به گزارش نصر، نایب‌رئیس اتاق بازرگانی تبریز در این نشست ضمن تاکید بر جایگاه ویژه و والای خاندان توکلی در توسعه صنعتی و اقتصادی ایران گفت: این خاندان نقش بسیار موثری در صنعتی شدن تبریز ایفا کرده‌اند و قدر و منزلت آن‌ها بر هیچ کس پوشیده نیست.
جمشید برزگر ضمن ارج نهادن به برگزاری مراسم نکوداشت افراد تأثیرگذار و شاخص آذربایجان، رونمایی از کتاب "خاندان کبریت‌ساز توکلی" را گامی مهمی در ثبت آثار و اقدامات در تاریخ برای آیندگان دانست.
**صنعت تبریز، مدیون صدقیانی‌ها، توکلی‌ها و برق لامع‌هاست
نایب‌رئیس دوم اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی تبریز هم گفت: خاندان توکلی را همه می‌شناسند و نیازی به شناساندن آن‌ها نیست، به‌خصوص مرحوم مهندس توکلی که علاوه بر فعالیت اقتصادی، در امور اجتماعی نیز فعالیت داشت.
مسعود بنابیان با بیان این مطلب افزود: در اقتصاد مدرن، مسئولیت اجتماعی یک ضرورت است و مهندس توکلی در تمام حوزه‌ها تأثیرگذار بود و علاوه بر بخش صنعت، به مسئولیت اجتماعی خود در قبال جامعه متعهد بود.
وی تصریح کرد: در اقتصاد مدرن، مسئولیت های اجتماعی یکی از شاخص های مهم است و مهندس توکلی عامل اقتصاد مدرن بود و در کنار توسعه صنعتی و اقتصادی، از جامعه خود نیز غافل نبود و خدمات بزرگ فرهنگی، آموزشی و اجتماعی انجام داد و در تاریخ ماند.
بنابیان ادامه داد: اگر نام تبریز امروز در حوزه صنعت درخشان است، مدیون بزرگانی چون صدقیانی‌ها، برق‌لامع‌ها، توکلی‌ها و… است.
نایب‌رئیس اتاق تبریز با اشاره به ناترازی در حوزه برق گفت: مرحوم مهندس توکلی ۶۰ سال پیش با کمترین امکانات، آن توسعه صنعتی و اقتصادی را در آذربایجان و ایران ایجاد کرد، اما ما امروز به جایی رسیده‌ایم که در تأمین برق این صنایع معطل مانده‌ایم.
مهندس توکلی و همکارانش رنساس صنعتی در ایران ایجاد کردند
کریم توکلی، از خاندان کبریت‌ساز توکلی هم در این نشست با تاکید بر اینکه اگر در هر جامعه‌ای بخواهیم کاری در صنعت انجام دهیم باید ثبات اقتصادی و امنیتی داشته باشیم، گفت: اگر این دو اصل وجود نداشته باشد، هیچ‌کاری نمی‌توان انجام داد.
وی ادامه داد: پدران ما برای توسعه صنعت کشور زحمات بی حد و حصری کشیده‌اند، سال ۱۲۹۲ که پدربزرگ بنده کار و فعالیت خود را در تیمچه شازده بازار تبریز آغاز کرد، هیچ امکاناتی وجود نداشت و او هم زیرساخت و کارخانه برق ایجاد کرد و پس از آن کارخانه کبریت را توسعه داد. پدربزرگ بزرگوار ما با علاقه و پشتکار خود برای خدمت به جامعه و تأمین نیاز مردم کار کبریت‌سازی را آغاز کرد.
توکلی با اشاره به اینکه در آن زمان ماشین آلات برای این کار نیاز بود، اما تهیه آن بسیار سخت بود، اضافه کرد: پدربزرگم حتی از روس‌ها هم درخواست ماشین آلات کرده بود اما ندادند، بنابراین خود تمامی کارهایش را آغاز کرد، بالاخره خود را به نقطه‌ای رساند که تولید کبریت را شروع کرد، در آن دوره کبریت جزو نیازهای استراتژیک کشور به‌شمار می‌رفت و وجود آن رفاه نسبی در زندگی مردم ایجاد می‌کرد و کبریت تا حدودی حکم طلا داشت.
