نوشتم دعای نور، دعای معراج، دعای جوشن کبیر، سوره بقره را به همراه معنی با خط نستعلیق هر کدام با فاصله 2 سال نوشتم.

وی ابراز کرد: 350 صفحه از مفاتح را نوشته بودم که دیگر درد انگشتانم بیشتر شد و مجبور شدم خطاطی را کنار بگذارم، ولی یکی از برنامه هایم به اتمام رساندن این کتاب است. اغلب با کامپیوتر کار می کنم ولی اوقاتی که زیاد کار می کنم، دیگر دستم موس کامپیوتر را ول نمی کند؛ در حال حاضر 40 خط با کورل دراو کار کردم که آماده برش بر روی چوب هستند.

این چهره هنرمند استان از علاقه خود به موسیقی اشاره کرد و گفت: از دیگر علایق من، موسیقی است که در این راستا نزدیک به 30 سال است که پیانو نوازی را مرهمی برای روزهای سخت خود قرار داده ام اما متاسفانه به دلیل بیماری که با آن دست و پنجه نرم میکنم، قدرت را از سرانگشتان سلب کرده و نمی توانم پیانونوازی را ادامه بدهم چرا که پیانو، سازی چکشی است و انگشتان دستم، توان نواختن آن را ندارند.

صدرالدینی ادامه داد: با وجود مشکلاتی که داشتم دست از سر علایقم بر نمی داشتم و شبانه روز برای ساخت یک آهنگ توسط ارگ های پیشرفته در تلاش بودم. در حال حاضر هشت سال است که با ارگ های پیشرفته قطعات آهنگ پیانو را می سازم. برای موسیقی تشنه هستم اگر خدا یاری کند و توانی بر انگشتانم بدهد می خواهم اهنگ سازی کنم.

این مرد هنرمند به فعالیت خود در زمینه طراحی لوگو اشاره کرد و گفت: در اوایل انقلاب یعنی از سال 1357 کارهای تبلیغاتی ام را در زمینه طراحی در قالب تابلوهای طراحی و خوشنویسی شروع کرده بودم ولی فعالیت رسمی خود را از سال 70 در زمینه رم کامپیوتری یعنی فتوشاپ، فری هند، کورل دراو و دیگر نرم افزارهای پیشرفته فعالیت خود را از سر گرفتم. به عنوان مثال لوگو سازمان قطار شهری، مبلمان فور او، فرش مرینوس، سلطان، ابریشم و چندین شرکت های خصوصی را من طراحی کرده ام.

صدرالدینی به بزرگرین درد دل خود اشاره کرد و گفت: مشکل اساسی من این است که به همسرم خیلی علاقه مند بودم و متاسفانه همزمان با فوت والدینم در تصادف از همسرم جدا شدم و ازدواج مجدد همسرم بیماری مرا تشدید کرد. البته هرکجا که باشد برایش آرزوی خوشبختی دارم.

وی افزود: برای همسرم 11 آهنگ ساخته بودم که قسمت نشد بار دیگر ببینم اش و جدا شدیم. جز اینکه بگویم قسمت اینگونه بود، تسکینی برای درد خود ندارم؛ البته به همسرم حق می دهم چرا که یکی از دلایل جدایی همسرم، درآمد کم و بیماری من بود.

وی ادامه داد: یک پسر 18 ساله دارم که با خانواده همسرم زندگی می کند و من نیز با برادر و خواهرم زندگی می کنم. متاسفانه نزدیک 18 سال است که خواهرم همچون من دچار بیماری ام اس شده است. خواهرم نیز با همسرش متارکه کرده است که او هم دو پسر جوان دارد.

این چهره شاخص هنری با اشاره به اینکه خرید آثار هنری حمایت از هنرمند و ارزش ‌های جامعه است، تاکید کرد: درآمد رشته های هنری چندان قابل قبول نیست اما متاسفانه به رشته های هنری آنچنان که باید و شاید، ارزش داده نمی شود؛ برای ادامه هنرپروری های یک هنرمند، بهترین حمایت خرید آثار آن ها به بهترین قیمت است.

