رییس بهبود تغذیه جامعه استان خبر داد:
اجرای بسیج ملی «تغذیه سالم با جایگزین‌های غذایی سالم» در آذربایجان شرقی
نصر:رییس بهبود تغذیه جامعه آذربایجان شرقی از برگزاری دهمین «بسیج ملی تغذیه» در سال جاری با شعار "تغذیه سالم با جایگزین‌های غذایی سالم" خبر داد و گفت: این کمپین با هدف اطلاع رسانی و آموزش جایگزین‌های غذایی سالم به صورت هماهنگ در سطح استان برگزار می‌شود.
به گزارش نصر، فتح‌اله پورعلی با اشاره به برپایی کمپین ملی «تغذیه سالم» با شعار تغذیه سالم با جایگزین‌های غذایی سالم، گفت: شروط اصلی برای برخورداری از تغذیه سالم، استفاده از الگوی هرم راهنمای غذایی کشور با رعایت دو اصل تعادل و تنوع است.
وی افزود: در هرم راهنمای غذایی همواره بر استفاده از مقادیر توصیه شده از گروه‌های غذایی اصلی اهمیت داده شده و بر اصل تنوع در هر گروه غذایی تاکید شده، مفهوم گروه غذایی همواره این است که مواد غذایی تقریبا مشابه از لحاظ ارزش غذایی و تغذیه‌‍‌ای در یک گروه قرار بگیرند.
رییس بهبود تغذیه جامعه استان با اشاره به شش گروه مواد غذایی گفت: انواع مختلف مواد غذایی مصرفی روزانه در شش گروه غذایی اصلی جای می‌گیرند که شامل نان و غلات، سبزی‌ها، میوه‌ها، شیر و فرآورده‌های آن، گوشت و تخم مرغ و حبوبات و مغز دانه‌ها و یک گروه متفرقه مواد است.
وی خاطرنشان کرد: چربی‌ها و شیرینی‌ها جزو گروه متفرقه بوده و باید به مقدار کم مصرف شوند. هر فرد برای دستیابی به سلامتی، نیاز به مصرف روزانه تمام گروه‌های غذایی دارد.
وی اضافه کرد: مواد غذایی موجود در یک گروه غذایی ارزشی مشابه داشته و می‌توانند به جای همدیگر مورد استفاده قرار گیرند تا در صورت عدم دسترسی فیزیکی یا اقتصادی به یک ماده غذایی، ماده غذایی دیگری جایگزین آن شده و بدن دچار سوء تغذیه نشود.
وی با معرفی گروه‌ها و جایگزین‌های غذایی گروه نان و غلات بیان کرد: انواع نان به خصوص نوع سبوسدار، سنگک، بربری، نان جو (نان‌های سنتی سفید) لواش، تافتون، برنج، انواع ماکارونی و رشته‌ها، غلات صبحانه و فراورده‌های آن‌ها به ویژه محصولات تهیه شده از دانه کامل غالت، گندم، جو و ذرت می‌تواند جایگزین خوبی برای این گروه باشد.
رییس بهبود تغذیه جامعه استان اضافه کرد: میزان توصیه شده مصرف روزانه از گروه نان و غلات شش تا 11 واحد است، هر واحد از مواد غذایی این گروه برابر است با 30 گرم نان یا "یک کف دست بدون انگشت بربری، سنگک و تافتون"، چهار کف دست نان لواش معادل 30 گرم، سه چهارم لیوان غلات صبحانه یا نصف لیوان برنج یا ماکارونی پخته، یک چهارم لیوان غلات خام مانند گندم و جو و سه عدد بیسکویت ساده بخصوص نوع سبوس دار.
وی متذکر شد: ترکیب غلات نان و برنج همراه با حبوبات، پروتئین مورد نیاز بدن را تامین می‌کند، نوع پروتئین موجود در برنج و گندم مانند پروتئین موجود در حبوبات، گیاهی بوده و توصیه می‌شود این دو نوع پروتئین به صورت مخلوط مصرف شوند، مثلا خوردن عدسی با نان و یا عدس پلو و لوبیا پلو.