وی بیان کرد: پدربزرگ من نمی‌گویم که کبریت را اختراع کرد، اما زحمت کشید و این مملکت را از واردات کبریت بی‌نیاز کرد. این یک گام مهم و تاریخی بود.
توکلی با اشاره به اینکه پدربزرگم برای تامین خرج کارگران و متوقف نشدن کارخانه فرش می‌بافت و حقوق کارگران را پرداخت می‌کرد، افزود: ما ملت مبارزی هستیم که پول و نان خود را از سنگ هم که باشد با زحمت درمی‌آوریم. برادران توکلی همواره کنار هم بوده و هرکدام در بخشی از کار کارخانه تخصص داشتند، پدربزرگ بنده کارها را بین پنج فرزندش تقسیم کرده بوده و هر کدام در یک بخش متخصص بودند. آن‌ها پنج انگشت یک دست و مانند یک مشت بودند.
وی ادامه داد: برادران مهندس تقی توکلی تصمیم گرفتند از او حمایت کنند تا او پس از تحصیلات عالی در آمریکا به کشور بازگردد و به کشور خدمت کند. او برگشت و بنیان صنعتی شدن آذربایجان و ایران را بنا نهاد. مهندس توکلی به همراه آقایان نیازمند، عالیخانی و یگانه یک رنسانس صنعتی در کشور ایجاد کردند.
اتاق تبریز سرشناس‌ترین افراد را در تاریخ خود جای داده است
مدیر انتشارات ستوده، به عنوان ناشر کتاب فاخر «خاندان کبریت‌ساز توکلی» هم با تاکید بر اصالت اتاق تبریز، گفت: اتاق تبریز سرشناس‌ترین افراد را در تاریخ خود جای داده است، از تمامی خاندان بزرگ چون توکلی، خسروشاهی، صدقیانی، خویی و برق لامع و... با افتخار یاد کنیم، نمی‌شود که در این اتاق بنشینیم و از این بزرگان یاد نکنیم.
سعید جلالی با اشاره به اینکه خویی‌ها ولیعصر را ساختند، ولی متاسفانه امروز حتی یک کوچه هم در ولیعصر تبریز به نام حاج مرتضی خویی وجود ندارد، عنوان کرد: اتاق تبریز جزو استثناهای روزگار است، زمانی که سال ۱۳۰۴ قانون لغو القاب داده شد و در سال ۱۳۱۴ نیز گفته شد که همه باید شناسنامه بگیرند، برخی آمدند و گفتند انگیزه‌ی صدور ما برای شناسنامه فرق دارد، چراکه پدران ما در خارج از کشور تجارت می‌کنند.
وی تاکید کرد: این ۱۷ خانواده باتومچی، مسکوچی، آمریکاچی، ایروانچی، استانبولچی، ارزورومچی، هشترخانچی، تفلیسچی و... بودند هیچ شخصی از ایران غیر از این ۱۷ خانواده نمی‌توانست بگوید که با مسکو و یا.... از کشورهای خارجی ارتباط تجاری دارم، از دربار ناصر شاه تا نادرشاه اساتید تبریزی وجود داشته‌اند.
درخواست برای نصب تندیس توکلی در تیمچه شازده بازار تاریخی تبریز
نویسنده و محقق کتاب "خاندان کبریت‌ساز توکلی"، خدمات خاندان توکلی در عرصه صنعت و فرهنگ آذربایجان را بسیار زیاد عنوان کرد و هدف از چاپ این کتاب فاخر را ثبت اقدامات و فعالیت این خاندان در تاریخ عنوان کرد.
ایوب نیکنام لاله تاکید کرد: شهر تبریز نه با ساختمان‌هایش، بلکه با بزرگانی چون توکلی‌ها، خویی‌ها، کلکته‌چی‌ها، صدقیانی ها و… به این جایگاه رسیده است.
وی با بیان اینکه خاندان توکلی، اولین واحد تولیدی کبریت خود را در تیمچه شازده بازار تاریخی تبریز راه‌اندازی کرده است و مستندات متعددی در این خصوص وجود دارد، از مدیرکل میراث فرهنگی استان خواست تندیس آن مرحوم در این تیمچه نصب شود.
نیکنام لاله خاطرنشان کرد: صنعت کبریت ایران، مدیون خاندان توکلی و تبریز بوده و این خاندان اعتبار صنعت آذربایجان و کشور به‌شمار می‌روند.
