گفتگوی اختصاصی نصر با عوامل انیمیشن نقطه/
قهرمانان بی حاشیه؛ سازندگان «نقطه» از چالش ها و افتخارات انیمیشن می گویند
1404/03/11 - 14:57 - کد خبر: 137682
نسخه چاپی
نصر: در روزهایی که انیمیشن کوتاه «نقطه» با کسب جوایز متعدد در رویداد های ملی و جهانی، نام تبریز و ایران را میدرخشاند، به سراغ خالقان این اثر، محمد زارع (کارگردان) و رعنا واعظی (دستیار کارگردان) رفتیم تا از ایدهی اولیه تا چالشهای تولید و چشمانداز آینده انیمیشن در تبریز بشنویم.
به گزارش نصر، «محمد زارع» کارگردان «نقطه» درباره ایدهپردازی این انیمیشن میگوید: علاقه وافرم به طبیعت همیشه الهامبخش کارهایم بوده است.
از طرفی، تأثیرات مثبت و منفی شبکههای اجتماعی بر سبک زندگی مردم، موضوعی است که این روزها بسیار به چشم میخورد. ترکیب این دو موضوع، ایده اولیه نقطه را شکل داد و نزدیک به یک سال روی طرح آن کار کردیم.
حتی تأثیر این محدودیتهای تکنولوژیک را بر فرم بدن کاراکترها نیز پیاده کردیم تا عمق مفهوم را بیشتر نشان دهیم.
نقطه؛ تلاقی طبیعت و تکنولوژی با چاشنی استاپ موشن
زارع در مورد انتخاب تکنیک استاپموشن برای ساخت «نقطه»توضیح میدهد: ظرافت و واقعگرایی این تکنیک برایم بسیار جذاب است. در استاپموشن، همه چیز واقعی است؛ عروسک، دکور و حتی گاهی کاراکترهای انسانی، همه بهصورت فیزیکی ساخته میشوند و خبری از بستر دیجیتال نیست.
تفاوت اصلی استاپموشن با سایر تکنیکها در این است که شما یک فیلم واقعی را در مقیاس مینیاتوری میسازید؛ در دنیایی که همه چیز آن معطوف به اراده شماست لذا با وجود سختیهای متحرکسازی کاراکترها، خروجی کار بسیار لذتبخش است و مخاطب نیز سختیهای این کار را درک کرده و از آن تأثیر میپذیرد.
وی افزود: نقطه با ۱۷ کاراکتر، حاصل همکاری تیمی ۲۰ نفره از هنرمندان تبریز و تهران است که هم بهصورت حضوری در طراحی دکور و هم بهصورت دورکار با این پروژه همکاری داشتهاند.
محمد زارع به هزینهبر بودن ساخت انیمیشن در قالب کارهای کوتاه، اشاره میکند و میگوید: در ایران این زمینه، به خصوص در بخش کارهای کوتاه، کمتر مورد توجه قرار میگیرد.
اما ما به خاطر عشق به این تکنیک، سعی میکنیم با همه مشکلات، این کار را انجام دهیم. امیدواریم با افزایش اکرانهای انیمیشن در شهر و استان، طرفداران هرچه بیشتر به آن ترغیب و با آن آشنا شوند. بحث تأمین بودجه از مهمترین دغدغههای فعالان این حوزه است.
چالشها و چشمانداز: از بودجه تا موزه انیمیشن
زارع اذعان داشت: هرچند شهرداری، حوزه هنری و ... به تناسب مناسبتها فراخوانهایی برای حمایت میدهند، اما این برای ایجاد امنیت شغلی فعالان این حوزه کافی نیست و باید بودجه ثابتی تعریف شود. من شاهدم که در سالهای اخیر، بسیاری از دوستان من مهاجرت کردهاند. آنها هم که مانده اند، با پروژههای خارجی و تهران کار میکنند، که این برای انیمیشن استان یک هشدار است.
وی به اهمیت حضور در رویدادهای بینالمللی اشاره میکند و میگوید: همانطور که از قهرمانان ورزشی برای شرکت در مسابقات جهانی حمایت میشود، ما نیز در حوزه هنر نیاز به این حمایت داریم. من با سرمایه شخصی برای شرکت در کشورهای همسایه حداقل ۲۰ میلیون هزینه میکنم، چه رسد به اروپا و آمریکا! حضور در رویدادها برای هنرمند بسیار مهم است تا بتواند کارهایش را پرزنت کند، اما متأسفانه این حمایت اتفاق نمیافتد.
امیدوارم این تبعیض برطرف شود و برای ما هم اتفاق بیفتد، چون این افتخار نصیب کل جامعه خواهد شد.
او همچنین به کاهش تعداد رویدادها پس از کرونا و حذف جوایز نقدی به بهانههای اقتصادی و حتی تحریمهای هنرمندان ایرانی با بهانههای واهی اشاره میکند: متاسفانه رویداد های امروز، ارجی که برای هنر قائل بودند، کمی با سیاستهای امروز دستخوش بیعدالتی کرده اند.
یکی از آرزوهای محمد زارع، ایجاد فضایی برای موزه انیمیشن است: زحماتی که برای ساخت کاراکترهای یک انیمیشن و دکور های مینیاتوری کشیده میشود، بسیار زیاد است و بعد از پروژه این کاراکترها از بین میروند یا خراب میشوند. مثلاً ما در انیمیشن «نقطه» ۱۷ کاراکتر داشتیم و کاراکتر اصلی با ۲۰ حالت صورت ساخته شده بود. همچنین در کار جدیدمان با عنوان «اعلان» برای ساخت ۴ کاراکتر با ظرافت و حرفهای، نزدیک ۶ ماه زمان صرف شده است.