وی تاکید کرد: بهتر است بخشی از نان و غلات مصرفی روزانه از انواع سبوسدار و کامل باشد. نان‌های تهیه شده از آرد سبوس دار و انواع غلات پوست نگرفته دارای مقدار بیشتری فیبر، انواع ویتامین و مواد معدنی هستند.
پورعلی اظهار کرد: انواع سبزی‌های برگ دار، انواع کلم، هویج، بادمجان، نخود سبز، لوبیا سبز، انواع کدو، فلفل، قارچ، خیار، گوجه فرنگی، پیاز و سیب زمینی. زیر مجموعه سبزی بوده و ارزش غذایی تقریبا یکسانی دارند، میزان توصیه شده مصرف روزانه سبزی‌ها سه تا پنج واحد است.
وی اضافه کرد: هر واحد از گروه سبزی‌ها برابر با یک لیوان سبزی‌های خام برگ دار، اسفناج، کاهو، سبزی خوردن (نیم لیوان سبزی‌های پخته یا خرد شده و نیم لیوان نخود سبزی)، لوبیا سبز و هویج خرد شده ، یک عدد گوجه فرنگی یا هویج یا خیار یا پیاز یا سیب زمینی است، توصیه می‌شود روزانه از انواع مختلف سبزی‌ها بویژه سبزی‌های سبز تیره مثل سبزی خوردن، اسفناج، برگ‌های سبز کاهو و از سبزی‌های نارنجی و قرمز رنگ مثل هویج، کدو حلوایی، گوجه فرنگی و ... بیشتر مصرف شود.
وی با اشاره به گروه میوه‌ها بیان کرد: این گروه شامل انواع میوه، آب میوه طبیعی، کمپوت میوه و میوه‌های خشک خشکبار بوده و ارزش غذایی تقریبا یکسان دارند و میزان موردنیاز مصرف روزانه میوه‌ها دو الی چهار واحد بوده و هر واحد از این گروه برابر با یک عدد میوه متوسط (سیب، موز، پرتقال یا گلابی، نصف گریپ فروت، نصف لیوان میوه‌های ریز مثل توت، انگور و انار، نصف لیوان میوه پخته یا کمپوت میوه، یک چهارم لیوان میوه خشک یا خشکبار، سه چهارم لیوان آب میوه تازه و طبیعی) است.
پورعلی خاطرنشان کرد: برای استفاده از فیبر بیشتر از خود میوه به جای آب میوه استفاده شود، آب میوه‌های طبیعی خورده و از خوردن آب میوه‌های صنعتی حاوی قند افزوده شده، پرهیز شود، در میان وعده نیز می‌توان از میوه‌های خشک استفاده کرد، اما باید توجه داشته باشیم که این میوه‌ها قند زیادی دارند، هچنین توصیه می‌شود که از انواع میوه‌های زرد و نارنجی مانند زردآلو، خرمالو و ... بیشتر مصرف شود.
او گفت: گروه گوشت و تخم مرغ شامل گوشت‌های قرمز، گوسفند و گوساله، گوشت‌های سفید مرغ، ماهی و پرندگان تخم مربوده و میزان توصیه شده مصرف روزانه برابر یک الی دو واحد و هر واحد از این گروه برابر است با دو تکه (هر تکه 30 گرم) گوشت خورشتی پخته، نصف ران متوسط مرغ یا یک سوم سینه متوسط مرغ بدون پوست، یک تکه ماهی به اندازه کف دست بدون انگشت، دو عدد تخم مرغ.
وی تاکید کرد: برای پیشگیری از بیماری‌های قلبی و عروقی، به جای گوشت قرمز از گوشت‌های سفید مانند مرغ و ماهی استفاده و با کاهش مصرف گوشت قرمز احتمال ابتلا به سرطان را از خود دور کنید.
