پایداری تولید با کشاورزی پژوهشگرانه و دانش بنیان

به گزارش نصر، بخش کشاورزی به‌ ویژه در شرایط تحریم‌های اقتصادی و محدودیت‌های بین‌المللی، به یکی از مهمترین تکیه‌گاه‌های کشور در حفظ استقلال و تاب‌آوری اقتصادی تبدیل شده است اما پایداری تولید نیازمند مولفه هایی همچون آب و خاک است و در شرایطی که کشورمان با کاهش بارندگی ها و ذخایر آبی مواجه است مدیریت این مولفه ها بیش از پیش احساس می شود.
در سال‌های اخیر، تحقیقات علمی و فناوری‌های دانش‌بنیان توانسته‌اند تحولات چشمگیری در شیوه‌های تولید، مدیریت منابع و حفاظت از محیط زیست در کشاورزی ایجاد کنند.
بهره‌گیری از دستاوردهای نوین، از جمله اصلاح ارقام گیاهی، توسعه فناوری‌های نوین آبیاری، استفاده از داده‌کاوی و هوش مصنوعی، نه تنها موجب افزایش تولید و کیفیت محصولات می‌شود بلکه نقش مؤثری در کاهش مصرف منابع محدود مانند آب و خاک دارد.

ارتقای بهره‌وری در تولید محصولات کشاورزی، بدون پشتوانه علمی و پژوهشی ممکن نیست
شهرام شفیعی رئیس سازمان جهاد کشاورزی آذربایجان شرقی اظهار کرد: امروز ارتقای بهره‌وری در تولید محصولات کشاورزی، بدون پشتوانه علمی و پژوهشی ممکن نیست و دستیابی به امنیت غذایی پایدار در گرو استفاده هدفمند از ظرفیت‌های تحقیقاتی کشور است.
وی، ایجاد دفتر مشترک میان سازمان و دانشگاه‌ تبریز را گامی مؤثر در جهت هم‌افزایی مراکز علمی و اجرایی دانست و تأکید کرد: ایجاد ارتباطات تنگاتنگ میان مراکز تحقیقاتی، دانشگاهی و اجرایی، می‌تواند موجب نزدیکی بیشتر دیدگاه‌ها و در نهایت منجر به تصمیمات مؤثرتر و عملیاتی‌تر شود.
شفیعی بر ضرورت برگزاری بازدیدهای منظم از مراکز تحقیقاتی به‌ویژه مرکز تحقیقات کشاورزی استان تأکید کرد و گفت: برای سنجش عملکرد و دستیابی به نتایج ملموس، لازم است بازدیدهای میدانی انجام گیرد و دستاوردها از نزدیک بررسی شود.
رئیس سازمان جهاد کشاورزی استان در پایان خاطرنشان کرد: انتظار ما از مرکز تحقیقات این است که برنامه‌محور عمل کرده و پیشنهادهای عملیاتی و قابل اجرا برای ارتقای بهره‌وری، تکثیر نهال، اصلاح الگوهای کشت و افزایش تاب‌آوری تولید ارائه دهد.
وی با بیان اینکه اصلاح الگوی کشت یکی از طرح های راهبردی بخش کشاورزی است که از سه سال قبل آغاز شده و مورد تاکید دولت چهاردهم هم می باشد، گفت: با اجرای این طرح در کنار استفاده از ارقام مقاوم به خشکسالی می توان علاوه بر کاهش مصرف آب، بهره وری تولید را ارتقا داد.