هویت تبریز مدیون نخبگان و بزرگان تاریخ آن است
فرماندار تبریز هم در این نشست با تاکید بر اینکه ایران، مدیون جریان‌سازی فرهنگ آذربایجان و تبریز است، گفت: شهر تبریز را نمی‌توان ریز به ریز تعریف کرد، بلکه باید آن را با تمام اجزایش دید. شهر را ساختمان ها و خیابان هایش نمی ساند، بلکه این انسان ها هستند که به شهر هویت می دهند و هویت تبریز هم مدیون چنین بزرگانی در سراسر تاریخ پرافتخار خود است.
داوود گرشاسبی در ادامه اظهار کرد: شهر تبریز دارای انسان‌های بزرگی بوده و هست که در حوزه‌های گوناگون اقتصادی، فرهنگی، گردشگری و … کارهای بزرگی انجام داده‌اند.
وی ادامه داد: برای تداوم وجود چنین انسان‌هایی باید بر تربیت نسل آینده با تاکید بر تربیت منتهی به شخصیت اهتمام بورزیم.
فرماندار تبریز بر لزوم احترام به نخبگان فکری و اقتصادی تاکید کرد و گفت: برای توسعه کشور در کنار صنعت باید تعامل ما با دنیا افزایش یابد.
تبریز مدیون خاندان کبریت‌ساز توکلی است
نماینده مردم تبریز، آذرشهر و اسکو در مجلس شورای اسلامی گفت: خاندان بزرگی چون خاندان توکلی از جمله بزرگان تبریز بوده‌اند که با افتخار این شهر را به تمامی دنیا شناسانده‌اند و کارخانه‌های بزرگی را در آذربایجان بنیان نهادند و امروز هم فرزندان تبریز این پرچم را بالا نگه داشته و برای تبریز و آذربایجان افتخار می‌آفرینند.
علیرضا نوین، در آیین رونمایی از کتاب فاخر «خاندان کبریت‌ساز توکلی» در اتاق بازرگانی تبریز با بیان اینکه شاهد رونمایی کتاب و اثری نفیس از تاریخ صنعت و اقتصاد تبریز هستیم، گفت: از اتاق بازرگانی تبریز متشکرم که میزبانی این آیین باشکوه را فراهم دیده است. نام تبریز در تاریخ ایران و جهان می‌درخشد و همیشه نام و افتخارات تبریز باید برای آیندگان تبیین شود و امیدواریم از این به بعد از بزرگانمان تا زمانی که زنده‌اند یاد کنیم.
وی با اشاره به اینکه هرچقدر از تاریخ پرافتخار تبریز بگوییم بازهم کم است، ادامه داد: نام و شناسنامه تبریز گنجینه‌ای بسیار بزرگ است که نامش را در هر نقطه از دنیا که آورده‌ایم باعث افتخار بوده است. هنگامی که بنده افتخار شهرداری تبریز را داشتم، در هر رویداد بین‌المللی در نقاط مختلف جهان از نام تبریز به بزرگی و احترام یاد می‌شد و این موجب فخر من به عنوان شهردار تبریز بود.
نوین اظهار کرد: خاندان بزرگی چون خاندان توکلی از جمله بزرگان تبریز بوده‌اند که با افتخار این شهر را به تمامی دنیا شناسانده‌اند و کارخانه‌های بزرگی را در آذربایجان بنیان نهادند و امروز هم فرزندان تبریز این پرچم را بالا نگه داشته و برای تبریز و آذربایجان افتخار می‌آفرینند.
وی با بیان اینکه ۹۵ درصد اقتصاد آذربایجان شرقی در دست بخش خصوصی است، گفت: امروز ما شرمنده می‌شویم که برق و انرژی بخش خصوصی را نمی‌توانیم فراهم کنیم، اما ما باید از بخش خصوصی بخواهیم تا خسته نشود و کار کند.
در پایان این آیین، با حضور هیئت نمایندگان اتاق تبریز، اعضای خاندان توکلی، نماینده مردم تبریز، اسکو و آذرشهر و فرماندار تبریز از کتاب «خاندان کبریت‌ساز توکلی» در اتاق بازرگانی تبریز رونمایی شد.
انتهای پیام/