بتن های مرگ در تبریز/ هشدار به مدیریت شهری

به گزارش نصر، شامگاه جمعه، خرداد ۱۳۹۳، تبریز شاهد یکی از تلخ‌ترین حوادث سال‌های اخیر بود؛ حادثه‌ای که در چشم‌برهم‌زدنی زندگی خانواده‌ای را زیر و رو کرد.
مهناز اکبری، دخترک دانش‌آموز، مقابل مغازه پدرش در خیابان شریعتی ایستاده بود؛ مغازه‌ای که از سال ۱۳۸۷ به‌علت اختلاف با شهرداری و مخالفت با بهره‌برداری، در وضعیت بسته و بلاتکلیف مانده بود. پدر مهناز آن شب روی دیواره بتنی نصب‌شده توسط شهرداری رفته بود تا شاید بتواند آن را کمی جابه‌جا کند و راهی برای ادامه کار مغازه خرازی‌اش پیدا کند. دیگر اعضای خانواده در خانه کنار مغازه حضور داشتند.
اما لحظه‌ای بعد، همه‌چیز پایان یافت. نیوجرسی بتنیِ سنگینی که شهرداری برای مجبور کردن مالک به پرداخت بدهی و تمکین به قوانین مقابل مغازه قرار داده بود، ناگهان واژگون شد و بر روی مهناز افتاد. تلاش‌ها نتیجه نداد و دخترک جان باخت. حادثه‌ای که دوباره مسأله خطیر «روش‌های برخورد با تخلفات ساختمانی» را در کانون توجه شهر قرار داد.
«نصر» ضمن احساس مسئولیت رسانه ای خود با اشاره به آن حادثه تلخ، موضوع را دوباره و از زاویه ای دیگر بررسی می کند؛

"احد صادقی" عضو شورای شهر تبریز با اشاره به کاربرد گسترده نیوجرسی‌ها توضیح می‌دهد این دیواره‌ها صرفاً برای املاک در آستانه تخریب استفاده نمی‌شوند، بلکه برای مالکانی به کار می‌رود که از پرداخت جریمه یا اجرای دستور شهرداری امتناع کرده‌اند.
او این اقدام را تنها ابزار مسالمت‌آمیز شهرداری برای توقف عملیات معرفی کرده و می‌گوید که شهرداری مجبور است از این روش برای ایجاد مانع استفاده کند.

"روح‌الله رشیدی" – رئیس کمیسیون عمران شورای شهر با نقد جدی ضمن اشاره به ماده ۱۰۰ قانون شهرداری‌ها می‌گوید: شهرداری حق دارد مانع ساخت‌وساز غیرمجاز شود، اما بعضی دوره‌ها از روش‌های خطرناک استفاده کرده است که نمونه‌اش همین حادثه تلخ جان‌باختن دختر بچه تبریزی است.
او تأکید می‌کند:  نیوجرسی‌ها سنگین، حجیم و جابه‌جایی آن‌ها دشوار است، مانعی برای عبور و مرور در پیاده‌روها ایجاد می‌کنند و لزوماً تنها گزینه شهرداری نیستند.
رشیدی می‌گوید در گذشته تفاهم‌نامه‌ای با نیروی انتظامی وجود داشته تا به‌جای دیواره‌گذاری پرخطر، ضمانت‌نامه اخذ و پروژه متوقف شود، اما نبود ضمانت اجرایی کافی باعث شده که شهرداری دوباره به روش‌های سخت‌گیرانه روی آورد.
او افزایش تعداد نیوجرسی‌ها در سطح شهر را نشانه گسترش تخلفات ساختمانی می‌داند.

"علیرضا داستان" معاون حقوقی شهرداری تبریز بر نگاه قانونی تأکید می‌کند. او معتقد است: شهرداری مکلف است با ساخت‌وساز غیرمجاز برخورد کند، قانون روش مشخصی برای نحوه جلوگیری تعیین نکرده و اگر قرار باشد برای هر اقدام هماهنگی با نیروی انتظامی انجام شود، نیروی انسانی کافی نخواهد بود.
داستان می‌گوید بعضی از دیواره‌ها نامناسب و بدسلیقه جای‌گذاری می‌شوند، اما در مواردی نیز شهروندان اقدام به جابه‌جایی آن‌ها می‌کنند!
همچنین تأکید می‌کند که همه اقدامات به مراجع قضایی اعلام و اخطارهای لازم داده می‌شود، اما محدودیت نیرو و تعدد ساخت‌وسازهای غیرمجاز گاه به بروز حوادث ناخوشایند منجر می‌شود.
گزارش نصر می افزاید؛ چرا ادامه استفاده از نیوجرسی خطرناک است؟ استفاده از دیواره‌های بتنی به‌عنوان ابزار بازدارنده، از چند منظر غیرایمن، غیرکارشناسی و آسیب‌زا است؛ حوادثی مانند سقوط نیوجرسی، به‌ویژه در محیط‌های مسکونی و تجاری، کاملاً قابل پیش‌بینی و قابل پیشگیری هستند.
دیواره‌های سنگین بدون مهاربندی، بدون نظارت و در معابر عمومی قرار می‌گیرند و با کوچک‌ترین فشار، تغییر دما یا جابه‌جایی توسط افراد، می‌توانند فاجعه‌آفرین شوند.
قرار دادن موانع ۲–۳ تنی مقابل املاک مردم، بدون حکم مشخص و بدون تأمین ایمنی، عملاً نوعی مجازات غیررسمی و خارج از چارچوب‌های شفاف اجرایی است.
نیوجرسی‌ها عبور و مرور عابران، کودکان، سالمندان و معلولان را مختل می‌کنند و گاهی خودشان تبدیل به عامل تصادف یا آسیب می‌شوند.
شهرداری می‌تواند از روش‌های جایگزین و ایمن استفاده کند، از جمله: اخذ ضمانت‌نامه با همکاری نیروی انتظامی،  پلمب علمی و استاندارد با تجهیزات سبک و ایمن، قراردادن موانع سبک و هشداردهنده به‌جای بلوک‌های سنگین، استفاده از نظارت مستمر و ثبت تخلف لحظه‌ای، افزایش سرعت رسیدگی کمیسیون ماده ۱۰۰ این روش‌ها در بسیاری از شهرهای ایران و جهان مرسوم‌اند و هم ایمن‌ترند، هم قانونی‌تر.
حادثه مرگبار مهناز اکبری، تنها یک رویداد تلخ نیست؛ هشدار جدی برای توقف روش‌های پرخطر در مدیریت شهری است.
تا زمانی که شهرداری به‌جای راهکارهای قانونی، سریع و ایمن، به شیوه‌هایی چون گذاشتن نیوجرسی متوسل شود، هر لحظه امکان تکرار حادثه‌ای ناگوار وجود دارد.
امنیت شهروندان باید مقدم بر هر نوع اقدام بازدارنده باشد؛ شهرداری‌ها موظف‌اند روش‌های جدید، کارشناسی‌شده و استاندارد را جایگزین ابزارهای خطرناک کنونی کنند.
انتهای پیام/