صدرالدینی تصریح کرد: به نظر می رسد در ایران یک هنرمند ابتدا باید استخدام شود و درکنار درآمدزایی، بتواند با خیال راحت هنرپروری کند. در کشورهای خارجی آثار اساتید را با قیمت های نجومی خریداری می کنند اما در ایران مردم به دنبال ارزان ترین اثر هستند؛ این در حالی است که وقتی بر اثری قیمت گذشته می شود، در واقع سرمایه، هنر و زحمت چندین ساله یک هنرمند است که بر روی تابلو گذاشته می شود.

وی اذعان کرد: فرجام ماه‌ ها زحمت و کار یک هنرمند در بازدید از یک نمایشگاه هنری یا مراسم رونمایی از یک اثر مناسبتی عبارت «موفق باشید» یا «خسته نباشید» است بدون اینکه نهادهای فرهنگی به‌ عنوان ناظران بلا واسطه اندیشه کنند که هزینه خلق این آثار چگونه تامین ‌شده است.

این چهره شاخص هنر خطاطی کشور تاکید کرد: با این شرایط به نظر نمی ‌رسد اتفاق خاص حمایتی بیفتد که دلگرم ادامه کار و هنرورزی باشیم و نسل بعد به‌ عنوان ادامه ‌دهندگان این مسیر، وقتی جایگاه و عدم تکریم پیشکسوتان را ببینند، از هنر آیینی و اندیشه ورزی فاصله می ‌گیرند و به آثار بدون محتوا و بازاری که تاثیری در بهبود و تعالی فرهنگ و اندیشه اجتماعی ندارند، روی می ‌آورند.

صدرالدینی با بیان اینکه هزینه بیماری ام اس خیلی سرسام آور است، اظهار کرد: مدتی که در حوزه فرهنگی هنری شهرداری فعالیت می کردم، ماهیانه خود را با افزودن مبلغی از جیب خود، صرف هزینه دارو و درمان خود می کردم. هر نسخه بالای 4 میلیون هزینه بر است. اغلب اوقات، بهترین اثرهای خود را برای تامین مخارج درمانی ام با کمترین قیمت فروخته ام.

وی افزود: تازه ترین نسخه پزشک، تجویز 4 آمپول آمریکایی است که چون آزاد محسوب می شوند، نزدیک 300 میلیون هزینه بر است که البته آن ها نیز جهت پیشگیری از عود بیماری ام اس است نه درمان.

وی در پایان با اشاره به اینکه گر عمرم کفاف بدهد همچنان جویای هنر خواهم بود، تصریح کرد: انسان در سختی ها نیز به دنبال وجوه الهی است. علاقه من به هنر به گونه ای است که حتی بعد از بیماری نیز مرا رها نمی کند، حتی اگر انگشتان دستانم از کار بیافتند. هنرمندان به این کار بعد از عمل، «مشق نظری» می گویند. نمی توانم روزی خود را جدا از هنر ببینم، چرا که هنر با پوست و خون و مغز استخوانم عجین شده است. هنر چیزی است که باید از آن درس الهی را الهام گرفت.

گزارش نصر حاکی از آن است که در این میان فقط مردم نیستند که به عشق هنر با آن ها عکس یادگاری می ‌اندازند، بلکه عده ‌ای مدیران و مسئولان هم هستند که گاهی برای راه افتادن کارشان به این هنرمندان سری می ‌زنند، اظهار امیدواری برای بهبود حالشان می ‌کنند و در نهایت پس از انتشار تصاویر دیدارشان همه چیز را به فراموشی می ‌سپارند.

هنرمندان بسیاری در کشور ما حضور دارند که از سوی دولت هیچ گونه حمایتی نمی ‌شوند و صندوق حمایت از هنرمندان نیز در عمل هیچ حمایتی از این قشر ندارد.

در کنار آن وزارت بهداشت نیز شرایط درمانی کاملی برای هنرمندان در نظر نگرفته است و هر هنرمندی بنا بر شرایط مالی خود روند درمان را پیگیری می ‌کند.
 
* گفتگو از سحر مغفرت
 
انتهای پیام/