چه بهتر که این کاراکتر ها در فضایی موزه مانند، ماندگار شوند.این موزه ها یا نمایشگاه ها در دنیا توسط استودیوهای بزرگ انیمیشن مثل لایکا (آمریکا) و آردمن (انگلیس) برپا می شوند و استقبال زیادی از آنها می شود.
برای آثار استاپ موشن کارگردانانی مثل تیم برتون (عروس مردگان) و وس اندرسون (آقای فاکس شگفت انگیز) هم این برنامه را اجرا کردند.
گفتنی است، «محمد زارع» نویسنده، کارگردان و انیماتور با بیش از ۱۵ سال سابقه فعالیت در زمینه تولید انیمیشن، آثار کوتاهی چون دخترک آت آشغالی، درخت، آب=زندگی، نقطه و ...
تولید کرده که به واسط آن ها موفق به حضور در بخش مسابقه بیش از ۵۰۰ جشنواره ملی و بین المللی و کسب بیش از ۱۰۰ عنوان جایزه شده است. وی همچنین در جشنواره های فیلم کوتاه تسالونیکی یونان، جشنواره فیلم های مستقل اروپا، جشنواره فیلم های بی کلام آمریکا و ... عضو هیات انتخاب و داوری بوده.
عضویت در هیات موسس و هیات مدیره انجمن انیمیشن استان و مدیر عاملی موسسه تولید فیلم و انیمیشن «پویانگاره تبریز» را نیز در رزومه خود دارد.
«نقطه»؛ انیمیشنی علیه اسارت دیجیتال
«رعنا واعظی»، دستیار کارگردان «نقطه»، پیام اصلی این انیمیشن را اینگونه تبیین می کند: بازگشت انسان به طبیعت و آفرینش خودش پیام اصلی این انیمیشن است؛ طبیعت او را فرا میخواند و انسان با همه گرفتاری در عالم تکنولوژی و زندگی مدرن، باز هم علاقه خود را به طبیعت نشان میدهد. با همه کوتاه بودن، معتقدم انیمیشن توانست مفهوم خود را به خوبی منتقل کند.
وی با اشاره به جوایز نقطه در جشنواره های مختلف، هدف اصلی از ساخت انیمیشن را علاقه و عشق به این حوزه می خواند: کسب جایزه، هدف ساخت انیمیشن نیست بلکه انگیزه و تشویقی است که سختیها را پشت سر بگذاری و برای کارهای جدید برنامه بچینی.
گفتنی است، از کارهای آتی این زوج هنرمند، انیمیشن کوتاه «اعلان» است که تهیهکننده آن مرکز گسترش سینمای مستند و تجربی و پویا نمایی است و پیرمردی در تبریز قدیم را روایت میکند. همچنین این زوج در حال تأمین بودجه برای انیمیشن «باتُن» هستند که قرار است با تکنیک دو بعدی ساخته شود.

برنامههای آتی و فعالیتهای کانون انیمیشن استان
رعنا واعظی همچنین به عنوان مدیر کانون انیمیشن استان، از فعالیتهای این کانون گفت: کانون انیمیشن نزدیک به ۹ ماه است که با حمایت انجمن سینمای جوان استان و با همکاری من و خانم عطیه احمدی آغاز به فعالیت کرده است. استقبال از کانون خوب است و در حال حاضر در مرکز حوزه هنری فعالیت میکنیم و قرار است در پخش فیلمها در سینمای ناجی نیز حضور داشته باشیم.
وی افزود: اعضای کانون از هنرجویان و دانشجویان انیمیشن هستند و جلسات هفتگی آنها به صورت مستمر شامل کارگاههای انتقال تجربه، پخش انیمیشن کوتاه و بلند و کارگاههای آموزشی است. اخیراً کانون پرورش فکری نیز ابراز تمایل کرده که اعضایش را به کانون بیاورد.
او چشمانداز خوبی برای کانون متصور است و میگوید: سعی ما این است که به قطب انیمیشن شمال غرب بدل شویم؛ امروز در تولید در این جایگاه هستیم و سعی داریم در آموزش نیز این گام را برداریم. از برنامههای آتی کانون، مشارکت در هفته فیلم و عکس تبریز است که سینمای جوان فراخوان آن را خواهد داد و ما در این جشنواره میخواهیم به بخشی را به انیمیشن اختصاص دهیم تا مبتدی و حرفهای آثار خود را بفرستند و گواهی حضور و تقدیرنامه دریافت کنند.

واعظی بر لزوم برگزاری جشنواره برای کارهای هنرجویی تأکید میکند: با چنین جشنواره هایی، بچهها انگیزه بیشتری می گیرند و عضویت در کانون ارزش بیشتری می یابد و از سطح آموزشی فراتر می رویم. امیدواریم با تغییر مکان سینمای جوان و تحقق وعده شهرداری، اتفاقات خوبی برای کانون بیفتد و اتاق مجزا با امکانات برای تولید آثار در اختیارمان قرار گیرد.
این گزارش می افزاید، «رعنا واعظی» نویسنده، کارگردان و دانش آموخته انجمن سینمای جوانان ایران و فعال در عرصه فیلم و انیمیشن است و نویسندگی و کارگردانی فیلم کوتاه "بشقاب"، دستیار کارگردانی انیمیشن کوتاه "نقطه"، نویسندگی انیمیشن کوتاه "آب = زندگی"و ... از جمله فعالیت های وی هستند که منجر به کسب چندین عنوان جایزه ملی و بین المللی شده است.
همچنین حضور در مدیریت کانون انیمیشن انجمن سینمای جوانان تبریز و هیئت مدیره موسسه پویانگاره تبریز نیز از مسئولیت های وی در این عرصه هنری هستند.
انتهای پیام/
فائزه بنی نصرت