«کویید19» ویروس منحوس این روزها، نظم عادی زندگی را به چالش کشیده و جزئی‌ترین رفتارهای آدمی را تسلیم بدجنسی خود کرده‌است. وعده خدا و سنت قطعی خلقت می‌گوید هیچ مصیبتی نیست که بر این دنیا وارد شود و تا ابد باقی بماند. دیر یا زود، یا دوره حیات این ویروس سر می‌آید، یا دوا و درمانی برای آن کشف می‌شود و یا تغییرات اقلیمی، کلک این بیماری را می‌کَند. کرونا رفتنی است اما این من و شما هستیم که یک روز باید پاسخگوی پرونده کرونایی خود باشیم.
در خانه ماندن و قرنطینه خودخواسته، آسان‌ترین و مطمئن‌ترین راهی است که پزشکان و کارشناسان حوزه سلامت برای پیشگیری از این بیماری توصیه می‌کنند. توصیه‌ای که طبیعتاً بر شرایط اجتماعی و اقتصادی کشور تاثیر مستقیم دارد.
بازار تبریز با سابقه چندصدساله، شاید برای نخستین بار در طول حیات تاریخی خود، کساد و خلوت است. قنادی‌ها، آجیل‌فروشی‌ها، گل‌فروشی‌ها، کفش و لباس و سایر صنوفی که تمام سال را به امید شب عید، کار می‌کردند، این روزها بی‌رونق‌ترین دوره کار و کاسبی خود را تجربه می‌کنند.
بازار شب عید، تنها امید دستفروشان و خرده‌فروشان خیابانی بود. امیدی که در سایه سیاه کرونا، از میان رفته‌است. دل‌هایی که خون است و دست‌هایی که جز شستن و سابیدن چیزی عاید‌شان نشده‌است. چه قرض‌هایی که باید با کار و کاسبی این روزها و شب‌ها، تسویه می‌شد. اجاره‌بهاهای کمرشکن و اقساط سنگینی که روی دست اصناف و مغازه‌داران مانده‌است.
اگرچه بخش عمده‌ای از مشکلات اجتماعی و اقتصادی کشور، متوجه دولتمردان است، اما این موضوع، چیزی از مسئولیت اخلاقی و اجتماعی ما کم نمی‌کند. چه ایرادی دارد اگر در این روزهای کساد، قدری از خودخواهی بکاهیم و خود را در بضاعت دیگر همشهریان سهیم کنیم.
اگر صاحب مِلکیم، یک این ماه را بی‌خیال اجاره‌بها شویم. اگر قسطی از یک ماشین مسافرکش، طلب داریم، به یاد داشته باشیم که اسفندی که گذشت، تبریز عملاً شهر خلوت بود و کسی سوار تاکسی نمی‌شد. راننده بیچاره از کجا باید پول قسط خود را جور کند؟ اگر تولیدی داریم، چک‌های این ماه و ماه بعد را اقساط‌بندی کنیم یا به تعویق بیندازیم و ده‌ها ایده مشابه.
مسلماً نظام اقتصادی و تجاری، یک حلقه تو در تو و فراگیر است. اگر همدل و متحد باشیم و دیگران را هم به این حلقه همدلی دعوت کنیم، می‌توانیم مجموعه اقتصادی و اجتماعی شهر و کشور را در مقابل ویروس کرونا، مقاوم کنیم.
تجربه کاسب‌کارهای سنتی نشان می‌دهد که این رفتارها، نه تنها با سود و منفعت تجاری ناسازگار نیست، بلکه عامل برکت و افزونی است. این وعده قطعی رسول خدا(ص) است که البَرکة فی المُسامحَه، یعنی برکت در آسان گرفتن است.
جدا از برکت این دنیا، ملاحظه و همدلی و مودت در این روزهای کرونایی، قطعاً ذخیره آخرت است.
در حدیث که در بحار از حضرت رسول(ص) نقل شده، ایشان مردم را «عِیَالُ اللَّهِ» خوانده و اضافه می‌کند: أَحَبُّ الْخَلْقِ عَلَی اللَّهِ مَنْ أَدْخَلَ عَلَی أَهْلِ بَیْتِ مُؤْمِنٍ سُرُوراً. یعنی محبوب‌ترین مخلوقات نزد خدا کسی است که سودش به عائله خدا برسد و خانواده‌ای را خوشحال کند.
چنین فردی، مطابق توصیفی که در کلام‌الله مجید آمده، وقتی از پول خود می گذرد، انگار به خدا قرض می‌دهد و در روز جزا، قرض خود را از دست خدا پس می‌گیرد. (کیست آن کس که به صورتی نیکو به خداوند وام (قرض الحسنه) بدهد تا آن را برای او دو چندان کند، و مزدی کریمانه بهره او شود. سوره حدید آیه11)
بعد از این توصیف، در آیه معروفی که بارها در سوره‌های مختلف قرآن ترجیع شده، می‌فرماید: کذَلِکَ نَجْزِی الْمُحْسِنِینَ (نیکوکاران را چنان پاداش می‌دهیم.) کم‌وکیف این پاداش برای ما مشخص نیست، و این یعنی، چنین پاداشی اصلاً قابل‌توصیف نیست. هر قدر در این دنیا نسبت به خلق خدا نیکو باشیم و سهل بگیریم، سهم بیشتری از این توصیف این آیه را خواهیم چشید.
انتهای پیام/