احیا سنت همیاری شهروندان در مدیریت شهر؛ از پاروکردن برف پشت‌بام تا کاشت درخت

امروزه در کشورهای توسعه یافته خیل عظیمی از فعالیت‌های نهادهای شهری  توسط خود شهروندان و به صورت داوطلبانه انجام می گیرد. یعنی شهروندان به نوعی خود را صاحب و مالک شهرها می دانند و در نگهداری ومراقبت از تآسیسات شهری، افزایش فضای سبز، بهبود خدمات، یاریگر نهادهای دولتی و مدیریت شهری خود هستند.
همان کاری که ما ایرانی ها، یکی دو دهه پیش انجام می دادیم. منتظر شهرداری نمی ماندیم تا کوچه و خیابان ما را جارو کند، برف روبی کند، یا درختی بکارد. هرکس محل زندگی، جلوی درب ورودی  خانه و مغازه و محل های کسب و کارش را به بهترین نحو ممکن تمیز می کرد. یا از طرح های شهرداری تبریز در توسعه فضای سبز استقبال و با کاشت نهال هایی در پیرامون محل زندگی و کار خود در فعالیت های خدماتی شهرداری مشارکت داشت. مخصوصا قدیمی‌ها که با روحیه مضاعفی از این کارها استقبال می کردند.
در فصل بارش نزولات آسمانی، هیچ کس منتظر برف‌روبی  شهرداری نمی ماند و کوچه و محل زندگی و کار خود را برف روبی کرده و برای جلوگیری از یخبندان قدم هایی هرچند کوک بر می داشت. برخی از مردم هم با پارو کردن پشت‌بام و کوچه و هدایت آنها به کانالهای شهری، باری از دوش شهرداری بر می داشتند. مخصوصا کودکانی که به نوعی با این کارها تفریح هم می کردند. درست است که دیگر بارش های آنچنانی همچون گذشته نداریم، ولی کم و بیش شاهد برف بوده‌ایم و نباید منتظر شهرداری باشیم و داوطلبانه همان کار گذشته را انجام دهیم، البته خود شهرداری نیز در این راه فعال بوده و گاها نمک پاشی را در دستور کار خود قرار می دهد که شهروندان می توانند از آن بهره‌مند شوند.
با گذر زمان و تغییر سبک و روش های زندگی، دیگر کمتر کسی در شهر می توان یافت که به این امر مهم بپردازد. یعنی فضای سبز محیط زندگی و کسب و کارش برای او مهم باشد. ورود پرسرعت مدرنیته، سبک زندگی ما را تغییر داده و مسئله جالب این است که اکنون کشورهای توسعه یافته، همان راه و روش ما در ۲۰، ۳۰ سال گذشته را دنبال می کنند؛ یعنی مشارکت داوطلبانه مردمی دربهبود خدمات شهری!
اما چه می توان کرد؟ آیا باید دست روی دست گذاشت و همین سبک زندگی ماشینی را ادامه داد؟ یا شهرداری را در راه خدمت به شهر و شهروندان یاری کرد!؟ بهترین کار اکنون بحث آموزش شهروندی است که از سال گذشته در مدارس شهر تبریز شروع شده است؛ این آموزش در مدارس به نوعی سرمایه‌گذاری برای آینده است.
 در حال حاضر اما، می توانیم با آموزش از طریق رسانه‌های جمعی، و ارائه طرح های حمایتی و استقبال از نوع‌آوری در زمینه خدمات شهری با تم فعالیت داوطلبانه، همچون گذشته در فعالیت‌های شهری سهیم باشیم. شهروندان ما بایستی بدانند که جای جای این شهر و امکانت آن متعلق به خود آنهاست و همین حس مالکیت آنها را مجاب به همیاری با نهادهای شهری خواهد کرد.

جهانبخش احمدیان
انتهای پیام/