فوتبال تبریز در گذر تاریخ

بخش اول: جایگاه فوتبال تبریز در ایران 
به خاطر همین خصوصیات، طبق اسناد و مدارک موجود؛ معمولاً اکثر نوآوری‌های جدید ابتدا به این شهر وارد و سپس به سایر شهرهای ایران می‌رسید.
در این باره می‌توان به مواردی چون تاسیس اولین مدرسه به سبک نوین، اولین کتابخانه، اولین شهرداری(بلدیه)، اولین شهربانی(نظمیه)، اولین چاپخانه و ... اشاره کرد.
با توجه به موقعیت شهر و نزدیکی این منطقه به اروپا، بعضی ورزش‌های نوین مانند فوتبال، وزنه برداری و ... برای نخستین‌بار وارد تبریز شده‌است. همچنین در کنار ورزش فوتبال؛ بعضی از ملزومات و قوانین آن نیز به‌ همراه این ورزش برای اولین‌بار وارد شهر تبریز شده که بطور خلاصه به تعدادی از آنها اشاره می‌گردد که به تدریج در بخش‌های بعدی در مورد هریک از موارد زیر توضیحات کافی داده خواهد شد.

1- مدرسه مموریال(خاستگاه ورزش فوتبال ایران)
2- حاج رسول صدقیانی (اولین مروج ورزش فوتبال ایران)
3- اولین مسابقه فوتبال بین یک تیم ایرانی با تیمی متشکل از بازیکنان خارجی
4- حسین صدقیانی اولین لژیونر تاریخ فوتبال ایران (ملقب به پدر فوتبال ایران)
5- حسین صدقیانی اولین مربی تیم ملی ایران
6- حسین صدقیانی اولین مدرس قوانین داوری و اولین رئیس کمیته داوران ایران
7- بیوک جدیکار تبریزی دومین لژیونر از باشگاه‌های ایران
7- رسول مدد نوعی (آقا مدد) ملقب به پدر فوتبال تیم‌های پایه و باشگاه‌های راه آهن ایران
8- « قارلو»  اولین بازیکن خارجی شاغل در فوتبال ایران
9- میدان مموریال تبریز اولین میدان فوتبال ایران
10- اولین بلیط کاغذی تاریخ فوتبال ایران
11- اولین بلیط کاغذی موجود از تاریخ فوتبال ایران                                             
12- اولین بلیط الکترونیکی فوتبال ایران                                                               
13 - اولین مدرسه فوتبال ایران
14- اولین کتاب ورزش ایران
15- قدیمی‌ترین تصویر از مسابقه فوتبال ایران
16- اولین موزه فوتبال ایران

 

 

 فوتبال تبریز در گذر تاریخ
بخش دوم: مدرسه مموریال تبریز(خاستگاه ورزش فوتبال ایران) 
 ورزش فوتبال برای اولین‌بار در ایران و در طول سال‌های 1265-1261 توسط امریکائیان و انگلیسی‎های مقیم تبریز به مدرسه مموریال این شهر وارد شده و بعد از آن به سایر شهرهای ایران رسیده است.
خوشبختانه ساختمان تاریخی مدرسه مموریال در خیابان شهناز(شریعتی فعلی) تبریز و داخل مدرسه پروین سابق هنوز هم موجود است.
این مدرسه در زمینی به مساحت تقریبی 500 متر مربع در سه طبقه( زیرزمین، طبقه همکف، طبقه اول) که حداقل با 15 اتاق و انواع سالن‌ و راهروهای کوچک و بزرگ که جمعاً 1500 متر مربع زیر بناء در سال 1261 در نزدیک قبرستان آقا علی کوی لیل‌اباد(لیلاوا) تبریزتاسیس شده است.
خارجی ها در کنار این مجموعه آموزشی، ساختمانی در دو طبقه جهت سکونت و دفاتر اداری و آشپزخانه و ... ساخته بودند که طبق اظهار پیشکسوتان، در نزدیک میدان فوتبال واقع شده بود. متاسفانه این ابنیه زیبا و تاریخی(ساختمان مسکونی و اداری مدرسه مموریال) در سال 1318 تخریب و زمین آن به اداره فرهنگ وقت( آموزش و پرورش کنونی) واگذار گردید.
لازم بذکر است؛ اکثر بزرگان فوتبال تبریز که در پیشرفت و رواج  فوتبال ایران نقش بسزای داشته‌اند، برای اولین بار با ورزش فوتبال در مدرسه و میدان مدرسه مموریال آشنا شده‌ا‌‌ند که از جمله می‌توان به مرحومین: حسین صدقیانی(پدر فوتبال ایران)، حاج جعفر اندرابی، رسول مدد نوعی، عارف قلیزاده و ... اشاره کرد.
همچنین افرادی چون دکتر صادق رضازاده شفق(پژوهشگر، مترجم و سیاستمدار)، احمدکسروی(نویسنده، مورخ و حقوقدان)، سیدحسن شریف‌زاده تبریزی(معلم مدرسه مموریال و از شهدای جنبش مشروطه)، هوارد باسکرویل امریکایی(معلم تاریخ مدرسه مموریال و شهید انقلاب مشروطه) در این مدرسه تحصیل و یا تدریس می‌کردند.
 

به قلم ایوب نیکنام لاله، پژوهشگر تاریخ تبریز
انتهای پیام/