وی خاطرنشان کرد: تخم مرغ منبع غنی از پروتئین و جایگزین مناسب گوشت بوده و در افراد سالم، مصرف روزانه یک عدد از آن روز بلامانع بوده و مصرف فرآورده‌های گوشتی مثل سوسیس، کالباس و همبرگر حاوی مقادیر زیادی نمک و چربی است، باید کاهش پیدا کند
وی متذکر شد: مواد غذایی گروه حبوبات و مغزها ارزش غذایی مشابه مواد غذایی گروه گوشت و تخم مرغ دارند و می‌توانند جایگزین آن‌ها شوند و گروه حبوبات و مغز دانه‌هاشامل انواع حبوبات مانند نخود، انواع لوبیا، عدس، باقالی، لپه، ماش و ... در این گروه قرار می‌گیرند و ارزش غذایی مشابهی دارند.
وی ادامه داد: توصیه می‌شود روزانه یک واحد حبوبات به اندازه یک واحد، یک لیوان حبوبات پخته یا یک چهارم لیوان حبوبات خام، یک سوم لیوان مغز دانه‌ها، گردو، بادام، پسته، فندق و بادام زمینی مصرف شود.
رییس بهبود تغذیه جامعه استان گفت: حبوبات منبع پروتئین و جایگزین مناسب گوشت است .ترکیب حبوبات با غلات ارزش پروتئینی بالایی داشته و پس بهتر است بیشتر برنج را به صورت مخلوط با حبوبات مثل باقال پلو، عدس پلو، ماش پلو، لوبیا چشم بلبلی با پلو و .... مصرف کنید.
وی افزود: شیر و فرآورده‌های آن مثل ماست، پنیر، کشک و بستنی نیز در گروه شیر و لبنیات قرار می‌گیرند، میزان توصیه شده روزانه از گروه شیر و لبنیات دو الی سه واحد و یک واحد از این گروه برابر است با یک لیوان شیر،یک لیوان ماست، 45 الی 60 گرم پنیر، معادل یک و نیم قوطی کبریت پنیر، یک چهارم لیوان کشک، دو لیوان دوغ، یک و نیم لیوان بستنی.
وی خاطرنشان کرد: توصیه می‌شود از انواع لبنیات (پنیر، دوغ و کشک) پاستوریزه کم چرب (دو و نیم درصد چربی) یا کم‌ترو کم نمک استفاده کنید، در صورت عدم دسترسی به شیر پاستوریزه، باید شیر تازه را مدت 10 دقیقه در حال هم زدن جوشانده و سپس مصرف کرد، برای پیشگیری از کمبود ویتامین D بهتر است از انواع شیر و لبنیات غنی شده با ویتامین D استفاده کنید.
پورعلی متذکر شد: گروه متفرقه نیز شامل انواع مواد قندی و شیرینی‌ها مثل انواع مربا، شربت، قند و شکر، انواع شیرینی‌های خشک و تر، انواع پیراشکی، آب نبات و شکلات و چربی‌ها، روغن‌های جامد و روغن‌های مایع، پیه، دنبه، کره، خامه، سرشیر و سس‌های چرب مثل مایونز است.
وی خاطرنشان کرد: توصیه می‌شود مصرف این مواد غذایی محدود و کم‌تر استفاده شود، به جای مصرف نوشابه‌های شیرین، آب میوه‌های صنعتی و نوشابه‌های گازدار از آب، دوغ، کفیر، آبمیوه طبیعی و ... استفاده کنید.
رییس بهبود تغذیه جامعه استان متذکر شد: برای رفع تشنگی و تامین مایعات بدن، نوشیدن آب ساده بر هر آشامیدنی دیگری اولویت داشته و بهتر است به جای انواع شیرینی از میوه‌هایی با طعم شیرین مثل خرما و انواع میوه‌های خشک استفاده شود.
وی در خاتمه بیان کرد: از مصرف روغن جامد و نیمه جامد پرهیز کرده و از روغن مایع معمولی و روغن نباتی برای پخت و پز و از روغن مخصوص سرخ کردنی فقط برای سرخ کردن مواد غذایی و یا تهیه غذا در حرارت بالا استفاده شود، به جای سرخ کردن غذا از روش‌های دیگر پخت مثل بخارپز، آب پز، تنوری و کبابی استفاده کرده و به یاد داشته باشید نمک باید از نوع یدددار بوده به میزان کم مصرف شود.
انتهای پیام/
نصر