سالمندی از فرصت تا چالش

به گزارش نصر، سالمندان، کوله باری از تجربه با چاشنی توصیه و نصیحت بزرگسالانه دارند و راه‌هایی که امروز جوانان در زندگی خود می‌پیمایند را آن‌ها سال‌های قبل تر گذرانده و نتیجه تمام آن انتخاب‌های خوب و بد را دیده‌اند.
همه ما به حضور بزرگترهای دغدغه مند در زندگی نیاز داریم که گاهی از گوشمان بگیرند و نصیحتمان کنند و چه بسا حداقل یک بار پدربزرگ و مادربزرگ‌هایمان در عالم بچگی ما در گوش هایمان زمزمه کرده‌اند: «بچه جان من این راه را رفته‌ام، تو دیگر نرو. آخرش تباهی است. آزموده را آزمودن خطاست.»
احترام و دست بوسی در مقابل عمری که بزرگترهای سالمند با تمام خوشی و بدی گذرانده‌اند، شاید کمترین کاری باشد که می‌توان در حق آن‌ها کرد و احترام به آن‌ها بر همه ما واجب است.
فراتر از تمامی این مباحث، موضوع سالمندی جامعه یک بعد کلان اجتماعی و اقتصادی دارد که چشم پوشی از آن می‌تواند ما را با چالش‌های اساسی در آینده پیش رو مواجه کند.
اگر جمعیت سالمند در مقابل جمعیتی که در سن کار قرار دارند، از یک حدی فراتر رود، جامعه را با چالش نیروی کار مواجه می‌کند و از سویی نیز زیرساخت‌های لازم در جامعه برای برخورداری سالمندان از آن‌ها لازم است.

جمعیت سالمند آذربایجان شرقی در مدت ۳۰ سال سه برابر شد
مدیرکل ثبت احوال آذربایجان شرقی در گفت‌وگو با ایرنا، اظهار کرد: وقتی دو سوم جمعیت هر کشوری بین ۱۵ تا ۶۵ سال باشند آن جمعیت وارد پنجره جمعیتی می شود، اقتصاددانان از اصطلاح فرصت جمعیتی و یا فرصت طلایی جمعیت برای آن استفاده می کنند ولی الزاما پنجره جمعیتی به فرصت جمعیتی تبدیل نمی شود.
رضا ایمانی افزود: زمانی پنجره جمعیتی معنی فرصت پیدا می کند که این گروه جمعیتی در وضعیت اشتغال باشند و بهره وری داشته باشند به طوری که بتوانند اقتصاد جامعه را رشد دهند.
وی ادامه داد: بر اساس سرشماری‌ها، درصد جمعیت کمتر از ۱۵ ساله استان ۴۵.۵ درصد در سال ۶۵ به ۲۲.۹ درصد در سال ۹۵ رسید و درصد جمعیت بین ۱۵ تا ۶۵ ساله استان از ۵۱.۶ درصد به ۶۹.۹ درصد افزایش یافت.
وی گفت: درصد جمعیت سالمند و بالای ۶۵ ساله استان نیز در سال ۶۵، ۲.۹ درصد بود که در سال ۹۵ به ۷.۲ درصد رسید و این رقم در حال افزایش است.
ایمانی با بیان این‌که جمعیت کشورمان در قرن اخیر بیش از هفت برابر شده و رشد جمعیت نیز با نوساناتی همراه بوده است، اظهار کرد: قانون حمایت از خانواده و جوانی جمعیت بر اساس اصل ۸۵ قانون اساسی در یک کمیسیون مشترک با هدف افزایش جمعیت و کاهش عوارض سالخوردگی بررسی شده و در ۲۴ مهرماه به تصویب مجلس رسید و در ۱۱ آبان ماه ۱۴۰۰ با اجرای آزمایشی آن به مدت هفت سال از تایید شورای نگهبان گذشت.
وی افزود: این قانون با ۷۳ ماده به عنوان مهمترین اقدام جمعیتی در تاریخ تقویم ایران است و تاکنون در تاریخ قانون گذاری کشور اقدامی با این جامعیت و ابعاد گسترده در حوزه سیاست‌های جمعیتی وجود نداشته است.
وی، محور اصلی این قانون را فرزند آوری و افزایش جمعیت عنوان کرد و اقداماتی چون افزایش خوابگاه های دانشجویان متأهل، تسهیل گری ازدواج، ارتقاء سلامت مادر و کودک، استفاده از نهادهای رسمی همسریابی، پوشش بیمه ای برای مادران و کودکان، افزایش متخصصان حوزه سلامت، باروری و درمان ناباروری، بیمه درمان زوجین نابارور و ارائه خدمات و تسهیلات به زنان شاغل را از جمله موارد ذکر شده در این قانون دانست.