افزایش تولید در اراضی دیم با استفاده از دستاوردهای پژوهشی
مظفر روستایی رئیس مؤسسه تحقیقات دیم کشور با اشاره به افزایش تولید در اراضی دیم با استفاده از ارقام جدید گفت: تاکنون در این مؤسسه ۱۳۰ رقم محصولات زراعی دیم معرفی و بذر اکثر ارقام در اختیار کشاورزان کشور قرار گرفته و ۱۰۰درصد هسته‌های بذری موردنیاز این ارقام در داخل کشور تولید و در اختیار شرکت‌های بخش خصوصی قرار داده شده است.
وی اظهار کرد: کشاورزان با جایگزینی ارقام سنتی با ارقام جدید مؤسسه، می توانند شاهد افزایش تولید بیشتری در اراضی دیم باشند.
روستایی اظهار کرد: کشاورزان از عملکرد و کیفیت ارقام محصولات زراعی دیم رضایت بالایی دارند و در سال‌های خشکسالی و کم‌باران شاهد افزایش تولید بیشتری بوده‌اند.
وی بر ضرورت حضور فعال و مؤثر بخش‌های ترویجی سازمان جهاد کشاورزی استان‌ها در معرفی ارقام جدید مؤسسه دیم تأکید کرد.
رئیس مؤسسه تحقیقات دیم کشور، ایجاد و توسعه زیرساخت‌های تولید بذر را برای این مؤسسه ضروری و حیاتی دانست و خواستار افزایش سرمایه‌گذاری و حمایت مالی مسئولین استانی شد.
وی اظهار کرد: استفاده از ارقام جدید دیم به همراه توصیه‌های زراعی در دیم‌زارها و توسعه زیر ساخت‌های مؤسسه دیم از عوامل مهم و تأثیرگذار در تداوم و پایداری تولید در شرایط خشکسالی در کشور است.
روستایی ادامه داد: طرح‌های تحقیقاتی خوبی در زمینه به زراعی و به‌نژادی در مؤسسه دیم در حال اجراست و نتایج یافته‌های تحقیقاتی در عرصه‌ها کاملاً مشهود است.
وی اعلام کرد: ارقام معرفی شده توسط محققان این مؤسسه تولید در زمینه گندم، جو، نخود، دانه‌های روغنی و علوفه تولید شده در دیم‌زارها را به طور متوسط ۲۰ تا ۳۰ درصد افزایش داده است.
وی از کشاورزان خواست با استفاده از ارقام و رعایت دستورالعمل‌های فنی مؤسسه دیم برای دستیابی به حداکثر محصول و پایداری تولید گام بردارند تا امنیت غذایی کشور در مواجهه با تغییرات اقلیمی تداوم یابد.

لزوم اقدامات عملی برای مقابله با بحران آب
بشیر جعفری، رئیس کمیسیون کشاورزی، آب و محیط زیست اتاق بازرگانی تبریز هم چالش اصلی کشاورزی ایران را بحران آب دانست و افزود: ایران کشوری خشک و نیمه‌خشک است و طی دهه گذشته، میزان بارندگی در کشور به پایین‌ترین سطح ممکن رسیده است.
وی با تأکید بر لزوم اقدامات علمی و راهبردی برای مقابله با بحران آب، اظهار کرد: افزایش تولیدات گلخانه‌ای، توسعه کشت فراسرزمینی و بهره‌گیری از ظرفیت آب مجازی، از جمله راهکارهای مؤثر در این زمینه است.
وی با بیان اینکه دانشگاه‌ها و مراکز تحقیقاتی دانسته‌های علمی خود را در رابطه با کشت محصولات کم‌آب‌بر به کشاورزان منتقل کنند، عبور از کشاورزی سنتی و حرکت به‌سوی کشاورزی مدرن و دانش‌بنیان را ضروری دانست.
جعفری خاطرنشان کرد: بخش کشاورزی یکی از محورهای اصلی توسعه اقتصادی و به‌شمار می‌رود و لازم است با هم‌افزایی دستگاه‌های دولتی، مراکز علمی و فعالان اقتصادی، کشاورزی کشور را به‌سوی بهره‌وری بیشتر و تاب‌آوری در برابر بحران‌ها هدایت کنیم.
براساس این گزارش، مساحت کل اراضی کشاورزی آذربایجان شرقی یک میلیون و ۲۲۲ هزار هکتار است که از این میزان ۸۰۵ هزار هکتار اراضی زیر کشت دیم و ۲۹۴ هزار هکتار نیز اراضی زیر کشت آبی است؛ اراضی زیر کشت محصولات دائمی نیز ۱۲۳ هزار هکتار وسعت دارد.
پتانسیل بالقوه منابع آبی استان پنج میلیارد مترمکعب است که از این میزان ۲ میلیارد مترمکعب از طریق بارندگی، ۱.۱۴ میلیارد مترمکعب از طریق آب‌های سطحی و ۱.۴ میلیارد مترمکعب نیز از طریق برداشت از منابع زیرزمینی استحصال می‌شود.
میزان تولید سالانه محصولات کشاورزی استان در سال گذشته پنج میلیون و ۲۴۱ هزار تن است که از این رقم ۳.۰۹۱ میلیون تن به محصولات زراعی، ۱.۰۵۶ میلیون تن به محصولات باغی، ۱.۰۸۹ میلیون تن به محصولات دامی و ۴.۷۲۴ هزار تن به آبزیان اختصاص دارد.
انتهای پیام/