جشنواره فجر؛ ویترین اندیشه سینمای ایران است 

به گزارش نصر، «امین جواهری» نویسنده و کارگردان جوان تبریزی، با دکترای جامعه شناسی، به عنوان مسئول تیم پژوهشی در چهل و سومین دوره جشنواره فجر در سومین سال متوالی برگزیده شده است.
وی در کارنامه خود سابقه ساخت مستند بلند و چندین فیلم داستانی کوتاه را دارد و در شهریور ماه امسال،  از ۱۲۱۰ متقاضی کارگردانی حرفه ای سینما برای صلاحیت حرفه ای، جزو  ۲۵ نفر تایید شده بود و گواهینامه دریافت کرده است. وی امسال تحلیل گر پیوسته هشت تریبون مهم رسانه ای بود و قرار دادن این تعداد تریبون برای یک شخص، اتفاقی بی سابقه است که در طول ادوار گذشته جشنواره اتفاق نیافتاده است.
 

این پژوهشگر سینما در گفتگو با خبرنگار نصر، در بیان جایگاه پژوهش در سینمای ایران و جهان، سیاست گذاران و مدیران فرهنگی را که دیدگاه و سوادی در این حوزه ندارند، نقد کرد. 

شور و شوق جشنواره فجر در پایتخت، داغ و در تبریز، فرو نشسته...
«در اینجا شور و اشتیاق جشنواره فجر، نه مثل سابق ولی داغ است و از استان های دیگر همچون شیراز، غرفه هایی اینجا برقرار شده که هرروزه با برنامه هایی، مردم را برای رفتن به سینما و حضور در جشنواره، تشویق می کنند. متاسفانه مدیران فرهنگی تبریز خیلی سطح پایین هستند و برنامه های فرهنگی در گیر و دار حسادت اند. مدیران، در پی ارتقای سطح فرهنگی هنری نیستند و تبلیغ و سیاست گذاری ای برای برنامه ریزی در این راستا ندارند و می توان نبودن شور در جشنواره تبریز را به این موضوع بسط داد.
من سه سال است که پژوهش فیلم های جشنواره فجر را به عهده دارم و برای اینکار جنگیده ام، تحصیلات خود را به حد عالی رسانده ام ولی هیچ یک از مدیران فرهنگی تبریز واکنشی به این قضیه ندارند و به شکل عمدی سکوت کرده اند. حتی کتاب بنده در تبریز رونمایی نشد و در شیراز رونمایی شد! » 

منظور از پژوهش در صنعت سینما
«معتقدم سینمای ایران فهمی از پژوهش ندارد و با فریاد های ما در مورد پژوهش، امسال با اندکی توجه به این حوزه مواجه شدیم. ما از جشنواره چهل و یکم، فیلم ها را از بُعد جامعه شناختی با نظریه های علمی به روش گفتمان محور بررسی می کنیم و در پایان، کتاب جشنواره هر سال را منتشر کنیم. در چهل و سومین دوره جشنواره فیلم فجر، ۳۳ فیلم را از نظر پژوهشی تحلیل و زبان فیلم ها و نگاهشان به مقولاتی چون خانواده و فقر و ... را بررسی می کنیم؛ با استفاده از تحلیل گفتمان لاکلائو و موفه، می‌توانیم فیلم‌ها را به عنوان یک بستر مهم گفتمانی تحلیل کنیم که در آن معناها همواره در حال تولید و بازتولید و تقابل های مکرر هستند و در نهایت با استفاده از تحلیل گفتمان به چند سوال مهم پاسخ می دهیم؛ چگونه فیلم ها زبان و نشانه ها را برای ساخت این واقعیت های اجتماعی استفاده می‌کنند؟ چه گفتمان هایی را تقویت می کنند یا به چالش می کشند؟ چگونه ساخت این معنا در بافت سیاسی اجتماعی نشان داده می شود؟ در پی این تحلیل ها،  درک ما از نقش فیلم ها در شکل دهی تحولات سیاسی و اجتماعی عمق میابد.» 