چهار درصد سالمندان آذربایجان شرقی تحت پوشش بهزیستی هستند
مدیرکل بهزیستی آذربایجان شرقی در گفت‌وگو با ایرنا، اظهار کرد: اکنون تنها چهار درصد از مجموع جامعه آماری سالمندان استان تحت پوشش مستقیم خدمات بهزیستی قرار دارند.
فرگل صحاف خاطرنشان کرد: تعداد افراد سالمند بالای ۶۰ سال آذربایجان شرقی، ۵۳۴ هزار نفر است که از این تعداد ۲۱ هزار و ۱۳۴ نفر به طور مستمر از خدمات بهزیستی استان بهره مند می شوند.
وی با اشاره به فعالیت ۱۰ مرکز نگهداری سالمندان در استان، گفت: اکنون تعداد ۴۷۶ سالمند در مراکز نگهداری شبانه روزی استان زندگی می‌کنند.
وی، روند افزایش جمعیت سالمندی استان را بحرانی دانست و اظهار کرد: آذربایجان شرقی یکی از استان‌های پیر کشور به شمار می‌آید که نسبت جمعیت بالای ۶۰ سال آن در سال‌های اخیر روند بسیار صعودی به خود گرفته است بنابراین نیاز بیشتری به مراقبت‌های توان بخشی از این جمعیت در سال‌های آینده خواهیم داشت.
صحاف ادامه داد: ۱۱ مرکز خدمات درمانی در منزل تحت نظارت بهزیستی آذربایجان شرقی وجود دارد که ۶۸۰ نفر تحت پوشش بهزیستی که اغلب آن‌ها سالمند هستند از این خدمات بهره مند می‌شوند.
وی با بیان این‌که ظرفیت مراکز نگهداری سالمندان استان خالی است، اظهار کرد: مراکز نگهداری سالمندان که بیشتر شبیه بیمارستان هستند رفته رفته کنار گذاشته می شوند و بر اساس آیین نامه‌ها، مراکزی شبیه به هتل و یا سوییت که سالمندان بتوانند هم‌چون منزل شخصی، وسایل زندگی خود را نگهداری کنند، در کانون توجه قرار دارد.
وی تاکید کرد: سالانه نزدیک به ۵۰ میلیارد ریال صرف تهیه و توزیع تجهیزات بین سالمندان استان می‌شود و سعی می‌کنیم تا حد امکان، سالمندان را در خانه و کنار خانواده خود با پرداخت مستمری، حق پرستاری، کمک هزینه و فرستادن مراقب به منزل حمایت کنیم اما اگر امکان زندگی در کنار خانواده خود را نداشته باشند به مراکز شبانه روزی هدایت می‌کنیم.
مدیرکل بهزیستی آذربایجان شرقی با بیان این‌که توجه به سالمندان از قانون برنامه توسعه سوم تا به امروز مطرح شده است از تهیه برش استانی برنامه عملیاتی سند ملی سالمندان خبر داد.

پل‌های عابرپیاده معضل سالمندان تبریزی
یکی از موارد مهم در بحث زیرساخت‌های شهری برای سالمندان که در آینده برای استان ما باید مورد توجه قرار گیرد، پل‌های هوایی و پله‌های برقی کلانشهر تبریز است که امروزه به یک معضل بزرگ شهری تبدیل شده است.
پل‌های عابر پیاده بسیاری در سطح شهر وجود دارد اما اگر به صورت اتفاقی به یکی از این پل‌ها سری بزنیم، وضعیت اسفناک پله‌های برقی که از کار افتاده و زباله‌هایی که بر پله‌های خراب آن جمع شده است، به چشم می‌خورد.
از سویی پل‌های عابر پیاده باید جهت تردد سالمندان و افراد ویلچر سوار دارای آسانسور باشند در حالی که چنین امکانی در تبریز وجود ندارد بنابراین عملا تردد سالمندان از طریق این پل‌های عابر پیاده با مشکل بزرگی مواجه است.
در این راستا سامان احمدزاده، معاون فنی شهردار تبریز در گفت‌وگو با ایرنا، اظهار کرد: پل‌های عابر پیاده بسیاری در سطح شهر تبریز وجود دارد که جهت تردد آسان شهروندان ساخت و نصب شده است.
وی افزود: این پل‌ها باید دارای پله برقی و آسانسور جهت تردد آسان اقشار مختلف باشند اما متاسفانه هزینه اجرا و نگهداری آن‌ها بسیار بالا است.
وی ادامه داد: شهرداری اکنون تنها می‌تواند موارد موجود را به سختی حفظ کند هرچند تلاش می‌شود تا اقدامات مربوطه برای بهبود شرایط پل‌های عابر پیاده اتخاذ شود اما هزینه آن‌ها بالا است.
کارشناسان مسایل جمعیت در تبیین چرایی پیری جمعیت آذربایجان شرقی معتقدند که کاهش آمار ازدواج، افزایش طلاق و کاهش زاد و ولد از جمله متغیرهای تاثیرگذار در تند شدن ضرباهنگ پیری جمعیت استان است که باید با تکیه بر شیوه های علمی، کاری برای آن شود.
از این نگاه، تصمیم سازان باید با بهره گیری از آموزه های اعتقادی مردم و نیز تجارب کشورهای دیگر دنیا و با در نظر گرفتن مشوق های چشمگیر برای ترغیب خانواده ها به ازدواج و زاد و ولد اقدام کنند چرا که سالمندان هر چند گنجینه هایی برای هر جامعه محسوب می شوند اما پویایی جامعه نیازمند نیروی جوان است.