قاچاق نبی؛ بزرگ‌ترین پروژه نمایشی تبریز با حضور صد هنرمند بر روی صحنه

به گزارش نصر، «شهرام احمدی»، کارگردان «قاچاق نبی»، ضمن اشاره به تجربه موفق نمایش «اصلی کرم» در سال گذشته، درباره شکل‌گیری پروژه جدید گفت: پس از اجرای اصلی کرم، تصمیم گرفتیم امسال اثری متفاوت و باشکوه‌تر را روی صحنه ببریم. فریدون ولایی متن این کار را نوشت و بیش از سه ماه تمرین مستمر برای آماده‌سازی نمایش انجام شد. آهنگسازی اثر نیز ماه‌ها زمان برد تا جوهره فولکلور و حال‌وهوای تاریخی داستان به درستی شکل بگیرد.
وی با اشاره به حضور ۲۵ بازیگر و گروه حرکات موزون پاپاقلی تبریز افزود: در مجموع نزدیک به صد نفر روی صحنه خواهند رفت. این حجم از تلاش و همدلی، حاصل چندین ماه زحمت همه اعضای گروه است و از تک‌تکشان قدردانی می‌کنم.
احمدی گفت: ده سال پیش این نمایش با کارگردانی آقای حجازی اجرا شده بود که من آن را ندیدم. اما نسخه امروز کاملاً متفاوت است؛ از نگاه نویسنده تا صحنه‌پردازی، شخصیت‌پردازی و حضور کرئوگرافی.
وی با تأکید بر اهمیت اصالت تئاتر توضیح داد: اخیراً برخی نمایش‌ها با استفاده افراطی از رقص، محتوا را زیر سایه می‌برند. رقص نباید پوششی بر ضعف نمایشنامه باشد. ما تلاش کردیم در این اثر، تئاتر را در مسیر درست خود نگاه داریم و رقص فقط در خدمت روایت باشد.
وی در خصوص زمان اجرا و اهمیت حمایت تماشاگران گفت: قاچاق نبی از هفتم آذر به مدت یک ماه، هر روز یک سانس در مجتمع فرهنگی هنری ۲۹ بهمن اجرا خواهد شد. ظرفیت سالن ۴۰۰ نفر است و با توجه به گستردگی پروژه، حضور و حمایت مخاطبان برای ادامه کار ضروری است.
احمدی در معرفی تاریخی شخصیت گفت: داستان در سال ۱۸۵۴ و در روستای چی می‌گذرد. قاچاق نبی از نوجوانی با تزارهای روس مبارزه کرده و در شرایط نابرابر، برای عدالت جنگیده است. او همواره دغدغه مردم و به‌ویژه کودکان را داشته. سرانجام با توطئه روس‌ها و تحریک همسر شاه‌حسین از میدان به در می‌شود. او یکی از مبارزان چریکی این خطه بوده است.
وی افزود: همان‌طور که اجرای اصلی کرم باعث شد بار دیگر مزار آن شخصیت مطرح شود، امیدوارم این نمایش نیز اثری ماندگار بر جای بگذارد. دشواری اصلی ما مشکلات مالی است، اما رسالت ما گسترش تئاتر است.
 پدرام ناظر عدل، کرئوگرافر و مدیر هنری پروژه، ضمن تشکر از رسانه‌ها گفت: این هشتمین پروژه بزرگ من در شهر زادگاهم است. در این نمایش نزدیک به صد نفر پرفورمنس روی صحنه حضور خواهند داشت و بیش از سه ماه است که در تکاپو هستیم.
وی درباره جایگاه نمایش‌های فولکلور افزود: در تبریز آثار فولکلور زیاد تولید می‌شود. همزمانی دو نمایش تاریخی هیچ خللی در استقبال مردم علاقه‌مند به تاریخ ایجاد نمی‌کند. مردم خود سلیقه‌شان را انتخاب می‌کنند. مهم این است که روایت‌ها درست و مسئولانه منتقل شوند.
