یادداشت/
نبض نا آرام اقتصاد ایران
1404/02/25 - 12:53 - کد خبر: 136496
نسخه چاپی
نصر: اقتصاد ایران سالهاست که با تپشی ناپایدار و ناهماهنگ حرکت میکند؛ تپشی که ریشه در یکی از حساسترین متغیرهای کلان اقتصادی دارد: نرخ ارز. این شاخص اگرچه در ظاهر عددی میان ریال و ارزهای خارجی است، اما در عمل، به آینهای از وضعیت کلی اقتصاد بدل شده؛ از سیاستهای مالی گرفته تا انتظارات تورمی و میزان اعتماد عمومی.
نوسانات نرخ ارز در سالهای گذشته، تنها یک پدیده اقتصادی نبوده، بلکه به یک عامل اجتماعی، روانی و حتی سیاسی تبدیل شده است. با هر جهش قیمت دلار، موجی از نااطمینانی بازار را فرا میگیرد؛ کسبوکارها دچار سردرگمی میشوند، قیمت کالاها بالا میرود و مردم تلاش میکنند داراییهای خود را از ریال به داراییهای امنتر تبدیل کنند.
این وضعیت، بیش از آنکه نتیجه عوامل بیرونی باشد، ناشی از نبود شفافیت در سیاستهای ارزی، چندگانگی نرخها، وابستگی درآمدهای دولت به ارز نفتی و فقدان سیاستهای پایدار و هماهنگ است. تلاشهای مقطعی برای کنترل بازار ارز، بدون اصلاحات اساسی در ساختار بودجه، تولید و تجارت، تنها مُسکنهایی موقتی بودهاند که خود به ناپایداری بیشتر انجامیدهاند.
تورم مزمن، کاهش سرمایهگذاری، فرار سرمایه، و فشار بر طبقات متوسط و ضعیف جامعه، از مهمترین پیامدهای این نبض ناآراماند. نرخ ارز که باید بازتابدهنده توان اقتصادی ملی باشد، بهجای آن، ابزار پوشاندن ضعفها و تأمین مالی دولت از طریق ریالیسازی ارز نفتی شده است.
برای آرام کردن این نبض ناآرام، چارهای جز شفافسازی، استقلال سیاستگذار پولی، حذف نرخهای ترجیحی، و تقویت بنیانهای تولید داخلی وجود ندارد. ثبات ارزی، نه از مسیر دستور و ارزپاشی، بلکه از دل اصلاحات واقعی بیرون میآید.
به قلم ابوالفضل بهرا
انتهای پیام/
نصر