پژوهش در سینمای امروز جهانی و ایران
«در دنیا پژوهش علمی در پروسه ساخت فیلم ها به مبنا بدل شده و هر ساله پیش از جشنواره ها، آمار دقیق فیلم ها بررسی و با توجه به اهداف جشنواره تحلیل می گردند ولی در اینجا سیاست گذاری ها کاملا خلاف موج پژوهش علمی است .مثلا طبق آمار فیلم های سال گذشته، ۷۶ بار مقوله خشونت در فیلم ها تکرار شده و این با اهداف جشنواره فجر که بر پای گفتمان انقلاب، شکوفایی و امید است، کاملا مخالف است! یا مقولاتی چون فقر در فیلم ها کاملا بی پایه مطرح می شوند؛ فقیر در واقع انسانی است که مشکل دارد ولی شریف است. متاسفانه در فیلم های ما، فقر با فحاشی و بی شرمی، دزدی و ... همراه است که شکلی غیر انسانی از این مقوله را به نمایش می گذارند و نشان از عدم شناخت کافی فیلمسازان است.»

تاثیر نگاه پژوهشی بر نسل جدید فیلمسازان، آرزوی ماست
«در پژوهش، ما به دنبال فهم هستیم؛ کارگردان و فیلم ساز باید به فهم مسائلی چون خانواده فقر و ... برسد. در این سو، سیاست گذاران هم اصلا آمار و اطلاعاتی ندارند درحالی که باید برنامه ریزیشان برای جشنواره، به پشتوانه آمار شکل بگیرد.
ما با انتشار هرساله تحلیل فیلم های جشنواره، بر این امیدیم که فیلم ساز آینده این کتاب را به عنوان رفرنس و کور سوی امیدی در مسیر فیلم سازی استفاده کند و با نگاه عمیق تری به سراغ طرح و فیلمنامه رود.»

سینما بد‌ون پژوهش؛ فیلمسازی به روش آزمون و خطا است!
«اتفاق خطرناک این دوران این است که توقع فیلمسازی پایین آمده؛ فیلم سازان نسل جدید کم عمق شده اند و از همه چیز میدانند ولی کم می دانند! این باعث خلا اندیشه در فیلم ها شده به طوری که فیلمسازان، فهمی از مفاهیمی که به کار می برند، ندارند و فیلم هایی ساخته می شود از فقر بدون شناخت فقر و فیلم های دفاع مقدس با کم ترین شناخت از آن دوران  ساخته می شود. در گذشته چنین نبود و فیلم ساز با درک اینکه چه تاثیری با سینما بر یک ملت می گذارد، کم تر جرعت ورود به این عرصه را میافت و به هر موضوعی پرداخت نمی کرد! »

کتاب نظریه گفتمان و سینما 
«ما به خلا پژوهش اشاره کردیم و پیشنهاد چاپ کتاب جشنواره را  به مدیران سازمان سینمایی وقت دادیم. تیمی تشکیل دادیم که با امکانات حداقلی این کتاب را بدون حمایت و دستمزد، تهیه کنیم. کتاب  «نظریه گفتمان و سینما» را چاپ کردیم و در سال دوم، برای چاپ دوم قرارداد بستیم ولی با اینهمه باز هم با بی توجهی مواجه شدیم. امسال با اقای خلیل زاده که فرد آکادمیک هستند، مسئله پژوهش را مطرح کردیم که مورد توجه قرار گرفته است و خوشبختانه انگار این مسیر بعد از فریاد های متوالی ما، در حال هموار شدن است.»

یکی از خلا های بزرگ پژوهش رسانه ها هستند 
«رسانه ها با نگاه سلبریتی محور صرف، آسیب زا عمل می کنند و مطالبه گر نیستند! واقعیت این است که ما کسی را میشناسیم که در تلویزیون زیاد دیده ایم در نتیجه سلبریتی محور بودن باید نهایتا به مطالبه من باب پژوهش ختم شود! ما دو تا خبر نگار که سوالات چالش برانگیز بپرسند نداریم تا بپرسند پژوهش کجای سینما است!؟»
انتهای پیام/