ناظر عدل درباره کرئوگرافی در نمایش های تبریز اذعان داشت:  رشته کرئوگرافی در تبریز سابقه نداشت و با نمایش “کچل اوغلان” آن را وارد عرصه حرفه‌ای کردم. اغلب هنرمندان رقص در این نمایش شاگردان من هستند. با وجود علاقه شدید نسل جوان برای دیدن شدن، باید مراقب بود رقص بر نمایش غلبه نکند. رسالت تئاتر نباید زیر سؤال برود. ما در این اثر به اصالت موسیقی و حرکات فولکلور پایبند بوده‌ایم.
وی اعلام کرد: هدف ما ثبت حرکات اصیل موسیقی تبریز در قالب کرئوگرافی تخصصی است.
در ادامه، مصطفی پورقاسم، بازیگر نقش اصلی درباره تأثیر این نقش گفت: آثار فولکلور برای من همیشه الهام‌بخش‌اند. وقتی داستان این شخصیت‌ها را می‌شنوم، خودم را در آن‌ها گم می‌کنم؛ انسان‌هایی که برای عدالت و زندگی بهتر جنگیده‌اند. این نقش‌ها کمک می‌کنند خودم را دوباره بشناسم و امیدوارم روزی نامم به نیکی یاد شود.
وی با اشاره به دشواری‌های مسیر گفت: سنگ‌اندازی‌ها برای من به‌عنوان هنرمند قابل درک نیست. چرا باید راه فرهنگ و هنر سد شود؟ در شهرهای دیگر روزی ده‌ها نمایش تاریخی اجرا می‌شود. رقابت سالم مخاطب را کاهش نمی‌دهد. ما باید اجازه دهیم این مسیر ادامه پیدا کند.
پورقاسم افزود: قاچاق نبی برای من شبیه رابین‌هود است؛ قهرمانی که می‌تواند دوباره در ذهن مردم زنده شود.
 ابراهیم راثی، آهنگساز اثر، درباره ساخت موسیقی نمایش گفت: پروژه موسیقایی ما دو بخش دارد. بخشی از اشعار که سال‌ها حفظ شده بود – مثل شعرهای سلیمان‌چی – و بخشی دیگر موسیقی بی‌کلام که قرار است ماندگار شود.
وی تأکید کرد: برای ساخت ملودی، ابهت و شأن قاچاق نبی را در نظر گرفتیم.
شنونده باید این عظمت را در موسیقی احساس کند. حال و هوای موسیقی، عاشیقی است؛ اما با تنظیم‌هایی کاملاً نوآورانه که تاکنون اجرا نشده است.
 رضا همپا، سرپرست گروه پاپاقلی تبریز، درباره جایگاه رقص در فرهنگ آذربایجان گفت: رقص پیشینه‌ای بسیار قدیمی در این جغرافیا دارد. آیین‌ها و اُیین‌لار بخشی از هویت فرهنگی ما بوده‌اند اما به مرور نادیده گرفته شده‌اند. در گذشته عاشیقلار مفاهیم را با سه هنر – موسیقی، کلام و رقص – بیان می‌کردند. قوپوز امروز در یونسکو ثبت جهانی شده است.
وی افزود: حرکات این نمایش براساس روایت اثر و با پشتوانه علمی و هنری طراحی شده‌اند. رقص در اینجا صرفاً زینت نیست؛ بخشی از روایت است.
 محمدحسین سالکی، تهیه‌کننده و مدیرعامل شرکت سارنگ، سرمایه گذاری بر این پروژه عظیم را تکلیف خواند و گفت: این پروژه را تکلیف خود می‌دانم. ارتقای هنر آذربایجان وظیفه است، نه سرمایه‌گذاری اقتصادی. ما باید این میراث را بسط بدهیم، چون ریشه‌های هنر ما به اعماق تاریخ می‌رسد.
گفتنی است، نمایش «قاچاق نبی» با حضور نزدیک به صد هنرمند در بخش‌های بازیگری، موسیقی و کرئوگرافی، یکی از بزرگ‌ترین پروژه‌های نمایشی سال‌های اخیر تبریز است. این اثر با رویکردی تاریخی، فولکلوریک و پژوهشی تلاش دارد شخصیت کمتر شناخته‌شده قاچاق نبی را با نگاهی نو و صحنه‌آرایی امروزی به نسل امروز معرفی کند.
انتهای پیام/