تبریز، مهد نخستین سینمای ایران؛ اما امروز کمترین سینما‌رو!

سینمای «سولی» (به معنای خورشید در زبان ارمنی) در سال ۱۲۸۱ هجری شمسی توسط ارامنه و به همت زنده‌یاد الک ساگینیان در تبریز راه‌اندازی شد؛ سالنی کوچک با ظرفیت ۱۰۰ نفر که فیلم‌ها را با دوبله ترکی آذری، فارسی و ارمنی روی پرده می‌برد. این رخداد تنها هفت سال پس از شکل‌گیری نخستین سینمای جهان در پاریس، ایران را وارد مسیر تازه‌ای کرد.
بیست‌وچهار سال بعد، تهران نیز صاحب نخستین سینمای خود شد. «خان‌بابا معتضدی تبریزی» از همان نسل پیشگام بود؛ نخستین فیلم‌بردار حرفه‌ای کشور که نه‌تنها لحظات مهمی چون تاج‌گذاری رضا شاه و افتتاح راه‌آهن را ثبت کرد، بلکه پایه‌گذار سینماهای مشهوری چون تمدن، خورشید، پری، کشور و میهن در پایتخت شد و حتی نخستین سینمای ویژه بانوان ایران را تأسیس کرد.
 

با وجود چنین پیشینه درخشان، آمارها امروز حکایت دیگری دارند. در سال ۱۴۰۴، تبریز در میان ۴۰ سینمای پرمخاطب کشور، کمترین میزان سینمارو را به خود اختصاص داده است.
این در حالی است که ترکیه با ۲۸۰۰ سالن فعال و صادرات سریال و فیلم به ۱۳۵ کشور جهان، صنعت سینمایش را به یکی از غول‌های اقتصادی و فرهنگی تبدیل کرده و تنها در سال ۲۰۱۹ حدود ۱۸ میلیارد دلار درآمد کسب کرده است؛ رقمی که دو برابر درآمد نفتی ایران در همان سال برآورد می‌شود.
سینما تنها هنر نیست؛ صنعتی است که می‌تواند به توسعه فرهنگ، تقویت هویت ملی، رشد اقتصادی و حتی نشاط اجتماعی یاری رساند.
در روز ملی سینما، بازخوانی این تاریخ پرشکوه و وضعیت کنونی، یادآوری می‌کند که تبریزِ پیشگام، سزاوار جایگاهی فراتر در سینمای ایران است.

به قلم محمد فرج‌ پور باسمنجی
انتهای پیام/